«مصرف انرژی» شاخصی برای توسعه‌یافتگی

«مصرف انرژی» شاخصی برای توسعه‌یافتگی

ما انسان‌ها مانند همه موجودات زنده برای فعالیت‌های روزمره خود نیازمند تغذیه هستیم. مجموعه خوراكی‌هایی كه می‌خوریم، انرژی یا در اصلاح متداول، كالری دریافتی‌مان را فراهم می‌كند. نیاز افراد مختلف به غذا با یكدیگر بسیار متفاوت است. ورزشكار حرفه‌ای كالری بسیار بیشتری از كارمندی كم‌تحرك نیاز دارد و كودكی كه در حال رشد است، نسبت به وزن خود غذای بیشتری از یك بزرگسال مصرف می‌كند. مصرف انرژی جوامع و كشورها نیز درست همین‌گونه است. كشوری با صنعت و اقتصاد پویا و رو به رشد مصرف انرژی بسیار و خیلی مواقع فزآینده‌ای دارد، زیرا محرك همه چرخه‌های صنعتی، ساخت، حمل‌ونقل و ارتباطات انرژی است. به همین دلیل مصرف انرژی از شاخص‌های اصلی برای ارزیابی توسعه‌یافتگی كشورهاست.
اما آیا مصرف انرژی بیشتر، همیشه به معنی توسعه‌یافتگی یا رشد اقتصادی و صنعتی بیشتر است؟ خیر! این‌گونه نیست. برگردیم به مثال تغذیه و فردی تن‌پرور را به‌خاطر بیاوریم كه كالری دریافتی‌اش به حركت و پویایی تبدیل نمی‌شود. در مورد انرژی نیز برخی كشورها بهره‌وری بالایی در مصرف دارند و آن را به خوبی به ارزش افزوده و ثروت و توسعه تبدیل می‌كنند. در برخی كشورهای پیشرفته با وجود رشد اقتصادی قابل‌توجه مصرف انرژی رو به كاهش است، زیرا بهره‌وری مصرف انرژی افزایش پیدا می‌كند. اما برخی كشورها انرژی را به صورت ناكارآمد مصرف می‌كنند و بخش قابل‌توجهی از آن را در امور مصرفی مانند روشنایی غیرضروری و گرمایش یا سرمایش غیراصولی ساختمان‌ها هدر می‌دهند.
امروزه دیگر تركیب واژه‌ای «انرژی پاك» یا «انرژی سبز» مانند پركاربرد بودن تركیب «غذای سالم» كاملا متداول است. اکنون منابع انرژی پیشرفته، پاك و دوستدار محیط‌زیست با كمترین عوارض در دسترس است و در مقابل منابع انرژی بسیار آلاینده و خطرناك نیز استفاده می‌شود.
انرژی در آینده جهان نقشی بسیار تعیین‌كننده دارد و سیاست‌گذاری‌ها و راهبردهای انرژی در كشورهای پیشرفته از جایگاهی بسیار ویژه برخوردار است. خبرهای حوزه انرژی از مهم‌ترین اخبار روز دنیا هستند. داستان متنوع‌تر شدن سبد انرژی جوامع مدرن و چگونگی تأمین انرژی پاك برای حفظ سیاره زمین در كنار صنعتی شدن و توسعه شنیدنی است. می‌توان آگاهی‌های عمومی جذابی از برخی چالش‌های شبكه‌های تأمین انرژی مانند شبكه‌های برق به‌دست آورد. می‌كوشم از این پس به صورت هفتگی دانستنی‌های متنوعی از جهان پرماجرای انرژی را با خوانندگان جام‌جم به اشتراك بگذارم.