بیست‌وهفتم دی؛ قصه نواب
27  دی ماه را که در این هفته پشت سر گذاشتیم سالروز اعدام شهید سیدمجتبی نواب‌صفوی، رهبر گروه فدائیان اسلام بود که توسط حکومت پهلوی به اعدام محکوم شد. درباره این شهید که از پیشگامان نهضت اسلامی و مبارزات دینی بود کتاب‌های زیادی نیست مگر روایت‌های تاریخی و مستند که شاید خیلی به کار مخاطب عام نیاید. برای مخاطب نوجوان هم آثاری به همین سیاق و همین ادبیات تولید شده و باید گفت خلاصه‌کنندگان تلاشی برای جذاب کردن متن نکرده‌ و فقط متن تاریخ را بازنویسی و خلاصه کرده‌اند. در این بین کتاب «درباره شهید نواب صفوی» خاطرات مستند مرحوم سیدهادی خسروشاهی را می‌توان اثری مستند و البته قابل تامل در این باره دانست. اثری که از مجموعه «حدیث روزگار» آن مرحوم است و در آن خاطراتی از شهید نواب صفوی به خواننده ارائه می‌کند که در منابع دیگر کمتر دیده شده است. در مجموع این گرفتاری عمومی ماست که درباره شخصیت‌های تاریخی کمتر اثری جذاب و روایی داریم تا خواننده با آن ارتباط برقرار کند.

بیست‌ونهم دی؛ خالق مادر 
ماکسیم گورکی را آنهایی که در سال‌های انقلاب و پیش از آن زیسته‌اند با «مادر» می‌شناسند ولی گروهی دیگر او را به‌عنوان یک نویسنده حامی شوروی و البته پایه‌گذار سبک رئالیسم سوسیالیستی به‌خاطر می‌آورند. ولی رمان مادر او به‌عنوان یکی از کتب ممنوعه پیش از انقلاب آن‌قدر جرم داشت که اگر از کسی آن را می‌گرفتند جریمه سنگینی انتظارش را می‌کشید. نویسنده‌ای که در دوره‌ای منتقد لنین گشت و تبعید شد ولی بعدها به دعوت استالین به شوروی بازگشت تا پیروزی بزرگی برای شوروی در برابر فاشیسم ایتالیایی باشد.
رمان مادر او را از بهترین نمونه‌های ادبیات کارگری می‌دانند که اقتباس‌های سینمایی از آثارش ساخته شد و توانست توجه بسیاری را به خود جلب کند. این رمان روایتی از کارگران یک کارخانه در جریان انقلاب اکتبر است. گورکی 18 ژانویه 1936 درگذشت.

اول بهمن؛ صدای عارف
عارف قزوینی به‌عنوان چهره‌ای مشروطه‌خواه و شاعری که در راه مبارزه کم نگذاشت در تاریخ معاصر مشهور است اما کمتر کسی از انزوا و سرخوردگی این شاعر و موسیقیدان زمانه خودش حرف می‌زند و تنها آن بخش‌هایی که مطلوب راویان بوده برجسته شده و باقی وجوه زندگی او ناگفته مانده است. کتاب «چرخ بی‌آیین» اثر فرهود صفرزاده روایتی مستند و تاریخی از زندگی و زمانه مرحوم عارف قزوینی است؛ کتابی که در آن روایتی از فراز و فرودهای زندگی عارف بازگو شده و هر خواننده‌ای را متاثر می‌کند.
روایتی که در این کتاب می‌بینیم و در جای دیگر ندیده‌ایم صدای عارف است. صدایی که امروز باقی نمانده ولی یاد آن در صفحات تاریخ به‌جا مانده و آنهایی که آن صدا را شنیده‌اند از آن به‌خوبی یاد می‌کنند. در واقع این کتاب مانند نورافکنی بر زندگی و مرام عارف قزوینی، نور تابانده است، با این کتاب است که می‌فهمیم چرا وقتی صدای عارف از دست رفت برایش گران تمام شد زیرا او علاوه بر شاعری، آواز نیز می‌خوانده و همین اتفاق بر رنج و اندوه او در زندگی‌اش افزوده بود. این کتاب را نشر فنجان منتشر کرده است.

​​​​​​​دوم بهمن؛ دیکته بی‌غلط
پنج سال از درگذشت مرحوم ابوالحسن نجفی می‌گذرد. مرحوم نجفی را بسیاری با کتاب «غلط ننویسیم» می‌شناسند هرچند که ترجمه‌های درخشان او از آثاری مانند «خانواده تیبو»، «شازده کوچولو» و... نیز در خاطره‌ها زنده است اما غلط ننویسیم از آن کتاب‌هایی است که بسیاری آن را خوانده‌اند و احتمالا یک نسخه از آن را در خانه دارند؛ البته این «بسیاری» اشاره به کسانی دارد که زبان و نوشتار مساله‌شان است.
بد نیست در این روز که پنجمین سالروز درگذشت این استاد زبان فارسی است به خاطره‌ای از رهبر انقلاب درباره او اشاره‌ای کنیم، خاطره‌ای که ریشه در اولین چاپ کتاب دارد که ایشان پس از مطالعه نکاتی بر کتاب نوشته و برای نویسنده (مرحوم نجفی) ارسال می‌کنند و مرحوم نجفی نیز در مقدمه چاپ سوم کتاب خود را «مرهون عنایت» آیت‌ا... خامنه‌ای می‌دانند: «این کتابى که جناب آقاى نجفى چند سال پیش نوشتند ـ «غلط ننویسیم» ـ من همان وقت آن را گرفتم خواندم و حواشى‌اى هم بر آن زدم. در این کتاب دیده‌ام که ایشان با همه‌ دقتى که دارند ـ که واقعا هم به‌جاست ـ جاهایى مى‌گویند که مثلا این واژه غلط است اما دیگر جزو زبان شده و نمى‌شود آن را کارى کرد؛ نمونه‌هایى هم ارائه شده که حق با ایشان است. وقتى چیزى جزو زبان شد، نمى‌شود آن را از بدنه‌ زبان بیرون کشید؛ این اصلا عملى نیست. با بیرون آوردن آن واژه، اختلالى به‌وجود مى‌آید؛ لیکن این خودش یک مصیبت است. ما نباید بگذاریم یک غلط، جزو زبان بشود.»
اگر دوست دارید درباره زبان و دستور زبان بدانید و بخوانید این کتاب پرتیراژ مرحوم نجفی را گوشه ذهن‌تان داشته باشید، ولی اگر در دسته رمان‌خوان‌ها قرار می‌گیرید «خانواده تیبو» یک پیشنهاد شگفت‌انگیز است.