تربیت پزشک متخصص به چه قیمت؟!
این روزها دغدغه عجیبی در ذهن هر كس كه تریبونی به دست دارد شكل گرفته به نام كمبود پزشك و بهخصوص كمبود متخصص! گویی همه آنها از نزدیك شاهد مصائب مردم ایران در مناطق محروم و دوردست بودهاند، انگار كه به تمام جوانب و مقتضیات آنچه میگویند واقفند و صرفا نگران آن هستند كه كسی در گوشهای از ایران از وجود پزشك محروم نباشد و گویی پزشكانی كه چه به عنوان پزشك عمومی و چه به عنوان متخصص چند سال از جوانی خود را در مناطق محروم ایران گذراندهاند هیچ نگرانی بابت كمبودهای مردم سرزمینشان نداشته و باید درك محرومیتها را با واسطه كسانی داشته باشند كه قطعا با واژههایی مثل طرح پس از فارغالتحصیلی، رفت و آمد مكرر در جادههای فاجعهخیز و مسؤولیت لحظه به لحظه در قبال جان انسانها آشنا نیستند.
هماكنون در رشته جراحی مغز و اعصاب، حجم ورودی دوره دستیاری نسبت به ده سال قبل سه چهار برابر شده، اما در این ده سال امكانات آموزشی ما چه افزایشی داشتهاست؟! توانمندیهای دستیارانی كه امروزه وارد این رشته میشوند با توجه به چند برابر سهلتر شدن قبولی در آن به اذعان بزرگان و استادان باسابقه كاهش یافته و از سوی دیگر محتوای آموزشی و ملزومات كسب مهارتهای جراحی امروزه بین تعداد بیشتری تقسیم میشود، اما عنوان همه پس از فراغت از تحصیل «جراح مغز و اعصاب» خواهد بود. برخلاف آنها كه صرفا برای كسب این عنوان وارد شدهاند و از افزایش ظرفیت پذیرش سود بردهاند، قشر پزشكان نخبه كه در كنار گروه اول پذیرش و تربیت میشوند متضرر خواهند شد و امكان كسب توانمندی كافی تا پایان دوره را تا حد زیادی از دست خواهند داد. در حال حاضر شاهد خروج بیش از 300 متخصص در سال از كشور به دلیل شرایط بد كاری هستیم و تقریبا تربیت دستیار بیشتر با خروجی متخصص بیشتر از كشور جبران میشود با یك تفاوت: كسانی كه ایران را ترك میكنند نخبگان كشور هستند و ناچار به فعالیت در كشور دیگر شدهاند نه آنها كه برای كسب عنوان جذاب متخصص، دوره دستیاری را گذراندهاند.
با نگاه از جانب دیگر، فارغالتحصیلان از هر دو گروه برای گذراندن طرح خود در نقاط مختلف كشور اعزام و مشغول بهكار میشوند و در همین مرحله است كه زیان این آموزش ناقص از پزشكان فراتر رفته و گریبانگیر بیماران خواهد شد. قطعا با مطالعه و بررسی دقیقتر همه جوانب و مشورت با صالحان جامعه پزشكی میتوان تصمیمات ثمربخشتر از افزایش كمیت نیروی انسانی به جای كیفیت آن اتخاذ كرد تا هم برای حفظ نخبگان علمی ارزشمند كشور و هم خدمت صحیح به مردم این سرزمین در دوردستترین نقاط موثر واقع شود.