چطور یك كسبوكار دادهمحور داشته باشیم؟
در بازار امروز، دادهمحوری یك مزیت رقابتی جدی است. از ردیابی معیارهای اساسی مثل درآمد و هزینهها تا تعیین شاخصهای عملكرد كلیدی (KPI) همه برمبنای دادههای بهتر عمل خواهند كرد. دادهمحوری راهكاری مفید برای جلوگیری از تصمیمگیری برمبنای گمان شخصی و بدون پشتوانه دقیق است.
مثلا ممكن است شما یك رستوران داشته باشید و بخواهید نوشیدنی تهیه كنید. بهجای اینكه حدس بزنید مشتریان چه نوشیدنی را دوست دارند، بهتر است از آنها سوال كنید یا رفتار عمومی آنها را ببینید. سفارشها را ثبت و تحلیل كنید و از رقبا بپرسید چه نوشیدنیهایی محبوبترند. همه اینها یعنی كار كردن بر مبنای دادهها. هر چقدر دادههای دقیقتری از بازار یا مشتریان موجود باشد، تصمیمگیریها بهتر و موفقیتآمیزتر خواهد بود. داده تیمها را در مسیر توسعه هدایت میكند و شهودی برای تصمیمگیری بهتر به آنها میدهد. دادهها امكان تعصب و تصمیمگیری سلیقهای را كم میكند و بینشی گسترده نسبت به یك مساله ایجاد میكند.
دادهمحوری یك جریان موقت یا موردی نیست؛ بلكه رویكرد كلی یك كسبوكار است و در همه اجزای آن لحاظ میشود. دامنه فعالیت دادهمحوری هم محدود به تحقیقات بازار نیست؛ بلكه تمام دادههای رفتاری مشتری و عملكردی كسبوكار را شامل میشود. برای داشتن یك كسبوكار دادهمحور توجه به نكات زیر اثربخش خواهد بود:
فقط به یك كانال جمعآوری داده بسنده نكنید
دادهها از مسیرهای مختلف بهدست میآید. ممكن است دادههای جمعآوری شده از یك مسیر خاص جهتگیری داشته باشد و این جهتگیری ممكن است منجر به تصمیمهای اشتباه شود. بنابراین مهم است دادهها از كانالهای مختلف و به شكلهای گوناگون جمعآوری شود.
برای دادهها هزینه كنید
جمعآوری داده كاری پرهزینه و زمانبر است. البته ابزارهای رایگان زیادی هم برای جمعآوری داده در حوزههای مختلف وجود دارد كه میتوان از آنها بهره برد یا با هزینه اندك به آنها در مدت محدود دسترسی داشت. با این حال رسیدن به دادهها نیازمند ابزار، تخصص و پیگیری است. برای همین باید در كسبوكار به آنها نگاه ویژهای داشت. البته دادهمحوری به معنای نادیده گرفتن خلاقیت و تجربه اعضای تیم نیست؛ بلكه ابزاری برای بهتر دیدن شرایط است.
اعضای تیمتان را
دادهمحور كنید
در تمام بخشهای یك كسبوكار میتوان دادهمحور بود. برای تصمیمگیری درباره بازار، طراحی (دیزاین) محصول، مذاكره با سرمایهگذار یا حتی بازاریابی (ماركتینگ) و تعامل با مشتریان میتوان از دادهها كمك گرفت.
دادهها را اعتبارسنجی كنید
همواره دادهها را اعتبارسنجی كنید و از صحت آنها مطمئن شوید. حجم داده و مدت زمان جمعآوری آنها بر نتیجه اثرگذار است. تنها با دیدن یك نمونه موافق یا مخالف با ایدهتان تصمیمگیری نكنید. دادهها را با متخصصان آن حوزه نیز در میان بگذارید و نظرات آنها را در تصمیمتان لحاظ كنید.
مراقب باشید
تحلیلها گولتان نزند
تحلیل داده به روشهای مختلفی ممكن است. بسیار مهم است كه از داده نتیجه دلخواهتان را استخراج نكنید و با دادهها بیطرفانه برخورد كنید. مخصوصا اگر حجم دادهها كم باشد ممكن است تحلیل جهتدار صورت بگیرد و به جای آنكه دادهها به شما كمك كرده باشد، گمراهتان میكند.