«تنها مسیر» برای حال خوب

برنامه سخنرانی مذهبی شبکه 5 در رمضان امسال رسیدن به نشاط و رضایت در زندگی را محور قرار داده است

«تنها مسیر» برای حال خوب

به رسم هر سال شبکه‌های سیما در روزهای رمضان، سخنرانی‌های مذهبی را پس از اذان روانه آنتن می‌کنند. یکی از این برنامه‌ها که چند سالی است در این ایام پخش می‌شود، «تنها مسیر» به تهیه‌کنندگی محمدهادی سلیمی‌زاده است که با سخنرانی حجت‌الاسلام پناهیان روی آنتن می‌رود. این برنامه هر سال سعی دارد محور خاصی را انتخاب کند که محتوای همه قسمت‌های برنامه حول آن باشد. در رمضان 1400 «تنها مسیر» تلاش می‌کند منطبق با نیازهای روز جامعه و به‌ویژه جوانان قدم بردارد و مخاطبانش را در رسیدن به حال خوب راهنمایی کند. این برنامه کاری از گروه معارف شبکه پنج سیماست و هر روز بعد از نماز ظهر و عصر، حدود ساعت 13 و 30 دقیقه پخش می‌شود. درباره این سبک برنامه‌سازی،‌ انتخاب موضوع‌ها و... با تهیه‌کننده آن گفت‌وگو کردیم.

حال دلت خوب باشد
پخش این برنامه از ابتدای ماه رمضان آغاز شده است و تا انتهای آن ادامه دارد و به گفته سلیمی‌زاده، تهیه‌کننده آن، تقریبا سه‌چهار سال است که این برنامه روی آنتن شبکه پنج سیما می‌رود. 30 قسمت برنامه‌ای که ویژه رمضان امسال است با محوریت «حال خوب» و سخنرانی حجت‌الاسلام پناهیان پخش می‌شود. تهیه‌کننده برنامه درباره همکاری با این سخنران در «تنها مسیر» می‌گوید: این برنامه یک منبر جوان‌پسند با موضوعات متناسب با نیاز روز است. در واقع تفاوتی که حجت‌الاسلام پناهیان با سایر وعاظ دارند این است که موضوع‌هایی که متناسب با نیازهای روز و ادبیات جامعه است را انتخاب می‌کنند. برای مثال موضوع امسال حال خوب است. این ادبیات را در فضای مجازی هم زیاد می‌شنویم، مثلا می‌گویند حال دلت خوب باشد و.... ویژگی دیگر این است ایشان همچنین به صرف ادبیات دینی بسنده نمی‌کنند. مطالعات روان‌شناسی و علمی و پژوهشی دارند و با روان‌شناسان و مراجعانشان مشورت و گفت‌وگو می‌کنند. مقالاتی را در این زمینه می‌خوانند و سعی دارند از میانشان نکات روز را استخراج کنند. تفاوت ایشان همین است که بحث دینی و علمی را با هم جمع‌بندی می‌کنند و ارائه می‌دهند. این باعث می‌شود سخنرانی برای مخاطبان مانوس‌تر باشد و مورد پسند واقع شود.


تعامل با سخنران
از سلیمی‌زاده درباره انتخاب موضوع هر قسمت و نخ تسبیح آن می‌پرسیم که او می‌گوید: این روند با توجه به نیاز روز جامعه دنبال می‌شود. جامعه در هر زمان یک بحث را می‌پسندد. مثلا یک برهه‌ای بحث‌های سیاسی پررنگ می‌شود که سرفصل ما هم به آن سمت می‌رود. زمانی بحث‌های اجتماعی و فرهنگی پررنگ می‌شود یا خلأ مباحث انسان‌شناسی و روان‌شناسی احساس می‌شود و متناسب با آن موضوع‌ها هم به همین مسیر می‌رود.
 این تهیه‌کننده در مورد تعامل با سخنران در گزینش موضوع بیان می‌کند: تعامل داریم اما انتخاب موضوعات با توجه به تعامل بیشتری که ایشان با مردم دارند با خود حاج‌آقا است. رفت‌وآمد زیادی با مردم دارند و مثلا با همه اقشار از تولیدکنندگان، کارخانه‌داران تا مدیران مهدکودک‌ها و دبستان‌ها و... دیدار می‌کنند. به همین دلیل شناخت و اشراف خوبی از جامعه و نیازهای آن دارند. همیشه می‌بینیم موضوعاتی که ارائه می‌دهند به ذائقه مخاطبان خوش می‌آید و دیده می‌شود.
سلیمی‌زاده ادامه می‌دهد: انتخاب موضوع‌ها چند ماه قبل اتفاق می‌افتد. گروهی برای پژوهش و پیدا کردن آیات و روایات مرتبط تعیین می‌شوند. همچنین چند جلسه جمع‌بندی و فهرست‌بندی عناوین که در هر قسمت به ترتیب قرار است چه مواردی بیان شود، شکل می‌گیرد. درواقع انتخاب مباحث ذوقی نیست.



بازخوردهای مجازی
بخش‌هایی از برنامه به صورت ویدئوهای کوتاه در فضای مجازی منتشر می‌شود. تهیه‌کننده «تنها مسیر» در این مورد و بازخوردهای آن بیان می‌کند: بعد از پخش هر قسمت و انتشار بخش‌هایی از آن در فضای مجازی، بعضی شب‌ها مخاطبان در شبکه‌های اجتماعی اظهارنظر می‌کنند. حاج‌آقا سؤال‌های آنان را که در کامنت‌ها نوشته‌اند، از ما می‌گیرند و مطالعه می‌کنند. درنهایت سعی دارند به فراخور موضوع، اشاره‌ای هم به آن بحث‌ها داشته باشند. البته این‌گونه نیست که به خاطر آنها سمت و سوی برنامه کاملا تغییرکند و به موضوع دیگری بپردازند. همان‌گونه که اشاره کردم، ایشان به طورکلی موضوع برنامه را باتوجه به نیاز مخاطبان انتخاب می‌کنند و یکی از راه‌های شناخت این نیازها، همین مطالعه کامنت‌هاست.



تغییر فضا
این برنامه سال گذشته در حرم رضوی و امسال در مسجد امام صادق(ع) میدان فلسطین تصویربرداری شده است. از سلیمی‌زاده درباره تغییر لوکیشن پرسیدیم که او توضیح می‌دهد: پارسال به دلیل شرایط کرونا و محدود بودن مراسم، برنامه در حرم مطهر رضوی به صورت مونولوگ تصویربرداری شد. امسال با حضور مخاطبان، اما با رعایت فاصله اجتماعی در مسجد امام صادق(ع) برنامه را جلوی دوربین بردیم.



سخنرانی هنوز هم مخاطب دارد
عده‌ای بر این باور هستند که این سبک برنامه‌سازی و پخش سخنرانی، دیگر نمی‌تواند مانند گذشته مخاطبان را پای رسانه بنشاند. از سلیمی‌زاده درباره این باور و همچنین تمهیداتی که برای جذاب‌تر کردن برنامه اندیشیده‌اند، می‌پرسیم و او پاسخ می‌دهد: به هر حال فرمت‌های برنامه‌سازی، مختلف است. شاید ساده‌ترین آنها، هاردتاک باشد که در آن یک مجری و مهمان با یکدیگر صحبت کنند، اما می‌بینیم خیلی وقت‌ها همین هاردتاک‌ها جزو پرمخاطب‌ترین برنامه‌ها هستند. این موضوع در سخنرانی‌ها هم کاملا به این بستگی دارد آن شخصی که به عنوان سخنور حضور دارد چقدر بحث‌های غنی و مخاطب‌پسند ارائه دهد.
او ادامه می‌دهد: تلاش کردیم با انتخاب آقای پناهیان، با توجه به کارهای رسانه‌ای ایشان، این موضوع در حالت حداکثر خود قرار بگیرد. می‌توان گفت با بازخوردهایی که از شبکه‌های اجتماعی و جاهایی که ایشان برای سخنرانی و دیگر مراسم می‌رود، گرفتیم نشانگر این است که ایشان رکورددار رتبه یک پرمخاطب‌ترین سخنرانی‌های مذهبی است. این نشان می‌دهد ایشان توانسته است جای خود را به‌خوبی میان مخاطبان باز کند و بینندگان هم اقبال نشان دادند. اگر بررسی از عکس پروفایل مخاطبانی که کامنت می‌گذارند، داشته باشید می‌بینید که شاید 50 درصد مذهبی مطلق باشند و بقیه به‌دنبال رفع ابهام و سؤال هستند و شاید وضعیت حجاب‌شان هم گونه‌ای نباشد که جزو قشر مذهبی تلقی شوند.
این تهیه‌کننده همچنین می‌گوید: شاید بعضی‌ها حوصله نداشته باشند که کل برنامه را دنبال کنند ولی وقتی کلیپ خلاصه چند دقیقه‌ای از برنامه را می‌بینند، استقبال می‌کنند. به همین دلیل بخش‌هایی از برنامه را در فضای مجازی نشر می‌دهیم که با بازخوردهای خوبی همراه بوده است و بازدیدها را زیاد می‌کند. سخنرانی حدود 50 دقیقه است که به دلیل محدودیت‌های آنتن 30 دقیقه آن را تلخیص می‌کنیم و به صورت گزیده برای پخش از تلویزیون ارائه می‌دهیم. کلیپ‌های سه‌چهار دقیقه‌ای را هم در فضای مجازی منتشر می‌کنیم.
این تهیه‌کننده تلویزیون درباره احتمال پخش سری تازه برنامه در مناسبت‌های مذهبی دیگر بیان می‌کند: برنامه‌های مذهبی اغلب در مناسبت‌های مذهبی متناسب با خود مثل محرم و رمضان پخش می‌شود. اما در ذهن‌مان است که این ادبیات را در برنامه‌های دیگر هم به صورت کاربردی پیش ببریم. کمااین‌که در برنامه‌های
مختلف اقتصادی هم سعی کردیم به این حوزه نزدیک شویم و ان‌شاءا... سال 1400 آموزه‌های دینی اینچنینی را در برنامه‌های مختلف با تهیه‌کنندگان دیگر یا با همین گروه، پیاده‌سازی می‌کنیم.