چرا حمله موشکی سپاه به عینالاسداهمیتی فرانظامی دارد؟
فراتر از یک عملیات
امیر مسروری پژوهشگر و روزنامهنگار
فرودگاه تاکتیکی و راهبردی عینالاسد که از آن به عنوان شهر فرودگاهی عینالاسد یاد میکنند، یکی از مهمترین پایگاههای هوایی نظامی در غرب آسیاست. این پایگاه در زمان صدام در دهه1970 تأسیس و به سبب ورود رودخانه فرات به آن و قرار داشتن چشمهای به نام الاسد به عینالاسد مشهور شد.
این پایگاه از این نظر اهمیت دارد که در سالهای پس از اشغال عراق توسط پنتاگون، به عنوان اصلیترین مرکز نظامی آمریکا در غرب آسیا انتخاب و تنوع بالایی از تسلیحات در آن گنجانده شد. سپاه تفنگداران دریایی آمریکا، نیروی هوایی و واحد تکاوران ارتش آمریکا در آن حاضرند و پادگان تحت نظارت سپاه تفنگداران دریایی آمریکا اداره میشود.
ترور سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس در بغداد نیازمند واکنش بود. از یکسو عملیات هدایت و فرماندهی از داخل این پادگان انجام شد و پهپادهای آمریکایی پس از برخاستن از اردن در اختیار اتاق هدایت و عملیات این پایگاه قرار گرفت و از سوی دیگر، مرکز عملیات واکنشی آمریکا علیه اقدام ایران در قبال ترور حاجقاسم و همراهانش بود. به عبارت دیگر، این پایگاه نه تنها اتاق عملیات ترور بود، بلکه مرکز اصلی واکنش به اقدام احتمالی ایران بود. قرار گرفتن نیروهای تفنگداران دریایی در این پایگاه این حساسیت را ایجاد میکرد که پایگاه عینالاسد برای عملیات زمینی، دریایی و هوایی آتی آمریکایی علیه ایران یک پایگاه ویژه محسوب شود.
عینالاسد علاوه بر موارد فوق از یک نظر دیگر برای آمریکاییها اهمیت داشت. در این پادگان علاوه بر توانایی دپوی نیرو در عراق بر ساختار عملیاتی مقاومت در سوریه، کاخسفید میتوانست بر خط عملیاتی بصره- القائم- البوکمال-دمشق نظارت داشته باشد و در صورت نیاز از پایگاه پشتیبانی عملیات صحرا در تنف حمایت کند. انتخاب عینالاسد یک هوشمندی راهبردی بود. هوشمندیای که نشان داد تهران برای عملیات علیه اهداف آمریکایی به دو نکته زیر توجه دارد.
الف) واکنش در جغرافیای درگیری: عملیات آمریکاییها علیه شهید سلیمانی در عراق بود. عینالاسد، بزرگترین پایگاه و از این حیث مناسبترین گزینه برای عملیات نظامی بود. پایگاهی که عمدتا جلسات راهبردی سیا و حتی رئیسجمهوری آمریکا در آن برگزار میشد و هر عضو ارتش آمریکا در عراق یک بار به این پادگان رفته است. البته فراموش نشود به سبب حضور چند باره مقامات آمریکایی، عینالاسد برای شهروندان این کشور شناخته شده بود و انتخاب آن میتوانست در افکار عمومی موثر باشد. شاید اگر ایران پایگاهK1 (کی وان) را در شمال عراق هدف قرار میداد آنچنان تأثیری نداشت که اصابت موشک به پایگاه عینالاسد حجم شکست و انزوای عملیاتی برای آمریکا داشت.
ب) هشدار به آمریکا در منطقه: پایگاه عینالاسد برخلاف سایر پایگاههای آمریکا محدود به جغرافیای یک کشور خاص نیست. پایگاهی است که در نقطه سوقالجیشی مرز عراق با عربستان، سوریه و اردن قرار گرفته و از این منظر بر تحولات ژئوپلتیک منطقهای موثر است. انتخاب عینالاسد پیام رسمی به آمریکاییها بود که تکرار ماجرای حاجقاسم به معنای درگیرسازی کل منطقه با آنهاست و هدف بعدی فراتر از ابعاد یک عملیات نظامی است.
در کنار این دو راهبرد مهم عملیات نظامی در عینالاسد چند پیام مهم نیز داشت:پیام اول آن به کشورهای مختلف منطقهای از جمله گروه «ب» آمریکا(جان بولتون)، رژیمصهیونیستی(نتانیاهو)، امارات (بن زاید) و عربستان(بن سلمان) است. گروهی که با همکاری ترامپ در سه سال گذشته تمام تلاششان را برای مهار و انزوای ایران بهکار گرفت. در این پیام ایران هشدار داد که قادر است به اهداف آمریکا به عنوان بازیگر خارجی مستقر در منطقه حمله و آن را تهدید کند. پس از این حمله بود که ریاض و ابوظبی برای همکاری امنیتی به سراغ انگلیسیها رفت و از فرانسه برای افزایش بازیگری در منطقه یاری جست. افول هژمونی اقتدارگرای آمریکا در غرب آسیا با این حمله پایان یافت و نمیتوان نسبت به آن بیتفاوت بود.
پیام دوم، نظامیتر و جدیتر بود. ایران نشان داد صنایع موشکی و قدرت آتشاش تنها در مانورهای نظامی و تصاویر رزمایشی نیست. تهران قادر است ظرف مدت کوتاهی، حجم بالایی از تسلیحات و توان موشکی خود را علیه یک هدف مشخص بهکار گیرد. این پیام مهمی بود. همه میدانند از ابتدای انقلاب اسلامی، ایران تحریم تسلیحاتی است و خرید موشک یا تجهیزات نظامی پیشرفته به ایران ممنوع است. ایران با اتکا به توان نیرویانسانی و متخصصان خود به این قدرت رسیده و به هیچ عنوان این قدرت قابل مهار نیست.
پیام سوم، قدرت دفاعی ایران است. این موضوع بسیار مهم است. در سالهای اخیر، خبرهای مختلفی از احتمال جنگ، نزاع و... توسط رسانههای مغرض و معارض منتشر میشوند که هدفشان عملیات روانی و تضعیف روحیه اجتماعی است. همان هدفی که در حوزه امنیت روانی به آن اشاره میشود و حفاظت از آن وظیفه هر دولت مستقلی است. عملیات در عینالاسد حاکی از این پیام بود که تهران برای حفظ اقتدار خود میتواند عملیات مستقلی انجام دهد و در جایگاه بازدارندگی قرار گیرد.
پیام چهارم، اما به شیوه واکنش طرف مقابل بر میگردد. بنابر شنیدهها بلافاصله پس از این حمله مقامات کاخسفید با چند واسطه به تهران اطلاع دادند تمایلی به واکنش ندارند. زیرا میدانستند تهران برای عملیات بعدی خود را آماده کرده و این عملیات به گستره چند میلیون کیلومتر خواهد بود. این موضوع همان راهبرد دفاع همه جانبه و ساختار قدرت از درون و از همه مهمتر استراتژی سیلی در برابر سیلی است. عملیات عینالاسد واقعیتی غیرقابل انکار است. ایران علیه یک پایگاه نظامی آمریکایی عملیات انجام داده و از این منظر تنها عملیات پس از جنگ جهانی دوم است که آمریکاییها از واکنش در قبال آن طفره رفتند و تنها به چند بیانیه سیاسی بسنده کردند. اینکه آیا آمریکاییهای مستقر در این پادگان کشته شدند یا تلفات نظامی در این پادگان به چه نحوی است فرع بر عملیات است. اقتدار موشکی، عدم توان مهار این عملیات توسط سامانههای چند لایه پدافندی آمریکا و توان موشکی ضدبالستیک این کشور حاکی است ایران در یک برنامهریزی عملیاتی و در واقع طرح عملیاتی موفق بوده و شکستی بزرگ در کارنامه ایالات متحده آمریکا درج شده است.
تیتر خبرها