کودتا در فوتبال

اعلام تشکیل سوپرلیگ اروپا، دنیای فوتبال را در شوک فرو برد

کودتا در فوتبال

 هر بار واژه « کودتا » در رسانه‌ها شنیده می‌شود، منتظریم خبر ساقط شدن دولتی در دنیای سیاست توسط گروهی از سیاست‌مداران یا نظامیان در رسانه‌ها اعلام شود. اما از دیروز این واژه بارها و بارها در رسانه‌های ورزشی دنیا استفاده شد و هر چه زمان بیشتری می‌گذشت، حواشی و جنجبال‌های مربوط به آن، فوتبال‌دوستان سراسر دنیا را بیشتر در شوک فرو می‌برد. از دیروز این نقل قول سال 2009 آرسن ونگر، سرمربی سابق آرسنال در فضای مجازی دست به دست می‌شود: «احتمالا تا 10 سال دیگر، تیم‌های ثروتمند اروپا لیگ جدیدی را تشکیل می‌دهند زیرا آنها بر این باورند که درآمدهای یوفا برای آنها کافی نیست. »
 شروع جنجال
یکشنبه شب بود که یک خبر به سرعت در صدر رسانه‌های ورزشی دنیا قرار گرفت. 12تیم سرشناس اروپایی از سه کشور تصمیم گرفتند از ساختار یوفا خارج شده و مسابقات تازه‌ای با نام سوپرلیگ اروپا راه‌اندازی کنند. در حالی که این خبر در کش و قوس تایید و تکذیب بود، یک بیانیه رسمی از سوی این 12 تیم به همه چیز شکل رسمی و جدی داد. آرسنال، منچستر یونایتد، لیورپول، تاتنهام، چلسی و منچستر‌سیتی از انگلیس، آث‌میلان، اینترمیلان و یوونتوس تورین از ایتالیا، رئال‌مادرید، بارسلونا و اتلتیکو‌مادرید از اسپانیا تیم‌هایی هستند که آماده حضور در این رقابت‌ها هستند.
این بیانیه در چند جمله کوتاه، همه چیز را مشخص کرد: امروز دوازده باشگاه معتبر فوتبال اروپا گرد هم آمده‌اند تا اعلام کنند که با تأسیس یک رقابت جدید میان‌هفتگی به نام سوپر لیگ، تحت مدیریت باشگاه‌های موسس آن موافقت کرده‌اند. به نظر می‌رسد مدیران رئال و یووه بیشترین نقش را در شکل‌گیری  این مسابقات داشته‌اند زیرا  فلورنتینو پرز (رئیس رئال‌مادرید) به عنوان مدیرعامل، آندره آنیلی (مدیر‌عامل یوونتوس) و جوئل گلیزر (معاون مدیر‌عامل منچستر یونایتد) به عنوان معاون مدیر عامل این ساختار جدید هستند.
 ساختار سوپرلیگ
۱۲ باشگاه موسس انتظار دارند سه باشگاه دیگر به حلقه آنها بپیوندد. این ۱۵ تیم به همراه ۵ تیم دیگر که به دلیل موفقیت‌هایشان در فصل قبل صعود می‌کنند،  در سوپرلیگ خواهند بود. آغاز سوپرلیگ از ماه آگوست در دو گروه ده تیمی است که دو دیدار رفت و برگشت در خانه خود و خانه حریف برگزار خواهند کرد و سه تیم برتر در هر گروه مستقیما به یک چهارم نهایی صعود می‌کنند. تیم‌های چهارم و پنجم دو گروه در دو بازی پلی‌آف رفت و برگشت تکلیف دو جایگاه باقیمانده در یک چهارم نهایی را روشن خواهند کرد. ساختار دو بازی رفت و برگشت حذفی برای رسیدن به فینال در پایان ماه می خواهد بود و فینال نیز در قالب یک مسابقه در زمین بی‌طرف برگزار می‌گردد.
دلیلی که این 12 کشور برای برگزاری چنین جامی اعلام کرده‌اند، تخصیص منابع ناکافی از سوی یوفا به این تیم‌هاست. در لیگ قهرمانان اروپا هر تیمی که به قهرمانی برسد، در مجموع رقمی حدود 72 میلیون یورو به عنوان جایزه دریافت می‌کند. این در حالی است که در ساختار سوپرلیگ اروپا، به هر تیمی که وارد شود حدود 450 میلیون یورو داده می‌شود. همچنین قرار است به این تیم‌ها برای جبران خسارات ناشی از همه‌گیری کرونا، رقمی نزدیک به سه میلیارد دلار داده شود.
 غایبان سرشناس
در بین 12 تیمی که این لیگ را تشکیل داده‌اند، حضور چند تیم سرشناس از دو کشور آلمان و فرانسه کمی غیر‌منتظره است. بایرن‌مونیخ و دورتموند از آلمان و پاری‌سن‌ژرمن فرانسه مهمترین غایبان این فهرست هستند. در این میان هانس یوآخیم واتسکه، رئیس باشگاه دورتموند اعلام کرد که هر دو تیم بایرن‌مونیخ و دورتموند پیوستن به سوپرلیگ اروپا را رد کرده‌اند و همچنان در چمپیونزلیگ رقابت خواهند کرد.
در مورد پاری‌سن ژرمن هم گفته می‌شود که در سطوح بالای این باشگاه این باور وجود دارد که پیوستن به سوپرلیگ، بی‌احترامی به ارکان فوتبال خواهد بود. پاریسی‌ها معتقدند که رقابت‌های اروپایی نباید محدود به ثروتمندترین باشگاه‌های این قاره باشد و باشگاه‌های کوچکتری مثل آتالانتا، آژاکس یا لستر هم باید بتوانند شانس خود را امتحان کنند.
در این میان گفته می‌شد که پورتو به دلیل عملکرد موفق در این فصل از UCL ، یکی از تیم‌هایی است که ممکن است به آن 12تیم اضافه شود. اما چند ساعت بعد، پینتو داکوستا، رئیس این باشگاه پرتغالی اعلام کرد که این باشگاه پیوستن به سوپرلیگ اروپا را نپذیرفته و عضوی از این لیگ نخواهد شد.
 همه علیه 12
اعلام این خبر کافی بود تا تمام ارکان رسمی دنیای فوتبال نسبت به آن واکنش منفی و تند بگیرند. فیفا به عنوان رسمی‌ترین و بالاترین نهاد فوتبالی با این لیگ مخالفت کرد و آن را در تضاد با روح فوتبال دانست. یوفا نیز در بیانیه‌ای مشترک با لیگ‌های اسپانیا، انگلیس و ایتالیا و همچنین فدراسیون‌های فوتبال گفت: اگر این اتفاق رخ دهد، یک بار دیگر تکرار ‌می‌کنیم که یوفا، اتحادیه فوتبال انگلیس، لیگ‌برتر، سری A، فدراسیون فوتبال اسپانیا و ایتالیا و حتی فیفا و تمام انجمن‌های زیر مجموعه ما برای متوقف کردن این ایده متحد خواهیم شد.
در این بین اخبار و شایعاتی در فضای مجازی منتشر شد که نشان داد این موضوع در صورت اجرایی شدن، تبعات زیادی خواهد داشت. برخی اعلام کردند که از حضور این 12 تیم در لیگ‌های داخلی‌شان ممانعت به عمل می‌آید. حتی برخی پا را فراتر گذاشته و گفتند فیفا در صورت نهایی شدن این طرح، از حضور بازیکنان این تیم‌ها در تیم‌های ملی‌شان جلوگیری می‌کند. حتی براساس برخی اخبار، پای سیاست‌مداران هم به این ماجرا باز شده است. با توجه به این‌که گفته می‌شود بانک آمریکایی جی پی مورگان اسپانسر اصلی سوپرلیگ خواهد بود، جوبایدن رئیس‌جمهوری ایالات متحده تهدید کرد که بانک‌ها و موسسات آمریکایی دخیل در این ماجرا را تحریم خواهد کرد.
در بحبوحه این اتفاقات، یوفا روز گذشته جلسه‌ای برگزار کرد که مفاد اصلی آن ساختار جدید لیگ قهرمانان از سال 2024 بود. آنطور که رسانه‌ها اعلام کردند، لیگ جدید به شیوه Swiss Model و با حضور 36 تیم برگزار می‌شود. هدف یوفا از این برنامه رضایت باشگاه‌های ثروتمند یوفا و جلوگیری از عملی شدن ایده سوپرلیگ اروپاست.
بر این اساس، در دور اول هر تیم با 10 تیم دیگر بازی خواهد داشت که 5 بازی در خانه و 5 بازی خارج خانه خواهد داشت. در ادامه 8تیم اول جدول 36 تیمی به مرحله یک هشتم نهایی صعود می‌کنند. رتبه‌های نهم تا بیست و چهارم هم وارد پلی‌آف شده و 8 تیم از بین آنها به مرحله بعد صعود می‌کنند.
در مرحله بعدی 16 تیم حضور خواهند داشت و بقیه مسابقات دقیقا مثل ساختار یک هشتم نهایی چمپیونزلیگ به بعد برگزار می‌شود. با این فرمت جدید هر تیم در مرحله گروهی به جای 6 بازی 10 بازی خواهد داشت و کل بازی‌ها از 125 به 225 بازی می‌رسد.



اقدام جدایی‌طلبانه
در حالی که رسانه‌ها و تمام ارکان فوتبال در حال انتقاد از شکل‌گیری چنین جامی بودند، خود آن تیم‌ها دست به اقداماتی زدند که در نوع خودش بسیار عجیب بود. دو باشگاه انگلیسی چلسی و آرسنال زودتر از همه خروج خود را اتحادیه باشگاه‌های اروپا اعلام کردند. آندره‌آ آنیلی، رئیس باشگاه یوونتوس هم که ریاست اتحادیه باشگاه‌های اروپا را بر عهده داشت از سمت خود کناره‌گیری کرد.
این کارها بعد از آن رنگ و بوی جدایی‌طلبی به خودش می‌گیرد که بدانیم هر باشگاه حرفه‌ای زیر مجموعه یوفا برای شرکت در مسابقات اروپایی و لیگ داخلی کشور خودش حتما باید عضو این اتحادیه باشد. در حال حاضر مثلا کناره‌گیری چلسی و آرسنال از اتحادیه باشگاه‌های فوتبال اروپا، به معنی انصراف این دو تیم از ادامه لیگ برتر و لیگ قهرمانان خواهد بود.