غلامرضا انصاری، معاون اقتصادی وزیر خارجه در گفت‌وگو با جام‌جم:
همسایگان در حال رقابت بر سر بازار عراق هستند
در ارتباط با اهمیت بازار عراق و رقابت‌های موجود در آن همچنین مشكلات موجود در این مسیر گفت‌وگویی با غلامرضا انصاری، معاون اقتصادی وزیر خارجه كه در سفر اخیر محمدجواد ظریف به عراق، وی را همراهی می‌كرد، انجام داده‌ایم.
حفظ بازار عراق در شرایط فعلی چقدر برای جمهوری اسلامی ایران اهمیت دارد و چه اقداماتی برای این موضوع مهم در حال انجام است؟
روابط ایران و عراق بسیار تاریخی، ویژه و عمیق است. روابط دو كشور با توجه به وابستگی‌ها و همبستگی‌های دینی و فرهنگی ویژگی‌های خاصی دارد، خوشبختانه رابطه سیاسی ایران و عراق از زمان سقوط صدام تاكنون روز به روز محكم‌تر و عمیق‌تر شده و معتقدم امروز در بهترین شرایط خود قرار دارد. در عین حال ظرفیت‌ها به‌خصوص در حوزه سیاسی بسیار بیشتر از این است و امیدواریم بتوانیم با همه‌جانبه كردن روابط تحكیم بیشتری به آن بدهیم. همچنین روابط، اقتصادی دو كشور رو به رشد است و در بین همسایگان از سطح بسیار بالا و خوبی برخوردار است. همانطور كه آمار نشان می‌دهد صادرات غیرنفتی ما میان همسایگان تقریبا در بهترین وضعیت است. صادرات انرژی در حوزه گاز و برق هم بسیار بالا و ویژه است و شاید بتوان پیش‌بینی كرد كه حجم صادرات تا پایان امسال بین ده تا 12 یا 13 میلیاردر دلار باشد. با وجود مشكلات عدیده در زمینه صادرات كالاهای غیرنفتی و فنی مهندسی باید در نظر داشته باشیم كه همه نوع فعالیت‌های اقتصادی با مشكلاتی مواجه است. تلاش ما و دولت عراق این است كه راهكارهایی برای حل و فصل مشكلات پیدا كنیم.
به‌جز بحث صادرات، از چه فرصت‌های دیگری در بازار عراق می‌توان بهره برد؟
نقش خدمات فنی مهندسی در عراق از ویژگی‌های بالایی برخوردار است كه نشان می‌دهد نقش ایران در عراق نه تنها كمك به ملت عراق در مبارزه علیه تروریسم بوده بلكه امروز كه شرایط مقداری مناسب است حضور گسترده خدمات فنی مهندسی نشان می‌دهد مردم ایران علاقه‌مند هستند در زمان سازندگی نیز در كنار مردم عراق باشند. وضعیت صدور خدمات فنی مهندسی بسیار گسترده است، اما در عین حال ظرفیت‌ها بسیار بیشتر از این است و نیاز به زمان بیشتر و حمایت دولت دارد. بازار عراق بسیار ثروتمند و برای توسعه و كارهای سازندگی پر از نیاز است و خوشبختانه شركت‌های ما الان حضور خیلی خوبی در آن بازار دارند كه من قبل از این‌كه از نزدیك ببینم باور نمی‌كردم شركت‌های فنی مهندسی ما در طرحهای بزرگ و خوب حضور داشته باشند و مطمئنا این شركت‌ها با توانمندی بالایی كه دارند می‌توانند طرحهای بسیار بزرگ‌تری را بگیرند ولی طبیعتا به كمك و حمایت بیشتر دولت نیاز دارند.
در عالم سیاست هر گونه اقتداری باید به دستاورد سیاسی و اقتصادی تبدیل شود. ما چقدر توانسته‌ایم روابط و نفوذی را كه در برخی كشورها داریم به دستاورد اقتصادی تبدیل كنیم؟ مثلا در مورد عراق با وجود ارتباط گسترده و دوستانه‌ای كه با این كشور داریم، گفته می‌شود در حال حاضر تركیه و عربستان در حال تسخیر بازار‌های این كشور هستند. برای این مساله چه راهكاری دارید؟
بازار قوانین و مقررات خود را دارد ضمن این‌كه اراده سیاسی نقش موثری در حضور در بازار دارد. ایران و عراق نزدیك به 1500 كیلومتر مرز مشترك دارند. بازار عراق بسیار ثروتمند و مورد توجه همه همسایگان و كشورهای دنیاست و امیدواریم بتوانیم با استفاده از ساز و كارهای مورد نیاز بازار، حضور فعالی در عراق داشته باشیم. اما بنده چنین تصوری از این‌كه ممكن است فلان كشور بازار عراق را تسخیر كند ندارم.
در سال‌های اخیر سرعت رشد ما در این حضور بسیار بالا بوده و البته رقابت زیاد است. عراق بازار ثروتمند و بسیار مساعد با تقاضای بالاست و در نتیجه طبیعی است همه كشورها و همسایگان قصد رقابت در آن را داشته باشند.
چه راهكارهایی برای تسهیل بیشتر در زمینه تجارت با عراق می‌توان در نظر گرفت؟
یكی از موضوعاتی كه در بخش تجاری به آن نیاز داریم، دفاتر مشاوره‌ای است. اتاق بازرگانی بویژه اتاق بازرگانی ایران و عراق تا كنون اقدامات خوبی انجام داده‌اند (از جمله مطالعه خیلی خوبی كه روی بازار عراق و ظرفیت‌های آن انجام داده‌اند) اما در عین حال ما نیاز به دفاتری داریم كه به صورت مستمر و تخصصی در مورد نحوه كار با بازار عراق به تجار ایرانی مشاوره بدهند.
از مشكلات موجود در حوزه تجارت با عراق به چه مواردی می‌توان اشاره كرد؟
یكی از مشكلات در حال حاضر پراكندگی اطلاعات بازار عراق است و چون تجربیات و مشاهدات تجار ایرانی مكتوب نشده و یك‌جا جمع نمی‌شود، طبیعتا اشتباهاتی كه هر تاجری انجام می‌دهد تاجران دیگر هم ممكن است همان اشتباهات را تكرار كنند یا سردرگمی‌هایی كه ممكن است در بعضی بخش‌ها داشته باشند. در حالی كه این دفاتر مشاوره‌ای می‌توانند تجربیات كسانی را كه در آنجا كار كرده‌اند، جمع‌آوری كرده و در اختیار تجار جدید قرار دهند تا كار با سرعت بیشتری پیش برود. بازار عراق یك بازار بسیار ثروتمند و تشنه كالای ایرانی است و لازمه آن این است كه اتاق بازرگانی ایران و همچنین اتاق مشترك ایران و عراق توجه بیشتری برای هدایت بخش خصوصی داشته باشند. طبیعتا سفارتخانه‌ها و سركنسولگری‌های ما نیز باید از نظر پرسنلی، بهتر تجهیز شوند تا بتوانند به این مجموعه‌ها كمك كنند.
