سیدابراهیم رئیسی در احکامی محمد مخبر را به‌عنوان معاون اول و غلامحسین اسماعیلی را به‌عنوان رئیس دفتر رئیس جمهور منصوب کرد
آغاز عملیات تغییر
دیروز رئیس جمهور با صدور دو حکم اولین گام‌های انتخاب هیأت دولت را برداشت. سید ابراهیم رئیسی در اولین اقدام، محمد مخبر را به عنوان معاون اول خود برگزید. وی از این پس به عنوان دومین مقام عالی‌رتبه هیأت دولت به انجام وظیفه خواهد پرداخت.
سوابق اجرایی مخبر
محمد مخبر تا پیش از انتخاب به عنوان معاون اول رئیس جمهور، مسؤولیت‌های متعددی را تجربه کرده است. وی در دوران جنگ تحمیلی در جبهه‌ها حضور پیدا کرده بود. به واسطه همین مسوول بهداری سپاه دزفول شد. بعدها او به عنوان مدیر عامل مخابرات خوزستان، معاون استانداری خوزستان و معاون بازرگانی بیناد مستضعفان به ایفای نقش پرداخت. در سال 1386 بود که با حکم رهبر انقلاب عهده‌دار ریاست ستاد اجرایی فرمان امام شد.
وی طی این سال‌ها در حوزه دانشگاه پیگیر تلاش‌های علمی شد و مدرک دکترا در رشته حقوق بین‌الملل را احراز کرد. وی در این عرصه تالیفات و آثار متعددی را به رشته تحریر درآورد. آثاری چون رهیافتی به توسعه اقتصادی توام با عدالت، رشد اقتصادی شتابان در ایران، اقتصاددانان برتر جهان (دوجلد)،مبانی لزوم ایجاد نهاد تجدیدنظر در مرکز بین‌المللی حل اختلاف‌های ناشی از سرمایه‌گذاری (ایکسید)، معاذیر معاف کننده مجازات‌ها در اساسنامه دیوان بین المللی کیفری و کتاب اقتصاد دریا؛ محور توسعه از جمله رهیافت‌های علمی او در این عرصه هستند.
شاید بتوان گفت یکی از مهم‌ترین اقدمات مؤثر مخبر در ستاد اجرایی فرمان امام، تأسیس و راه‌اندازی بنیاد برکت، بنیاد احسان، موسسه دانش‌بنیان برکت و جهت دهی منابع و سرمایه‌گذاری‌های ستاد به مناطق محروم و روستایی و سرمایه‌گذاری زیربنایی برای پیشرفت و محرومیت‌زدایی در این مناطق و ورود به مباحث استراتژیک و حیاتی کشور بوده است.
فلسفه وجودی بنیاد برکت، کمک و همیاری برای بهبود و ارتقای توانمندی اقتصادی و کارآفرینی افراد، گروه‌ها و واحدهای کسب‌وکار مستعد فعالیت و فاقد دانش و مهارت لازم در مناطق کم برخوردار کشور، در راستای تحقق اهداف سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب‌است.
بنیاد برکت با مشارکت در راه‌اندازی و توسعه طرح‌های اقتصادی در بخش‌های مختلف صنعتی،کشاورزی‌و...،انجام طرح‌های عمرانی و زیربنایی، مدرسه‌سازی و ارائه خدمات سلامت، عام‌المنفعه و بیمه‌ای، افزایش فرصت‌های شغلی، توسعه کارآفرینی، محرومیت‌زدایی، فقرزدایی و جلوگیری از مهاجرت نیروهای محلی به شهرهای بزرگ‌است.
بنیاد احسان نهادی است که مأموریت اصلی آن کمک به افزایش سرمایه اجتماعی نظام اسلامی از طریق تقویت جبهه مردمی فعالان اجتماعی در عرصه‌های توسعه، تعمیق و تکمیل زنجیره فعالیت‌های توانمندساز در حوزه‌های اجتماعی و حمایتی در مناطق کم‌برخوردار، گفتمان‌سازی،شبکه‌سازی و جریان‌سازی در زیست‌بوم محرومیت‌زدایی و پیشرفت، کمک به تحقق هرچه بیشترعدالت اجتماعی در کشور و کمک به کاهش آسیب‌های اجتماعی است. مؤسسه دانش‌بنیان برکت در توسعه فعالیت‌ها و طرح‌های دانش بنیان از جمله مشارکت در سرمایه‌گذاری‌های جسورانه در بنگاه‌های دانش‌بنیان، ایجاد یا مشارکت در تشکیل شتاب‌دهنده‌ها در زمینه راه‌اندازی کسب و کارهای دانش‌بنیان، حمایت از ایجاد بسترها و زیرساخت‌های دانش‌بنیان، کمک به فعالیت مجموعه‌ها و تیم‌های دانش‌بنیان کوچک و فرهنگ‌سازی و نهادینه‌کردن باور «ما می‌توانیم» با برگزاری رویدادها و برنامه‌های مرتبط و تعاملات مؤثر بین‌المللی در حوزه‌های دانش‌بنیان تلاش می‌کند. درکنار اینها، گروه توسعه اقتصادی تدبیر یکی دیگر از زیرمجموعه‌های ستاد اجرایی فرمان امام (ره) با ورود به حوزه‌های راهبردی نظیر امنیت غذایی، امنیت دارویی و امنیت انرژی که بخش خصوصی و دولتی به دلیل وجود تحریم‌های سنگین ظالمانه و محدودیت‌های خود قادر به اجرای آنها نبودند درکمترین زمان و با کمترین هزینه و با بالاترین کیفیت روز جهان و با به‌کارگیری نیروهای متخصص داخلی و عمدتاً بومی همان مناطق بسیاری از پروژه‌های حساس و استراتژیک کشور را به سرانجام رساند. در حال حاضر، کلیه فعالیت‌های این بخش به سوی محرومیت‌زدایی و اشتغال‌زایی در مناطق محروم در چارچوب سیاست‌های اقتصاد مقاومتی سوق یافته است.
شناخته‌شده‌ترین بخش فعالیت‌های ستاد نزد افکار عمومی در دوره ریاست محمد مخبر را شاید بتوان در دوران همه‌گیری ویروس منحوس کرونا و ورود همه‌جانبه این مجموعه برای مبارزه تمام‌قد با این بیماری دانست که کمبودهای به وجود آمده در سطح کشور را مرتفع می‌کرد که در این عرصه می‌توان به دستاوردهای زیر اشاره کرد:
تولید نخستین واکسن ایرانی کرونا (کوو ایران برکت) و کسب مجوز تزریق عمومی به عنوان اولین واکسن تأییدشده از سوی وزارت بهداشت، احداث بزرگ‌ترین کارخانه تولید واکسن خاورمیانه توسط دانشمندان ایرانی، احداث بزرگ‌ترین شهرک دارویی کشور، احداث بزرگ‌ترین کارخانه تولید ماسک در منطقه با ظرفیت 5میلیون ماسک در روز با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان ظرف 20روز درنخستین ماه‌های آغاز کرونا و در ایامی که کشورهای خارجی حاضر به فروش و ارسال ماسک نبودند، راه‌اندازی کارخانه تولید داروی رمدسیویر و ایورمکتین و شکستن بازار سیاه و نجومی این دارو و راه‌اندازی خطوط تولید انواع کیت‌های تشخیص فوری کرونا.
واکنش‌ها به انتخاب مخبر
سوابق مدیریتی مخبر نشان می‌دهد وی نگاهی غیر‌سیاسی به حوزه مدیریت دارد و در طول این سال‌ها با جریان‌های مختلف سیاسی سروکار داشته است.
در همین زمینه محمدصالح جوکار، نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی با اشاره به انتصاب محمد مخبر به سمت معاون اولی رئیس جمهور گفت: محمد مخبر در طول مدیریتش در ستاد اجرایی فرمان امام تلاش زیادی برای محرومیت‌زدایی در نقاط مختلف کشور داشت.
وی افزود: مخبر دارای کارنامه موفقی در بحث محرومیت‌زدایی است و در این زمینه در جایگاهی که بود از هیچ تلاشی فروگذار نکرده است. رئیس کمیسیون شوراهای مجلس اظهار کرد: با توجه به انتصاب محمد مخبر به عنوان معاون رئیس جمهور و با توجه به منابع و ظرفیت‌های قانونی که در اختیار وی است، امید می‌رود تا در بحث محرومیت‌زدایی بیش از پیش تلاش داشته باشد. وی خاطرنشان کرد: امیدواریم با انتصاب محمد مخبر به عنوان معاون اول رئیس جمهور شاهد محرومیت‌زدایی از نقاط مختلف کشور باشیم و ثمره این انتصاب را مردم هر چه زود بتوانند ببینند. داوود محمدی، نماینده تهران در مجلس دهم در خصوص شکل‌گیری دولت سیزدهم گفت: آقای رئیسی خبر از فراجناحی بودن دولت خود دادند و امیدوارم ایشان و زیرمجموعه‌شان واقعاً به این شعار پایبند باشند، زیرا حضور افراد توانمند و مختصص فارغ از نگاه‌های سیاسی که دارند، می‌توانند به ساختن آینده بهتر کشور کمک کنند. وی در واکنش به معاون اول شدن محمد مخبر تصریح کرد: ایشان در دوره‌ای استاندار خوزستان بودند و حدود 15سال است که رییس ستاد اجرایی فرمان امام هستند. من به شخصه خیلی با روحیات سیاسی آقای مخبر آشنا نیستم اما سوابق نشان می‌دهد، مدت طولانی وظایف مختلف اجرایی داشتند.
انتخاب رئیس دفتر رئیس جمهور
حکم دوم رئیسی، انتخاب رئیس دفتر رئیس جمهور بود. وی با صدور نامه‌ای غلامحسین اسماعیلی را به این سمت انتخاب کرد.اسماعیلی که تا پیش از این سخنگو و رئیس حوزه ریاست قوه قضاییه بود در طول دوران خدمت مسوولیت‌های متعددی در دستگاه قضا داشت.
غلامحسین اسماعیلی سابقه ریاست دانشکده حقوق دانشگاه امام صادق (ع) و نیز عضویت به عنوان عضو حقوقدان شورای نگهبان را نیز در کارنامه خود دارد، او همچنین به عنوان دادستان مشهد و رئیس سازمان زندان‌های کشور از سال 1388 تا اردیبهشت 1393 در حوزه قضایی کسب تجربه کرده است، او از 19فروردین 1398 توسط سیدابراهیم رئیسی، رئیس وقت قوه قضاییه به‌عنوان سخنگوی قوه قضاییه معرفی شد. اسماعیلی رئیس کل دادگستری استان تهران و نیز رئیس شعبه اول دادگاه تجدید نظر بود و از 7مرداد 1398 در جلسه شورای عالی قضایی به عنوان رئیس حوزه ریاست قوه قضاییه معرفی شد. اسماعیلی در دوران دانشجویی توانست دو بار از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان رتبه نخست و دانشجوی نمونه کشوری در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری معرفی شود. وی از سال 1373 تحصیلاتش در علوم حوزوی را آغاز کرد و در سال 1379 به عنوان پژوهشگر برگزیده کشوری معرفی شد. او سال 1378 مدرک دکترای حقوق خصوصی خود را با درجه عالی از دانشگاه تربیت مدرس دریافت کرد. رئیس دفتر یکی از زیرمجموعه‌های نهاد ریاست‌جمهوری است که وظیفه هماهنگی برنامه‌های رئیس‌جمهور را بر عهده دارد.
سوابق اجرایی مخبر
محمد مخبر تا پیش از انتخاب به عنوان معاون اول رئیس جمهور، مسؤولیت‌های متعددی را تجربه کرده است. وی در دوران جنگ تحمیلی در جبهه‌ها حضور پیدا کرده بود. به واسطه همین مسوول بهداری سپاه دزفول شد. بعدها او به عنوان مدیر عامل مخابرات خوزستان، معاون استانداری خوزستان و معاون بازرگانی بیناد مستضعفان به ایفای نقش پرداخت. در سال 1386 بود که با حکم رهبر انقلاب عهده‌دار ریاست ستاد اجرایی فرمان امام شد.
وی طی این سال‌ها در حوزه دانشگاه پیگیر تلاش‌های علمی شد و مدرک دکترا در رشته حقوق بین‌الملل را احراز کرد. وی در این عرصه تالیفات و آثار متعددی را به رشته تحریر درآورد. آثاری چون رهیافتی به توسعه اقتصادی توام با عدالت، رشد اقتصادی شتابان در ایران، اقتصاددانان برتر جهان (دوجلد)،مبانی لزوم ایجاد نهاد تجدیدنظر در مرکز بین‌المللی حل اختلاف‌های ناشی از سرمایه‌گذاری (ایکسید)، معاذیر معاف کننده مجازات‌ها در اساسنامه دیوان بین المللی کیفری و کتاب اقتصاد دریا؛ محور توسعه از جمله رهیافت‌های علمی او در این عرصه هستند.
شاید بتوان گفت یکی از مهم‌ترین اقدمات مؤثر مخبر در ستاد اجرایی فرمان امام، تأسیس و راه‌اندازی بنیاد برکت، بنیاد احسان، موسسه دانش‌بنیان برکت و جهت دهی منابع و سرمایه‌گذاری‌های ستاد به مناطق محروم و روستایی و سرمایه‌گذاری زیربنایی برای پیشرفت و محرومیت‌زدایی در این مناطق و ورود به مباحث استراتژیک و حیاتی کشور بوده است.
فلسفه وجودی بنیاد برکت، کمک و همیاری برای بهبود و ارتقای توانمندی اقتصادی و کارآفرینی افراد، گروه‌ها و واحدهای کسب‌وکار مستعد فعالیت و فاقد دانش و مهارت لازم در مناطق کم برخوردار کشور، در راستای تحقق اهداف سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب‌است.
بنیاد برکت با مشارکت در راه‌اندازی و توسعه طرح‌های اقتصادی در بخش‌های مختلف صنعتی،کشاورزی‌و...،انجام طرح‌های عمرانی و زیربنایی، مدرسه‌سازی و ارائه خدمات سلامت، عام‌المنفعه و بیمه‌ای، افزایش فرصت‌های شغلی، توسعه کارآفرینی، محرومیت‌زدایی، فقرزدایی و جلوگیری از مهاجرت نیروهای محلی به شهرهای بزرگ‌است.
بنیاد احسان نهادی است که مأموریت اصلی آن کمک به افزایش سرمایه اجتماعی نظام اسلامی از طریق تقویت جبهه مردمی فعالان اجتماعی در عرصه‌های توسعه، تعمیق و تکمیل زنجیره فعالیت‌های توانمندساز در حوزه‌های اجتماعی و حمایتی در مناطق کم‌برخوردار، گفتمان‌سازی،شبکه‌سازی و جریان‌سازی در زیست‌بوم محرومیت‌زدایی و پیشرفت، کمک به تحقق هرچه بیشترعدالت اجتماعی در کشور و کمک به کاهش آسیب‌های اجتماعی است. مؤسسه دانش‌بنیان برکت در توسعه فعالیت‌ها و طرح‌های دانش بنیان از جمله مشارکت در سرمایه‌گذاری‌های جسورانه در بنگاه‌های دانش‌بنیان، ایجاد یا مشارکت در تشکیل شتاب‌دهنده‌ها در زمینه راه‌اندازی کسب و کارهای دانش‌بنیان، حمایت از ایجاد بسترها و زیرساخت‌های دانش‌بنیان، کمک به فعالیت مجموعه‌ها و تیم‌های دانش‌بنیان کوچک و فرهنگ‌سازی و نهادینه‌کردن باور «ما می‌توانیم» با برگزاری رویدادها و برنامه‌های مرتبط و تعاملات مؤثر بین‌المللی در حوزه‌های دانش‌بنیان تلاش می‌کند. درکنار اینها، گروه توسعه اقتصادی تدبیر یکی دیگر از زیرمجموعه‌های ستاد اجرایی فرمان امام (ره) با ورود به حوزه‌های راهبردی نظیر امنیت غذایی، امنیت دارویی و امنیت انرژی که بخش خصوصی و دولتی به دلیل وجود تحریم‌های سنگین ظالمانه و محدودیت‌های خود قادر به اجرای آنها نبودند درکمترین زمان و با کمترین هزینه و با بالاترین کیفیت روز جهان و با به‌کارگیری نیروهای متخصص داخلی و عمدتاً بومی همان مناطق بسیاری از پروژه‌های حساس و استراتژیک کشور را به سرانجام رساند. در حال حاضر، کلیه فعالیت‌های این بخش به سوی محرومیت‌زدایی و اشتغال‌زایی در مناطق محروم در چارچوب سیاست‌های اقتصاد مقاومتی سوق یافته است.
شناخته‌شده‌ترین بخش فعالیت‌های ستاد نزد افکار عمومی در دوره ریاست محمد مخبر را شاید بتوان در دوران همه‌گیری ویروس منحوس کرونا و ورود همه‌جانبه این مجموعه برای مبارزه تمام‌قد با این بیماری دانست که کمبودهای به وجود آمده در سطح کشور را مرتفع می‌کرد که در این عرصه می‌توان به دستاوردهای زیر اشاره کرد:
تولید نخستین واکسن ایرانی کرونا (کوو ایران برکت) و کسب مجوز تزریق عمومی به عنوان اولین واکسن تأییدشده از سوی وزارت بهداشت، احداث بزرگ‌ترین کارخانه تولید واکسن خاورمیانه توسط دانشمندان ایرانی، احداث بزرگ‌ترین شهرک دارویی کشور، احداث بزرگ‌ترین کارخانه تولید ماسک در منطقه با ظرفیت 5میلیون ماسک در روز با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان ظرف 20روز درنخستین ماه‌های آغاز کرونا و در ایامی که کشورهای خارجی حاضر به فروش و ارسال ماسک نبودند، راه‌اندازی کارخانه تولید داروی رمدسیویر و ایورمکتین و شکستن بازار سیاه و نجومی این دارو و راه‌اندازی خطوط تولید انواع کیت‌های تشخیص فوری کرونا.
واکنش‌ها به انتخاب مخبر
سوابق مدیریتی مخبر نشان می‌دهد وی نگاهی غیر‌سیاسی به حوزه مدیریت دارد و در طول این سال‌ها با جریان‌های مختلف سیاسی سروکار داشته است.
در همین زمینه محمدصالح جوکار، نماینده مردم یزد در مجلس شورای اسلامی با اشاره به انتصاب محمد مخبر به سمت معاون اولی رئیس جمهور گفت: محمد مخبر در طول مدیریتش در ستاد اجرایی فرمان امام تلاش زیادی برای محرومیت‌زدایی در نقاط مختلف کشور داشت.
وی افزود: مخبر دارای کارنامه موفقی در بحث محرومیت‌زدایی است و در این زمینه در جایگاهی که بود از هیچ تلاشی فروگذار نکرده است. رئیس کمیسیون شوراهای مجلس اظهار کرد: با توجه به انتصاب محمد مخبر به عنوان معاون رئیس جمهور و با توجه به منابع و ظرفیت‌های قانونی که در اختیار وی است، امید می‌رود تا در بحث محرومیت‌زدایی بیش از پیش تلاش داشته باشد. وی خاطرنشان کرد: امیدواریم با انتصاب محمد مخبر به عنوان معاون اول رئیس جمهور شاهد محرومیت‌زدایی از نقاط مختلف کشور باشیم و ثمره این انتصاب را مردم هر چه زود بتوانند ببینند. داوود محمدی، نماینده تهران در مجلس دهم در خصوص شکل‌گیری دولت سیزدهم گفت: آقای رئیسی خبر از فراجناحی بودن دولت خود دادند و امیدوارم ایشان و زیرمجموعه‌شان واقعاً به این شعار پایبند باشند، زیرا حضور افراد توانمند و مختصص فارغ از نگاه‌های سیاسی که دارند، می‌توانند به ساختن آینده بهتر کشور کمک کنند. وی در واکنش به معاون اول شدن محمد مخبر تصریح کرد: ایشان در دوره‌ای استاندار خوزستان بودند و حدود 15سال است که رییس ستاد اجرایی فرمان امام هستند. من به شخصه خیلی با روحیات سیاسی آقای مخبر آشنا نیستم اما سوابق نشان می‌دهد، مدت طولانی وظایف مختلف اجرایی داشتند.
انتخاب رئیس دفتر رئیس جمهور
حکم دوم رئیسی، انتخاب رئیس دفتر رئیس جمهور بود. وی با صدور نامه‌ای غلامحسین اسماعیلی را به این سمت انتخاب کرد.اسماعیلی که تا پیش از این سخنگو و رئیس حوزه ریاست قوه قضاییه بود در طول دوران خدمت مسوولیت‌های متعددی در دستگاه قضا داشت.
غلامحسین اسماعیلی سابقه ریاست دانشکده حقوق دانشگاه امام صادق (ع) و نیز عضویت به عنوان عضو حقوقدان شورای نگهبان را نیز در کارنامه خود دارد، او همچنین به عنوان دادستان مشهد و رئیس سازمان زندان‌های کشور از سال 1388 تا اردیبهشت 1393 در حوزه قضایی کسب تجربه کرده است، او از 19فروردین 1398 توسط سیدابراهیم رئیسی، رئیس وقت قوه قضاییه به‌عنوان سخنگوی قوه قضاییه معرفی شد. اسماعیلی رئیس کل دادگستری استان تهران و نیز رئیس شعبه اول دادگاه تجدید نظر بود و از 7مرداد 1398 در جلسه شورای عالی قضایی به عنوان رئیس حوزه ریاست قوه قضاییه معرفی شد. اسماعیلی در دوران دانشجویی توانست دو بار از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان رتبه نخست و دانشجوی نمونه کشوری در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری معرفی شود. وی از سال 1373 تحصیلاتش در علوم حوزوی را آغاز کرد و در سال 1379 به عنوان پژوهشگر برگزیده کشوری معرفی شد. او سال 1378 مدرک دکترای حقوق خصوصی خود را با درجه عالی از دانشگاه تربیت مدرس دریافت کرد. رئیس دفتر یکی از زیرمجموعه‌های نهاد ریاست‌جمهوری است که وظیفه هماهنگی برنامه‌های رئیس‌جمهور را بر عهده دارد.
