اگر برای آلودگی هوا، میزان غلظت آلاینده‏های مختلف در هوا مورد بررسی قرار می‎گیرد، درباره میزان سنجش آلودگی صوتی هم، این صوت است که بررسی می‎شود و در تعریف آن، شینا انصاری، مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران به ما می‎گوید: «آلاینده‎هایی که میزان صوتی را از خطوط مجاز، بالاتر ببرند.» این خطوط مجاز، در پهنه‏های متفاوتی و در ساعات متفاوتی از شبانه‎روز بررسی می‎شوند، پهنه مسکونی که تراز متوسط آن از 7 صبح تا 10 شب، 55دسی‏بل و همین تراز متوسط در ساعات بین 10 شب تا 7 صبح، 45 دسی‏بل است. این پهنه، شامل مناطق مختلفی  می‌شود تجاری-مسکونی  
60 و 50دسی‏بل، برای پهنه تجاری - اداری، 65 و 55 دسی‏بل، برای پهنه مسکونی- صنعتی، 70 و 60دسی‏بل و برای پهنه صنعتی نیز 75 و 65 دسی‏بل تعریف شده است.
بنابراین در هر پهنه‏ای و در هر ساعاتی از روز و شب، اگر شاخص صوت بیشتر از این میزان‌‌ها باشد، آن منطقه دارای آلودگی صوتی است. اما سوال اینجاست که منابع آلودگی صوتی چیست؟ بسته به هر منطقه، این آلودگی متغیر است، ولی در مجموع، این منابع به دو گروه متحرک و ثابت  تقسیم می‌شوند.  حمل‌ونقل عمومی، خودروهای سواری، موتورسیکلت‌ها، حمل‌ونقل هوایی، حمل‎ونقل دریایی، حمل‎ونقل زمینی یا مترو از منابع متحرک هستند.
‌ نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها، کارخانه‌ها، کارگاه‌ها، فرودگاه‌ها، پایانه‌های حمل‌ونقل، توقفگا‌ه‌های دائمی وسایل حمل‌ونقل عمومی، تعمیرگاه‌های وسایل نقلیه‌موتوری، بندرها، میادین تیر، ژنراتورها و موتورهای تولید برق از مکان‎هایی هستند که تولید آلودگی صوتی دائمی و ثابت دارند.
درست مثل آلودگی هوا ‌ برای سنجش آلودگی صوتی، دستگاه‎هایی وجود دارد که آلاینده‎های ناشی از صوت‌ را می سنجد. دو نوع دستگاه، دستگاه‏های متحرک و ایستگاه‎های سنجش ثابت، کار سنجش را انجام می‏‎دهند. دستگاه‏های متحرک که دستی هم هستند، بعد از شکایت مردم و با حکم قضایی مورد استفاده قرار می‎گیرد که با استفاده از آن در یک مرکز پر سر و صدا مانند کارخانه یا یک ایستگاه راه‏آهن  
میزان آلودگی صوتی بررسی می‎شود.
روش کار هم ساده است. دستگاه‏ متحرک، در چهار جهت اصلی، شمال، جنوب، شرق و غرب قرار می‏گیرد و این دستگاه است که در جهات مختلف میزان صوت آن منطقه را ثبت و بعد بررسی می‎کند تا گزارشی جامع از آن محیط آلوده، منتشر شود اما ایستگاه‎های کنترل آلودگی هم وجود دارند. ایستگاه‏هایی که در یک جای ثابت نصب می‎شوند. در حال حاضر در 36 نقطه از تهران، حسگر سنجش آلودگی صوتی نصب شده است که هر یک ساعت یک بار به ثبت صدا می‎پردازد. این اطلاعات در حافظه می‏ماند و برای پردازش و گزارش‌گیری به مرکز کنترل کیفیت هوای تهران ارسال می‏شود.
 قانون فراموش شده
 برای کاهش آلودگی هوا، نسخه‎های متنوعی پیچیده شده است. نسخه‏هایی که شاید تا به حال موفق هم عمل نکرده‏اند. می توان گفت مانند قوانینی که برای هوای پاک تصویب شده‌اند‌‌، برای کنترل آلودگی صوتی نیز قانون وجود دارد.
 در قانون، علاوه‌بر هوای پاک، یک ماده هم به آلودگی صوتی اشاره دارد. در ماده 29 قانون هوای پاک آمده است:‌ «ایجاد هرگونه آلودگی صوتی توسط منابع ثابت و متحرک، ممنوع است. در مورد منابع‌ ثابت، مرتکب به جزای نقدی درجه 7 موضوع ماده(۱۹) قانون مجازات اسلامی محکوم می‌شود.» در همین قانون دو تبصره هم وجود دارد. در تبصره یک اشاره شده است:‌ «نیروی انتظامی مکلف است راننده وسایل نقلیه موتوری را برای بار اول ملزم به پرداخت جریمه نقدی معادل یک میلیون ریال، در صورت تکرار برای بار دوم به پرداخت دو برابر جریمه مذکور و در صورت تکرار بیش از دوبار به پرداخت جریمه نقدی معادل سه میلیون ریال محکوم نماید.»
 انصاری البته توضیح می‏دهد که به جز نیروی انتظامی، دستگاه‏های دیگر هم وظایفی دارند و به وزارت راه و شهرسازی اشاره می‎‏کند که باید در ساخت و ساز ساختمان‎ها نظارت داشته باشند. در ساختمان‎هایی که ساخته می‎شود، باید پنجره‌های دوجداره کار گذاشته شود. مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران توضیح می‎دهد که کار شهرداری‎ها هم نظارتی است و با کنترل و سنجش آلاینده‏های صوتی و گزارش آن می‏تواند در امر سنجش آلاینده‏های صوتی فعالیت کند. در این میان اما ماده 29 قانون هوای پاک، تبصره دیگری هم  دارد که در آن آمده:‌ «آیین‌نامه اجرایی این ماده توسط سازمان و با همکاری دستگاه‌های مربوط حداکثر ظرف مدت سه ‌ماه از تاریخ ابلاغ این قانون تهیه می‌شود و به‌تصویب هیأت وزیران می‌رسد.» اتفاقی که بعد از حدود دو سال که از ابلاغ قانون هوای پاک می‎گذرد، به مرحله اجرایی نرسیده است.
نواب حسینی‌منش، مدیرعامل پیشین ستاد معاینه فنی خودروهای استان تهران هم به اجرایی نشدن این تبصره اشاره می‎کند و به ما می‎گوید: «باید یک آیین‎نامه و دستورالعمل برای مراکز معاینه فنی تعریف شود.» دستورالعمل اولیه به گفته حسینی‌منش هنوز در بروکراسی اداری باقی مانده است. طبق استانداردی که در ایران تعریف شده است، خودروهای شخصی نباید بیش از 75دسی‎بل و موتورسیکلت‏ها هم نباید بیشتر از 75 تا 80 دسی‎بل، بسته به حجم موتور، آلودگی صوتی ایجاد کند؛استانداردی که در مراکز معاینه فنی باید بررسی شود. این در حالی است که حتی وسایل و اتاقک سنجش اولیه‏ای هم برای سنجش صوت در مراکز معاینه فنی وجود ندارد. به نظر حسینی‌منش، شاید اگر اتفاق نظری درباره اجرایی شدن دستورالعمل سنجش صدا وجود داشته باشد، بتوان در مراکز معاینات فنی، آلودگی صدا را سنجید.



 شب‏های جیغ
اطلاعات ایستگاه‌های سنجش صدا در تهران  در سایت کیفیت سنجش هوای تهران ثبت می‌شود. در سایت با توجه به این اطلاعات مناطق با چهار شاخص طبقه‌بندی می‌شود؛‌ خطرناک، بالاتر از 60 دسی‏بل، آزاددهنده، ‌60 تا 55 دسی‏بل، نامناسب برای کودکان و بیماران ‌ 50 تا 55 دسی‎بل و مناسب کمتر از 50 دسی‏بل.
به این ترتیب 11 نقطه خطرناک در تهران وجود دارد؛ مناطقی که به مناطق پر سر و صدا مشهورند‌. براساس  اطلاعاتی که هنگام تنظیم این گزارش از ایستگاه‌های ثبت سنجش صوت در تهران، منتشر شده است، ایستگاه‌های میدان نماز، خراسان، منطقه ۱۸، بعثت، افسریه، نیروی هوایی، شهید گمنام، شهران، تهرانسر گلها، حکیم و آذری ایستگاه‌هایی‌اند که از همه پر سر و صداترند. شاخص این ایستگاه‎ها، خطرناک و بالای 70دسی‏بل است. در بین این ایستگاه‏ها، حکیم بیشترین آلودگی صوتی را دارد، شاخص این ایستگاه، 76 دسی‏بل است. شاخص مناطق 18، شهید گمنام و افسریه، 1/73 دسی‏بل است. شاخص ایستگاه همت، 1/72 دسی‏بل و ایستگاه آذری هم 72دسی‏بل است. ایستگاه‏های تهرانسر گلها، بعثت، خراسان، میدان نماز و نیروی هوایی هم در رتبه‌های بعدی و به ترتیب، 8/71، 3/71، 6/71، 6/70 و 1/70 دسی‏بل است. به جز ۱۱ نقطه دارای شاخص خطرناک، ده ایستگاه دیگر هم در تهران وجود دارد که در محدوده آزاردهنده است. شهران با شاخص 2/68 دسی‏بل، صنعت با 8/67 دسی‏بل، میرداماد با 3/66 دسی‏بل، آریاشهر با 9/68 دسی‏بل، میدان تهرانسر با 3/68 دسی‏بل، میدان الغدیر با 7/69 دسی‏بل، میدان بهاران با 3/67 دسی‏بل، مترو با 9/68 دسی‏بل، منطقه 4 با 4/67 دسی‏بل و ایستگاه هلال‏احمر با 7/68 دسی‏بل ایستگاه‎هایی هستند که در منطقه آزاردهنده قرار دارد. مانند شرایط خطرناک برای گروه‎های حساس، آلودگی صوتی برای گروهی آسیب بیشتری دارد. شش منطقه،  
پارک ترافیک با 4/61دسی‏بل، منطقه 2 با 8/61 دسی‏بل، اقدسیه با 2/61 دسی‏بل، فتح با 5/63دسی‏بل، منطقه 21 با 62 دسی‏بل و منطقه 22 با 6/60 دسی‏بل نامناسب برای زندگی کودکان و بیماران هستند. در این میان اما تنها دو منطقه هستند که آلودگی صوتی ندارد و در حوزه سالم، یعنی زیر 60 دسی‏بل هستند. مناطق محلاتی با 9/58دسی‏بل و گلبرگ با 3/53 دسی‏بل، پاک‏ترین مناطق از نظر
آلودگی صوتی هستند.
این دسته‏بندی اما برای شاخص روزانه است. اگر میزان استاندارد برای ساعات شبانه درنظر گرفته شود، شرایط به شکل دیگری تغییر می‏کند و واقعیت این است که تهران پرصدا، در شب هم آرام ندارد و آلوده است. باتوجه به شاخص شبانه، تعداد مناطق آلوده به 22 نقطه خطرناک افزایش پیدا می‏کند. شش نقطه از پایتخت نیز از ساعت10شب تا 7 صبح در گروه شاخص‌ آزار دهنده طبقه‌بندی ‌می‌شود و تنها یک نقطه باقی می‏ماند که آن یک نقطه هم، گلبرگ با شاخص 3/52 دسی‏بل، به عنوان نقطه آزاردهنده برای کودکان و بیماران شناخته می‏شود. طبق همین گزارش، در ساعات شب، همه مناطق تهران، آلوده‎اند.