در سبك زندگی پسماند صفر، چطور میتوان به كاهش زباله كمك كرد؟
زندگی بدون زباله
اسمش را گذاشتهاند سبك زندگی پسماند صفر که در آن هیچ پسماندی تولید نمیشود. سبك زندگیای كه برای اولین بارحدود 20 سال پیش در بسیاری از كشورهای توسعهیافته به وجود آمد و نگاه آن كمك به محیطزیست بود. در ایران اما كم هستند افرادی كه پسماند صفر، دغدغهشان باشد. یكی از این افراد آیه حمداوی است. كسی كه به بانوی صفر مشهور است و هیچ زباله تر و خشكی ایجاد نمیكند. در سبك زندگی او همه چیز بازیافت میشود. سبك زندگیای كه در آن سطل زباله وجود ندارد. حمداوی معتقد است كه اگر حتی هر شهروندی، 20درصد از این سبك زندگی را انجام دهد، تحول بزرگی در طبیعت و بحث پسماند به وجود خواهد آمد. در ادامه با حمداوی، درباره این سبك زندگی صحبتكردهایم.
از خرید تا اجتناب
سبك زندگی بدون پسماند یك نگرش است و پشت همین نگرش هم مراحلی وجود دارد. در واقع در همه مراحل زندگی باید به این مهم توجه كرد و بیشتر در خریدهای خانه خودش را نشان میدهد.
اجتناب: اولین مرحله سبك زندگی پسماند صفر، اجتناب است. این كه از هیچ مواد صنعتی كه نیاز به بازیافت دارد، استفاده نكنید. این پسماندها میتواند همه گروههای بستهبندیهای صنعتی و كارخانهای را شامل شود، موادی كه اغلب آنها قابل بازیافت نیست. خوب سوال اینجاست كه چطور میشود حبوبات، شیر یا پنیری را كه در خانه استفاده میشود بدون بستهبندی تهیه كرد؟ اصلا مگر زندگی بدون بستهبندی معنا دارد؟ جواب ساده است. خرید از فروشگاههایی كه به صورت فلهای جنس خود را میفروشند، میتواند یكی از بهترین گزینهها باشد. خرید شیر، دوغ، حبوبات، برنج و حتی پنیری كه از فروشگاههایی كه به صورت فلهای به فروش میرسند، میتواند در رساندن پسماند به صفر كمك كند. هر حجم از موادی را دوست دارید، میتوانید در كیسه یا ظرفتان بریزید و در خانه استفاده كنید.
كاهش: یكی از مراحل این سبك از زندگی اتفاقاً همین كاهش است. شما كه این سبك را انتخاب كردهاید، در انتخابهایتان باید دقیق باشید و روش كاهش را مدنظر قرار دهید. انتخاب یك بطری روغن 25لیتری در مقابل دوبطری 5/1 لیتری میتواند در كاهش پسماند كمك كند. این مرحله البته به طور ناخودآگاه جنبه مصرفگرایی را هم كم میكند.
بازمصرفی: دور نریختن، یكی از لازمههای این سبك است. در خانه شما كه سبك زندگی پسماند صفر در جریان است، دیدن گلدانهایی كه قبلا درون آنها روغن بوده یا استفاده از لباسهای نخی كه حالا تبدیل به دمكنی یا كیف شده است، اصلا عجیب نیست. استفاده دوباره از مواد، یكی از لازمههای این نگرش و سبك زندگی است. اتفاقی كه البته هم ذوق هنری شما را شكوفا كرده و هم این كه به محیط زیست كمك میكند و به این شكل كمتر مواد غیر بازیافت را به خورد طبیعت میدهید.
بازیافت: بازیافت آخرین مرحله از این سبك زندگی است. اگر شما مجبور شوید كه از بین یك شیشه و یك ظرف پلاستیكی، یكی را انتخاب كنید، قاعدتاً به خاطر مدت زمان بازیافت در طبیعت، شیشه را انتخاب خواهید كرد یا اگر مجبورید از بستهبندی پلاستیكی استفاده كنید، بهتر است از پلاستیكی كه كدهای یك، 2، 5 و 4 دارد استفاده كنید. موادی كه البته زودتر از هر نوع پلاستیك دیگری قابل بازیافت است. هرچند كه در این نگرش، به طور خاص سعی میشود كه كار به این مرحله نرسد. رسیدن به این مرحله، در مواقعی است كه شما چاره دیگری نداشته باشید.
همه چیز بازیافت نیست
سبك زندگی پسماند صفر پیوستن به پویش «نه به پلاستیك» نیست. استفاده نكردن از یك ماده خاص و جدا كردن پسماند هم نیست. درواقع یك انتخاب، یك زندگی آگاهانه و یك مسؤولیت اجتماعی و فردی است. انتخابی كه در آن، البته جدا كردن پسماند هم وجود دارد.
پسماند خشك: كار سخت و عجیب و غریبی نیست كه از همان ابتدا، زبالههای خود را تفكیك كنید، جدا كردن كاغذ، پلاستیك، شیشه، فلزات و ضایعات الكترونیكی از همان ابتدای كار، نه وقتتان را و نه هزینه زیادی از شما میگیرد. در سبك زندگی صفر اما تلاش میشود حتی پسماند خشك هم تولید نشود، اتفاقی كه در نگرشها به وجود میآید.
به جای استفاده از قاشق و چنگالهای یكبار مصرف، از قاشق و چنگال همراه و تاشوی چوبی یا فلزی استفاده كنید.
در زمان خرید به جای استفاده از كیسه نایلونی، با خود كیسه پارچهای ببرید. میتوانید برای خرید گوشت، نان و میوه، كیسههای مخصوص پارچهای خود را همراه داشته باشید.
به جای استفاده از پدهای بهداشتی و دستمال كاغذی از پارچههای نخی استفاده كنید. پارچههایی كه میتوانید چند بار آنها را بشویید و دوباره از نو استفاده كنید.
در این سبك زندگی حتی به استفاده از نی هم توجه شده است. از نیهای پلاستكی استفاده نكنید. حالا، گروه پسماند صفریها، از نیهای چوبی و یا فلزی استفاده میكنند، شما هم میتوانید از این نیها بخرید.
از ظروف یك بار مصرف گیاهی استفاده نكنید. بر خلاف تصوری كه ایجاد شده است، این ظروف قابل بازیافت نیستند.
پسماند تر: حقیقت اینجاست كه همه، تنها به فكر، پسماند خشك هستند اما طبق تحقیقاتی كه انجام شده، حدود 60درصد زبالههای كلانشهرها، پسماند تر و فقط 40درصد زبالهها، پسماند خشك است . حقیقت اینجاست كه همین پسماند تر هم، به شیرآبهها نفوذ و مشكلات زیستمحیطی زیادی ایجاد میكند. مشكلی كه با موضوع كامپوزیتها قابل انجام است. اما آیا این راه برای شما كه در آپارتمان كوچك تان زندگی میكنید هم قابل انجام است؟ راهحلهای سادهتری هم وجود دارد.
پوست میوهها، هر میوهای را كه مصرف میكنید، پرتقال، هندوانه، آلو و سیب را خشك كنید. در مدت زمان سه روز تا یك هفته، نتیجه را خواهید دید. كاری كه نه بوی نامطبوعی دارد و نه مانند كامپوزیتها، مدت زمان 6ماهه برای فرآوری لازم است. بعد از خشك كردن پوست میوهها میتوانید آنها را پودر و در خاك استفاده كنید. حجمی كه كم شده است و چرخهای كه به طبیعت برمیگردد و مدت زمان كمتری هم برای بازیافت لازم است.
گرفتن آب پسماند تر، كمك بزرگی به کاهش شیرآبهها خواهد كرد. شاید ادعای دروغی نباشد اگر بگوییم مشكل بسیاری از بازیافت شهری، همین شیرآبههاست؛ شیرآبههایی كه به بافت خاك نفوذ میكند و به طبیعت آسیب میزند. مثلا اگر از دمنوشهای گیاهی استفاده میكنید، آب آن را جداگانه بگیرید. آب پسمانده تر را درون فاضلاب نریزید، میتوانید آن را پای گلدان بریزید. از خرید تا اجتناب
سبك زندگی بدون پسماند یك نگرش است و پشت همین نگرش هم مراحلی وجود دارد. در واقع در همه مراحل زندگی باید به این مهم توجه كرد و بیشتر در خریدهای خانه خودش را نشان میدهد.
اجتناب: اولین مرحله سبك زندگی پسماند صفر، اجتناب است. این كه از هیچ مواد صنعتی كه نیاز به بازیافت دارد، استفاده نكنید. این پسماندها میتواند همه گروههای بستهبندیهای صنعتی و كارخانهای را شامل شود، موادی كه اغلب آنها قابل بازیافت نیست. خوب سوال اینجاست كه چطور میشود حبوبات، شیر یا پنیری را كه در خانه استفاده میشود بدون بستهبندی تهیه كرد؟ اصلا مگر زندگی بدون بستهبندی معنا دارد؟ جواب ساده است. خرید از فروشگاههایی كه به صورت فلهای جنس خود را میفروشند، میتواند یكی از بهترین گزینهها باشد. خرید شیر، دوغ، حبوبات، برنج و حتی پنیری كه از فروشگاههایی كه به صورت فلهای به فروش میرسند، میتواند در رساندن پسماند به صفر كمك كند. هر حجم از موادی را دوست دارید، میتوانید در كیسه یا ظرفتان بریزید و در خانه استفاده كنید.
كاهش: یكی از مراحل این سبك از زندگی اتفاقاً همین كاهش است. شما كه این سبك را انتخاب كردهاید، در انتخابهایتان باید دقیق باشید و روش كاهش را مدنظر قرار دهید. انتخاب یك بطری روغن 25لیتری در مقابل دوبطری 5/1 لیتری میتواند در كاهش پسماند كمك كند. این مرحله البته به طور ناخودآگاه جنبه مصرفگرایی را هم كم میكند.
بازمصرفی: دور نریختن، یكی از لازمههای این سبك است. در خانه شما كه سبك زندگی پسماند صفر در جریان است، دیدن گلدانهایی كه قبلا درون آنها روغن بوده یا استفاده از لباسهای نخی كه حالا تبدیل به دمكنی یا كیف شده است، اصلا عجیب نیست. استفاده دوباره از مواد، یكی از لازمههای این نگرش و سبك زندگی است. اتفاقی كه البته هم ذوق هنری شما را شكوفا كرده و هم این كه به محیط زیست كمك میكند و به این شكل كمتر مواد غیر بازیافت را به خورد طبیعت میدهید.
بازیافت: بازیافت آخرین مرحله از این سبك زندگی است. اگر شما مجبور شوید كه از بین یك شیشه و یك ظرف پلاستیكی، یكی را انتخاب كنید، قاعدتاً به خاطر مدت زمان بازیافت در طبیعت، شیشه را انتخاب خواهید كرد یا اگر مجبورید از بستهبندی پلاستیكی استفاده كنید، بهتر است از پلاستیكی كه كدهای یك، 2، 5 و 4 دارد استفاده كنید. موادی كه البته زودتر از هر نوع پلاستیك دیگری قابل بازیافت است. هرچند كه در این نگرش، به طور خاص سعی میشود كه كار به این مرحله نرسد. رسیدن به این مرحله، در مواقعی است كه شما چاره دیگری نداشته باشید.
همه چیز بازیافت نیست
سبك زندگی پسماند صفر پیوستن به پویش «نه به پلاستیك» نیست. استفاده نكردن از یك ماده خاص و جدا كردن پسماند هم نیست. درواقع یك انتخاب، یك زندگی آگاهانه و یك مسؤولیت اجتماعی و فردی است. انتخابی كه در آن، البته جدا كردن پسماند هم وجود دارد.
پسماند خشك: كار سخت و عجیب و غریبی نیست كه از همان ابتدا، زبالههای خود را تفكیك كنید، جدا كردن كاغذ، پلاستیك، شیشه، فلزات و ضایعات الكترونیكی از همان ابتدای كار، نه وقتتان را و نه هزینه زیادی از شما میگیرد. در سبك زندگی صفر اما تلاش میشود حتی پسماند خشك هم تولید نشود، اتفاقی كه در نگرشها به وجود میآید.
به جای استفاده از قاشق و چنگالهای یكبار مصرف، از قاشق و چنگال همراه و تاشوی چوبی یا فلزی استفاده كنید.
در زمان خرید به جای استفاده از كیسه نایلونی، با خود كیسه پارچهای ببرید. میتوانید برای خرید گوشت، نان و میوه، كیسههای مخصوص پارچهای خود را همراه داشته باشید.
به جای استفاده از پدهای بهداشتی و دستمال كاغذی از پارچههای نخی استفاده كنید. پارچههایی كه میتوانید چند بار آنها را بشویید و دوباره از نو استفاده كنید.
در این سبك زندگی حتی به استفاده از نی هم توجه شده است. از نیهای پلاستكی استفاده نكنید. حالا، گروه پسماند صفریها، از نیهای چوبی و یا فلزی استفاده میكنند، شما هم میتوانید از این نیها بخرید.
از ظروف یك بار مصرف گیاهی استفاده نكنید. بر خلاف تصوری كه ایجاد شده است، این ظروف قابل بازیافت نیستند.
پسماند تر: حقیقت اینجاست كه همه، تنها به فكر، پسماند خشك هستند اما طبق تحقیقاتی كه انجام شده، حدود 60درصد زبالههای كلانشهرها، پسماند تر و فقط 40درصد زبالهها، پسماند خشك است . حقیقت اینجاست كه همین پسماند تر هم، به شیرآبهها نفوذ و مشكلات زیستمحیطی زیادی ایجاد میكند. مشكلی كه با موضوع كامپوزیتها قابل انجام است. اما آیا این راه برای شما كه در آپارتمان كوچك تان زندگی میكنید هم قابل انجام است؟ راهحلهای سادهتری هم وجود دارد.
پوست میوهها، هر میوهای را كه مصرف میكنید، پرتقال، هندوانه، آلو و سیب را خشك كنید. در مدت زمان سه روز تا یك هفته، نتیجه را خواهید دید. كاری كه نه بوی نامطبوعی دارد و نه مانند كامپوزیتها، مدت زمان 6ماهه برای فرآوری لازم است. بعد از خشك كردن پوست میوهها میتوانید آنها را پودر و در خاك استفاده كنید. حجمی كه كم شده است و چرخهای كه به طبیعت برمیگردد و مدت زمان كمتری هم برای بازیافت لازم است.
گرفتن آب پسماند تر، كمك بزرگی به کاهش شیرآبهها خواهد كرد. شاید ادعای دروغی نباشد اگر بگوییم مشكل بسیاری از بازیافت شهری، همین شیرآبههاست؛ شیرآبههایی كه به بافت خاك نفوذ میكند و به طبیعت آسیب میزند. مثلا اگر از دمنوشهای گیاهی استفاده میكنید، آب آن را جداگانه بگیرید. آب پسمانده تر را درون فاضلاب نریزید، میتوانید آن را پای گلدان بریزید.
زندگی به شرط بازیافت
اول از هر چیزی باید بدانید كه كدام یك از مواد قابل بازیافت است و كدام مواد هم در چرخه طبیعت زودتر میتوانند به طبیعت بازگردد. دانستن همین موضوع میتواند به شما كمك كند تا به این سبك زندگی بپیوندید.
این اما تمام ماجرا نیست. روی بسیاری از مواد پلاستیكی، مثلثهایی نقش بسته كه عددی هم روی آن حك شده است. هر كدام از این اعداد نشان میدهد كه كدام نوع از پلاستیك قابل بازیافت است و كدام نوع نه. با دانستن اینها میتوانید كالایی را انتخاب كنید كه قابل بازیافت است. اعدادی كه به آن كد 7 میگویند. كدهایی كه در این سبك زندگی، بیشترین استفاده و توجه به آن میشود.
كد 1: PETE یا PET كه روی بطریهای آب معدنی حك میشود و این یعنی كه به راحتی میتوانید به زبالههای خشك بسپاریدش.
كد 2: HDPE یا پلیاتیلن متراكم كه پلاستیكی بیخطر است. ظروف مایع ظرفشویی و سایر مواد شستوشو از این قبیل پلاستیك به شمار میرود و البته مناسب بازیافت.
كد 3: PVC كه معمولا لولهها از این جنس هستند. این كد مواد اولیه پلاستیكهایی است كه روی ظروف غذا یا بطریهای روغن مایع وجود دارد. پلاستیكهای این كد به راحتی بازیافت نمیشود.
كد 4: LDPE یا پلیاتیلن با تراكم كم كه كیسههای نایلونی هستند اما غیرقابل بازیافتاند.
كد 5: PP یا پلیپروپیلن كه ظرف ماست و ظروف مشابه كه دهانه گشادی دارند از این نوع كد هستند. این كد به راحتی بازیافت میشود.
كد 6: PS یا پلیاستیرنها یا همان ظروف یكبار مصرف، این ظروف سمی و بیشتر مواقع هم غیرقابل بازیافتاند.
كد 7: گروه پلاستیكهای سایر موارد است و طیف گستردهای از كیس كامپیوتر و iPod تا ظروف غذا را شامل میشود. این كد معمولا غیرقابل بازیافت است.
نام مواد مدت زمان بازیافت در طبیعت
پوست موز 2 تا 10 روز
ساقه گیاهان یك تا 2 ماه
پاكت كاغذی 2 تا 5 ماه
پنبه یك تا 2 ماه
پوست پرتقال 6 ماه
طناب و نخ 3 تا 14 ماه
پاكت شیر 5 سال
ته سیگار 2 سال
البسه نایلونی 3 تا 4 سال
كفش چرمی 25 تا 40 سال
قوطی آلومینیومی 80 تا 100 سال
پوشاك بچه 500 تا 800 سال
كیسه پلاستیكی هزار سال
ظروف شیشهای و بطری پلاستیكی 4000 سال
سبك زندگی بدون پسماند یك نگرش است و پشت همین نگرش هم مراحلی وجود دارد. در واقع در همه مراحل زندگی باید به این مهم توجه كرد و بیشتر در خریدهای خانه خودش را نشان میدهد.
اجتناب: اولین مرحله سبك زندگی پسماند صفر، اجتناب است. این كه از هیچ مواد صنعتی كه نیاز به بازیافت دارد، استفاده نكنید. این پسماندها میتواند همه گروههای بستهبندیهای صنعتی و كارخانهای را شامل شود، موادی كه اغلب آنها قابل بازیافت نیست. خوب سوال اینجاست كه چطور میشود حبوبات، شیر یا پنیری را كه در خانه استفاده میشود بدون بستهبندی تهیه كرد؟ اصلا مگر زندگی بدون بستهبندی معنا دارد؟ جواب ساده است. خرید از فروشگاههایی كه به صورت فلهای جنس خود را میفروشند، میتواند یكی از بهترین گزینهها باشد. خرید شیر، دوغ، حبوبات، برنج و حتی پنیری كه از فروشگاههایی كه به صورت فلهای به فروش میرسند، میتواند در رساندن پسماند به صفر كمك كند. هر حجم از موادی را دوست دارید، میتوانید در كیسه یا ظرفتان بریزید و در خانه استفاده كنید.
كاهش: یكی از مراحل این سبك از زندگی اتفاقاً همین كاهش است. شما كه این سبك را انتخاب كردهاید، در انتخابهایتان باید دقیق باشید و روش كاهش را مدنظر قرار دهید. انتخاب یك بطری روغن 25لیتری در مقابل دوبطری 5/1 لیتری میتواند در كاهش پسماند كمك كند. این مرحله البته به طور ناخودآگاه جنبه مصرفگرایی را هم كم میكند.
بازمصرفی: دور نریختن، یكی از لازمههای این سبك است. در خانه شما كه سبك زندگی پسماند صفر در جریان است، دیدن گلدانهایی كه قبلا درون آنها روغن بوده یا استفاده از لباسهای نخی كه حالا تبدیل به دمكنی یا كیف شده است، اصلا عجیب نیست. استفاده دوباره از مواد، یكی از لازمههای این نگرش و سبك زندگی است. اتفاقی كه البته هم ذوق هنری شما را شكوفا كرده و هم این كه به محیط زیست كمك میكند و به این شكل كمتر مواد غیر بازیافت را به خورد طبیعت میدهید.
بازیافت: بازیافت آخرین مرحله از این سبك زندگی است. اگر شما مجبور شوید كه از بین یك شیشه و یك ظرف پلاستیكی، یكی را انتخاب كنید، قاعدتاً به خاطر مدت زمان بازیافت در طبیعت، شیشه را انتخاب خواهید كرد یا اگر مجبورید از بستهبندی پلاستیكی استفاده كنید، بهتر است از پلاستیكی كه كدهای یك، 2، 5 و 4 دارد استفاده كنید. موادی كه البته زودتر از هر نوع پلاستیك دیگری قابل بازیافت است. هرچند كه در این نگرش، به طور خاص سعی میشود كه كار به این مرحله نرسد. رسیدن به این مرحله، در مواقعی است كه شما چاره دیگری نداشته باشید.
همه چیز بازیافت نیست
سبك زندگی پسماند صفر پیوستن به پویش «نه به پلاستیك» نیست. استفاده نكردن از یك ماده خاص و جدا كردن پسماند هم نیست. درواقع یك انتخاب، یك زندگی آگاهانه و یك مسؤولیت اجتماعی و فردی است. انتخابی كه در آن، البته جدا كردن پسماند هم وجود دارد.
پسماند خشك: كار سخت و عجیب و غریبی نیست كه از همان ابتدا، زبالههای خود را تفكیك كنید، جدا كردن كاغذ، پلاستیك، شیشه، فلزات و ضایعات الكترونیكی از همان ابتدای كار، نه وقتتان را و نه هزینه زیادی از شما میگیرد. در سبك زندگی صفر اما تلاش میشود حتی پسماند خشك هم تولید نشود، اتفاقی كه در نگرشها به وجود میآید.
به جای استفاده از قاشق و چنگالهای یكبار مصرف، از قاشق و چنگال همراه و تاشوی چوبی یا فلزی استفاده كنید.
در زمان خرید به جای استفاده از كیسه نایلونی، با خود كیسه پارچهای ببرید. میتوانید برای خرید گوشت، نان و میوه، كیسههای مخصوص پارچهای خود را همراه داشته باشید.
به جای استفاده از پدهای بهداشتی و دستمال كاغذی از پارچههای نخی استفاده كنید. پارچههایی كه میتوانید چند بار آنها را بشویید و دوباره از نو استفاده كنید.
در این سبك زندگی حتی به استفاده از نی هم توجه شده است. از نیهای پلاستكی استفاده نكنید. حالا، گروه پسماند صفریها، از نیهای چوبی و یا فلزی استفاده میكنند، شما هم میتوانید از این نیها بخرید.
از ظروف یك بار مصرف گیاهی استفاده نكنید. بر خلاف تصوری كه ایجاد شده است، این ظروف قابل بازیافت نیستند.
پسماند تر: حقیقت اینجاست كه همه، تنها به فكر، پسماند خشك هستند اما طبق تحقیقاتی كه انجام شده، حدود 60درصد زبالههای كلانشهرها، پسماند تر و فقط 40درصد زبالهها، پسماند خشك است . حقیقت اینجاست كه همین پسماند تر هم، به شیرآبهها نفوذ و مشكلات زیستمحیطی زیادی ایجاد میكند. مشكلی كه با موضوع كامپوزیتها قابل انجام است. اما آیا این راه برای شما كه در آپارتمان كوچك تان زندگی میكنید هم قابل انجام است؟ راهحلهای سادهتری هم وجود دارد.
پوست میوهها، هر میوهای را كه مصرف میكنید، پرتقال، هندوانه، آلو و سیب را خشك كنید. در مدت زمان سه روز تا یك هفته، نتیجه را خواهید دید. كاری كه نه بوی نامطبوعی دارد و نه مانند كامپوزیتها، مدت زمان 6ماهه برای فرآوری لازم است. بعد از خشك كردن پوست میوهها میتوانید آنها را پودر و در خاك استفاده كنید. حجمی كه كم شده است و چرخهای كه به طبیعت برمیگردد و مدت زمان كمتری هم برای بازیافت لازم است.
گرفتن آب پسماند تر، كمك بزرگی به کاهش شیرآبهها خواهد كرد. شاید ادعای دروغی نباشد اگر بگوییم مشكل بسیاری از بازیافت شهری، همین شیرآبههاست؛ شیرآبههایی كه به بافت خاك نفوذ میكند و به طبیعت آسیب میزند. مثلا اگر از دمنوشهای گیاهی استفاده میكنید، آب آن را جداگانه بگیرید. آب پسمانده تر را درون فاضلاب نریزید، میتوانید آن را پای گلدان بریزید. از خرید تا اجتناب
سبك زندگی بدون پسماند یك نگرش است و پشت همین نگرش هم مراحلی وجود دارد. در واقع در همه مراحل زندگی باید به این مهم توجه كرد و بیشتر در خریدهای خانه خودش را نشان میدهد.
اجتناب: اولین مرحله سبك زندگی پسماند صفر، اجتناب است. این كه از هیچ مواد صنعتی كه نیاز به بازیافت دارد، استفاده نكنید. این پسماندها میتواند همه گروههای بستهبندیهای صنعتی و كارخانهای را شامل شود، موادی كه اغلب آنها قابل بازیافت نیست. خوب سوال اینجاست كه چطور میشود حبوبات، شیر یا پنیری را كه در خانه استفاده میشود بدون بستهبندی تهیه كرد؟ اصلا مگر زندگی بدون بستهبندی معنا دارد؟ جواب ساده است. خرید از فروشگاههایی كه به صورت فلهای جنس خود را میفروشند، میتواند یكی از بهترین گزینهها باشد. خرید شیر، دوغ، حبوبات، برنج و حتی پنیری كه از فروشگاههایی كه به صورت فلهای به فروش میرسند، میتواند در رساندن پسماند به صفر كمك كند. هر حجم از موادی را دوست دارید، میتوانید در كیسه یا ظرفتان بریزید و در خانه استفاده كنید.
كاهش: یكی از مراحل این سبك از زندگی اتفاقاً همین كاهش است. شما كه این سبك را انتخاب كردهاید، در انتخابهایتان باید دقیق باشید و روش كاهش را مدنظر قرار دهید. انتخاب یك بطری روغن 25لیتری در مقابل دوبطری 5/1 لیتری میتواند در كاهش پسماند كمك كند. این مرحله البته به طور ناخودآگاه جنبه مصرفگرایی را هم كم میكند.
بازمصرفی: دور نریختن، یكی از لازمههای این سبك است. در خانه شما كه سبك زندگی پسماند صفر در جریان است، دیدن گلدانهایی كه قبلا درون آنها روغن بوده یا استفاده از لباسهای نخی كه حالا تبدیل به دمكنی یا كیف شده است، اصلا عجیب نیست. استفاده دوباره از مواد، یكی از لازمههای این نگرش و سبك زندگی است. اتفاقی كه البته هم ذوق هنری شما را شكوفا كرده و هم این كه به محیط زیست كمك میكند و به این شكل كمتر مواد غیر بازیافت را به خورد طبیعت میدهید.
بازیافت: بازیافت آخرین مرحله از این سبك زندگی است. اگر شما مجبور شوید كه از بین یك شیشه و یك ظرف پلاستیكی، یكی را انتخاب كنید، قاعدتاً به خاطر مدت زمان بازیافت در طبیعت، شیشه را انتخاب خواهید كرد یا اگر مجبورید از بستهبندی پلاستیكی استفاده كنید، بهتر است از پلاستیكی كه كدهای یك، 2، 5 و 4 دارد استفاده كنید. موادی كه البته زودتر از هر نوع پلاستیك دیگری قابل بازیافت است. هرچند كه در این نگرش، به طور خاص سعی میشود كه كار به این مرحله نرسد. رسیدن به این مرحله، در مواقعی است كه شما چاره دیگری نداشته باشید.
همه چیز بازیافت نیست
سبك زندگی پسماند صفر پیوستن به پویش «نه به پلاستیك» نیست. استفاده نكردن از یك ماده خاص و جدا كردن پسماند هم نیست. درواقع یك انتخاب، یك زندگی آگاهانه و یك مسؤولیت اجتماعی و فردی است. انتخابی كه در آن، البته جدا كردن پسماند هم وجود دارد.
پسماند خشك: كار سخت و عجیب و غریبی نیست كه از همان ابتدا، زبالههای خود را تفكیك كنید، جدا كردن كاغذ، پلاستیك، شیشه، فلزات و ضایعات الكترونیكی از همان ابتدای كار، نه وقتتان را و نه هزینه زیادی از شما میگیرد. در سبك زندگی صفر اما تلاش میشود حتی پسماند خشك هم تولید نشود، اتفاقی كه در نگرشها به وجود میآید.
به جای استفاده از قاشق و چنگالهای یكبار مصرف، از قاشق و چنگال همراه و تاشوی چوبی یا فلزی استفاده كنید.
در زمان خرید به جای استفاده از كیسه نایلونی، با خود كیسه پارچهای ببرید. میتوانید برای خرید گوشت، نان و میوه، كیسههای مخصوص پارچهای خود را همراه داشته باشید.
به جای استفاده از پدهای بهداشتی و دستمال كاغذی از پارچههای نخی استفاده كنید. پارچههایی كه میتوانید چند بار آنها را بشویید و دوباره از نو استفاده كنید.
در این سبك زندگی حتی به استفاده از نی هم توجه شده است. از نیهای پلاستكی استفاده نكنید. حالا، گروه پسماند صفریها، از نیهای چوبی و یا فلزی استفاده میكنند، شما هم میتوانید از این نیها بخرید.
از ظروف یك بار مصرف گیاهی استفاده نكنید. بر خلاف تصوری كه ایجاد شده است، این ظروف قابل بازیافت نیستند.
پسماند تر: حقیقت اینجاست كه همه، تنها به فكر، پسماند خشك هستند اما طبق تحقیقاتی كه انجام شده، حدود 60درصد زبالههای كلانشهرها، پسماند تر و فقط 40درصد زبالهها، پسماند خشك است . حقیقت اینجاست كه همین پسماند تر هم، به شیرآبهها نفوذ و مشكلات زیستمحیطی زیادی ایجاد میكند. مشكلی كه با موضوع كامپوزیتها قابل انجام است. اما آیا این راه برای شما كه در آپارتمان كوچك تان زندگی میكنید هم قابل انجام است؟ راهحلهای سادهتری هم وجود دارد.
پوست میوهها، هر میوهای را كه مصرف میكنید، پرتقال، هندوانه، آلو و سیب را خشك كنید. در مدت زمان سه روز تا یك هفته، نتیجه را خواهید دید. كاری كه نه بوی نامطبوعی دارد و نه مانند كامپوزیتها، مدت زمان 6ماهه برای فرآوری لازم است. بعد از خشك كردن پوست میوهها میتوانید آنها را پودر و در خاك استفاده كنید. حجمی كه كم شده است و چرخهای كه به طبیعت برمیگردد و مدت زمان كمتری هم برای بازیافت لازم است.
گرفتن آب پسماند تر، كمك بزرگی به کاهش شیرآبهها خواهد كرد. شاید ادعای دروغی نباشد اگر بگوییم مشكل بسیاری از بازیافت شهری، همین شیرآبههاست؛ شیرآبههایی كه به بافت خاك نفوذ میكند و به طبیعت آسیب میزند. مثلا اگر از دمنوشهای گیاهی استفاده میكنید، آب آن را جداگانه بگیرید. آب پسمانده تر را درون فاضلاب نریزید، میتوانید آن را پای گلدان بریزید.
زندگی به شرط بازیافت
اول از هر چیزی باید بدانید كه كدام یك از مواد قابل بازیافت است و كدام مواد هم در چرخه طبیعت زودتر میتوانند به طبیعت بازگردد. دانستن همین موضوع میتواند به شما كمك كند تا به این سبك زندگی بپیوندید.
این اما تمام ماجرا نیست. روی بسیاری از مواد پلاستیكی، مثلثهایی نقش بسته كه عددی هم روی آن حك شده است. هر كدام از این اعداد نشان میدهد كه كدام نوع از پلاستیك قابل بازیافت است و كدام نوع نه. با دانستن اینها میتوانید كالایی را انتخاب كنید كه قابل بازیافت است. اعدادی كه به آن كد 7 میگویند. كدهایی كه در این سبك زندگی، بیشترین استفاده و توجه به آن میشود.
كد 1: PETE یا PET كه روی بطریهای آب معدنی حك میشود و این یعنی كه به راحتی میتوانید به زبالههای خشك بسپاریدش.
كد 2: HDPE یا پلیاتیلن متراكم كه پلاستیكی بیخطر است. ظروف مایع ظرفشویی و سایر مواد شستوشو از این قبیل پلاستیك به شمار میرود و البته مناسب بازیافت.
كد 3: PVC كه معمولا لولهها از این جنس هستند. این كد مواد اولیه پلاستیكهایی است كه روی ظروف غذا یا بطریهای روغن مایع وجود دارد. پلاستیكهای این كد به راحتی بازیافت نمیشود.
كد 4: LDPE یا پلیاتیلن با تراكم كم كه كیسههای نایلونی هستند اما غیرقابل بازیافتاند.
كد 5: PP یا پلیپروپیلن كه ظرف ماست و ظروف مشابه كه دهانه گشادی دارند از این نوع كد هستند. این كد به راحتی بازیافت میشود.
كد 6: PS یا پلیاستیرنها یا همان ظروف یكبار مصرف، این ظروف سمی و بیشتر مواقع هم غیرقابل بازیافتاند.
كد 7: گروه پلاستیكهای سایر موارد است و طیف گستردهای از كیس كامپیوتر و iPod تا ظروف غذا را شامل میشود. این كد معمولا غیرقابل بازیافت است.
نام مواد مدت زمان بازیافت در طبیعت
پوست موز 2 تا 10 روز
ساقه گیاهان یك تا 2 ماه
پاكت كاغذی 2 تا 5 ماه
پنبه یك تا 2 ماه
پوست پرتقال 6 ماه
طناب و نخ 3 تا 14 ماه
پاكت شیر 5 سال
ته سیگار 2 سال
البسه نایلونی 3 تا 4 سال
كفش چرمی 25 تا 40 سال
قوطی آلومینیومی 80 تا 100 سال
پوشاك بچه 500 تا 800 سال
كیسه پلاستیكی هزار سال
ظروف شیشهای و بطری پلاستیكی 4000 سال