3 فرمول موفقیت تویوتا
شركت تویوتا یكی از غولهای خودروسازی، فعالیت خود را از سال 1316/ ۱۹۳۷ از كشور ژاپن شروع كرد. درباره تویوتا و نحوه مدیریت آن مقالات و كتابهای زیادی نگاشته شده است و همواره از آن به عنوان یكی از الگوهای مدیریت یاد میشود. اصول تویوتا شفافیت سازمانی، فروتنی و مسؤولیتپذیری است. روش جالب مدیریتی تویوتا از عوامل اصلی رشد این شركت است. به غیر از روشهای مدیریتی، تویوتا روشهای منحصر به فردی برای حلمسأله ابداع كرده است كه امروزه در شركتهای زیادی مورد استفاده قرار میگیرد. مجموع این روشها با تلاش تیمی توانسته این كسبوكار را در عرصه بینالمللی موفق سازد. در ادامه به بررسی بعضی از این عوامل میپردازیم.
كیفیت به عنوان رمز موفقیت
سیستم تولید تویوتا (TPS) امكان توجه مداوم به كیفیت محصول را فراهم كرده است. ارتقای كیفیت دغدغه اصلی این سازمان است و همه تیم تلاش میكنند تولید محصولاتی بادوام و استوار را رقم بزنند. تویوتا همواره تلاش كرده حتی فرآیندهای خیلی سریعش (مثلا نصب دستگیره در) را هم خلاصه كند و راهكارهایی بیابد كه این زمان بیش از پیش كاهش پیدا كند. مرغوبیت محصولات و استهلاك ناچیز آن از عوامل اصلی محبوبیت تویوتاست.
راهكارهای تولید سریع و باكیفیت
یكی از رموز موفقیت تویوتا سیستم تولید در همان وقت (Just In Time | JIT) است. تویوتا چیزی را در انبار نگهداری نمیكند؛ بلكه به نیازمندیها درست در زمان نیاز پاسخ میدهد. این روش هزینه خواب سرمایه و انبارداری را به صفر میرساند و تولید را چابكتر میكند. اما استفاده از این روش بدون كمك ابزارهایی همچون كانبان (Kanban) غیرممكن است. كانبان یك ابزار مدیریت پروژه است كه با كمك آن میتوان مشخص كرد چه چیزی با چه مشخصاتی در حال انجام است و نیازمندیهای آن چیست. با كمك این ابزار تیم تولید همواره گامهای پیشروی خود را میشناسد و میتواند تامین نیازمندیها را پیش از شروع فرآیند انجام دهد. مبنای كانبان قرارگیری كارتهای هر كار (Task) در ستونها برای انجام (to do)، در حال انجام (Doing) و انجام شده (Done) است. زمانبندی دقیق هر كار، ساختار مشخص فرآیند و وضعیت انجام آن در برد (Board) كانبان باعث میشود به محض بروز خطا عیبیابی اتفاق بیفتد. در تویوتا برای تعریف و طراحی فرآیندها زمان زیادی صرف میشود اما دقیقبودن فرآیندها اثر جدی بر تولید و صرفهجویی در همه چیز دارد.
در تویوتا همه آموزش میبینند و همواره نسبت به هدف سازمان آگاه هستند. هر كسی دقیقا میداند چه كاری باید انجام دهد و چه انتظاری را قرار است برآورده كند. وظایف به قدری ریز و دقیق تشریح میشود كه امكان اشتباه در آنها به صفر برسد. همچنین تویوتا تلاش میكند فرآیندها را تا جای ممكن ساده كند تا همه بتوانند آنها را به طور دقیق متوجه شوند.
طراحی (دیزاین) برای همه
تویوتا خط تولیدهای زیادی در سراسر دنیا دارد. ساختارمندی فرآیندها باعث شده امكان پیادهسازی سریع خطوط تولید در فضاهای مختلف ممكن شود. بازار این كشورها برای تویوتا ارزشمند است و تلاش میكند نیازهای كاربران را تا جای ممكن پاسخ دهد. مانند لکسوس، زیرمجموعه تویوتا که ایجاد شده است تا پاسخ نیازمندی گروههای خاص باشد. تمركز بر دوام محصول، خدمات پس از فروش ویژه و مادامالعمر و قیمت مقرون به صرفه از عوامل محبوبیت تویوتا در بازارهای جهانی است؛ زیرا سیاستهای عرضه محصول تنوع زیادی دارد و میتواند هركسی را صاحب تویوتا كند (این روشها در ایران ارائه نمیشود). توجه به گروههای كاربری خاص مثل سالمندان یا كودكان از دیگر ویژگیهای تویوتاست. صندلیهای تاشو یا چرخدار، فضاهای ارگونومیك و دسترسیهای مناسب بهخصوص برای كودكان از این ویژگیهاست. تویوتا همچنین از اولین تولیدكنندههای خودروهای دوستدار محیطزیست است و خودروی هیبریدی سینرژی را در سال 1384/ ۲۰۰۵ خیلی پیش از رقبایش عرضه كرده است.