مهدی فضائلی، كارشناس سیاسی و رسانهای و در گفتوگو با جامجم:
نبرد روایتها
مهدی فضائلی، كارشناس سیاسی و رسانهای و معاون دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتوگو با جامجم درخصوص اهمیت روایتسازی صحیح از مذاكرات و نقش ایران و آمریكا در این معادله به موضوع جنگ روایتها پرداخت كه مشروح آن در ادامه آمده است:
ادبیات و روایتسازی درخصوص مذاكرات از اقدامات مهم رسانهای است، چون با توجه به خروج آمریكا از برجام آنها این موضوع را طوری جلوه میدهند كه گویا ایران میز مذاكره را ترك كرده و به همین دلیل از اصطلاح كنار كشیدن به جای نقض پیمان استفاده میكنند؛ درخصوص اهمیت روایتسازی رسانهها از مذاكره برای تقویت موضع كشورمان نظر شما چیست؟
این عبارت معروف است كه واقعیت یك امر است و روایت از آن یك امر دیگر؛ بسیاری از قضاوتها ناظر به روایتی است كه از یك واقعیت شكل میگیرد. امروز ما با یك نبرد روایتها مواجه هستیم و طبیعی است كه در این نبرد بهخصوص وقتی یك عرصه ملی در مقابل ما قرار میگیرد، همه كسانی كه منافع را در نظر میگیرند و نسبت به آن حساسیت دارند، باید تلاش كنند تا روایتی را ارائه و تقویت كنند كه تامینكننده منافع ملی كشورمان باشد.
آمریكاییها و همپیمانان آنها در طول دورههای مختلف و بهویژه در موضوع هستهای علاوه بر اینكه به هیچ وجه به تعهدات خود پایبند نبودند، بیصداقتی هم داشتهاند و در مواجهه با افكار عمومی كشور خود و دنیا درباره آنچه عمل نكردهاند، طوری وانمود كردهاند كه گویا برعكس بوده، در حالی كه تعهداتی كه جمهوری اسلامی انجام داده، بارها مورد تایید مراجع بینالمللی قرار گرفته است.
بنابراین این بحث روایت از صحنه واقعیت كه در موضوع برجام و مذاكرات پیش داریم، وجود دارد و نكته مهم این است كه رسانههای ما باید مراقبت كنند كه منافع ملی محور قرار بگیرد، البته رسانههایی كه در عرصه بینالمللی هم داریم، وظیفه سنگینی برعهده دارند، چراكه باید در این مواجهه و نبرد روایتها بتوانند واقعیات را دقیقتر و با صداقت به افكار عمومی دنیا منتقل كنند.
نظر شما درباره مسوولیتپذیری هنرمندان و گروههای مردمی درباره ایجاد كارزارهایی علیه تحریمهای كشورمان چیست؟ این موضوع چقدر به اثبات حقانیت ایران و ظلمی كه بهواسطه تحریمها علیه مردم شده، كمك میكند؟
قطعا رسانهها در این زمینه موثر هستند، اما به نظر بنده صرفنظر از میزان تاثیر یك واقعیت در صحنه بینالمللی كه به هرحال اتفاق میافتد، باید به عنوان یك مسوولیت اجتماعی به آن نگاه كنیم؛ به این معنا كه این نكته را بدانیم وقتی بحث از منافع ملی میشود، همه گروهها و چهرههایی كه میتوانند در تامین منافع موثر باشند و حداقل در همراهی و ابراز همسویی خود در منافع ملی میتوانند موثر باشند، باید این كار را انجام دهند. چراكه این موضوع یك تكلیف و مسوولیت اجتماعی و نیازمند مشاركت است.
در حال حاضر حرف ما با طرف مقابل در مذاكرات پیش رو این است كه مذاكرات برای رفع تحریمها آغاز شده و ما تعهداتی داشتیم كه به همه آنها عمل كردهایم، اما طرف مقابل نهتنها تحریمها را بر نداشته بلكه، به آنها هم اضافه كرده است؛ در چند روز گذشته بایدن در آستانه مذاكرات به كشورهای مختلف اعلام كرد كه نفت كمتری از ایران بخرند و به این ترتیب تلاش دارد فشار حداكثری را همچنان ادامه دهد.
در مقطعی مانند كرونا صرفنظر از مباحث سیاسی، در حوزه دارو و نیازهای ضروری كشور انسانیت اقتضا میكرد كه این محدودیتها برداشته شود، اما آمریكاییها در برداشته شدن تحریمهای دارویی ممانعت كرده و مشكلاتی را برای كشورمان به وجود آوردند. بنابراین وقتی ما با چنین دشمنی مواجه هستیم، كسانی كه منافع مردم برایشان موضوعیت دارد، بسیار مهم است كه به صحنه بیایند و این مسوولیت اجتماعی را انجام دهند.
ادبیات و روایتسازی درخصوص مذاكرات از اقدامات مهم رسانهای است، چون با توجه به خروج آمریكا از برجام آنها این موضوع را طوری جلوه میدهند كه گویا ایران میز مذاكره را ترك كرده و به همین دلیل از اصطلاح كنار كشیدن به جای نقض پیمان استفاده میكنند؛ درخصوص اهمیت روایتسازی رسانهها از مذاكره برای تقویت موضع كشورمان نظر شما چیست؟
این عبارت معروف است كه واقعیت یك امر است و روایت از آن یك امر دیگر؛ بسیاری از قضاوتها ناظر به روایتی است كه از یك واقعیت شكل میگیرد. امروز ما با یك نبرد روایتها مواجه هستیم و طبیعی است كه در این نبرد بهخصوص وقتی یك عرصه ملی در مقابل ما قرار میگیرد، همه كسانی كه منافع را در نظر میگیرند و نسبت به آن حساسیت دارند، باید تلاش كنند تا روایتی را ارائه و تقویت كنند كه تامینكننده منافع ملی كشورمان باشد.
آمریكاییها و همپیمانان آنها در طول دورههای مختلف و بهویژه در موضوع هستهای علاوه بر اینكه به هیچ وجه به تعهدات خود پایبند نبودند، بیصداقتی هم داشتهاند و در مواجهه با افكار عمومی كشور خود و دنیا درباره آنچه عمل نكردهاند، طوری وانمود كردهاند كه گویا برعكس بوده، در حالی كه تعهداتی كه جمهوری اسلامی انجام داده، بارها مورد تایید مراجع بینالمللی قرار گرفته است.
بنابراین این بحث روایت از صحنه واقعیت كه در موضوع برجام و مذاكرات پیش داریم، وجود دارد و نكته مهم این است كه رسانههای ما باید مراقبت كنند كه منافع ملی محور قرار بگیرد، البته رسانههایی كه در عرصه بینالمللی هم داریم، وظیفه سنگینی برعهده دارند، چراكه باید در این مواجهه و نبرد روایتها بتوانند واقعیات را دقیقتر و با صداقت به افكار عمومی دنیا منتقل كنند.
نظر شما درباره مسوولیتپذیری هنرمندان و گروههای مردمی درباره ایجاد كارزارهایی علیه تحریمهای كشورمان چیست؟ این موضوع چقدر به اثبات حقانیت ایران و ظلمی كه بهواسطه تحریمها علیه مردم شده، كمك میكند؟
قطعا رسانهها در این زمینه موثر هستند، اما به نظر بنده صرفنظر از میزان تاثیر یك واقعیت در صحنه بینالمللی كه به هرحال اتفاق میافتد، باید به عنوان یك مسوولیت اجتماعی به آن نگاه كنیم؛ به این معنا كه این نكته را بدانیم وقتی بحث از منافع ملی میشود، همه گروهها و چهرههایی كه میتوانند در تامین منافع موثر باشند و حداقل در همراهی و ابراز همسویی خود در منافع ملی میتوانند موثر باشند، باید این كار را انجام دهند. چراكه این موضوع یك تكلیف و مسوولیت اجتماعی و نیازمند مشاركت است.
در حال حاضر حرف ما با طرف مقابل در مذاكرات پیش رو این است كه مذاكرات برای رفع تحریمها آغاز شده و ما تعهداتی داشتیم كه به همه آنها عمل كردهایم، اما طرف مقابل نهتنها تحریمها را بر نداشته بلكه، به آنها هم اضافه كرده است؛ در چند روز گذشته بایدن در آستانه مذاكرات به كشورهای مختلف اعلام كرد كه نفت كمتری از ایران بخرند و به این ترتیب تلاش دارد فشار حداكثری را همچنان ادامه دهد.
در مقطعی مانند كرونا صرفنظر از مباحث سیاسی، در حوزه دارو و نیازهای ضروری كشور انسانیت اقتضا میكرد كه این محدودیتها برداشته شود، اما آمریكاییها در برداشته شدن تحریمهای دارویی ممانعت كرده و مشكلاتی را برای كشورمان به وجود آوردند. بنابراین وقتی ما با چنین دشمنی مواجه هستیم، كسانی كه منافع مردم برایشان موضوعیت دارد، بسیار مهم است كه به صحنه بیایند و این مسوولیت اجتماعی را انجام دهند.