با وجود افزایش قابل توجه میانگین طول عمر بشر در دوران معاصر محققان با فناوریهای نوین در پی بالاتر بردن نرخ امید به زندگی هستند
نفس کشیدن در 120 سالگی
از همان زمانی كه به یقین رسیدیم پس از سالها زندگی پرفراز و نشیب، محكوم به مرگیم. به شیوههای مختلفی برای افزایش طول عمر و رسیدن به جاودانگی تلاش كردهایم. در سالهای اخیر، پیشرفتهایمان در دانش و فناوری و شكست دادن بیماریهای مهلك و همهگیر به تلاشهایمان رنگ و لعاب عینیتری هم داده است. به گزارش پایگاه اوربیس ریسرچ (Orbis Research)، مصرف كنندگان فقط در سال 2018 میلادی، 43 میلیارد دلار صرف خرید محصولات ضد پیری كردهاند؛ از كرمهای اسید لاكتیك ضد چروك گرفته تا قرصهای پپتید كلاژن و آنتیاكسیدان كوآنزیم كیو10. در تحقیقات شركت پیچبوك (PitchBook) برآورد شده است كه در سال 2017 میلادی، 559 میلیارد دلار از سرمایهگذاری خطرپذیر آمریكا در شركتهایی صورت گرفته كه در زمینه مقابله با پیری فعالیت میكردهاند. شركتهایی مثل بیوتایم (BioTime) مستقر در كالیفرنیا كه از سلولهای بنیادی جنینی برای بازسازی عملكرد سلول و بافت استفاده میكند؛ شركت كوبار (CohBar) كه در حال ویرایش ژنوم میتوكندری برای تنظیم متابولیسم و مرگ سلولی است و شركت كالیكو (Calico) خواهر گوگل كه بودجهای 5/2 میلیارد دلاری را به تحقیق درمورد راه حلهایی برای بیماریهای مرتبط با افزایش سن اختصاص داده است. «ریچارد سیاو» كه هدایت تحقیقات درمورد پیری را در كالج كینگ لندن به عهده دارد، میگوید همه به دنبال قرصی سحرآمیز هستند كه بتواند پیری را درمان كند. اما واقعیت این است كه تغییر در سبك زندگی و رژیم غذایی واقع بینانهترین راه برای افزایش طول عمر است. با این حال دانشمندان بهدنبال راههای فناورانه برای افزایش عمر كسانی هستند كه طول عمر ناشی از سبك زندگی سالم برای آنها راضیكننده نیست. به نظر میرسد برخی فناوریهایی كه برای افزایش طول عمر انسان به كار گرفته میشوند، قصد دارند زمان را متوقف كنند! منابع: Wired، Digitaltrends و nanalyze
مكملی به نام بیسیس (Basis) تولید شركت الیسیوم هلث حاوی ماده شیمیایی بهنام نیكوتین آمید ریبوزید است كه شكلی از ویتامین B به شمار میآید. این ماده به آنزیمی به نام نیكوتین آمید آدنین دینوكلئوتید یا +NAD تبدیل میشود كه در متابولیسم، پیری سلول و محافظت از سلولهای عصبی نقش دارد. دانشمندان میگویند سطح +NAD كه در سلولهای ما وجود دارد با افزایش سن به میزان قابل توجهی كاهش مییابد. افزایش این آنزیم از طریق مصرف مكمل +NAD موجب احیای قابلیتهای باززایی اندام شده و پیری را به تاخیر میاندازد. مطالعات نشان میدهد این دارو باعث میشود موشهای مسن جوانتر به نظر برسند و همانند موشهای جوان عمل كنند. به همین دلیل گفته میشود مكمل بیسیس به مفهوم خیالی اكسیر جوانی بسیار نزدیك است. مطالعات غیربالینی هم نشان میدهند افزایش سطح +NAD میتواند عملكرد میتوكندری، ریتمهای روزانه و سمزدایی سلولها را بهبود بخشد و موجب قویشدن سیستم ایمنی و سلامت كلی بدن شود. در این زمینه هیچ آزمایش قطعی در مورد انسان صورت نگرفته، اما حداقل 21 آزمایش در حال انجام است.
تحقیقات رژیمی و كاهش كالری دریافتی
چند دهه است دانشمندان میدانند محدودیت كالری دریافتی در بسیاری از گونههای حیوانی از جمله انسان به طول عمر بیشتر منجر میشود. در مطالعاتی كه برای كشف علت ارتباط میان محدودیت كالری و افزایش طول عمر انجام شد، محققان مكانیسم جدیدی از طول عمر را كشف كردند كه نشان داد محدودیت كالری با تنظیم سیستم ایمنی - كه برای افزایش طول عمر بسیار مهم است - ارتباط دارد. تحقیقات در این زمینه روی یك كرم میكروسكوپی انجام شد. عمدهترین ژنها و مكانیسمهای تنظیمی در این كرمها معمولا نسخههای سادهتری از ژنها و مكانیسمهای تنظیمی موجود در انسانها هستند و این كرمها را به الگویی مناسب برای مطالعه پیری، ژنتیك و بیماریهای انسان تبدیل میكنند. تحقیقات نشان داده است كاهش فعالیت نوعی ژن به نام فوكسو (FOXO) به كرمها میگوید مواد مغذی به اندازه كافی وجود ندارد و آنها نمیتوانند تغذیه كافی داشته باشند. این شرایط كرمها را به سمت حفظ انرژی و كاهش مصرف مواد غذایی هدایت میكند. كاهش كالری دریافتی، كاهش واكنشهای ایمنی داخلی را در پی دارد. دانشمندان درحال تحقیق روی چگونگی عملكرد پروتئین FOXO در سركوب اشتها و افزایش طول عمر ناشی از آن هستند و اینكه آیا میتوان از این پروتئین داروهای افزایش طول عمر را تولید كرد.
تبدیل انسان به ربات (هولوگرام)
سازمان غیرانتفاعی ابتكار 2045 كه در سال 2011 توسط میلیاردر روسی، دیمیتری ایتسكوف تأسیس شده است، هدف خود را افزایش دادن طول عمر انسان عنوان میكند. این سازمان مدعی است قصد دارد فناوریهایی ایجاد كند كه امكان انتقال شخصیت یك فرد به یك حامل غیرزیستی پیشرفتهتر و طولانی ساختن زندگی از جمله تا حد جاودانگی را فراهم كند. مرحله اول این طرح ساخت رباتهایی است كه قادر به كنترل ذهن انسان باشند. در مرحله دوم رباتهایی ایجاد میشوند كه قابلیت میزبانی از مغز فیزیكی انسان را كه با جراحی پیوند در آن نصب شده است داشته باشند. هدف نهایی ارائه یك جسم هولوگرام است. ایتسكوف امیدوار است بتواند ظرف ده سال آینده مغز انسان را بدون جراحی روی رباتها آپلود و جسم انسان را به عنوان غلافهای خالی رها كرد تا صاحبان آنها بتوانند داخل رباتها زندگی كنند!مسلما این ایده از نظر اخلاقی دارای اشكالات كلی و اساسی است. اما چارهای نیست جز آنكه صبر كنیم و ببینیم در دهههای آینده با شدتگرفتن نبرد قانون و انسانهای اخلاقمدار با پولدارهای طالب جاودانگی كدامیك پیروز خواهند شد.
فریز در زمان با فناوری سرمازیستی
سرمازیستی (Cryogenic freezing) دانشی نوبنیاد است كه در آن با پایینآوردن دمای بدن انسان یا جانوران، سعی در سالم نگهداشتن بدن برای آینده میكنند. در این روش، تمام خون بدن را تخلیه و آن را منجمد میكنند. اواخر سال 1394/ اوایل سال ۲۰۱۶ دانشمندان در مؤسسه فناوری ماساچوست آمریكا توانستند مغز خرگوش را منجمد كرده و بعد دوباره آن را به دمای معمولی برگردانند. این دانشمندان اعلام كردند كاركرد مغز خرگوش پس از گرم شدن تقریباً كامل بوده و به نظر میآید حافظه بلندمدت حیوان نیز حفظ شده است. دانشمندان میگویند با این نتیجه در آینده شاید بتوان تمام اطلاعات موجود در مغز یك شخص را اسكن و دانلود كرد و در مغز یك انسان نو (تولید شده در آزمایشگاه) یا حتی یك فرد دیگر گذاشت! تاكنون این فناوری در آمریكا و روسیه روی حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ نفر انجام شدهاست. روش كار این است كه پس از مرگ، جسد بلافاصله در یخ قرار میگیرد تا از آغاز روند فساد جلوگیری شود. در گام بعدی، حدود ۱۵ نوع ماده شیمیایی وارد رگها میشوند تا روند فساد متوقف، سلولها حفظ و جسد، آماده عمل جراحی شود. در جراحی، خون و مایعات دیگر تخلیه و به جای آن نوعی ماده ضدیخ وارد رگها میشود. وقتی رگها از این ماده پر شدند، جسد به تدریج به مدت دو هفته سرد میشود تا دمای آن به منفی ۱۹۶ درجه سانتیگراد برسد. سپس در محفظهای حاوی نیتروژن مایع قرار داده میشود. جسد همانجا میماند تا زمانی كه بشر به فناوریای كه آرزویش را دارد، دست یابد. با وجود این كه كاربرد و تاثیر سرمازیستی بهطور كامل ثابت نشده، هر ساله شمار بسیاری از مردم برای انجام این آزمایش داوطلب میشوند و این روند رو به افزایش است. این روش منتقدانی نیز دارد كه مرگ را بخشی از زندگی میدانند و معتقدند جلوگیری از مرگ هیچگاه محقق نخواهد شد، زیرا با ذات حیات و ماهیت موجود زنده در تضاد است.
كند کردن روند پیری بافت با كرایوتراپی
سرمادرمانی یا كرایوتراپی (Cryotherapy) به روشی درمانی گفته میشود كه در آن بخشی از بدن بیمار یا كل بدن او در معرض سرما و كاهش دما قرار میگیرد. هدف از كرایوتراپی افزایش بقای سلولی، كاهش التهاب، كاهش درد و اسپاسم و انقباض عروق است. ژاپن در اواخر دهه 1350/ 1970 اولین كرایوسونا را افتتاح كرد. درحال حاضر كلینیك كرایومد در توكیو یكی از صدها كلینیك خصوصی است كه در سراسر جهان كرایوتراپی ارائه میدهد. با الهام از بستههای یخی كه برای كاهش التهاب روی بافت متورم قرارداده میشود و جراحی كرایو -بهكارگیری سرمای شدید برای از بین بردن تومورها یا بافتهای بیمار - یك كرایوسونا معمولا شامل یك حمام سه دقیقهای در نیتروژن مایع است كه دمایی پایینتر از منفی صد درجه سانتیگراد تولید میكند. هدف از این كار تسریع متابولیسم، تقویت سیستم ایمنی بدن و كند كردن روند پیری بافت است.
فناوری چاپ زیستی
یكی دیگر از فناوریهایی كه به كمك افزایش طول عمر میآید، چاپ زیستی سهبعدی - استفاده از فناوری تولید افزایشی برای چاپ اندامهای بدن - است. اندامهایی كه به این روش تولید میشوند، میتوانند در بدن جایگزین اندامهایی شوند كه دیگر كار نمیكنند. پرینت سه بعدی یك دست كه توسط شركت مهندسی زیستپزشكی ایتالیایی اسكورپیون مدیكال تولید شده، نمونهای از پیشرفتهای مربوط به ساخت فناوری یاریدهنده به افراد مسن است. این شركت مهندسی همچنین ایمپلنتهای ارتوپدی و ارتودنسی منحصربهفردی برای تقویت یا جایگزینی اندامها یا دندانهای آسیبدیده و خراب چاپ میكند و میتواند برای كمك به آمادهسازی جراحان قبل از عمل جراحی، اندامها را نمونهسازی كند. هرچند این روش هم نمیتواند برای همیشه از مرگ جلوگیری كند، اما توانایی تولید تعداد نسبتا نامحدودی از اندامهای پیوند تازه (از لحاظ نظری) بدون اینكه احتمال پس زده شدن عضو پیوندی وجود داشته باشد، تأثیر قابل توجهی در افزایش طول عمر خواهد داشت.
استفاده از سلولهای بنیادی پرتوان
سلولهای بنیادی پرتوان القایی برای اولین بار در سال 1385/ 2006 در دانشگاه كیوتوی ژاپن تولید شدند. این سلولهای بنیادی به علت توانایی خودنوسازی و نیز تشكیل تمام ردههای سلولی بدن، امید زیادی را برای درمانهای جایگزین سلولی ایجاد كردهاند. شركت ایجاكس تراپیوتیکس (AgeX Therapeutics) در سانفرانسیسكو، مجموعهای تحقیقاتی است كه روی داروهای احیاكننده برای بیماریهای مرتبط با سن متمركز شده است. فناوریهای مختلف این شركت حول محور ظرفیت بالقوه سلولهای بنیادی پرتوان، یعنی سلولهایی كه به طور بالقوه قادر به تولید هر سلول یا بافتی هستند عمل میكنند. توانایی سلولهای بنیادی پرتوان برای تكثیر به طور نامحدود باعث میشود این سلولها اساسا سلولهای جاودانهای باشند و بافتهای بدن را در طول زمان از آسیب حفظ كنند.