مسمومیتهای غذایی شایع در فصول گرم
دكتر بهادر حاجیمحمدی بازرس انجمن علمی بهداشت و ایمنی مواد غذایی ایران
با آغاز فصل گرما، دمای محیط بالا رفته و موجب افزایش سرعت رشد و تكثیر میكروبها میشود و لذا مواد غذایی سریعتر فاسد میشوند. غذا نباید بیش از حد معمول در خارج از یخچال بماند و اغذیه مانده از قبل را باید پیش از مصرف مجددا حرارت داد. همچنین شستوشوی دستها قبل از مصرف غذا در پیشگیری از مسمومیت غذایی بسیار موثر است. باكتریهای موجود در غذا خیلی سختتر از كپكها و مخمرها از بین میروند و عامل اكثر موارد فساد مواد غذایی هستند.
باكتریها همچنین مسبب بروز انواع عفونتهای غذایی و همچنین مسمومیتهای غذایی هستند.
در فروردین سال جاری یك گزارش علمی در خصوص مرگ و میر ناشی از بیماریهای منتقله از غذا در ایران طی سالهای 1390 تا 1397 منتشر شد. یافتهها نشان داد كه در ایران به طور میانگین 10 نفر به ازای هر یك میلیون نفر، به علت بیماریهای منتقله از غذا فوت شدهاند. اكثر موارد فوت در بهار و تابستان بوده است.
همچنین اكثر متوفیان، بالای 60 سال سن داشتند كه به دلیل تضعیف سیستم ایمنی بدن در سالمندان است. همچنین مرگ و میر ناشی از مسمومیت غذایی در مردان ایرانی، بیشتر از زنان بود كه به علت برخی رفتارهای پرخطر ناشی از مصرف غذاهای گوشتی و كبابی به صورت نیمپخته
است.
دل درد، اسهال و استفراغ مهمترین علائم مسمومیت غذایی هستند كه در بسیاری از موارد با استراحت كافی و نیز دریافت منظم مایعات نظیر آب آشامیدنی، آب میوههای طبیعی، چای كم رنگ، دوغ بدون گاز و... بهبود مییابد. البته در صورت تشدید علائم مسمومیت باید بلافاصله به مراكز درمانی مراجعه كرد. در غیر این صورت خطر مرگ، افراد مسموم را تهدید میكند.
در ایران بیشترین فوت ناشی از مسمومیت غذایی، به علت آلوگی غذا به باكتری استافیلوكوكوس اورئوس با میانگین مرگ 77نفر در هر یك میلیون نفر گزارش شد.
بعد از آن به ترتیب باكتریهای سالمونلا، كلستریدیوم بوتولینوم، اشرشیا كلی، و شیگلا عامل بروز مرگ و میر ناشی از مسمومیت غذایی در ایران بهشمار میآیند. در یادداشتهای بعدی، راههای پیشگیری از مسمومیتهای غذایی رایج در فصول گرم تشریح میشود.