سواد رسانه‌ای
کشورگشایی از پشت میز
کیمیا صادقی مدال‌آور المپیاد سواد رسانه‌ای
از هیتلر فلان‌فلان شده گرفته تا اسکندر و نادرشاه و چنگیزخان مغول، همگی برای کشورگشایی‌هاشون روزها، ماه‌ها و حتی سال‌ها جنگیدند. کلی خون و خونریزی کردند و کلی آه و ناله و نفرین پشت سرشونه و در آخر هم وقتی اسم دیکتاتوری به نام هیتلر میاد طبع شیرین لطیف شعرا به نقد تلخ تند آقایان تبدیل میشه و در وصفش میگن: عامل دو فاجعه جهانی! اما الان وضعیت حاکمان بزرگ‌ترین کشورها به مراتب خیلی بهتر از فاتحان قبلیه؟! حاکمانی که بدون خون و خونریزی بیشترین پیروان را دارند و از شدت محبوبیت مردمان کشورهاشون به‌جای فاتحانی بی‌رحم و خشن از اونها به‌عنوان رهبرانی مدبر، خلاق و نوآور یاد می‌کنند. رهبرانی که نه حاکم چین هستند و نه فاتح هند اما با این حال تعداد پیروانشون از جمعیت چین و هندوستان هم بیشتره!. سرزمین‌هاشون رو فتح نکردند بلکه خلق کردند! برای کشورگشایی با پوتین‌هاشون مسافت‌های چندصد فرسخی رو طی نکردند، بلکه با اذهانشون این مسافت رو پیمودند. رهبرانی مثل مارک زاکربرگ، امپراتور سرزمین دو میلیارد نفری فیسبوک و مالک سرزمین اینستاگرام با یک میلیارد جمعیت. امپراتوری که در ابتدای خلق سرزمین انحصاری خودش یعنی فیسبوک، سربازی ۱۹ ساله و تنها بود و همراه عده‌ای از هم دانشگاهی‌هاش در قلعه خودشون یعنی دانشگاه هاروارد، پایه و اساس قلمرو امپراتوری خودش رو بنیانگذاری کرد. فیسبوک راه‌اندازی شد و به موفقیت رسید. این وب‌سایت با جملاتی مانند «دوستان مدرسه‌ای خود را پیدا کنید» و «عکس‌های خود را به اشتراک بگذارید» ابتدا بین هم دانشگاهی‌هایش گسترش یافت و از خوب روزگار با استقبال چشمگیری هم روبه‌رو شد. طوری که خیلی طول نکشید تا افراد و دانشگاه‌های دیگه هم به این امپراتوری پیوستند و سال ۲۰۱۲ وقتی‌که تعداد کاربران فیسبوک از مرز یک میلیارد نفر گذشت، زاکربرگ اذعان کرد با این تعداد کاربر رهبر دومین کشور پرجمعیت دنیاست و وقتی‌که در سال ۲۰۱۷ تعداد پیروانش از مرز دو میلیارد نفر گذشت، زاکربرگ رسما رهبر پرجمعیت‌ترین کشور دنیا شد. اما سال ۲۰۱۲ رفتار عجیبی از حاکم ۲۷ساله ما سر زد که خیلی‌ها این رو به پای جوانی و جهالت او گذاشتند. آن اتفاق چیزی نبود جز پرداخت یک‌میلیارد دلار برای اضافه کردن استارت‌آپ بسیار کوچکی که فقط و فقط از ۱۳ کارمند تشکیل شده‌بود و درآمدش با صفر برابری می‌کرد : دهکده اینستاگرام. این‌بار هم خیلی طول نکشید تا به وزرا و وکلا و مشاوران دربار زاکربرگ ثابت شود این کار از جمله هوشمندانه‌ترین اقدامات حاکم جوان بوده و حالا، زاکربرگ علاوه بر فیسبوک،بر سرزمین یک میلیارد نفری اینستاگرام نیز حکمرانی می‌کند. سرزمین‌های فیسبوک و اینستاگرام با مرزهایی مشخص و استوار و قوانینی خاص و منحصر به‌فرد ، حاکمانی ثابت و همیشگی و مردمانی اغلب مصرف‌گرا، با گویش‌هایی متفاوت اما دارای زبان، زمان،دغدغه، ذائقه و فرهنگ مشترک اینستاگرامی و فیس‌بوکی، پرجمعیت‌ترین سرزمین‌های این کره خاکی هستند. سرزمین‌هایی که مردمانش در انتخاب حاکمان و رهبرانشان نقشی ندارند و در تعیین و وضع قوانین کشورهاشون نقشی ندارند. با تمام این اوصاف، این سوال ذهن یک شهروندِ ساده مجازی رو مشغول کرده که آیا امپراتور جوان ِ خوشنامِ خوش‌فکرِ نابغه ما، واقعا هیچ خویی از مدیریت دیکتاتور وار هیتلری نبرده!؟
