5 مرداد زادروز هوشنگ پزشکنیا؛ نقاش بزرگ ایرانی است
نقاشی که سهراب را از نقاشی منع کرد
پزشکنیا یکی از نوابغ هنر مدرن ایران بود که عمر کوتاهش مجال هنرنمایی بیشتر را از او گرفت. اگر به تاریخ و برهه ای که او به هنر مدرن روی آورد، دقت شود(دهه ۲۰شمسی) و اینکه او شاگرد پرفسور لئوپولد لوی نیز بوده اهمیت هنر او بیشتر نمایان میشود.نوع تکنیک این هنرمند منحصر به فرد است و او صاحب خلاقیت بالایی بوده.پزشکنیا مقلد کسی نبوده و بدون نگرانی از قضاوت مردم، صرفا به هنرش فکر میکرده است. روستاییان، عشایر، مردم عادی در قهوه خانهها، کارگران و طبقه تهیدست جامعه موضوع آثار پزشکنیا هستند. جواد مجابی، نویسنده و منتقد درباره این هنرمند گفته است: «پزشکنیا از جمله هنرمندانی بود که تصاویر بسیاری از جنوب ایران و از کشاورزان، کارگران شرکت نفت و ... ارائه کرد. در واقع گرایشی وجود داشت که هنرمندان انسانهای محروم جامعه را به تصویر میکشیدند و این هویتی به نقاشی ایرانی میداد. در این زمینه پزشکنیا از دوستان خود بسیار جلوتر بود به این دلیل که صادقانه زندگی مردم فرودست جامعه را به تصویر میکشید.» در آثار پزشکنیا تاثیری از توجه به مودیلیانی و پیکاسو به چشم می خورد ،اما هوشنگ پزشکنیا کسی نبود که مرعوب کسی شود. این تاثیر بعدا به شکلی موثر بر مودیلیانی در نقاشیهای پزشکنیا ظهور پیدا می کند. لطفی که پزشکنیا به مودیلیانی کرده این است که با دیدن نقاشیهای پزشکنیا، اغراقها و دفرماسیونهای مودیلیانی قابل باور می شود. رنگهای مات و فضاهای عموما بی اعتنا به پرسپکتیو و فیگورهای معمول، پزشکنیا را نقاشی درونگرا و منزوی معرفی میکرد. وقتی پرسپکتیو - تصویر چشم منظر- در آثار یک نقاش، کم محل است یعنی نقاش بیشتر با ذهنش در ارتباط است تا با چشمش. عجیب آنکه در بیشتر آثار نقاشان غیردکوراتیو و فیگورگریز این موضوع پررنگ است،اما در آثار پزشکنیا علاوه بر این موضوع، آبستره و انتزاع اتفاق افتاده قابل بررسی است.