ساعت غافلگیری

دیروز قطعی برق در پایتخت شهروندان را با مشکلات زیادی رو‌به‌رو کرد

ساعت غافلگیری

قطعی برق دیروز نوبر مشکلات تهرانی‌ها بود. قطعی برق دیروز از معابر و بزرگراه‌ها فراتر رفت و وارد منازل مسکونی پایتخت‌نشینان شد. در کلانشهری که آلودگی هوا و بیم ابتلا به کرونا هر روز برای شهروندان شاخ و شانه می‌کشد، قطعی برق به قول معروف حکم قوز بالای قوز را دارد. خیلی از تهرانی‌ها دیروز پمپ‌های آب منازل‌شان از کار افتاد و بدون آب ماندند. خیلی از تهرانی‌ها دیروز سیستم گرمایشی خانه‌شان از کار افتاد و از سرما و نگرانی از سرد ماندن منازلشان لرزیدند، چراکه سرماخوردگی یک قدم آنها را به کرونا نزدیک‌تر می‌کند.



حکایت مشکلات دیروز تهرانی‌ها در این گزارش کوتاه نمی‌گنجد چراکه استادان، معلمان،‌ دانشجویان و دانش‌آموزان نیز از قطعی برق دیروز آسیب دیدند. خیلی از آنها فرصت امتحان را از دست دادند و مشکلات‌شان در سال تحصیلی کرونایی بیش از گذشته به چشم آمد. در این بین واکنش مسؤولان نیز برای شهروندان کم از مشکلات پیش‌رویشان ندارد مثلا رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفته قطعی برق بهتر از مصرف مازوت در نیروگاه‌هاست یا ‌‌کم نیستند مدیرانی که سوء‌مدیریت خود را نمی‌بینند و شهروندان را متهم به مصرف بی‌رویه برق می‌کنند و گناه قطعی برق را پای آنها می‌نویسند. این در حالی است که آنها فراموش کرده‌اند که تا پیش از این قطعی برق محدود به تابستان‌ها بود اما امسال به گفته آنها یکباره مصرف مردم آن‌قدر شده که نیروگاه‌ها قادر به پاسخ دادن به آن نیستند.
 خروج از مدار!
روز گذشته برق‌ هفت منطقه پایتخت، یعنی‌ مناطق 2، 3، 6، 9، 11، 13و 14 که مرکز، شمال‌غرب، جنوب‌شرق و شرق تهران را شامل می‌شود، ‌بدون اطلاع قبلی قطع شد و این خاموشی در برخی مناطق بیش از دو ساعت طول کشید. رضا اردکانیان، وزیر نیرو با اشاره به قطع برق در مناطق مختلف در تهران مشکل را افزایش مصرف گاز عنوان کرد و گفت که مصرف گاز خانگی نسبت به پارسال افزایش یافته است و هر چه مصرف گاز مناسب‌تر باشد، امکان تامین برق هم بیشتر خواهد بود. هرچند که او گفت افزایش مصرف قابل مدیریت است و از مردم خواست که در مصرف گاز صرفه‌جویی کنند.  مصطفی رجبی‌مشهدی، سخنگوی صنعت برق کشور نیز درباره دلیل قطعی برق ‌گفت: «در برخی مناطق کشور محدودیت سوخت نیروگاه‌‌ها اعمال شده است که باعث شد در برخی مناطق خاموشی مقطعی داشته باشیم.» به گفته او، به محض این‌که مشکل سوخت و محدودیت‌های تامین گاز برطرف شود، خاموشی تهران و شهرهای دیگر هم از بین می‌رود. او دلیل خاموشی مناطق تهران را مصرف بیش از اندازه مردم دانست و عنوان کرد که اگر مردم تنها 10درصد در مصرف گاز صرفه‌جویی کنند، مشکل قطعی برق به وجود نخواهد آمد. خاموش کردن لامپ‌های اضافه در خانه و محل کار، پوشیدن لباس‌های گرم و کاهش یک‌درجه‌ای دمای هوای منازل و محل کار، می‌تواند به میزان قابل‌توجهی به کاهش گاز کمک کند.   شرکت توانیر نیز در اطلاعیه‌ای عنوان کرد به دلیل افزایش مصرف برق و گاز، در بخش خانگی، تجاری و محدودیت‌های سوخت تحویلی، تعدادی از نیروگاه‌ها در برخی از مناطق، خاموشی پراکنده دارند. دیروز سه نیروگاه تامین‌کننده پایتخت، شامل نیروگاه‌های طرشت، ری و سه واحد نیروگاه رودشور به دلیل عدم تامین سوخت از مدار تولید خارج و باعث قطع برق مناطقی از تهران شد.  اما در اظهارنظری متفاوت دیروز سخنگوی شرکت ملی گاز ایران نیز اعلام کرد قطع برق به دلیل کمبود یا قطعی گاز صحت ندارد. محمد عسگری گفت قطعی گاز نیروگاه‌های برق، ناشی از مسائل دیگری است و ارتباطی با شرکت گاز ندارد‌. وی تاکید کرد شرکت ملی گاز ایران تعهدی دارد که براساس تعهدش در حال انجام گازرسانی است.
 هزار و یک مشکل
 متهم کردن شهروندان به مصرف بیش از حد داستانی تکراری است که اغلب از سوی مدیران مطرح می‌شود. اما سوء‌مدیریت فقط سبب خاموشی‌های گسترده نمی‌شود، ‌بلکه آسیب‌های بیشتری را برای شهروندان در پی دارد. آسیب به وسایل برقی، مانند تلویزیون و یخچال که این روزها، در بازار خرید و فروش کالای خانگی به‌شدت گران است، یکی از مشکلاتی است که شهروندانی که برق خانه‌هایشان قطع شد، با آن روبه‌رو شدند. این روزها فصل امتحانات دانشجویان و دانش‌آموزان است. یکی از دانشجویان به ما گفت دیروز امتحان داشته است و به خاطر قطع برق خانه، اینترنت وای‌فای خانه قطع و او مجبور شد که از اینترنت گوشی‌اش استفاده کند. استفاده از اینترنت گوشی اما باعث شد که باتری گوشی‌اش هم زودتر مصرف شود. این دانشجو گفت هیچ استاد دانشگاهی باور نمی‌کند که به خاطر قطعی برق، او نتوانسته در امتحان شرکت کند.  دیروز به‌جز دانشجوها اما بسیاری از دانش‌آموزان نیز در کلاس آنلاین مدارس حضور داشتند و به‌خاطر قطع برق نتوانستند در کلاس شرکت کنند. این اما تنها مشکل شهروندان نبود. در برخی ساختمان‌ها، از پمپ‌های برقی برای تامین آب مصرفی استفاده می‌شود و قطع برق برای آنها مساوی شد با قطع آب.  استفاده از برق برای وسایل گرمایشی از دیگر مصارف شهروندان است؛ قطع برق برخی پکیج‌ها را خاموش کرد و ماندن در سرمای دی‌ماه را برای مشترکان به ارمغان آورد.  قطع برق اما شاید بیشتر از همه برای مراکز خدماتی، درمانی و بیمارستان‌ها سخت باشد. درست است که در مراکز درمانی و خدماتی بعد از قطع برق، از برق اضطراری استفاده می‌شود، اما قطع شدن اینترنت و عدم ارائه خدمات با برق اضطراری یکی از مشکلات مراکز درمانی و خدماتی است.
 شکایت‌های بی‌سرانجام
 حالا چند سالی می‌شود که موضوع پرداخت خسارت ناشی از نوسانات و قطعی برق، مورد توجه قرار گرفته است و هر سال هزاران مشترک برق خانگی و صنعتی، به خاطر صدمات ناشی از قطعی  یا نوسانات برق به شرکت توانیر شکایت می‌کنند. هر ماه مشترکان تجاری و خانگی، در قبض پرداختی، حق بیمه پرداخت می‌کنند. حق بیمه‌ای که برای خسارت ناشی از نوسانات و قطعی برق استفاده می‌شود. پرداخت بیمه خسارت به مشترکان آسیب‌دیده اما اغلب در پیچ‌و‌خم‌های قوانین به سرانجام نمی‌رسد. سال گذشته مجید گودرزی، رئیس گروه تحویل گزارش‌های تخصصی شرکت توانیر به ما درباره 21هزار پرونده ثبت‌شده شکایت گفت. از این‌که تنها به شکایت مشترکانی که دچار آتش‌سوزی شدند رسیدگی شد. همین قانون باعث شده تا پارسال، شرکت بیمه‌ای، از 21هزار پرونده شکایت ثبت‌شده فقط خسارت 250 مورد آن را که آتش‌سوزی بوده، پرداخت کند. به خاطر همین، شکایت از شرکت توانیر، همیشه وجود داشته و البته نه شرکت بیمه‌گذار و نه شرکت توانیر، هیچ‌کدام مسؤولیتی در قبال خرابی وسایل برقی به عهده نگرفتند.


بیت‌کوین پرحاشیه
 از زمانی که داستان خاموشی‌ها سر زبان‌ها افتاد، گمانه‌زنی شد که خاموشی‌های اخیر به استخراج بیت‌کوین (رمزارز) مربوط است. بعد از قطعی برق دیروز در تهران و برخی دیگر از شهرها، موضوع قطع برق به خاطر استخراج رمزارز دوباره مطرح شد. رجبی اما دیروز گفت که برای استخراج رمزارز محدودیت در حوزه برق وجود دارد و تنها 2درصد از مصرف برق کشور صرف استخراج رمزارز می‌شود. وزیر نیرو نیز با اشاره به این‌که گفته شده چینی‌ها، در زمینه استخراج رمزارزها در کشور فعالیت دارند و خاموشی‌های اخیر هم ناشی از فعالیت آنهاست، گفت که فعالیت در حوزه استخراج رمزارزها طبق مصوبه هیات دولت با مجوز وزارت صمت امکان‌‌پذیر است و کسانی که مجوز وزارت صمت را دارند، باید برق مورد نیازشان را طبق تعرفه برق صادراتی از توانیر دریافت کنند. به گفته او، افرادی که این مجوزها را نداشته باشند، فرقی ندارد ایرانی یا خارجی باشند چراکه با آنها مطابق قانون برخورد می‌‌شود. به گفته وزیر نیرو، دستگاه‌های مربوط باید با کسانی که به صورت غیرمجاز اقدام به استخراج رمزارز می‌کنند، برخورد کند.