به مناسبت چهلمین سالروز تأسیس سازمان تبلیغات اسلامی، نگاهی داریم به تاریخچه این سازمان مهم انقلاب اسلامی و خدمات فرهنگی درخور آن
40 سال تبلیغ خوبی
با پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷ و استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران، شرایط اجتماعی ایران در حوزهها و شئونات مختلف فراهم شد تا مساله ترویج آموزههای اسلامی بهصورت منظم و سازمانیافته دنبال شود. اولین اقدامی كه در این راستا صورت میگیرد تشكیل شورای عالی تبلیغات اسلامی در تیرماه۱۳۶۰ است. سازمان تبلیغات اسلامی باهدف اعتلای فرهنگ نغز و پربار اسلام راستین و تبلور حیات معنوی و تعیین و ترویج آموزههای اعتقادی، بنیاد نهاده میشود تا منشأ بسیاری از اتفاقهای درخشان در سپهر فرهنگی جمهوریاسلامی باشد. بعدها از دل همین سازمان، مجموعه حوزه هنری نیز متولد میشود كه بسیاری از هنرمندان و اصحاب فرهنگ آن را مثل خانه خود گرامی میداشتند و در این بستر بالندهتر شدند. دیروز چهلمین سالروز تأسیس سازمان تبلیغات اسلامی بود و حالا میتوان با نگاهی دقیق و موشكافانه به كارنامه این سازمان فرهنگی مهم در تاریخ انقلاب نگریست و بركات و فواید آن را ارج نهاد. در این گزارش تاریخچه سازمان تبلیغات را باهم بررسی خواهیم كرد.
گفتیم اولین اقدام در راستای شكلگیری تشكیلاتی به نام سازمان تبلیغات اسلامی، شكلگیری شورای عالی این سازمان در تیر 1360 بود.
چنانکه در تاریخ آمده ، این شورا پس از مشورت با جامعه مدرسین و با همكاری دفتر تبلیغات قم توسط شهید حقانی، شهید شیرازی، آیتا...جنتی، آیتا...مهدوی كنی و آیتا... امامی كاشانی تأسیس میشود تا اولین گام در جهت نظمبخشیدن و سازمانیافته كردن این مساله مهم و ضروری برداشته شود.
اعضای شورای عالی سازمان تبلیغات اسلامی در اولین سالگرد تأسیس این سازمان خدمت امام خمینی(ره) رسیدند و امام خمینی در این دیدار ضمن تایید اقدامات این سازمان مواردی را نیز بهعنوان وظایف اصلی سازمان توصیه مینمایند. (متن صحبتهای امام را خطاب به این شورا در همین جلسه و در انتهای گزارش همین صفحه بخوانید)
ادامه فعالیت
با تشكیل شورای عالی تبلیغات اسلامی، بعد از هشت سال اداره این سازمان بهصورت شورایی، در فروردین 1368 امام خمینی (ره) آیتا... جنتی را بهعنوان رئیس سازمان تبلیغات اسلامی منصوب كرد تا از این پس سازمان با مدیریت یك شخص اداره شود. همچنین تغییر دیگری كه در سازوكار مدیریتی سازمان پیش آمد این بود كه در دوره جدید فعالیت سازمان، تمام فعالیتهای آن تحت نظارت مستقیم رهبری باشد. پس از آیت ا...جنتی به ترتیب آقایان محمود محمدی عراقی به مدت 10سال ریاست این سازمان را بهعهده گرفت و درسال ۱۳۸۰ دكتر سیدمهدی خاموشی از سوی رهبر معظم انقلاب به ریاست این سازمان منصوب شد. دوره ریاست خاموشی بر سازمان تبلیغات نیز در سال 1398 به پایان رسید و هماكنون حجتالاسلام قمی، مدیریت سازمان را بهعهده دارد.
زیرمجموعههای موفق
یکی از مهمترین برکات سازمان تبلیغات اسلامی، در شکل دادن به زیرمجموعههایی است که هر یک توانستند به مرور زمان جایگاه مهمی در حوزههای فرهنگ، هنر و رسانه برای خود به وجود آورند. سازمان بسیاری از اهداف خود را در این سالها توانسته از طریق راهاندازی این نهادهای وابسته تحقق بخشد. در ادامه تعدادی از زیرمجموعههای موفق و نامآشنا را معرفی میکنیم:
موسسه انتشارات امیرکبیر
موسسه انتشارات امیرکبیر به دلیل پیشینه و سابقه بسیار درخشان و ظرفیتهای مناسب تولید و نشر نقشمهم و قابل توجهی در چگونگی راهبرد فرهنگی و اقتصادی نشر کتاب در ایران در این سالها داشتهاست. از جمله اهداف فرهنگی انتشارات در این سالها میتوان به نشر و ترویج فرهنگ اسلامی، نشر و ترویج علوم مختلف و نشر تواریخ اشاره کرد. برنامهریزی اصولی برای تبدیل امیرکبیر به موسسهای فراگیر و تحقیقاتی، پژوهشی و انتشاراتی از جمله اتفاقاتی است که در این سالها به صورت مستمر در این انتشارات صورت گرفته و همواره شاهد اقدامات مفید مدیران این انتشارات برای نیل به اهداف سازمانی آن بودهایم.
سازمان دارالقرآن الکریم
سازمان تبلیغات اسلامی به موازات تأسیس در سال 1360 و در راستای عمل به وظایف اساسی خود در حوزه نشر فرهنگ قرآنی، ابتدا بخش دارالقرآنالکریم را در مرکز با حضور جمعی از چهرههای برتر قرآنی و انقلابی کشور همچون مرحوم استاد علی اربابی، استاد سلیمی، استاد خدامحسینی، استاد خواجوی، استاد حاجی شریف، استاد صلحجو، استاد حشمتی و... و به تبع آن کانونهای قرآن را در دفاتر استانی خود با هدف نهادینه کردن و گسترش و تعمیق فعالیتها و فرهنگ قرآنی در سطح جامعه که این بخش با توجه به گسترش سریع دایره فعالیتها و افزایش انتظارات جامعه به اداره کل و از سال1381 به عنوان یکی از مؤسسات وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی با عنوان سازمان دارالقرآنالکریم تبدیل شد. در حال حاضر سازمان دارالقرآنالکریم زیر نظر هیأت امنایی متشکل از 10نفر از چهرههای شاخص قرآنی کشور فعالیت میکند. هماکنون سازمان تبلیغات اسلامی با بیش از 250دارالقرآن الکریم در مراکز استانها و کانونهای قرآن شهرستانی تابعه (با 450 پست رسمی و مصوب قرآنی) و همچنین بیش از 2500 اتحادیه، موسسه قرآنی مردمی و خانه قرآن روستایی تحت نظارت، گستردهترین و تخصصیترین شبکه تشکیلات قرآنی کشور را دارد.
حوزه هنری
اشاره کردیم یکی از مهمترین نهادهای وابسته به سازمان تبلیغات که در این سالها تقریبا معرف حضور همه ایرانیان بوده، حوزه هنری است. این موسسه وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی از عمدهترین متولیان فرهنگی و هنری کشور است که با محوریت عنصر الهی اسلام و حکومت اسلامی دستاندرکار فعالیتهای گسترده و متنوعی از قبیل انتشار چند عنوان نشریه با زمینههای فرهنگی و هنری، آموزش رشتههای مختلف هنری، تهیهکنندگی و ساخت فیلمهای سینمایی، تولید فیلمنامه با بهرهگیری از استعدادهای کشور، پشتیبانی از گروههای هنری در زمینههای گوناگون، حمایت از برگزاری نمایشهای آیینی و تعزیه، اقدام به احیای هنرهای اصیل ایرانی- اسلامی و همچنین انجام فعالیتها و ارائه خدمات دیگر در جهت حفظ امتداد و تکیه بر آرمانهای انقلاب اسلامی است.
حوزه هنری با ارائه پوششهای حمایتی در قالب طرحها و پروژههای فرهنگی و هنری با محوریت دین و ارزشهای مذهبی در تلاش است ضمن انجام وظایف اصلی خود، طیف وسیعی از اقشار اجتماع اعم از هنرمندان، جوانان، علاقهمندان و افراد دارای استعداد را حمایت و پشتیبانی کند.
خبرگزاری مهر
تاسیس خبرگزاری مهر براساس عمل به مادهای مهجور از اساسنامه سازمانتبلیغاتاسلامی است که این نهاد را به تاسیس مراکز اطلاعرسانی تخصصی در حوزه تبلیغی و دینی موظف کردهاست.
صد البته یکسان تصور کردن مراکز اطلاعرسانی با رسانههای غیرفراگیر تقریبی منطقی و روزآمد نیست. خبرگزاری مهر دستاورد اعتماد و اعتنا به رویشهای انقلاب است. اخبار این خبرگزاری برای انقلابی که پیام جهانی دارد به زبانهای زنده دنیا برنامهریزی شده که در مرحله اول زبان فارسی و انگلیسی و بعد از آن زبانهای عربی، اردو، کردی و ترکی هم به آن اضافه شدهاست. ماهیت 70درصد اخبار تولیدی، فرهنگی و اجتماعی است و در کنار آن به سایر حوزهها هم پرداخته میشود. خبرگزاری مهر در حال حاضر یکی از معتبرترین نهادهای خبری و رسانهای کشور است.
پژوهشکده باقرالعلوم
پژوهشکده باقرالعلوم (ع) سال 1366 و با همکاری عدهای از فضلای حوزه علمیه قم و به مسؤولیت حجتالاســــلام والمســــلمین محمود مهدیپور تاسیس شد و فعالیتهای خود را در دو محور آغاز کرد: نخست اطلاعرسانی در زمینه معارف اسلامی و علومانسانی از طریق تهیه نرمافزار کتابشناسی و دوم پژوهش، نگارش، ترجمه و تدوین موضوعات پژوهشی در زمینه حدیث، تاریخ رجال، تاریخ و...
تبیان
موسسه فرهنگی و اطلاعرسانی تبیان، به منظور ترویج فرهنگاسلامی با استفاده از فناوری اطلاعات و نیز تامین نیازهای مختلف اطلاعاتی مخاطبان به ویژه نسل جوان در سازمان تبلیغات ایجاد شدهاست. برخی از بخشهای مهم سایت تبیان عبارتند از: مسابقات، پاسخگویی اختصاصی به سؤالات و شبهات نسل جوان و بازدیدکنندگان از سایت، بانک جامعی از پرسش و پاسخ با حدود 2200 سؤال و جواب طبقهبندی شده با امکان جستوجوی موضوعی، آموزش دروس مقاطع مختلف تحصیلی همراه با صدای مربیان آموزشی و ارائه مشاورههای آموزشی با امکانات ارتباطات دو جانبه، بانک اطلاعات جامع علوم و معارف اسلامی شامل: قرآن، اهلبیت، حدیث، احکام، دعا، زیارت و... با امکانات صوتی و تصویری،آموزش دروس متداول و فشرده حوزههای علمیه با ارائه بیش از 1800ساعت صدای دروس، به همراه کتابخانه جامعی از کتب فرهنگی و اسلامی و... .
تهرانتایمز
تهران تایمز نام روزنامهای انگلیسیزبان در ایران است که ۱۵ اردیبهشت ۱۳۵۹ رسما فعالیت خود را آغاز کرد. این روزنامه قبل از انقلاب تهران ژورنال نام داشت و مؤسسه اطلاعات ناشر آن بود. هفتهنامه تهرانتایمز علاوه بر انتشار اینترنتی، در ۱۶ صفحه و در صفحاتی چون سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، ورزشی، فرهنگی و هنری، زنان، کودک و توریست عنوانبندی و منتشر میشود. این روزنامه با حمایت سازمانتبلیغات در این سالها توانست توجه مخاطبانی همچون دانشجویان، زبانپژوهان و زبانشناسان را به خود جلب کند. بنا به گفته مسؤولان این روزنامه، مهمانان خارجی هم از طریق هتلها و سفارتخانهها به این روزنامه دسترسی دارند.
در چهارمین دوره انتخاب بهترین سایتهای خبری آسیا، روزنامه انگلیسیزبان تهران تایمز از ایران، جایزه بهترین سایت خبری سال را دریافتکرد.