آشتی خشک و خالی برای بن سلمان

هیچ یک از شروط 13 گانه عربستان برای آشتی با قطر محقق نشد

آشتی خشک و خالی برای بن سلمان

اگرچه منابع رسمی و رسانه ای در دوحه و ریاض از آشتی قطر و عربستان و بازگشت دوحه به شورای همکاری خلیج فارس خبر می‌دهند اما اکثر تحلیلگران بر این باورند که بازنده اصلی تحولات سال‌های اخیر در شورای همکاری خلیج فارس ، کسی جز بن سلمان ولیعهد سعودی‌ها نبوده است. او بدون آن‌که شرط خاصی را جهت آشتی با قطر به حکومت این کشور تحمیل کند، دوباره به «وضعیت صفر» بازگشته است.

امیر قطر برای شرکت در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس به عربستان سعودی سفر کرده است. پیش از این، وزیر خارجه کویت گفته بود عربستان و قطر پس از نزدیک به سه سال قطع روابط سیاسی و تجاری، توافق کرده‌اند مرزهای هوایی، دریایی و زمینی خود را باز کنند.همسایگان قطر سه‌سال و نیم پیش این کشور را به اتهام حمایت از تروریسم تحریم کردند، اتهامی که قطر آن را انکار کرده است.
به گزارش شبکه بی بی سی، یک مسؤول برگزاری این اجلاس گفت تصمیم عربستان سعودی بازگشایی فضای هوایی، مرزهای زمینی و دریایی خود به قطر گامی جهت اعتمادسازی بود تا زمینه برای اطمینان از حضور امیر قطر در ریاض  ایجاد شود.
عربستان، امارات، بحرین و مصر از بهار سال ۲۰۱۷ با قطر قطع رابطه و دوحه را متهم به حمایت از «تروریسم» کردند. اتهامی که قطر رد کرد و ضمن مخالفت با خواسته‌های ۱۳گانه ریاض، از این کشور و سه متحد دیگرش به علت خسارت به خطوط هوایی خود درخواست ۹ میلیارد دلار غرامت کرد.
 شروط 13 گانه بن سلمان
پس از قطع روابط میان این چهار کشور و قطر، عربستان و امارات فهرستی ۱۳ماده‌ای پیش روی قطر گذاشتند و برقراری مجدد روابط را منوط به اجرای کامل این مفاد دانستند؛ از جمله، قطع روابط با ایران و تعطیلی شبکه خبری الجزیره و قطع رابطه با حماس! شروطی که دوحه آنها را تلاش برای دخالت در امور این کشور و سرنگون کردن حاکمان خود دانست و نپذیرفت.با این حال بن‌سلمان و بن‌زاید اصرار داشتند که باید این شروط عملیاتی شود تا بار دیگر، قطر را در جمع کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس بپذیرند. در عین حال، دو کشور عمان و کویت (دو عضو دیگر شورای همکاری خلیج فارس) تاکید داشتند که رویکرد سلبی و بازدارنده ریاض در قبال دوحه، در نهایت راه به جایی نخواهد برد و بهتر است بن سلمان با موضوعات جاری در منطقه، واقع‌بینانه برخورد کند. در هر حال، ولیعهد سعودی‌ها تاکید داشت که در نهایت قطر را وادار به پذیرش شروط مدنظر خود خواهد کرد. اما این اتفاق رخ نداد! امروز ، شکست دیگری در کارنامه بن‌سلمان ثبت شده است. کار به جایی رسیده است که حتی اعضای دولت ترامپ و دیگر مقامات آمریکایی که از مشوقان پشت پرده ریاض و ابوظبی برای قطع رابطه با دوحه بودند، با شکست رئیس‌جمهور آمریکا در انتخابات به بن‌سلمان هشدار دادند که دیگر در مدیریت اعمال فشار بر دوحه، نمی‌توانند همکاری بیشتری با ریاض کنند.
 تئاتر ترامپ در خلیج فارس
کویت که وزیر خارجه آن از این توافق و بازگشایی مرزهای قطر و عربستان خبر داده است، طی  سه سال گذشته تلاش کرد برای آشتی میان این کشورهای حوزه خلیج‌فارس میانجی‌گری کند. انتظار می‌رود، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا هم شکل‌گیری این توافق را مدیون تلاش‌های خود در منطقه ارزیابی کند! با این حال واقعیت امر چیز دیگری است! اهرم‌های فشار ریاض  و حامی اصلی آن ( آمریکا) علیه دوحه، نتوانست تاثیری را در پذیرش خواسته‌های مشترک واشنگتن- ریاض علیه قطر داشته باشد. در چنین شرایطی دولت ترامپ پس از شکست در انتخابات ناچار شد ریاض را وادار به پذیرش آشتی با دوحه ( آن هم بدون تحقق شروط درخواستی بن سلمان ) کند.

 استقبال انصارا... و حماس  از آشتی دوحه و ریاض
محمد علی الحوثی، رئیس کمیته عالی انقلاب یمن و عضو ارشد انصارا... لغو محاصره قطر و ازسرگیری روابط این کشور با عربستان سعودی را به ملت قطر تبریک گفت و ابراز امیدواری کرد این موضوع آغازی بر پایان جنگ و تنش در منطقه و توقف جنگ علیه یمن و رفع محاصره آن باشد.
وی در این باره گفت: معیار سنجش آشتی (کشورهای حاشیه) خلیج (فارس) با قطر و با نظارت کویت سه موضوع است که بر قطعیت  نتیجه تأکید می‌کند:
 این لغو محاصره  قطر از سوی عربستان صوری نباشد.
 این لغو محاصره معطوف به عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی نباشد.
 استقلال و حاکمیت کشورها (استقلال کشور قطر) از سوی طرف‌های دیگر خدشه‌دار نشود.
جنبش حماس نیز  در بیانیه خود ابراز امیدواری کرد که بحران میان کشورهای حوزه خلیج فارس به صورت کامل تمام شود و وحدت و همبستگی میان آنها به صورت کامل بازگردد.این جنبش فلسطینی در ادامه خواستار آغاز گسترده‌ترین گفت‌وگوی منطقه‌ای برای پایان دادن به عوامل اختلاف میان کشورهای عربی و اسلامی در منطقه شد و ابراز امیدوار کرد سال ۲۰۲۱ سال تحقق وحدت ملی فلسطین و وحدت امت و کشورهای اصلی آن باشد.


توافق‌نامه پایان بحران قطر به طور رسمی امضا شد
رهبران کشورهای حاضر در نشست شورای همکاری خلیج‌فارس، بیانیه العُلا را که شامل توافق بر سر پایان بحران قطر است، امضا کردند.  سران کشورهای عضو سازمان شورای‌همکاری خلیج‌فارس (GCC) در نشست دیروز  بیانیه «العُلا» را برای پایان دادن به بحران بیش از سه ساله قطر امضا کردند.
پس از امضای این بیانیه، شیخ نواف الاحمد الصباح، امیر کویت به عنوان کشوری که بیشترین تلاش را برای پایان بحران قطر انجام داده، از تمامی کشورهای امضا کننده این بیانیه و همچنین از دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا قدردانی کرد.
پس از امضای این بیانیه که هنوز جزئیات کامل آن منتشر نشده، چهل و یکمین نشست سران شورای همکاری خلیج فارس در شهر العُلا در منطقه مدینه به پایان رسید. بنابراین با امضای این بیانیه، بحرانی که در ژوئن ۲۰۱۷ میان قطر با کشورهای عربستان‌سعودی، امارات، بحرین و مصر آغاز شده بود، در ظاهر پایان یافته تلقی می‌شود. تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر شخصا در این نشست حضور یافته‌بود و شب گذشته نیز تمامی مرزهای آبی، خاکی و هوایی قطر با عربستان بازگشایی شد. در این میان مشخص نیست قطر کدام یک از 13 شرط ابتدایی ریاض و ابوظبی برای از سرگیری روابط را عملی کرده‌است. آن‌گونه که محافل سیاسی می‌گویند، دولت قطر تنها متعهد شده‌است که پیگیری قضایی خود از کشورهای محاصره کننده را ملغی کند. بنابراین هیچ‌یک از 13شرط که شامل کاهش روابط با تهران، تعطیلی شبکه‌الجزیره و قطع حمایت از اخوان‌المسلمین و حماس و برچیدن پایگاه‌های نظامی ترکیه بود، ظاهرا عملی نشده‌است.