داعش مخفف عبارت عربی «الدّوله الاسلامیه فی العراق والشّام» گروه تكفیری منشعب از القاعده است كه ابتدا به القاعده عراق مشهور بود و سپس با تغییر نام و كمك برخی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، بخش‌هایی از عراق و سوریه را به اشغال خود در آورد و خسارات انسانی، اقتصادی و فرهنگی چشمگیری به بار آورد. این گروه مدعی احیای خلافت اسلامی است.
آن طور كه ویكی‌شیعه می‌گوید داعش و القاعده قائل به دو دشمن هستند، دشمن دور و دشمن نزدیك. از نگاه آنان دشمن دور تمدن مادی غربی است و دشمن نزدیك، دولت‌ها و گروه‌هایی هستند كه در كشورهای اسلامی براساس تفسیر این گروه عمل نمی‌كنند. از آنجا كه امكان مبارزه با دشمن دور فعلا فراهم نیست آنها به دشمن نزدیك می‌پردازند. بر همین اساس ایمن‌الظواهری(رهبر فعلی القاعده) جهاد را یگانه راه برای از بین بردن حكومت‌های نامشروع و احیای حكومت اسلامی می‌داند. اما كشتار افراطی داعش باعث اعتراض حتی ایمن الظواهری شده و وی اعلام كرد داعش هیچ ارتباطی با القاعده ندارد و نقشی در تشكیل آن نداشته است.
جدای از این مسائل، داعش بعد از بالا گرفتن كارش در عراق به سوریه هم چشم دوخت. جایی كه قرار بود سرزمین جبهه النصره (شاخه القاعده در سوریه) باشد. همین هم باعث اختلاف بین داعش و جبهه النصره شد. جالب آن‌كه با این‌كه هر دو با دولت سوریه درگیر بودند با یكدیگر هم اختلاف داشتند و بعضا این اختلافات به كشتارهای خونین از دو طرف هم می‌انجامید. خلاصه اگر درگیری‌های اینها در سوریه برایتان علامت سوال شده بود، بدانید و آگاه باشید كه قضیه از این قرار بوده است.
دولت اسلامی عراق و شام به عراق و سوریه منحصر نمی‌شود بلكه منظور از شام كشورهای سوریه، اردن، لبنان، فلسطین اشغالی و بخش‌هایی از غرب و عراق و صحرای سیناست. آنان با برگزیدن این نام، آرمان بازگشت به دوران اقتدار خلافت اموی را در سر می‌پرورانند، اما در اصل محدوده خلافت داعش و نقشه سیاسی این گروه كل سرزمین‌های اسلامی از غرب چین تا اندلس را شامل می‌شود. با این تفاسیر بخش‌های زیادی از خاك ایران را هم جزو قلمروی خود می‌دانستند.