فیل‌طوری!
محمدمهدی قاسمی مدال‌آور المپیاد سواد رسانه‌ای
«دستت رو از روی دکمه فیلترینگ بردار لطفا!» این جمله‌ای بود که یکی از نوجوانها در بخش کامنت‌ها نوشته بود. برایم سوال پیش آمد که چه کسی باید دقیقا چه کار کند و قضیه فیلترینگ اصلا از کجا آمده است. آمدنش برای چه بوده و آخر قرار است به کجا برود و وطن نهایی‌اش کجاست؟
برای شروع، می‌خواستم بدانم چند سایت در ایران فیلتر شده‌اند. به همین دلیل تصمیم گرفتم از رسانه‌هایی استفاده کنم که یا از اول نسخه ایرانی‌اش را استفاده می‌کردیم یا جایگزین شدند.
بدون معطلی رفتم و فهرستی تهیه کردم از موتورهای جستوجوگر ایرانی که زمانی جایگزین گوگل سرچ شده بودند و اصلا توقعات را برآورده نکردند. موتور جستوجوگر سلام، پارسیجو، جست و جو و در نهایت موتور جستوجوگر یوز؛ چقدر موتور!! به قید قرعه یوز رو انتخاب کردم. نوشتم چند سایت در ایران فیلتر هستند که اصلا نفهمیدم چه شد!
بی‌خیالش شدم. گوگل را باز کردم و دیدم آخرین آماری که منتشر شده مربوط به سال 87 بوده که پنج میلیون سایت در ایران فیلتر بودند. از تعداد سایت‌هایی که الان فیلتر شدند آمار موثقی وجود ندارد، اما قطعا با گسترش اینترنت در اواخر دهه90 ، این عدد چندین و چند برابر شده است.
در بین سایت‌های فیلتر شده اسم‌های جالبی به چشمم می‌خورد: گوگل، بینگ، فیسبوک، توییتر، سفارتخانه انگلیس و از همه جالب‌تر وبگاه‌های روسای‌جمهور سابق. البته فیلترینگ که برای اولین بار از سال 1381 در ایران عملیاتی شده همیشه هم ناموفق نبوده و از انصاف نگذریم عملکردهای مثبت زیادی هم داشته است.
مثلا وقتی می‌خواستم فیلم صحبت‌های برخی کارشناسان را تماشا کنم نیاز به یک سرویس اشتراک‌گذاری ویدئو داشتم. ناخودآگاه یکی از vod های داخلی را انتخاب کردم. اصلا حواسم نبود که پخش‌کننده‌های خارجی دیگری هم هستند. از حق هم نگذریم این vod که ایمش را نمی برم که تبلیغ نشود ولی حتما معرف حضور شما هم هست؛ در ایران بعد از گوگل در رتبه اول است و در رتبه‌بندی سایت‌های جهانی مقام پنجاه و دوم را کسب کرده.
شاید بتوانیم تأثیرگذارترین عملیات فیلترینگ که ما نوجوانها به یاد داریم را عملیات تلگرام نامگذاری کنیم. البته آخرش نفهمیدیم دکمه فیلترینگ دست که بود و چه شد و چه کسی بالاخره فشارش داد.
به قول یک شاعر:
چو فیلتر شد تلگرام روزگاری/گروهی فوری‌اش کردند یــــاری
اگر چه اپ آن فیلتر نمودند/ولی درهای پشتیاش گشودند
و ماهم درهای پشتی را پیدا کردیم و در را بازکردیم.
احتمالا قبل از خواندن این متن در جواب این‌که دوازدهم مارس یا بیست و دوم اسفند چه روزی است، شانه‌هایمان را بالا می‌انداختیم اما الان باید کم کم دوزاری‌اش جا افتاده باشد که این روز، روز جهانی مبارزه با سانسور اینترنتی است.
خیلی وقت‌ها ما نوجوانها فیل‌طوری از روی این اقدامات رد می‌شویم و انتقاد می‌کنیم و خردشان می‌کنیم. حالا هرچقدر بقیه به ما بگویند این که داری از رویش رد می‌شوی چقدر مفید است یا چقدر مضر؛ ما کار خودمان را انجام می‌دهیم.
برای شروع، می‌خواستم بدانم چند سایت در ایران فیلتر شده‌اند. به همین دلیل تصمیم گرفتم از رسانه‌هایی استفاده کنم که یا از اول نسخه ایرانی‌اش را استفاده می‌کردیم یا جایگزین شدند.
بدون معطلی رفتم و فهرستی تهیه کردم از موتورهای جستوجوگر ایرانی که زمانی جایگزین گوگل سرچ شده بودند و اصلا توقعات را برآورده نکردند. موتور جستوجوگر سلام، پارسیجو، جست و جو و در نهایت موتور جستوجوگر یوز؛ چقدر موتور!! به قید قرعه یوز رو انتخاب کردم. نوشتم چند سایت در ایران فیلتر هستند که اصلا نفهمیدم چه شد!
بی‌خیالش شدم. گوگل را باز کردم و دیدم آخرین آماری که منتشر شده مربوط به سال 87 بوده که پنج میلیون سایت در ایران فیلتر بودند. از تعداد سایت‌هایی که الان فیلتر شدند آمار موثقی وجود ندارد، اما قطعا با گسترش اینترنت در اواخر دهه90 ، این عدد چندین و چند برابر شده است.
در بین سایت‌های فیلتر شده اسم‌های جالبی به چشمم می‌خورد: گوگل، بینگ، فیسبوک، توییتر، سفارتخانه انگلیس و از همه جالب‌تر وبگاه‌های روسای‌جمهور سابق. البته فیلترینگ که برای اولین بار از سال 1381 در ایران عملیاتی شده همیشه هم ناموفق نبوده و از انصاف نگذریم عملکردهای مثبت زیادی هم داشته است.
مثلا وقتی می‌خواستم فیلم صحبت‌های برخی کارشناسان را تماشا کنم نیاز به یک سرویس اشتراک‌گذاری ویدئو داشتم. ناخودآگاه یکی از vod های داخلی را انتخاب کردم. اصلا حواسم نبود که پخش‌کننده‌های خارجی دیگری هم هستند. از حق هم نگذریم این vod که ایمش را نمی برم که تبلیغ نشود ولی حتما معرف حضور شما هم هست؛ در ایران بعد از گوگل در رتبه اول است و در رتبه‌بندی سایت‌های جهانی مقام پنجاه و دوم را کسب کرده.
شاید بتوانیم تأثیرگذارترین عملیات فیلترینگ که ما نوجوانها به یاد داریم را عملیات تلگرام نامگذاری کنیم. البته آخرش نفهمیدیم دکمه فیلترینگ دست که بود و چه شد و چه کسی بالاخره فشارش داد.
به قول یک شاعر:
چو فیلتر شد تلگرام روزگاری/گروهی فوری‌اش کردند یــــاری
اگر چه اپ آن فیلتر نمودند/ولی درهای پشتیاش گشودند
و ماهم درهای پشتی را پیدا کردیم و در را بازکردیم.
احتمالا قبل از خواندن این متن در جواب این‌که دوازدهم مارس یا بیست و دوم اسفند چه روزی است، شانه‌هایمان را بالا می‌انداختیم اما الان باید کم کم دوزاری‌اش جا افتاده باشد که این روز، روز جهانی مبارزه با سانسور اینترنتی است.
خیلی وقت‌ها ما نوجوانها فیل‌طوری از روی این اقدامات رد می‌شویم و انتقاد می‌کنیم و خردشان می‌کنیم. حالا هرچقدر بقیه به ما بگویند این که داری از رویش رد می‌شوی چقدر مفید است یا چقدر مضر؛ ما کار خودمان را انجام می‌دهیم.
