مسؤولان سی و نهمین جشنواره فیلم فجر در سیاستی متضاد با دوره‌های قبل اسم فیلم‌هایی كه متقاضی حضور در این رویداد هستند را منتشر می‌كنند
جشنواره به تبلیغات فیلم‌ها ضربه می‌زند؟
طبق فراخوان سی و نهمین جشنواره فیلم فجر، متقاضیان شركت در این رویداد تنها چند روز دیگر، دقیقا تا 15 دی (دوشنبه هفته آینده) مهلت دارند برای حضور در مهم‌ترین جشنواره سینمایی ایران ثبت‌نام كنند. مهلت ارسال نسخه نهایی فیلم‌ها هم 20 دی تعیین شده بود و تهیه‌كنندگانی كه فرم شركت در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر را پر می‌كنند، باید در موعد مقرر آثار خود را به دبیرخانه جشنواره تحویل دهند. تا اینجا همه چیز به سبك و سیاق دوره‌های گذشته جشنواره فیلم فجر است و این بازه زمانی برای ثبت‌نام و ارسال نسخه نهایی فیلم‌ها، همیشه وجود داشته و باوجود برخی تبصره‌ها و استثنائات و وقت‌های اضافه‌ای كه در اختیار برخی آثار قرار می‌گیرد، معمولا پایبندی به مقررات فراخوان حرف اول را می‌زند. اما نكته قابل اشاره در این میان، اعلام رسمی اسامی فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره است كه در چند دوره قبلی بی‌سابقه بوده و با سیاست‌های ادعایی جشنواره فیلم فجر و سازمان سینمایی تناقض دارد.
آن روی شفافیت
سازمان سینمایی در این یكی دو سال اخیر به‌ویژه با حضور دكتر حسین انتظامی در راس مجموعه، مدعی شفافیت در امور مختلف شد و هر از گاهی هم گزارش‌هایی را پیرو همین شعار شفاف‌سازی منتشر كرد. با این حال و باوجود مثبت بودن این روند، در برخی مواردی كه نیاز به شفافیت و صراحت وجود داشت، سازمان چندان شفاف عمل نكرد یا از كنار این موارد گذشت یا گاهی در برخی شفافیت‌ها یكسویه رفتار كرد. به عنوان مثال در اعلام متقاضیان كارت سینمای رسانه برای جشنواره فیلم فجر به طور شفاف و صریح منتشر شد كه اتفاقا تصمیم درستی بود، اما از آن‌طرف و در آن‌سوی ماجرا كه مرتبط با همین رویداد بود، خبری از شفافیت درباره اسامی فیلم‌های متقاضی و تهیه‌كنندگانی نبود كه فرم حضور در جشنواره را پركرده بودند. یكی از مطالبات همیشگی اهالی رسانه از سازمان سینمایی و جشنواره فیلم فجر، شفافیت در همین زمینه بود كه با پاسخ مثبتی روبه‌رو نمی‌شد و همه چیز در هاله‌ای از ابهام و گمانه‌زنی پیش می‌رفت. این عدم شفافیت، معمولا بعد از نظر هیات انتخاب و اعلام اسامی آثار حاضر در بخش مسابقه (سودای سیمرغ) به شایعات و ابهامات و تایید و تكذیب‌هایی دامن می‌زد و آن فیلمسازانی كه آثارشان در جشنواره پذیرفته نشده و از سوی هیات انتخاب رد شده بود، گاهی در مصاحبه‌ها و اظهارنظرها منكر پر كردن فرم ثبت‌نام می‌شدند و كمتر تهیه‌كننده و كارگردانی حاضر می‌شد صراحتا و با صداقت عنوان كند كه فیلم او با نظر هیات انتخاب، در جشنواره پذیرفته نشده است.
فلاش‌بک
اگر یادتان باشد در دوره‌های اخیر ما هم در روزنامه جام‌جم، مطالباتی درباره شفافیت در این زمینه داشتیم. یكی از این نمونه‌ها در نشست رسانه‌ای ابراهیم داروغه‌زاده، دبیر سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر بود كه خبرنگار ما در راستای شفافیت مورد ادعای جشنواره و سازمان سینمایی، خواستار انتشار اسامی فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره شد. اما ببینید جواب دبیر جشنواره به این مطالبه چه بود: «همه فیلم‌هایی كه شركت كرده‌اند، می‌توانند خودشان اعلام كنند. ولی ترجیح ما این است كه از طریق جشنواره اسامی‌شان منتشر نشود. این اختیار برای صاحبان فیلم است. به این دلیل كه ممكن است فیلمی كه انتخاب نشده، از بعد تبلیغات و اكران آسیب ببیند. خیلی از جشنواره‌های دنیا سر باكس مونتاژ هم نماینده می‌فرستند كه فیلم دیده و انتخاب شود و اعلام نمی‌كنند كدام فیلم را خواستند یا نخواستند. جشنواره برای بهتر دیده شدن فیلم‌ها است و هر چیزی كه بخواهد این را مخدوش كند، در تضاد با سیاست‌های ماست.» داروغه‌زاده در بخش دیگری از آن نشست گفته بود: «رسالت جشنواره فجر حمایت از سینماست. هرچه به نفع سینما باشد، ما از آن حمایت می‌كنیم. ما در دو سال اخیر اسم فیلم‌هایی كه برای جشنواره ثبت‌نام می‌كنند را اعلام نمی‌كنیم تا در فضای رقابتی به ضرر كسی تبلیغات نشود.»
حالا چطور شده كه سیاست سازمان سینمایی و جشنواره فیلم فجر به فاصله یك سال و بعد از چند دوره، به یكباره تغییر كرده و گردانندگان جشنواره فیلم فجر، تصمیم به اعلام اسامی فیلم‌هایی گرفته‌اند كه فرم حضور در جشنواره را
پر كرده‌اند. اگر نیمه پر لیوان را ببینیم، باید این چرخش در تغییر تصمیم و سیاست جدید را به عنوان شفافیت سازمان سینمایی و جشنواره درنظر بگیریم. اما به نظر می‌رسد این تصمیم صرفا از روی جبر زمانه و از سر ناچاری است و شرایط كرونایی و كساد بازار سینما باعث شده مسؤولان جشنواره، حداقل برای این دوره، سیاست شفاف‌سازی را دنبال كنند و اسم همه فیلم‌هایی كه فرم جشنواره را پرمی‌كنند، بلافاصله اعلام می‌كنند تا تنور این رقابت را گرم كنند. گرچه دبیر امسال جشنواره فیلم فجر، نسبت به سه دوره قبلی تغییر كرده، اما اصولا سیاست‌ها به سیاق ثابت است. برای همین چنین تغییر رویه‌ای عجیب و تا حدودی نامتعارف است. وقتی آن را با پافشاری سال‌های اخیر جشنواره مقایسه می‌كنیم، شگفتی این تصمیم و رویه تازه، بیشتر هم می‌شود. آیا اعلام اسامی فیلم‌هایی كه متقاضی شركت در جشنواره فجر امسال شده‌اند، آن رسالت مورد اشاره دبیر قبلی را مخدوش می‌كند و در تضاد با سیاست‌های سازمان سینمایی و جشنواره است؟ حالا اگر از میان فیلم‌هایی كه فرم جشنواره را پر می‌كنند، آثاری به جشنواره راه پیدا نكنند، در فضای تبلیغاتی و رقابتی ضرر نمی‌كنند؟ تاكید می‌كنیم كه ما و دیگر اهالی رسانه و مردم، قطعا از این شفافیت استقبال می‌كنیم، به شرطی كه تنها منحصر به این دوره كرونایی و خاص نباشد و در سال‌های بعد هم ادامه داشته باشد و سازمان سینمایی و جشنواره فیلم فجر، ملاحظات سال‌های قبل را كنار بگذارند.
دست و دلبازی در برهوت
درست نیست كه پیش از تماشای فیلم‌ها و از روی اسم‌ها، درباره كیفیت آثار قضاوت و گمانه‌زنی كنیم، اما برخی از فیلم‌هایی كه در این چند وقت درباره ثبت‌نام آنها در جشنواره فجر اطلاع‌رسانی شد، آثار كم‌رمقی به نظر می‌رسند كه احتمالا در شرایط عادی، بخت شركت در جشنواره فیلم فجر (منظور پذیرفته شدن در بخش سودای سیمرغ است) را نداشتند اما حالا و در این برهوت سینما و توقف بسیاری از تولیدات، فرصت حضور در جشنواره را دارند. چنین مانور و تبلیغات بی‌سابقه‌ای كه سایت و كانال جشنواره فیلم فجر پیش گرفتند، حكایت از این دارد كه دبیر جشنواره در غیبت هیات انتخاب، با روی گشاده و دست و دلبازی با آثار ارسالی مواجه خواهد بود و بعید نیست كه با این روند، در جشنواره فیلم فجر به روی هر فیلم و نافیلمی باز باشد! اتفاقی كه قطعا شایسته رویداد مهمی چون جشنواره فجر نیست و آن را به یك دورهمی سینمایی تقلیل می‌دهد.
هیاهویی برای داوران
این بزرگنمایی و هیاهوی رسانه‌ای در صورتی پذیرفتنی بود كه جشنواره فیلم فجر، مخاطبان بالقوه و همیشگی خود یعنی مردم، اهالی رسانه و اهالی سینما را داشت، اما وقتی قرار به چنین مواجهه‌ای نیست و قرار است فیلم‌ها فقط برای داوران به نمایش درآید، چه نیازی به این همه بوق و كرنا كردن فیلم‌ها و این حجم از تبلیغات و مانور رسانه‌ای روی صرفا ثبت‌نام و فرم پركردن آثار است. باشكوه جلوه دادن رویدادی كه به دلیل شیوع كرونا، در سطحی كوچك برگزار می‌شود، اعتبار و شأنیت جشنواره فجر را
زیرسوال می‌برد.
سازمان سینمایی در این یكی دو سال اخیر به‌ویژه با حضور دكتر حسین انتظامی در راس مجموعه، مدعی شفافیت در امور مختلف شد و هر از گاهی هم گزارش‌هایی را پیرو همین شعار شفاف‌سازی منتشر كرد. با این حال و باوجود مثبت بودن این روند، در برخی مواردی كه نیاز به شفافیت و صراحت وجود داشت، سازمان چندان شفاف عمل نكرد یا از كنار این موارد گذشت یا گاهی در برخی شفافیت‌ها یكسویه رفتار كرد. به عنوان مثال در اعلام متقاضیان كارت سینمای رسانه برای جشنواره فیلم فجر به طور شفاف و صریح منتشر شد كه اتفاقا تصمیم درستی بود، اما از آن‌طرف و در آن‌سوی ماجرا كه مرتبط با همین رویداد بود، خبری از شفافیت درباره اسامی فیلم‌های متقاضی و تهیه‌كنندگانی نبود كه فرم حضور در جشنواره را پركرده بودند. یكی از مطالبات همیشگی اهالی رسانه از سازمان سینمایی و جشنواره فیلم فجر، شفافیت در همین زمینه بود كه با پاسخ مثبتی روبه‌رو نمی‌شد و همه چیز در هاله‌ای از ابهام و گمانه‌زنی پیش می‌رفت. این عدم شفافیت، معمولا بعد از نظر هیات انتخاب و اعلام اسامی آثار حاضر در بخش مسابقه (سودای سیمرغ) به شایعات و ابهامات و تایید و تكذیب‌هایی دامن می‌زد و آن فیلمسازانی كه آثارشان در جشنواره پذیرفته نشده و از سوی هیات انتخاب رد شده بود، گاهی در مصاحبه‌ها و اظهارنظرها منكر پر كردن فرم ثبت‌نام می‌شدند و كمتر تهیه‌كننده و كارگردانی حاضر می‌شد صراحتا و با صداقت عنوان كند كه فیلم او با نظر هیات انتخاب، در جشنواره پذیرفته نشده است.
فلاش‌بک
اگر یادتان باشد در دوره‌های اخیر ما هم در روزنامه جام‌جم، مطالباتی درباره شفافیت در این زمینه داشتیم. یكی از این نمونه‌ها در نشست رسانه‌ای ابراهیم داروغه‌زاده، دبیر سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر بود كه خبرنگار ما در راستای شفافیت مورد ادعای جشنواره و سازمان سینمایی، خواستار انتشار اسامی فیلم‌های متقاضی حضور در جشنواره شد. اما ببینید جواب دبیر جشنواره به این مطالبه چه بود: «همه فیلم‌هایی كه شركت كرده‌اند، می‌توانند خودشان اعلام كنند. ولی ترجیح ما این است كه از طریق جشنواره اسامی‌شان منتشر نشود. این اختیار برای صاحبان فیلم است. به این دلیل كه ممكن است فیلمی كه انتخاب نشده، از بعد تبلیغات و اكران آسیب ببیند. خیلی از جشنواره‌های دنیا سر باكس مونتاژ هم نماینده می‌فرستند كه فیلم دیده و انتخاب شود و اعلام نمی‌كنند كدام فیلم را خواستند یا نخواستند. جشنواره برای بهتر دیده شدن فیلم‌ها است و هر چیزی كه بخواهد این را مخدوش كند، در تضاد با سیاست‌های ماست.» داروغه‌زاده در بخش دیگری از آن نشست گفته بود: «رسالت جشنواره فجر حمایت از سینماست. هرچه به نفع سینما باشد، ما از آن حمایت می‌كنیم. ما در دو سال اخیر اسم فیلم‌هایی كه برای جشنواره ثبت‌نام می‌كنند را اعلام نمی‌كنیم تا در فضای رقابتی به ضرر كسی تبلیغات نشود.»
حالا چطور شده كه سیاست سازمان سینمایی و جشنواره فیلم فجر به فاصله یك سال و بعد از چند دوره، به یكباره تغییر كرده و گردانندگان جشنواره فیلم فجر، تصمیم به اعلام اسامی فیلم‌هایی گرفته‌اند كه فرم حضور در جشنواره را
پر كرده‌اند. اگر نیمه پر لیوان را ببینیم، باید این چرخش در تغییر تصمیم و سیاست جدید را به عنوان شفافیت سازمان سینمایی و جشنواره درنظر بگیریم. اما به نظر می‌رسد این تصمیم صرفا از روی جبر زمانه و از سر ناچاری است و شرایط كرونایی و كساد بازار سینما باعث شده مسؤولان جشنواره، حداقل برای این دوره، سیاست شفاف‌سازی را دنبال كنند و اسم همه فیلم‌هایی كه فرم جشنواره را پرمی‌كنند، بلافاصله اعلام می‌كنند تا تنور این رقابت را گرم كنند. گرچه دبیر امسال جشنواره فیلم فجر، نسبت به سه دوره قبلی تغییر كرده، اما اصولا سیاست‌ها به سیاق ثابت است. برای همین چنین تغییر رویه‌ای عجیب و تا حدودی نامتعارف است. وقتی آن را با پافشاری سال‌های اخیر جشنواره مقایسه می‌كنیم، شگفتی این تصمیم و رویه تازه، بیشتر هم می‌شود. آیا اعلام اسامی فیلم‌هایی كه متقاضی شركت در جشنواره فجر امسال شده‌اند، آن رسالت مورد اشاره دبیر قبلی را مخدوش می‌كند و در تضاد با سیاست‌های سازمان سینمایی و جشنواره است؟ حالا اگر از میان فیلم‌هایی كه فرم جشنواره را پر می‌كنند، آثاری به جشنواره راه پیدا نكنند، در فضای تبلیغاتی و رقابتی ضرر نمی‌كنند؟ تاكید می‌كنیم كه ما و دیگر اهالی رسانه و مردم، قطعا از این شفافیت استقبال می‌كنیم، به شرطی كه تنها منحصر به این دوره كرونایی و خاص نباشد و در سال‌های بعد هم ادامه داشته باشد و سازمان سینمایی و جشنواره فیلم فجر، ملاحظات سال‌های قبل را كنار بگذارند.
دست و دلبازی در برهوت
درست نیست كه پیش از تماشای فیلم‌ها و از روی اسم‌ها، درباره كیفیت آثار قضاوت و گمانه‌زنی كنیم، اما برخی از فیلم‌هایی كه در این چند وقت درباره ثبت‌نام آنها در جشنواره فجر اطلاع‌رسانی شد، آثار كم‌رمقی به نظر می‌رسند كه احتمالا در شرایط عادی، بخت شركت در جشنواره فیلم فجر (منظور پذیرفته شدن در بخش سودای سیمرغ است) را نداشتند اما حالا و در این برهوت سینما و توقف بسیاری از تولیدات، فرصت حضور در جشنواره را دارند. چنین مانور و تبلیغات بی‌سابقه‌ای كه سایت و كانال جشنواره فیلم فجر پیش گرفتند، حكایت از این دارد كه دبیر جشنواره در غیبت هیات انتخاب، با روی گشاده و دست و دلبازی با آثار ارسالی مواجه خواهد بود و بعید نیست كه با این روند، در جشنواره فیلم فجر به روی هر فیلم و نافیلمی باز باشد! اتفاقی كه قطعا شایسته رویداد مهمی چون جشنواره فجر نیست و آن را به یك دورهمی سینمایی تقلیل می‌دهد.
هیاهویی برای داوران
این بزرگنمایی و هیاهوی رسانه‌ای در صورتی پذیرفتنی بود كه جشنواره فیلم فجر، مخاطبان بالقوه و همیشگی خود یعنی مردم، اهالی رسانه و اهالی سینما را داشت، اما وقتی قرار به چنین مواجهه‌ای نیست و قرار است فیلم‌ها فقط برای داوران به نمایش درآید، چه نیازی به این همه بوق و كرنا كردن فیلم‌ها و این حجم از تبلیغات و مانور رسانه‌ای روی صرفا ثبت‌نام و فرم پركردن آثار است. باشكوه جلوه دادن رویدادی كه به دلیل شیوع كرونا، در سطحی كوچك برگزار می‌شود، اعتبار و شأنیت جشنواره فجر را
زیرسوال می‌برد.
ضمیمه کلیک
تیتر خبرها
