گزارشی از یك اقامتگاه منحصر به فرد در جزیره هرمز
هرمزگردی به وقت پاییز
اگر از علاقه‌مندان به سفر باشید، حتماً چیزهایی درباره هاستل شنیده‌اید؛ اقامتگاهی كه مسافران به صورت اشتراكی و گروهی در آن ساكن می‌شوند. الهام ماهیان یكی از نخستین كسانی است كه این ایده را در ایران پیاده كرده است؛ دختر جوانی كه متولد ۱۳۶۶ در تهران است و لیسانس مترجمی زبان انگلیسی و تكنولوژی مهندسی نرم‌افزار دارد و این روزها در جزیره هرمز روزگار می‌گذراند. الهام خودش «بك پكر» بوده و به خیلی جاها سفر كرده است. با او درباره هاستل «كوتوك» در جزیره هرمز صحبت كرده‌ایم، اقامتگاهی كه نام آن هم ریشه در هرمز دارد و به گویش محلی، معنی كوچك می‌دهد.
محمد وفایی / روزنامه‌نگار
ایده راه‌اندازی اقامتگاه در جزیره هرمز، به سال‌ها قبل و علاقه شخصی الهام ماهیان به جزیره هرمز برمی‌گردد. «من از هفت هشت سال پیش زیاد به اینجا می‌آمدم و می‌ماندم، به همین دلیل تصمیم گرفتم یك جایی برای اقامت بگیرم. یك خانه گرفتم و بازسازی‌اش كردم و بعد از مدتی، دوستانم که دنبال جا می‌گشتند به اینجا می‌آمدند یا در كمپ‌ها خارجی‌ها را می‌دیدیم كه جا نداشتند و در این خانه از آنها میزبانی می‌كردیم. بعد از مدتی تصمیم گرفتم تغییر رویه دهم، چون آدم وسواسی‌ای هستم و با رعایت نشدن بهداشت توسط برخی از مهمانانم مشكل داشتم، پیشنهاد شد اینجا را به هاستل تبدیل كنم تا بتوانیم فرهنگ هاستل را در ایران جا بیندازیم.» حتماً تا الان متوجه شده‌اید كه هاستل یك اقامتگاه گروهی است كه بیشتر برای كسانی مناسب است كه می‌خواهند در سفر با آدم‌های جدید آشنا شوند و دوستان تازه پیدا كنند.
با اجازه به اشتراك می‌گذارم
ماهیان می‌گوید بیشتر مهمانان هاستل كوتوك خارجی هستند و ایرانی‌ها كمتر در آن اقامت دارند. «گردشگرانی كه پیش ما می‌آیند، اكثراً از آلمان هستند. بیشتر فعالیت من این است كه سعی می‌كنم به هر كسی كه اینجا می‌آید، درباره حفظ طبیعت جزیره هرمز نكاتی را بیان كنم. به نظر من هرمز مثل یك موزه است و حفظ آن اهمیت زیادی دارد. تلاش من این است كه به دیگران بگویم سنگ و خاك اینجا را با خودشان نبرند، چون اینها در همین جا زیبا هستند و اگر هر كس بخواهد مقداری از آن را ببرد، چیزی در جزیره باقی نمی‌ماند. این جزیره مدام كوچك‌تر می‌شود، چون یك جزیره سنگی نمكی است.» ماهیان مدعی است از هاستل او استقبال بسیار خوبی می‌شود، چون سعی كرده اصول، قوانین و فرهنگ بین‌المللی هاستل‌ها را به صورت دقیق رعایت كند. «به مهمانان بهترین پیشنهادها را ارائه می‌كنیم و برایشان وقت زیادی می‌گذاریم. در این سال‌ها اقامتگاه‌های بومگردی رشد بسیار خوبی داشته‌اند و در این حوزه كارهای زیادی انجام شده، ولی هاستل‌ها هنوز اول راه هستند و ما روی گسترش فرهنگ سفر اشتراكی كار می‌كنیم. می‌خواهیم به ایرانی‌ها بگوییم كه لازم نیست در سفر دور خودتان را دیوار بكشید، می‌توانید در هاستل اقامت كنید و با آدم‌های مختلف آشنا شوید. به طور ویژه آشنایی با جهانگردان حرفه‌ای اتفاق خوبی است، چون جاهای زیادی را دیده‌اند و تجربیات ارزشمندی دارند.»
در باب به توبره كشیدن خاك
با وجود علاقه شدید ماهیان به میزبانی از مسافران هرمز، نمی‌توان مشكلات را نادیده گرفت. «اینجا مشكلات زیادی داریم و جزیره هرمز از نظر امكانات كمبودهای شدیدی دارد. مثلاً هر روز عصر آب قطع می‌شود یا فشار آب كاهش می‌یابد. مشكل دیگر وجود زباله در جزیره است كه میزان آن در دو سال اخیر و به دلیل هجوم گردشگران به هرمز آزاردهنده شده است. تقریباً سه چهار سال است كه من اینجا هستم و هیچ برنامه‌ریزی‌ای برای مدیریت زباله‌ها وجود ندارد.» ماهیان می‌گوید ایرانی‌ها كمتر این مسائل را رعایت می‌كنند و گردشگران خارجی احترام بیشتری به اهالی جزیره می‌گذارند و اصول حفظ محیط‌زیست را بیشتر به كار می‌گیرند. «هرمز به خاطر زیبایی‌هایش در جهان معروف شده و لازم است برای حفظ آن تلاش ویژه‌ای داشته باشیم. به نظر من هرمز جزیره خیلی خاصی است و انرژی ویژه‌ای دارد. یكی دیگر از مشكلات این است كه ارتباط با بیرون جزیره سخت است و خیلی از امكانات در جزیره وجود ندارد. یعنی مثلاً اگر شما به تعمیركار یا لوله‌كش نیاز داشته باشید، در كل جزیره بیشتر از دو یا سه انتخاب ندارید.» او در این سال‌ها با تعداد زیادی از اهالی جزیره ارتباط برقرار كرده و آگاه كردن مردم منطقه درباره گردشگری را یكی از رسالت‌هایش می‌داند. «مردم باید به گردشگران تذكر دهند كه زباله‌هایشان را در جزیره نریزند، خاك را با خودشان نبرند و... به طور كلی معتقدم محلی‌ها باید صنعت گردشگری هرمز را در اختیار داشته باشند و تلاش من این است كه نحوه اصولی برخورد با گردشگر را به آنها یاد دهم.»
سفر قشلاقی به هرمز
ماهیان می‌گوید ماندنش در هرمز به این دلیل است كه به رشد جزیره كمك كند. «سعی می‌كنم اینجا مفید باشم، چون به عشق این جزیره و مردمش در هرمز زندگی می‌كنم. رشد صنعت گردشگری جزیره هرمز برنامه‌ریزی بیشتری لازم دارد و مسؤولان باید توجه بیشتری به آن داشته باشند. به نظر من مهم‌ترین اولویت جزیره هرمز جلوگیری از خروج خاك و سنگ از آن است. وقتی مردم اینجا متوجه اهمیت محیط‌زیست اینجا باشند، می‌توانند از گردشگران هم مطالبه كنند.» این روزها آغاز فصل گردشگری جزیره هرمز است و به نظر ماهیان، از آبان تا اواسط فروردین، بهترین زمان سفر به جزیره هرمز به حساب می‌آید. «البته آبان و فروردین هم هوای اینجا نسبتاً گرم است، ولی در زمستان می‌توانید انتظار هوای معتدل و مناسبی داشته باشید. اوج زمان حضور گردشگران در هرمز به حدود سه ماه در سال می‌رسد و در بقیه ایام سال مسافر زیادی به جزیره نمی‌آید. جزیره هرمز جاهای دیدنی زیادی دارد و تنوع آن كم‌نظیر است. به نظرم این قدر همه چیز اینجا زیباست كه آدم یاد كارتون می‌افتد!» جزیره هرمز حدود ۱۵ جاذبه گردشگری از جمله دره مجسمه، دره رنگین‌كمان، الهه نمك، ساحل خاك سرخ، ساحل نقره‌ای و... دارد و البته گشت و گذار در جزیره و بین مردم جذابیت خودش را دارد.
با اجازه به اشتراك می‌گذارم
ماهیان می‌گوید بیشتر مهمانان هاستل كوتوك خارجی هستند و ایرانی‌ها كمتر در آن اقامت دارند. «گردشگرانی كه پیش ما می‌آیند، اكثراً از آلمان هستند. بیشتر فعالیت من این است كه سعی می‌كنم به هر كسی كه اینجا می‌آید، درباره حفظ طبیعت جزیره هرمز نكاتی را بیان كنم. به نظر من هرمز مثل یك موزه است و حفظ آن اهمیت زیادی دارد. تلاش من این است كه به دیگران بگویم سنگ و خاك اینجا را با خودشان نبرند، چون اینها در همین جا زیبا هستند و اگر هر كس بخواهد مقداری از آن را ببرد، چیزی در جزیره باقی نمی‌ماند. این جزیره مدام كوچك‌تر می‌شود، چون یك جزیره سنگی نمكی است.» ماهیان مدعی است از هاستل او استقبال بسیار خوبی می‌شود، چون سعی كرده اصول، قوانین و فرهنگ بین‌المللی هاستل‌ها را به صورت دقیق رعایت كند. «به مهمانان بهترین پیشنهادها را ارائه می‌كنیم و برایشان وقت زیادی می‌گذاریم. در این سال‌ها اقامتگاه‌های بومگردی رشد بسیار خوبی داشته‌اند و در این حوزه كارهای زیادی انجام شده، ولی هاستل‌ها هنوز اول راه هستند و ما روی گسترش فرهنگ سفر اشتراكی كار می‌كنیم. می‌خواهیم به ایرانی‌ها بگوییم كه لازم نیست در سفر دور خودتان را دیوار بكشید، می‌توانید در هاستل اقامت كنید و با آدم‌های مختلف آشنا شوید. به طور ویژه آشنایی با جهانگردان حرفه‌ای اتفاق خوبی است، چون جاهای زیادی را دیده‌اند و تجربیات ارزشمندی دارند.»
در باب به توبره كشیدن خاك
با وجود علاقه شدید ماهیان به میزبانی از مسافران هرمز، نمی‌توان مشكلات را نادیده گرفت. «اینجا مشكلات زیادی داریم و جزیره هرمز از نظر امكانات كمبودهای شدیدی دارد. مثلاً هر روز عصر آب قطع می‌شود یا فشار آب كاهش می‌یابد. مشكل دیگر وجود زباله در جزیره است كه میزان آن در دو سال اخیر و به دلیل هجوم گردشگران به هرمز آزاردهنده شده است. تقریباً سه چهار سال است كه من اینجا هستم و هیچ برنامه‌ریزی‌ای برای مدیریت زباله‌ها وجود ندارد.» ماهیان می‌گوید ایرانی‌ها كمتر این مسائل را رعایت می‌كنند و گردشگران خارجی احترام بیشتری به اهالی جزیره می‌گذارند و اصول حفظ محیط‌زیست را بیشتر به كار می‌گیرند. «هرمز به خاطر زیبایی‌هایش در جهان معروف شده و لازم است برای حفظ آن تلاش ویژه‌ای داشته باشیم. به نظر من هرمز جزیره خیلی خاصی است و انرژی ویژه‌ای دارد. یكی دیگر از مشكلات این است كه ارتباط با بیرون جزیره سخت است و خیلی از امكانات در جزیره وجود ندارد. یعنی مثلاً اگر شما به تعمیركار یا لوله‌كش نیاز داشته باشید، در كل جزیره بیشتر از دو یا سه انتخاب ندارید.» او در این سال‌ها با تعداد زیادی از اهالی جزیره ارتباط برقرار كرده و آگاه كردن مردم منطقه درباره گردشگری را یكی از رسالت‌هایش می‌داند. «مردم باید به گردشگران تذكر دهند كه زباله‌هایشان را در جزیره نریزند، خاك را با خودشان نبرند و... به طور كلی معتقدم محلی‌ها باید صنعت گردشگری هرمز را در اختیار داشته باشند و تلاش من این است كه نحوه اصولی برخورد با گردشگر را به آنها یاد دهم.»
سفر قشلاقی به هرمز
ماهیان می‌گوید ماندنش در هرمز به این دلیل است كه به رشد جزیره كمك كند. «سعی می‌كنم اینجا مفید باشم، چون به عشق این جزیره و مردمش در هرمز زندگی می‌كنم. رشد صنعت گردشگری جزیره هرمز برنامه‌ریزی بیشتری لازم دارد و مسؤولان باید توجه بیشتری به آن داشته باشند. به نظر من مهم‌ترین اولویت جزیره هرمز جلوگیری از خروج خاك و سنگ از آن است. وقتی مردم اینجا متوجه اهمیت محیط‌زیست اینجا باشند، می‌توانند از گردشگران هم مطالبه كنند.» این روزها آغاز فصل گردشگری جزیره هرمز است و به نظر ماهیان، از آبان تا اواسط فروردین، بهترین زمان سفر به جزیره هرمز به حساب می‌آید. «البته آبان و فروردین هم هوای اینجا نسبتاً گرم است، ولی در زمستان می‌توانید انتظار هوای معتدل و مناسبی داشته باشید. اوج زمان حضور گردشگران در هرمز به حدود سه ماه در سال می‌رسد و در بقیه ایام سال مسافر زیادی به جزیره نمی‌آید. جزیره هرمز جاهای دیدنی زیادی دارد و تنوع آن كم‌نظیر است. به نظرم این قدر همه چیز اینجا زیباست كه آدم یاد كارتون می‌افتد!» جزیره هرمز حدود ۱۵ جاذبه گردشگری از جمله دره مجسمه، دره رنگین‌كمان، الهه نمك، ساحل خاك سرخ، ساحل نقره‌ای و... دارد و البته گشت و گذار در جزیره و بین مردم جذابیت خودش را دارد.
