ضرب 60دوم

ایران گام دوم کاهش تعهدات را برداشت

ضرب 60دوم

گام دوم جمهوری اسلامی ایران در كاهش تعهدات هسته‌ای همان‌طور كه قبلا وعده داده شده بود دیروز برداشته شد و ایران از مرز 3.67 درصدی غنی‌سازی عبور كرد. سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه و بهروز كمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در جلسه‌ای كه علی ربیعی، سخنگوی دولت هم در آن حضور داشت جزئیات گام دوم ایران را تشریح كردند. گرچه پیش از این اعلام شده بود گام دوم، سطح غنی‌سازی و بازطراحی رآكتور را در‌بر‌می‌گیرد اما دیروز اعلام شد به‌دلیل پیشرفت‌هایی كه در بحث بازطراحی رآكتور اراك صورت گرفته، ایران فعلا از تصمیم‌گیری جدید در این بخش صرف‌نظر كرده است.

تمركز گام دوم بر تولید سوخت نیروگاهی
سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره عملیاتی شدن گام دوم گفت: ما در حال حاضر به اندازه كافی سوخت ۲۰ درصد داریم و به همین دلیل تمركز ما اكنون بر تولید سوخت نیروگاهی است.
وی افزود: كشور در مورد غنی‌سازی سه نیاز دارد؛ یكی سوخت نیروگاهی یا رآكتورهای قدرت است، دوم رآكتورهای تحقیقاتی همانند رآكتور تهران و سوم هم پیشران كه دارای درصدهای متفاوتی است كه ما براساس نیازمان اقدام می‌كنیم. كمالوندی با اشاره به این‌كه گام دوم، سریعا به نتیجه می‌رسد، گفت: تا چند ساعت دیگر فرآیند غنی‌سازی فراتر از 67/3درصد آغاز می‌شود و زمانی كه فردا نمایندگان آژانس نمونه گیری انجام دهند از این میزان نیز فراتر رفته است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاكید كرد: به ما اعلام شده كه میزان غنی‌سازی برای تامین نیاز كشور باید انجام شود بنابراین برای تامین نیاز قدرت نیروگاهی و رآكتورها اقدام می‌كنیم.
معاون سیاسی وزیر خارجه هم اظهار كرد: بخش هسته‌ای برجام، چهار ركن اساسی دارد؛ شامل میزان ذخایر، درصد غنی‌سازی، تعداد سانتریفیوژها و تحقیق و توسعه. ایران در این چهار ركن به منظور اعتمادسازی برخی محدودیت‌ها را از هشت تا ۱۵ سال قبول كرد، ولی به‌دلیل عمل نكردن طرف مقابل به تعهداتش ما در گام اول اعلام كردیم كه به یكی از این اركان پایبند نیستیم و در گام دوم پایبند نبودن به ركن دوم را نیز اعلام كردیم.
عراقچی افزود: به نظر من اصلا عددی كه در قسمت فنی وجود دارد اهمیت ندارد بلكه موضوع سیاسی و تعهد نداشتن ایران اهمیت دارد. این‌كه میزان ذخایر ما از ۳۰۰ كیلو به ۳۱۰ كیلو یا بالاتر برسد اهمیتی ندارد یا عدد 3.67 به چه رقمی برسد اهمیتی ندارد، نكته مهم این است كه جمهوری اسلامی ایران می‌گوید در این دو مقوله دیگر تعهدی ندارد و پایبند نیست و این موضوع اهمیت سیاسی و راهبردی دارد. وی گفت: میزان عددی كه بعد از این وجود دارد مهم نیست و به نیازهای سازمان انرژی اتمی بستگی دارد و سازمان به هر میزانی كه نیاز داشته باشد درصد غنی‌سازی و میزان ذخایر را بالا می‌برد و مته به خشخاش گذاشتن در این زمینه‌ها چیزی را ثابت نمی‌كند. معاون سیاسی وزیر خارجه افزود: روند كاهش تعهدات ایران حركتی است دقیقاً در راستای حفظ برجام، نه برای از بین بردن آن اما اگر بقیه مشاركت‌كنندگان در برجام نتوانند تعهد خودشان را عملی كنند ممكن است این روند نهایتاً به خاتمه حضور ما در برجام منتهی شود.



گام سوم چه خواهد بود؟
گام دوم جمهوری اسلامی ایران هم 60 روزه است و در صورت ادامه روند موجود از سوی اروپا، گام سوم برداشته می‌شود.
معاون سیاسی وزیر خارجه كشورمان با بیان این‌كه گام سوم و حتی گام‌های بعدی نیز طراحی شده است، گفت: با همكاری سازمان انرژی اتمی طرح گام به گام طراحی شده و دقیقا می‌دانیم درگام‌های بعدی چه اقداماتی باید انجام بدهیم، اما ترجیح می‌دهیم گام سوم را بعد از پایان ۶۰ روز اعلام كنیم. سخنگوی سازمان انرژی اتمی هم درباره گام سوم گفت: ما در حال حاضر برای افزایش میزان غنی‌سازی از همان ماشین‌های موجود البته با فشار بیشتر و یك‌سری كارهای فنی خاص استفاده می‌كنیم، بنابراین ما به افزایش سانتریفیوژ برای این كار نیاز نداریم، بلكه افزایش سانتریفیوژ می‌تواند بعدا خودش از موضوعات باشد.
وی گفت: كما این‌كه ما در فهرستی كه برای ریاست شورای عالی امنیت ملی و رئیس جمهور مطرح كردیم، این موضوعات نیز در آن فهرست قرار داشته است و این می‌تواند از گزینه‌های بعدی باشد كه كشور انتخاب كند. البته ما در سازمان انرژی اتمی، اجراكننده هستیم و تصمیم گیرنده نیستیم.



موضوع اراک جدای از گام‌های ۶۰ روزه است
یکی از بخش‌های گام دوم به تصمیم‌گیری درباره رآکتور اراک اختصاص داشت و رئیس‌جمهور گفته بود اگر اروپایی‌ها به تعهدات خود در این زمینه عمل نکنند این رآکتور به حالت قبل از برجام بر‌می‌گردد.
عراقچی در این زمینه تصریح کرد: آنچه که در گام اول و در نامه رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه به فدریکا موگرینی آورده شد این بود که بحث اراک موضوعی جداگانه است و به دلیل تاخیر و تعلل در مدرن سازی رآکتور اراک، اگر کشور‌های باقی مانده در برجام نتوانند این روند را اصلاح و به جدول زمانبندی پیش بینی شده بازگردانند، طبیعی است که ما بازگشته و رآکتور اراک را طبق فرمول و فناوری خودمان تکمیل کنیم.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه افزود:​ گروه کاری اراک به ریاست مشترک انگلیس و چین تشکیل شده و با ایران و کارشناسان سازمان انرژی اتمی جلسات کاری متعددی داشته اند، از قرارداد‌هایی که باید منعقد می‌شد؛ بعضی امضا شده و بعضی در حال مذاکره است. عراقچی گفت: به لحاظ فنی و تخصصی ما پیشرفت خوبی در اراک داشتیم و چنانچه به جدول زمانی مطلوبمان باز گردیم طبیعی است که ما رآکتور اراک مدرن شده را ادامه خواهیم داد و اگر نه، تصمیم دیگری خواهیم گرفت. معاون سیاسی وزیر امور خارجه تاکید کرد: موضوع اراک جدا از گام‌های ۶۰‌روزه است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی هم درباره امکان احیای رآکتور قبلی گفت: آنچه که در خنداب اتفاق افتاده این است که تنها لوله‌هایی که در داخل مخزن اصلی رآکتور است با سیمان پر شده و آن موقع با علم بر اینکه به لحاظ فنی امکان احیای آن موجود است، این کار انجام شد. وی گفت: الان این امکان را داریم که رآکتور را احیا کنیم اما به لحاظ فنی ترجیح ما این است که از رآکتور جدید و مدرن استفاده کنیم چراکه فناوری رآکتور قبلی قدیمی است. سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: کارگروه چین و انگلیس برای بازطراحی رآکتور اراک با اینکه ما به انگلیس بدبین بودیم، اما به لحاظ فنی به خوبی پیش می‌رود، ولی تحولات بعدی تعیین می‌کند که ما چه اقداماتی انجام دهیم.



اینستکس بدون اعتبار، فایده‌ای ندارد
اروپایی‌ها در برابر ضرب‌الاجل‌های تعیین شده از سوی ایران به دنبال راه‌اندازی اینستکس هستند. عراقچی در صحبت‌های دیروز خود گفت:​ اینستکس رسماً عملیاتی و طرف ایرانی این ساز و کار مالی نیز تشکیل شده است و این دو نهاد با یکدیگر در ارتباط هستند و قواعد کاری خود را نیز تنظیم کرده‌اند و یکی دو مورد نیز فعلا به صورت امتحان برای شروع‌کار این ساز و کار مالی انجام شده است، اما تا زمانی که اعتبارات کافی برای اینستکس در نظر گرفته نشود، فایده‌ای ندارد.


ادعاهای مقامات اروپا درباره گام دوم ایران
تصمیم دیروز ایران مبنی بر افزایش سطح غنی‌سازی، واکنش‌های بین‌المللی به همراه داشت.
فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، از کاهش تعهدات برجامی ایران ابراز نگرانی کرد و آن را تضعیف‌کننده برجام خواند. وی خواستار بازگشت ایران به تعهداتش شد و از احتمال تشکیل کمیسیون مشترک برجام خبر داد.  همچنین سخنگوی موگرینی اعلام کرد اتحادیه اروپا به‌دنبال برگزاری نشست اضطراری برای بحث درباره برجام است. دفتر ریاست جمهوری فرانسه به نقل از امانوئل مکرون، افزایش سطح غنی‌سازی ایران را محکوم کرده و آن را نقض برجام خوانده است. با این حال کاخ الیزه در ادامه موضع خود در این زمینه اعلام کرده که مکانیسم حل و فصل اختلافات در برجام فعلا فعال نخواهد شد. مکرون همچنین این اقدام ایران را نقض توافق هسته‌ای دانسته و بر ضرب‌الاجل تعیین شده برای از سرگیری مذاکرات میان طرف‌های توافق در ۱۵ ژوئیه تاکید کرده است.  همچنین سخنگوی وزارت امور خارجه انگلیس در گفت‌وگو با رویترز اظهار کرد: تهران باید فورا تمامی فعالیت‌های مغایر با تعهدات خود را متوقف و بازگرداند. وی گفت در حال هماهنگی با دیگر اعضای برجام درباره گام‌هایی که باید بعد از اقدام ایران اتخاذ شود، هستیم. وزارت خارجه آلمان نیز با صدور بیانیه‌ای از تصمیم ایران برای افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم به بالاتر از 67/3درصد ابراز نگرانی کرد.  بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی هم در واکنش به اعلام افزایش سطح غنی‌سازی در ایران این اقدام را بسیار خطرناک خواند و در اظهاراتی خصمانه از اروپا خواست تا علیه ایران تحریم وضع کند. با این‌حال کنستانتین کاساچیف، رئیس کمیته روابط خارجی دومای روسیه گفت توپ در زمین آمریکا است و فقط واشنگتن می‌تواند برجام را نجات دهد. وی خواستار مشورت‌های فوری بین‌المللی در زمینه خروج احتمالی ایران از برجام شد و گفت در این زمینه مشورت‌ها بین ایران و روسیه نیز ضروری است.



ماجرای گفت‌وگوی جدید ایران و 1+5 چیست
مباحث منتشرشده از گفت‌وگوی تلفنی روسای جمهور ایران و فرانسه نیز بخشی از سوالات در این نشست را به خود اختصاص داد. بر اساس خبر منتشرشده در سایت ریاست‌جمهوری از این گفت‌وگوی تلفنی، حسن روحانی با اشاره به پیشنهاد همتای فرانسوی خود گفته توقف كلیه تحریم‌ها می‌تواند آغازی برای یك حركت بین ایران و 1+5 باشد.
اما براساس بیانیه‌ای كه كاخ الیزه منتشر كرد مكرون با روحانی به توافق رسیده تا شرایط ازسرگیری گفت‌وگو بین همه طرف‌ها را تا ۹‌روز دیگر (۱۵ جولای/۲۴ تیر) بررسی كند. عراقچی در پاسخ به سوالی در این زمینه گفت: ما مفهومی به نام 1+5 را به رسمیت نمی‌شناسیم زیرا آمریكا از برجام خارج شده و از هیچ سازوکار داخل برجام هم نمی‌تواند استفاده كند، اما در گفت‌وگوهای میان ما و 1+4 در صورت نیاز آمریكا هم می‌تواند حضور پیدا كند و از نگاه رئیس‌جمهور مانعی در این بخش نیست به شرط این‌كه تحریم‌ها برداشته شود و منظور آقای روحانی از بیان كردن 1+5 نیز همین بود. وی با بیان این‌كه شرط اول ما برداشتن تحریم‌های نفتی و بانكی است و بقیه تحریم‌ها را در مراحل بعدی مد نظر قرار خواهیم داد گفت: به آمریكایی‌ها می‌گوییم اگر تحریم‌ها را بردارند می‌توانند در مذاكراتی كه با 1+4 داریم حضور پیدا كنند؛ البته هدف از این گفت‌وگوها نحوه اجرای برجام است نه درخصوص خود برجام. برجام یك پرونده بسته‌شده است و دیگر قابل گفت‌وگوی مجدد نیست. این توافق باید بدون یك كلمه اضافه یا یك كلمه كمتر اجرا شود. معاون سیاسی وزیر خارجه گفت: جلسه وزرای 1+4و ایران در ماه جاری میلادی در حال طراحی است كه اول باید بررسی شود تا جلسه‌ای برگزار شود كه منجر به نتیجه شود نه این‌كه فقط جر و بحث و دعوا باشد. وی با اظهار امیدواری به این‌كه در روزهای آینده با تصمیمی كه میان روسای جمهور ایران و فرانسه گرفته می‌شود، بتوان درباره ایده‌ها و ابتكارات جدیدتر به تفاهم رسید، اضافه كرد: مكرون و آقای روحانی صحبت‌های بسیار خوبی داشتند و این توافق صورت گرفت كه زمینه‌های دور جدیدی از گفت‌وگوها فراهم شود كه ما بتوانیم وارد گفت‌وگوهایی شویم تا به یك راه حل معقول و سازنده برسیم.



مقصد محموله نفتی ایران سوریه نبود
بخشی از سوالات در نشست خبری دیروز به توقیف محموله نفتی ایران از سوی انگلیس اختصاص داشت.
علی ربیعی، سخنگوی دولت در این‌باره گفت: انگلیسی‌ها ادعا می‌كنند كه این كار را با همراهی اتحادیه اروپا انجام داده‌اند، اما كشورهای مهم عضو اتحادیه اروپا مثل اسپانیا به این مساله اعتراض كردند و سایر كشورهای اروپایی هم بابت این اتفاق اعلام نگرانی كردند.
وی افزود: اینها نشان می‌دهد كه این موضوع مرتبط با اتحادیه اروپا نیست، بلكه این دزدی دریایی ناشی از همسویی انگلیس با سیاست‌های آمریكاست. معاون سیاسی وزیر خارجه هم با بیان این‌كه هیچ قانونی به دولت انگلیس اجازه نمی‌دهد كه نفتكش حامل نفت خام ایران را در آب‌های بین‌المللی متوقف كند، این اقدام را راهزنی دریایی دانست و درباره برخی شبهه‌ها درباره مسیر این نفتكش گفت: این نفتكش یك سوپر تانكر با ظرفیت دو میلیون بشكه و حامل نفت ایران بوده و به‌دلیل آن‌كه ظرفیت بالایی داشته امكان عبور از كانال سوئز برای این نفتكش وجود نداشت از این رو از تنگه جبل الطارق به مقصد اعزام شد. وی با رد ادعای دولت انگلیس گفت: مقصد این نفتكش سوریه نبود و اصلا بندری كه از سوی انگلیسی‌ها نام برده شده ظرفیت پذیرش چنین سوپرتانكری را ندارد. ما خواهان آزادسازی سریع این نفتكش هستیم و با دولت انگلیس تماس مستمر داریم در عین حال مسیر حقوقی نیز طی می‌شود. وی خاطرنشان كرد: برای تامین منافع خودمان همه مسیرها را امتحان خواهیم كرد و از هیچ امكانی برای استیفای حقوق خود نخواهیم گذشت، ولی امیدواریم كه از طریق رایزنی‌های دیپلماتیك و در صورت نیاز اقدامات حقوقی قضیه نفتكش به‌زودی حل و فصل شود.