گفتوگو با عوامل سریال«درمیان خاکستر» که از امشب روی آنتن میرود
قابهایی از خاکستر و خون
تحولات سیاسی بین سالهای 1357 تا 1359 در خرمشهر باعث شد تا افراد بسیاری در درگیریها به شهادت برسند. درگیریهایی كه منجر به آغاز جنگ ایران و عراق شد. اما در این میان نیز نام شهدایی به چشم میخورد كه كمتر كسی از فداكاریها و رشادتهای آنان در این مقطع از تاریخ مطلع است؛ از جمله مهدی آلبوغبیش یكی از شخصیتهای مهم مبارز كه تا به امروز به ابعاد فكری، اجتماعی و علمی وی كمتر پرداخته شده است. از این رو سجاد امیریزدانی سریالی پیرامون این شهید با عنوان «در میان خاكستر» را در مقام كارگردان و نویسنده به تهیهكنندگی مهدی همایونفر ساخته كه از روز پنجشنبه 8 اسفند در 16 قسمت روی آنتن شبكه آیفیلم خواهد رفت. این سریال روایتگر وقایع خرمشهر بین سالهای ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۹ است و به زندگی مبارزانی كه در مقاومت ۳۴ روزه خرمشهر در برابر متجاوزان بعثی ایستادگی كردند میپردازد. فیلمنامه این سریال براساس واقعیت و پس از تحقیق و مصاحبه با مبارزان خرمشهری تهیه شده و داستان، بیانگر مقاومت مظلومانه جوانان گمنام خرمشهری است كه در برابر ارتش بعثی ایستادند. تصویربرداری این سریال در مهر ۱۳۹۵ آغاز و در دی همان سال به اتمام رسید. ارسطو خوشرزم نقش اصلی سریال را برعهده دارد و در كنارش بازیگران توانمند و مستعد تئاتری ایفای نقش كردهاند. از جمله سوده ازقندی، ژاله كاظمی، ایمان سلگی، مرتضی حسنلو، فاطمه عریضی، مسعود كشاورز، و مسعود رحیم پور . در ادامه با كارگردان و تهیهكننده و دو بازیگر اصلی سریال گفتوگو كردهایم كه میخوانید.
سجاد امیریزدانی، نویسنده و كارگردان «در میان خاكستر» درباره ایده شكلگیری سریال و انتخاب زندگی این شهید به جامجم گفت: تحقیقاتی را برای ساخت یك مستند درباره خرمشهر برای روایت فتح انجام میدادم كه به صورت اتفاقی با این شهید بر اساس یك تشابه اسمی آشنا شدم. ارادتی كه مردم خرمشهر و خوزستان نسبت به این شهید دارند و احترامی كه همچنان برایش قائل هستند، باعث شد علاقهمند به زندگی این شهید بزرگوار شوم. از طرفی شخصیت دراماتیك و جذابی داشت كه میشد محور یك اثر داستانی قرار بگیرد. این سریال به زندگی این شخصیت، دوستان و مبارزان خرمشهر میپردازد. وی درباره تحقیقات میدانی و منابعی كه برای نگارش فیلمنامه این كار استفاده كرده هم توضیح داد: یك سری منابع مكتوب درباره وقایع خرمشهر بود كه برای این كار استفاده كردیم. بخشی هم مصاحبههای میدانی بود. این كارگردان و نویسنده در پاسخ به این سوال كه دلیل انتخاب ارسطو خوشرزم برای ایفای نقش شهید آلبوغبیش چه بود هم گفت: در بحث انتخاب بازیگر شباهت برای ما خیلی مهم بود. ضمن اینكه توانایی بازیگرها هم در این كار برای ما اهمیت داشت.
با خدیجه گریستم
سوده ازقندی در سریال «در میان خاكستر» نقش خدیجه همسر شهید را بازی میكند. وی در خصوص نقش بیان كرد: من پیش از این سریال با فیلم «ایستاده در غبار» حضور در كارهایی از این دست را تجربه كرده بودم. اما بازی در این نقش و سریال را خیلی دوست داشتم. چون خدیجه شخصیت چندوجهی داشت. از طرفی با گویش جنوبی این نقش را بازی كردم و برایم جذاب بود.
شهید آلبوغبیش قهرمان ملی است
مهدی همایونفر تهیهكننده سریال پیرامون تولید و تعداد قسمتهای آن به جامجم گفت: «در میان خاكستر» سال 95 تولید شد و برای ما تجربه جدید بود. از این جهت كه با بازیگران ناشناختهای همكاری كردیم كه بعدها به واسطه كار در سریالهای دیگر شناخته شدند. از طرفی برای نخستین بار سریالی براساس شهید آلبوغبیش ساخته میشد كه یكی از مبارزین عرب خرمشهر بود كه قبل از انقلاب توسط ساواك دستگیر شد و در جریان پیروزی انقلاب نقش داشت. با آغاز انقلاب هم به سپاه پاسداران پیوست. داستان سریال هم پیش از انقلاب روایت میشود تا زمان شهادت وی در 20 مهر 1359.
وی افزود: حدود یك سالی تحقیقات میدانی به طول انجامید. ضمن اینكه آقای امیر یزدانی، كارگردان و نویسنده سریال همزمان طولانی با دوستان و یاران و همرزمان این شهید جلساتی را برگزار كرد.
همایونفر درباره مکانهای فیلمبرداری سریال توضیح داد: مقدار زیادی را در بوستان ولایت گرفتیم و سفری به خرمشهر هم داشتیم. میتوانم که بگویم ما جزو نخستین گروههایی بودیم كه وارد بوستان ولایت شدیم و لوكیشن خرمشهر را ساختیم.
این تهیه كننده درباره بازیگران سریال كه عمدتا چهرههای ناشناخته شدهای هستند اظهار كرد: طی مشورتی كه با كارگردان داشتیم به این نتیجه رسیدیم برای اینكه به ژانر مستند كار نزدیك شویم، از بازیگران ناشناخته دعوت به همكاری كنیم. لذا به كمك سامرند معروفی، دستیار كارگردان سعی شد از بازیگران تئاتری مراكز مختلف استفاده كنیم.
همایونفر در پاسخ به این سوال كه این سریال تا چه حد میتواند مخاطب را با زندگی و شخصیت این شهید آشنا كند، گفت: برای ما مهم بود كه با توجه به حرف و حدیثهایی كه در كشور و دشمنان ما دارند، یكی از قهرمانان ملی ما یك عرب خوزستانی است و دوست داشتیم كه مردم هم بیشتر با این شهید بزرگوار آشنا شوند. امیدواریم با این كاری میكنیم، مردم با این شخصیت آشنا شوند.
اولین نقش مثبتی که بازی کردم
ارسطو خوشرزم بازیگر نقش شهید آلبوغبیش درباره شناخت و ویژگیهای این شخصیت و نقشی كه ایفا كرده به جامجم گفت: بازی در این نقش برای من خیلی مهم بود. البته زمانی كه این نقش به من پیشنهاد شد، شناختی از این شخصیت نداشتم. اما خاطرم هست زمانی كه این كار به من پیشنهاد شد من فیلمنامه را یك شبه خواندم. چون ویژگیهای این شخصیت و فیلمنامه خیلی به نظرم جذاب بود. به همین دلیل هر قسمت را كه تمام میكردم، ترغیب میشدم تا قسمت بعد را هم بخوانم.
وی در ادامه افزود: درباره این شخصیت با كارگردان هم صحبتهایی كردم و برای اینكه به این كاراكتر نزدیك شوم، تحقیقاتی هم خودم به شخصه انجام دادم و با اعضای خانواده او ارتباط برقرار كردم و با اطلاعات و شناختی كه از او پیدا كردم، شیفته این شهید شدم.
خوشرزم در پاسخ به این سوال كه تا چه حد بازی در قالب شخصیت حقیقی برای بازیگر چالش محسوب میشود هم گفت: بازی در این كار خیلی سخت بود. چون تا پیش از بازی در این سریال من حدود 13 سال بود كه در زمینه بازیگری فعالیت میكردم ولی نقش مثبت بازی نكرده بودم و بازی در نقش شهید آلبوغبیش اولین تجربه بازی من در قالب نقش مثبت بود. از طرفی با لهجه جنوبی بازی كردم و از یك سری اصطلاحات و جملات عربی در بازی استفاده كردم. ضمن اینكه در شرایط بسیار سختی این كار را بازی كردم. با این حال من این شخصیت را بازی نكردم، من او را زندگی كردم. به همین خاطر هنوز سكانس به سكانس سریال را به یاد دارم.
وی با اشاره به خاطراتی از این سریال هم اظهار كرد: من حدود 10روز سر فیلمبرداری این سریال در آبادان بیمار شدم. به گونهای كه همه تصور میكردند سكته مغزی كردم. چون چشمهایم باز نمیشد و در برخی سكانسها هنگام پخش متوجه میشوید كه چشمهایم نیمه باز است. اما با عشق این كار را بازی كردم.
این بازیگر با توجه به گویش جنوبی كه در بازی داشته هم درباره چالش گویش و لحن جنوبی توضیح داد: من پیش از این تئاتری را با لهجه جنوبی بازی كرده بودم و از آنجایی كه به شخصه به جنوب كشور و مردمان مهربانش علاقه مند هستم، این لهجه را دوست داشتم و به نظرم آوای شیرینی داشت. از طرفی برخی از بازیگران این كار كه اصالتا جنوبی بودند هم در این گویش به من كمك بسیاری كردند. از همه مهمتر اینكه سجاد امیریزدانی یكی از بهترین كارگردانهایی بود كه من با او كار كردم و برای ساخت این كار خیلی زحمت كشید.
وی در پایان هم گفت: این سریال بازیگر به اصطلاح چهره ندارد و مردم ما هم عادت كردهاند به خاطر آدمها سریال تماشا كنند. اما سریال «در میان خاكستر» قصه خوبی دارد و اطمینان دارم مخاطب شیفته داستانش خواهد شد. البته كه بازیگران این سریال همه پیشینه تئاتری دارند و برای این كار هم خیلی زحمت كشیدهاند.