سریال ساخت و تخریب کوخه
حذف پرندگان شکاری از آسمان ایران که حالا با رونقگرفتن صید و زندهگیری این پرندگان بیشتر به واقعیت نزدیکشده میتواند پیامدهای زیستمحیطی بسیاری بههمراه داشته باشد و باید به این نکته توجه کنیم که نظام جاری در یک اکوسیستم نظام هوشمندانهای است، به این معنا که این چرخه با حذف یک حلقه دچار اختلال خواهد شد. کارشناسان در پژوهشهای انجامشده به این نتیجه رسیدهاند که با اضافهکردن یک گونه جانوری به یک اکوسیستم در طول چند سال شاهد تغییرات شگفتی خواهیم بود. برای نمونه در یک پژوهش به دلیل افزایش گونههای گیاهخوار کارشناسان محیطزیست یک گرگ را به منطقه اضافه کردند، آنها در طول چند سال شاهد این بودند که توازنی میان جمعیت حیوانات گیاهخوار پدید آمد و به همان نسبت پوشش گیاهی آن منطقه بازیابی شد؛ جالب اینکه آلودگیهای صوتی این منطقه کاهش پیدا کرد و دمای هوای آن نیز طی پنجسال کاهش یافت. این پژوهش نشان میدهد حذف
یک گونه حیوانی از چرخهزیستی میتواند چه پیامدهایی داشته باشد. در واقع حذف پرندگان شکاری از اکوسیستم میتواند به افزایش و جهش عجیب جمعیت جوندگان، حشرات و انواع مارها بینجامد.
با توجه به این مسائل در دهه60 قوانینی دراینباره وضع شد. ابتدا ممنوعیت صید پرندگان شکاری با صادرنشدن مجوز برای کوخهداران دنبال شد و مدتها پس از آن هم جریمههای نقدی و برخوردهای قضایی دراینباره در نظر گرفته شد اما به باور اغلب کارشناسان این قوانین هیچگاه نتوانست در این ماجرا بازدارندگی لازم را داشته باشد؛ چرا که بسیاری معتقدند تاثیر فرهنگسازی بر این موضوع بیش از برخوردهای قهری احتمالی است اما باید گفت مسالهای که موثرتر از این دو روش است تلاش برای بهبود وضعیت معیشتی افراد است؛ چرا که وقتی سفره این مردمان خالی باشد قطعا فرهنگسازی تاثیری بر وسوسه کسب درآمدهای چندصدمیلیونی نخواهد داشت. در کنار این موضوع باید به ابزار این برخوردها هم توجه داشته باشیم. برای نمونه مدام اعلام میشود که جریمه یا برخوردهای قانونی در این حوزه پیشبینیشده اما باید بدانیم نسبت محیطبانان به افراد متخلف نسبتی بسیار نابرابر است. شاید باورتان نشود که بسیاری از کوخهها یک روز پس از تخریب دوباره ساخته میشود و این نشان از آن دارد که اگر قرار بر پایش و رصد این تخلفات باشد نیاز به نیروی بیشتری است.