اختلاف در  ائتلاف

اختلافات امارات و عربستان سعودی بر سر جنگ یمن به كجا می‌رود؟

اختلاف در ائتلاف

دولت كوچك امارات عربی متحده پس از چهار سال جنگ بی‌نتیجه و پر هزینه در یمن و پی بردن به اشتباه خود در برآوردها تصمیم به تغییر سیاست‌های خود گرفت. طی روزهای گذشته خبرهای مختلفی منتشر شد كه نشان می‌داد امارت‌نشین دبی نسبت به سیاست‌های امارت‌نشین ابوظبی ابراز نگرانی كرده و دامنه اختلافات داخلی این دو امارت‌نشین به فاصله گرفتن كلی دولت امارات از عربستان سعودی به‌خصوص در پرونده جنگ یمن منجر شده است. محمد بن زاید ولیعهد امارات و حاكم ابوظبی یكی از متحدان و مشوقان اصلی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در جنگ تجاوزگرانه این كشور علیه ملت مظلوم یمن بود. حال با ایجاد شكاف در راس ائتلاف متجاوز سعودی به نظر می‌رسد این ائتلاف نفس‌های آخر خود را می‌كشد.

وبگاه خبری شبكه تلویزیونی المیادین در گزارشی تحت عنوان «علل اختلاف بین بن سلمان و بن‌زاید در یمن چیست» نوشت: اختلاف میان امارات و عربستان در یمن می‌تواند به این برگردد كه بن زاید معتقد است ائتلاف سعودی جنگ در یمن را باخته است. به گزارش این منبع، اختلافات عربستان سعودی و امارات، در سال گذشته پس از شكست آنها در جنگ الحدیده شروع شد كه در آن ائتلاف سعودی، به‌ویژه نیروهای تحت حمایت امارات عربی‌متحده، در نفوذ به منطقه الحدیده ناكام ماندند. در این زمینه رسانه‌های غیردولتی عربستان هم موضوع نقش امارات در نجات حوثی‌ها در الحدیده را مطرح كردند. به هرحال ناتوانی امارات عربی متحده و عربستان سعودی در اشغال الحدیده در نتیجه مقاومت ارتش و كمیته‌های مردمی نشان داد كه تجاوز عربستان به یمن وارد مرحله‌ای از تحولات راهبردی شده است و از این پس قدرت ائتلاف رو به افول و قدرت ارتش و كمیته‌های مردمی رو به صعود خواهد گذاشت.
اهدافی كه تامین نشد
برخلاف عربستان، امارات از آغاز حمله به یمن به دنبال توسعه نفوذ و منافع حیاتی خود از بندر عدن تا شبوه و مجمع‌الجزایر سقطری و حتی شاخ آفریقا و ساحل دریای سرخ بود و در این راه روی استفاده از گروه‌های متخاصم با حزب اصلاح و اخوان‌المسلمین یعنی كهنه‌كاران حزب كنگره خلق و گروه‌های سلفی نزدیك به القاعده و جدایی‌طلبان جنوب حساب كرد. امارات در عدن نیروهای كمربند امنیتی تشكیل داد و گروه‌های سلفی را هم در استان‌های عدن، لحج، أبین و الضالع فعال كرد. امارات همچنین به نیروهای نخبه حضرموت در منطقه المكلا هم برای تسلط بر بنادر نفتخیز المكلا و الضبه و نیروهای نخبه شبوه برای تسلط بر بندر و منطقه غنی از نفت و گاز اتكا داشت كه می‌توانست قواعد انرژی در حوزه خلیج فارس را دگرگون كند.  سرانجام اما نیروهای اماراتی به هیچ‌یك از این اهداف نرسیدند و در نهایت مجبور شدند سامانه موشك‌های پاتریوت خود را از مأرب خارج كنند. آنها همچنین تانك و بالگردهای تهاجمی خود را با صدها سرباز از ساحل دریای سرخ و نزدیكی الحدیده خارج كردند تا نظامیان سعودی جایگزین آنها شوند. لیكن با رسیدن نیروهای سعودی به مأرب هواپیماهای شناسایی ارتش و كمیته‌های مردمی به مقابله با آنها پرداخته و سامانه پاتریوت را به محض این‌كه جای سامانه اماراتی مستقر شد بمباران كردند. این مساله موجب شد تا محمد بن سلمان تصور كند خروج بن زاید از مأرب به مثابه كمینی برای نیروهای سعودی بوده است. این مساله هرچند اختلافات بین دو طرف اصلی ائتلاف متجاوز در یمن را دامن زد اما این همه ماجرا نبود.
اختلافات  خانوادگی
دامنه اختلافات بین امارات و عربستان از مساله یمن فراتر رفته و به مسائل شخصی وخانوادگی آنان نیز سرایت كرده بود. براساس گزارش‌های موجود ماجرا از آنجا شروع شد كه خدیجه چنگیز، نامزد جمال خاشقچی پس از مدت‌ها سكوت، یك بار دیگر خواستار روشن شدن تكلیف ماجرای قتل نامزد خود و مشخص شدن آمر اصلی این جنایت شد. طرح دوباره این ماجرا موجب شد تا سعودی‌ها تصور كنند شخص محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی، كارگردان این ماجرا بوده و هدف‌شان انتقام از برخی اقدامات یكجانبه رژیم سعودی در منطقه بوده است. به همین دلیل سعودی‌ها نیز دست به انتقام‌جویی زده و اعلام كردند ملاقاتی میان اعضای سرویس اطلاعاتی آل سعود و همسر محمد بن راشد آل مكتوم، حاكم دبی در آلمان صورت گرفته است. همزمان خبرهایی منتشر شد كه نشان می‌داد هیا بنت الحسین، همسر حاكم دبی (كه خواهر ناتنی پادشاه اردن نیز هست)، به آلمان گریخته و از دولت این كشور تقاضای پناهندگی كرده است. او به محض رسیدن به آلمان، تقاضای پناهندگی سیاسی كرد و درخواست طلاق از «بن راشد» را نیز به صورت غیابی ارائه داد. هراس اماراتی‌ها این بود كه سعودی‌ها پشت پرده این ماجرا بوده و قصد دارند انتقام‌جویی‌های خود را كامل كنند‌. محمد بن زاید شخصا از مقامات آلمانی خواست هیا بنت الحسین را به امارات مسترد كنند، اما این تقاضا با مخالفت آلمانی‌ها مواجه شد. در همین اثنا خبرهای دیگری منتشر شد كه نشان می‌داد امارت‌نشین دبی مخالف با ادامه حضور نظامی امارات در یمن بوده، زیرا به نظر امارت‌نشین دبی سیاست همگامی امارت‌نشین ابوظبی با عربستان سعودی طی سال‌های گذشته نه تنها به نفع این كشور نبوده، بلكه موجب تیرگی روابط امارات با كشورهای همسایه از جمله ایران شده است.
ثمره مقاومت
مجموع این تحولات شرایطی را به وجود آورده كه اكنون امارات متحده پس از چهار سال جنگ بی‌حاصل در یمن احساس می‌كند به نفعش خواهد بود از این مهلكه خود را نجات دهد. این تصمیم هرچند دیر اتخاذ شده و به هیچ وجه مسؤولیت سنگین و جنایتكارانه این
امیر نشین كوچك را در جنگ یمن نمی‌پوشاند، اما درهمان حال بیانگر پیروزی‌های درخشان نظامی و دیپلماتیك گروه‌های مقاومت یمن است كه پس از سال‌ها صبر و پایداری اكنون نتایج آن یكی پس از دیگری ظاهر می‌شود.