نــابــاروری از نوع مردانه
با توجه به بالا رفتن سن ازدواج و دیر اقدام كردن زوجین برای بچهدار شدن، عوامل مختلكننده بارداری رو به افزایش است. علل ساختاری در ارگانهای بارداری از جمله رحم مادر و همچنین اختلال در تعداد اسپرمها و تخمكها و بد شدن كیفیت ژنتیكی آنها بروز بارداری موفق را كاهش داده است به گونهای كه درصد قابل توجهی از زوجین درگیر مشكلات ناباروری هستند.
در اكثر موارد، علل ناباروری و سقطهای مكرر مشخص نیست و صرفا با افزایش سن والدین بهخصوص مادر مرتبط است. از شاخصهای موثر در كیفیت اسپرم، میتوان به موارد زیر اشاره كرد: سن پدر، وزن، مصرف سیگار، قلیان، الكل و رژیم غذایی ناسالم، وضعیت و اندازه بیضهها و وجود واریكوسل و هیدروسل و سابقه جراحی بیضه نزول نكرده، سابقه ابتلا به عفونت مجاری ادراری و پروستات، عملكرد هورمونی بدن شامل هورمونهای تیروئید، پرولاكتین و...، مصرف داروهای موثر در اسپرمسازی مثل مصرف استروئیدها در بدنسازی و سابقه شیمیدرمانی و پرتودرمانی، سابقه جراحی در كشاله ران و سابقه ابتلا به عفونتهای ویروسی با درگیری بیضه مثل اوریون، بیماریهای ژنتیكی و اختلالات كروموزومال.
نحوه برخورد با ناباروری
با توجه به امكان ارزیابی راحتتر شاخصهای مردانه در ناباروری در این زوجها، ابتدا توصیه میشود مرد بررسی و در صورت طبیعی بودن، شاخصهای زنانه موثر ارزیابی شود. لذا در این موارد به عنوان اولین اقدام، توصیه میشود مرد به اورولوژیست مراجعه كند تا بعد از اخذ شرح حال دقیق و معاینه بیضهها، آزمایش اسپرم و در صورت لزوم سونوگرافی بیضهها
درخواست شود.
در صورت وجود اختلال در شاخصهای مردانه، بسته به نوع و شدت آن، نقشه درمانی توسط پزشك ترسیم میشود كه میتواند شامل درمانهای دارویی خوراكی و تزریقی، عمل جراحی یا انجام اقدامات كمك باروری مثل IUI و IVFباشد. خوشبختانه با توجه به پیشرفتهای اخیر در زمینه برخورد با ناباروری در كلینیكهای اورولوژی و درمانهای متنوع دارویی و ابداع روشهای نوین جراحی مثل واریكوسلكتومی میكروسكوپی و همچنین روشهای كمك باروری IUI و IVF، تقریبا در بیشتر موارد فرآیند بارداری موفق رخ میدهد و در حال حاضر كلینیكهای قوی و موفق در زمینه ناباروری با همكاری متخصصان اورولوژی و زنان در سطح کشور در حال فعالیت هستند. ولی در مجموع میتوان با اقدامات مناسب مانند كم كردن سن اقدام به بارداری و كاهش وزن ورژیم غذایی سالم و مراجعه زودهنگام به پزشك، هزینههای درمانی خانواده و جامعه را کاهش داد.
در اكثر موارد، علل ناباروری و سقطهای مكرر مشخص نیست و صرفا با افزایش سن والدین بهخصوص مادر مرتبط است. از شاخصهای موثر در كیفیت اسپرم، میتوان به موارد زیر اشاره كرد: سن پدر، وزن، مصرف سیگار، قلیان، الكل و رژیم غذایی ناسالم، وضعیت و اندازه بیضهها و وجود واریكوسل و هیدروسل و سابقه جراحی بیضه نزول نكرده، سابقه ابتلا به عفونت مجاری ادراری و پروستات، عملكرد هورمونی بدن شامل هورمونهای تیروئید، پرولاكتین و...، مصرف داروهای موثر در اسپرمسازی مثل مصرف استروئیدها در بدنسازی و سابقه شیمیدرمانی و پرتودرمانی، سابقه جراحی در كشاله ران و سابقه ابتلا به عفونتهای ویروسی با درگیری بیضه مثل اوریون، بیماریهای ژنتیكی و اختلالات كروموزومال.
نحوه برخورد با ناباروری
با توجه به امكان ارزیابی راحتتر شاخصهای مردانه در ناباروری در این زوجها، ابتدا توصیه میشود مرد بررسی و در صورت طبیعی بودن، شاخصهای زنانه موثر ارزیابی شود. لذا در این موارد به عنوان اولین اقدام، توصیه میشود مرد به اورولوژیست مراجعه كند تا بعد از اخذ شرح حال دقیق و معاینه بیضهها، آزمایش اسپرم و در صورت لزوم سونوگرافی بیضهها
درخواست شود.
در صورت وجود اختلال در شاخصهای مردانه، بسته به نوع و شدت آن، نقشه درمانی توسط پزشك ترسیم میشود كه میتواند شامل درمانهای دارویی خوراكی و تزریقی، عمل جراحی یا انجام اقدامات كمك باروری مثل IUI و IVFباشد. خوشبختانه با توجه به پیشرفتهای اخیر در زمینه برخورد با ناباروری در كلینیكهای اورولوژی و درمانهای متنوع دارویی و ابداع روشهای نوین جراحی مثل واریكوسلكتومی میكروسكوپی و همچنین روشهای كمك باروری IUI و IVF، تقریبا در بیشتر موارد فرآیند بارداری موفق رخ میدهد و در حال حاضر كلینیكهای قوی و موفق در زمینه ناباروری با همكاری متخصصان اورولوژی و زنان در سطح کشور در حال فعالیت هستند. ولی در مجموع میتوان با اقدامات مناسب مانند كم كردن سن اقدام به بارداری و كاهش وزن ورژیم غذایی سالم و مراجعه زودهنگام به پزشك، هزینههای درمانی خانواده و جامعه را کاهش داد.