گفت‌وگو با فرحانه علوی كه سازه‌هایش در «وی‌پات» مورد توجه قرار گرفته است
واقعگرایی با سفال
«وی‌پات» در این یك سال و اندی كه از عمرش می‌گذرد حسابی توانسته حواس من را به خودش جلب كند؛ كارش گل است، كارش سفال است، كارش لعاب است. اما اینها را كه ردیف می‌كنم لابد بسیاری از تصاویری كه در این سال‌ها از هنرمندان سفالگر دیده‌اید، می‌آید جلوی چشم‌تان؛ می‌خواهم بگویم نه! اشتباه نكنید. تصور هر آنچه از این هنر را كه ظروف‌كاران در این سال‌ها به شما ارائه داده‌اند كنار بگذارید و بروید در صفحه وی‌پات یك چرخی بزنید تا كلا تصورتان عوض شود؛ اینجا نه از آن ماگ‌های تكراری و بازاری خبری هست نه از گلدان‌های نخ‌نماشده به‌زور هنری. در نگاه اول شاید بگویید مگر می‌شود در اینها چای خورد یا ریحان چید داخل‌شان و گذاشت وسط سفره؟ شاید بگویید این همه زیبایی را مگر می‌شود مصرف كرد؟ پاسخ مثبت به این سوال، هنرِ وی‌پات است. فرحانه علوی و تیمش توانسته‌اند تصور ما را از یك‌سو درباره سفالگری و از سوی دیگر درباره فرم‌های آشنای ظروف كاملا دچار تحول كنند. سازه‌های وی‌پات، دفرمه‌اند، مثل جهان مشوش امروز ما، مثل مغزهای ما كه بی‌امان در خیالات خود، اشكال هندسی و نظم نمادین جهان سابق را از ریخت می‌اندازند. هنر وی‌پات در همین است؛ همراهی هنری با سادگی. سادگی جهان امروز كه شكل دیروز نیست و زیبایی را از دل آشنایی‌زدایی از فرم‌های تكراری می‌جوید.
با فرحانه علوی كه اینها هنر دست اوست همكلام شده‌ایم تا در همین باره برایمان بگوید. علوی، با این‌كه فارغ‌التحصیل معماری و عاشق هنر نقاشی است و پس از دانشگاه، هم به ویترال مشغول بوده و هم دست‌وپنجه با زیورآلات نرم كرده، حالا مدتی است متمركز است بر سفال و وی‌پات را با مادرش سیمین كوچكی و آرش روشنگر كه گرافیست شناخته‌شده مطبوعات است، پیش می‌برد.
هنر روی میز
هنر وی‌پات كاربردی است، اما علوی به جام‌جم می‌گوید همیشه حواس‌شان است از هنر محض به سمت بازار محض نلغزند: «ارتباطی بین این دو را می‌خواهیم. وی‌پات دوست دارد این حس را ایجاد كند كه چیزی كه دست می‌گیرید در ابتدای امر اثری هنری به نظر برسد. خب، حالا این اثر هنری می‌تواند وسیله‌ای باشد كه با آن چای‌تان را بنوشید».
او همچنین درباره سادگی در كارهایش توضیح می‌دهد: «فكر می‌كنم اگر وی‌پات در مدت‌زمان كمی توانسته موفقیتی كسب كند به خاطر آن حسی از سادگی است كه پیش روی مخاطب خود گذاشته است. منظورم از سادگی نوعی بی‌واسطگی است؛ نوعی تماشای خود بدون فیلترها و رتوش‌های مرسوم. وی‌پات سعی كرده واقعگرا باشد. ما مدام در معرض آسیب‌های كمال‌گرایی و ایده‌آلیسم هستیم؛ همه‌مان تلاش می‌كنیم بهترین باشیم و اگر چنین نشود خودمان را شماتت می‌كنیم. مگر نه این است كه دچار نقص‌ها و كج و كولگی‌هایی هم هستیم؟ شاید به خاطر همین، وی‌پات كج و كوله است. همه محصولات وی‌پات كار دست است و در پروسه تولید آن از هیچ ابزار ماشینی استفاده نمی‌شود. محصول چنین روشی، نتیجه تمامیت وجودی ماست؛ محصولی كج و كوله كه در عین زیبایی، استانداردهای تجویزی ماشینیسم را ندارد».
هنرِ شكل‌های كج و كوله
آثار علوی در وی‌پات دفرمه‌اند؛ یعنی از الگوهای منظم و سرراستی تبعیت نمی‌كنند. از او می‌پرسیم آیا همین دفرمگی سبب‌ساز هنری‌تر به نظر رسیدن آثارش شده كه می‌گوید: «لزوما خود دفرمگی باعث نشده كه این آثار هنری محسوب شوند. مهم حسی است كه نهایتا قرار است القا كنند. اگر آرتیستیك به نظر می‌رسند، به خاطر دستی‌بودن پروسه تولیدشان است؛ این‌كه محصول تام و تمام انسان است بدون دخالت دیگر ابزار. محصولی انسانی كه هم نشان‌دهنده مهارت‌هاست، هم خام‌دستی‌ها، هم خوشحالی‌ها و هم ناراحتی‌ها. گِل برای خودش دنیایی است و زمینه‌ای گسترده را برای شما فراهم می‌كند و شما با همه احوالات‌تان می‌توانید به فرم‌های مختلف هنری با آن برسید».
این را هم بگوییم كه چرا وی‌پات؟ ماجرا از این قرار است علوی پیش از این‌كه كار سفال را آغاز كند این امضا را برای نقاشی‌هایی كه می‌كشیده و زیورآلاتی كه طراحی می‌كرده انتخاب كرده بود؛ «وی» دو حرف پایانی نام خانوادگی‌اش است و «پات» هم مخفف پاتری است به معنای
سفالگری.
با فرحانه علوی كه اینها هنر دست اوست همكلام شده‌ایم تا در همین باره برایمان بگوید. علوی، با این‌كه فارغ‌التحصیل معماری و عاشق هنر نقاشی است و پس از دانشگاه، هم به ویترال مشغول بوده و هم دست‌وپنجه با زیورآلات نرم كرده، حالا مدتی است متمركز است بر سفال و وی‌پات را با مادرش سیمین كوچكی و آرش روشنگر كه گرافیست شناخته‌شده مطبوعات است، پیش می‌برد.
هنر روی میز
هنر وی‌پات كاربردی است، اما علوی به جام‌جم می‌گوید همیشه حواس‌شان است از هنر محض به سمت بازار محض نلغزند: «ارتباطی بین این دو را می‌خواهیم. وی‌پات دوست دارد این حس را ایجاد كند كه چیزی كه دست می‌گیرید در ابتدای امر اثری هنری به نظر برسد. خب، حالا این اثر هنری می‌تواند وسیله‌ای باشد كه با آن چای‌تان را بنوشید».
او همچنین درباره سادگی در كارهایش توضیح می‌دهد: «فكر می‌كنم اگر وی‌پات در مدت‌زمان كمی توانسته موفقیتی كسب كند به خاطر آن حسی از سادگی است كه پیش روی مخاطب خود گذاشته است. منظورم از سادگی نوعی بی‌واسطگی است؛ نوعی تماشای خود بدون فیلترها و رتوش‌های مرسوم. وی‌پات سعی كرده واقعگرا باشد. ما مدام در معرض آسیب‌های كمال‌گرایی و ایده‌آلیسم هستیم؛ همه‌مان تلاش می‌كنیم بهترین باشیم و اگر چنین نشود خودمان را شماتت می‌كنیم. مگر نه این است كه دچار نقص‌ها و كج و كولگی‌هایی هم هستیم؟ شاید به خاطر همین، وی‌پات كج و كوله است. همه محصولات وی‌پات كار دست است و در پروسه تولید آن از هیچ ابزار ماشینی استفاده نمی‌شود. محصول چنین روشی، نتیجه تمامیت وجودی ماست؛ محصولی كج و كوله كه در عین زیبایی، استانداردهای تجویزی ماشینیسم را ندارد».
هنرِ شكل‌های كج و كوله
آثار علوی در وی‌پات دفرمه‌اند؛ یعنی از الگوهای منظم و سرراستی تبعیت نمی‌كنند. از او می‌پرسیم آیا همین دفرمگی سبب‌ساز هنری‌تر به نظر رسیدن آثارش شده كه می‌گوید: «لزوما خود دفرمگی باعث نشده كه این آثار هنری محسوب شوند. مهم حسی است كه نهایتا قرار است القا كنند. اگر آرتیستیك به نظر می‌رسند، به خاطر دستی‌بودن پروسه تولیدشان است؛ این‌كه محصول تام و تمام انسان است بدون دخالت دیگر ابزار. محصولی انسانی كه هم نشان‌دهنده مهارت‌هاست، هم خام‌دستی‌ها، هم خوشحالی‌ها و هم ناراحتی‌ها. گِل برای خودش دنیایی است و زمینه‌ای گسترده را برای شما فراهم می‌كند و شما با همه احوالات‌تان می‌توانید به فرم‌های مختلف هنری با آن برسید».
این را هم بگوییم كه چرا وی‌پات؟ ماجرا از این قرار است علوی پیش از این‌كه كار سفال را آغاز كند این امضا را برای نقاشی‌هایی كه می‌كشیده و زیورآلاتی كه طراحی می‌كرده انتخاب كرده بود؛ «وی» دو حرف پایانی نام خانوادگی‌اش است و «پات» هم مخفف پاتری است به معنای
سفالگری.
ضمیمه نوجوانه
تیتر خبرها
