هدایت انگشت  به راه راست

كفش‌های پنجه‌باریك و پاشنه بلند تهدید اصلی برای سلامت پاها هستند

هدایت انگشت به راه راست

شاید در ظاهر فقط یك برآمدگی كوچك در كنار شست پا به نظر بیاید كه به نوعی باعث بدشكل شدن پاهایت شده باشد. اما این مشكل می‌تواند باعث بروز درد شست پا و ایجاد یك بدشكلی دائمی شود. حتی در برخی مواقع این برآمدگی دردناك هم نیست، ولی با گذشت زمان باعث درهم ‌فشرده شدن انگشتان پا خواهد شد. خلاصه این‌كه عارضه‌ هالوكس والگوس یا انحراف شست پا در عین آن‌كه خطرناك نیست ولی در بسیاری موارد باید تحت درمان قرار گیرد؛ درمانی که سن و سال نمی شناسد و از کودکی تا سالمندی قابل انجام بوده و اثرات درمانی خوبی را برای شخص به همراه خواهد داشت. به این بهانه ما با دكتر محمدرضا میعاد، متخصص ارتوپدی و فوق‌تخصص جراحی پا و مچ پا به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

یك برآمدگی كوچك به دلیل بدشكلی در استخوان‌های پا كه در اثر آن انگشت شست به‌جای مستقیم بودن، به‌طرف انگشت دوم خمیده شده است، ایجاد می‌شود. عامل ایجاد آن یا ژن‌های منتقل شده از پدر و مادر یا پوشیدن كفش‌های پنجه باریك و پاشنه‌بلند به اصطلاح «فشن» است .
هالوكس والگوس بر قسمت درونی پا و در مركز انگشت شست پا تاثیر می‌گذارد و همچنین می‌تواند بر خارج انگشت شســت نیز تاثیرگذار باشــد. این عارضه در زنان و مردان رخ می‌دهد اما فراوانی آن در زنان بیشتر است. انحراف شست پا، سن نمی‌شناسد.
انحراف انگشت شست پا در هر سنی امكان بروز دارد و به‌طور كلی در زنان شایع‌تر است، اما در مردان احتمال عود آن پس از جراحی بیشتر است .
این عارضه از ده تا ۸۵ سالگی قابل جراحی است. البته جراحی انحراف انگشت شست پا سخت نیست و به 150 روش نیز قابل اجراست. حتی روش‌های كم‌تهاجمی با برش كوچك برای رفع این عارضه وجود دارد .
تشخیص و درمان به‌موقع
انحراف انگشت شست پا اگر به موقع تشخیص و درمان شود نتایج موفقیت‌آمیزی دارد و روی سایر انگشتان نیز اثر نمی‌گذارد و سبب آرتروز نیز نمی‌شود.
نكته مهم آن است كه هالوكس والگوس یك تغییر شكل پیش‌رونده اســت و بی‌توجهی به آن به‌ویژه در مواردی كه شدت آن متوسط یا شدید باشد، منجر به درد شدید، تغییر شكل سایر انگشتان، پینه و آرتروز می‌شود .
روش‌های درمان متفاوتی برای این عارضه، البته بسته به‌شدت آن پیشنهاد شده است كه شــامل اســتراحت، سرما، تغییر كفش، (استفاده از كفش‌های پنجه‌پهن و پاشنه‌كوتاه)، تزریق داروهای استروئیدی یا جراحی می‌شود. اما استفاده از فاصله‌دهنده‌های انگشتی (پدهای سیلیكونی) مانع پیشرفت این عارضه نمی‌شود و فقط به كاهش فشار از روی مفاصل انگشتان كمك می‌كند .
نگذارید انگشت پا منحرف شود؟
افراد باید توجه كنند كه از كفش مناسب و استاندارد كه حداكثر دو سانتی‌متر پاشنه داشته باشد و قسمت جلویی آن پهن و به طور كلی راحت باشد، استفاده كنند.
استفاده از كفش كوچك و تنگ باعث به هم فشرده شدن انگشتان و تحت‌فشار قرار گرفتن شست پا می‌شود. همچنین كفش‌های پاشنه‌‌بلند یا نوك‌تیز باعث به هم فشرده شدن انگشتان پا می‌شوند. ایستادن به مدت‌زمان طولانی و نیز علائم آرتروز در پاها نیز به تشدید این عارضه كمك می‌كند .
درمان جراحی موثر
جراحی این عارضه سخت نیست (دوره نقاهت آن شش هفته است) و اگر به موقع تشخیص داده و درمان شود، نتایج موفقی دارد و بر دیگر انگشــتان اثر نمی‌گذارد و سبب بروز آرتروز نیز نمی‌شــود.
این مشــكل در هرســنی ممكن اســت دیده شــود و به طور كلی در زنان شــایع‌تر بــوده و از ده تا 85 ســالگی بــا عمل جراحــی قابــل درمان اســت.
توجه به برجستگی كنار انگشت پا
انحراف انگشت شست پا عارضه‌ای پیش‌رونده است كه به مرور به ایجاد درد آزاردهنده در پاها منجر می‌شود.
 درد ایجادشده با انگشت شست منحرف، می‌تواند راه رفتن را دشوار كند. همچنین منجر به پیدا نشدن كفشی هم‌اندازه‌ پای شخص می‌شود .
از سوی دیگر با كاهش انعطاف‌پذیری انگشت شست پا و گاهی ایجاد یك توده بزرگ در كنار و یا روی مفصل انگشت شست پا همراه است كه به ایجاد التهاب و ورم، درد و حساسیت در ناحیه‌ مفصل منجر می‌شود. پس نباید به درمان آن بی‌توجه بود .
پیشگیری از هالوكس و الگوس
 با ورزش

در بسیاری از اوقات، ورزش با پا می‌تواند به كاهش درد و ارتقای انعطاف‌پذیری كمك كند و پیشرفت این ناهنجــاری را به تاخیر انــدازد، بنابراین دیگر نیازی به عمل جراحی نخواهد بود.
روش‌های زیر برای تقویت عضلات پاها در این عارضه وجود دارد:
  كشیدن انگشت شست: كشیدن شست پا باعث نرم شدن شست و كاهش درد آن می‌شود. زمانی كه شست خود را می‌كشید به مدت پنج ثانیه به صورت مستقیم نگه دارید و سپس به سمت پایین خم كنید و به مدت پنج ثانیه نگه دارید. این تمرین را ده مرتبه تكرار كنید.
 خم كردن انگشت شست: انگشت شست خود را روی زمین فشار دهید، طوری كه به سمت عقب خم شود. سپس به مدت ده ثانیه نگه دارید و رها كنید این حركت را چندبار تكرار كنید.
 استفاده از حوله: شما می‌توانید با انداختن یك حوله برروی زمین وجمع كردن حوله وكشیدن آن به سمت خود به انگشت شست قدرت دهید این حركت را پنج مرتبه تكراركنید.
 انعطاف و انقباض انگشت شست: انگشت خود را روی یك سطح سخت مانند دیوار فشار دهید و سپس انگشت خود را خم كنید و بكشید و آن را برای ده ثانیه نگه دارید. این حركت را سه یا چهار مرتبه تكرار و سپس آن را برخلاف جهت خم كنید .
   غلتاندن توپ: برروی یك صندلی بنشینید توپ كوچكی را روی زمین قرار دهید و با ناحیه پایین پا توپ را روی زمین غلت دهید واین حركت را به مدت دو دقیقه انجام دهید .