برای ایجاد یک فضای مناسب در فضای مجازی ابتدا باید به این نکته توجه داشته باشید که حال و هوای فضای فیزیکی ایام محرم غیرقابل تصور در فضای مجازی است و اغلب مخاطبان فضای مجازی برای مشاهده مراسم‌ عزاداری در این فضا کسانی هستند که یا خارج از کشور به سر می‌برند یا این‌که به دلیل محدودیت‌هایی مانند شغل یا بیماری نمی‌توانند به صورت فیزیکی در جلسات حضور داشته باشند و از فضای معنوی آن بهره‌مند شوند. البته این موضوع فقط تا قبل از شیوع کرونا قابل تعمیم بود. در دو سال اخیر بسیاری از خانواده‌ها مراسم عزاداری خود را در خانه برگزار کرده و از طریق همین فضا دنبال می‌کردند. از سوی دیگر با تغییر این سبک زندگی در زمان شیوع کرونا، شاهد ایجاد سایت‌های زیادی در فضای مجازی بودیم که مراسم‌ را به صورت مجازی برگزار می‌کردند.در واقع با توجه به شرایط پیش آمده بسیاری از حسینیه‌ها، مساجد، تکایا و هیات‌های عزاداری، برنامه‌های خود را به صورت آنلاین برگزار کرده و از بسترهای مختلفی برای این امر استفاده می‌کنند. در ادامه بهترین سرویس‌های آنلاین عزاداری محرم امسال را مرور می‌کنیم.
 هیات آنلاین
هیات آنلاین یکی از بهترین پلتفرم‌های مذهبی در کشور است که اتفاقا سال گذشته هم جوایز بسیاری از جشنواره وب‌موبایل ایران دریافت کرده‌است. این پلتفرم که به‌عنوان مرجع پخش زنده هیات و مراسم‌ مذهبی با بیش از 50 هزار نصب فعال، محتوای سامانه را در اختیار کاربران قرار می‌دهد ترافیک استفاده از سامانه خود را برای کاربران رایگان کرده‌است. در هیات آنلاین شما می‌توانید هم مراسم‌ و سخنرانی‌های مختلف را در ایام محرم به صورت آنلاین مشاهده کنید و هم اگر خود بانی و برگزار‌کننده هیاتی هستید، با ثبت‌نام در این پلتفرم آن را برای تمام کاربران حاضر در این سامانه به اشتراک بگذارید. گفتنی است این پلتفرم نسخه اندروید هم دارد.
 سایت عقیق
عقیق را می‌توان به‌عنوان اولین سایتی که در حوزه هیات‌های مذهبی فعالیت می‌کند نام برد. عقیق در سال‌های گذشته فعالیت‌هایی نظیر فروش تجهیزات مورد نیاز هیات‌ها و پوشش اخبار این حوزه داشت اما با شیوع کرونا در دوسال گذشته عمده تمرکز خود را روی برگزاری مراسم‌ به صورت آنلاین گذاشت. به طور مثال طبق آنچه مدیر این وبسایت به رسانه‌ها اعلام کرده در محرم سال گذشته اپلیکیشن «رادیو عقیق» با استقبال بالای مخاطبان همراه بود و بیش از دو ‌میلیون بازدید از طریق وبسایت و اپلیکیشن به‌دست آورد که نشان می‌دهد توانسته با برگزاری مراسم‌ آنلاین، تعدادی از عزاداران را در خانه نگه دارد. همچین از طریق این سامانه، 5000 فایل صوتی فقط برای دهه اول محرم امسال منتشر شد. این روزها نیز این پلتفرم میزبان هزاران عزادار در مراسم‌ مختلف مجازی است. ناگفته نماند پس از پایان هر برنامه، ویدئوی پخش زنده هیات‌ها در کانال‌ها باقی می‌ماند، مجموعه این ویدئوها در دهه اول محرم سال پیش بیش از ۳۰ میلیون بازدید داشت. بیشترین استقبال به ترتیب در استان‌های تهران، خراسان رضوی، اصفهان، شیراز و خوزستان بود. به نظر می‌رسد امسال این آمار بیشتر از سال گذشته شود.
 اپلیکیشن روبیکا
روبیکا، پلتفرمی جامع برای محتوای صوتی و تصویری است. از‌جمله سرویس‌های این اپلیکیشن می‌توان به ارائه موسیقی، فیلم و سریال، خدمات پرداخت و محتوای آموزشی اشاره کرد که بنا بر ادعای سازندگانش، به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.  در حال حاضر ارائه‌دهندگان محتوای دیجیتال، محتوای صوتی، تصویری و ویدئویی خود را از طریق اپلیکیشن‌های مختلفی ارائه و منتشر می‌کنند و کاربران نیز ناچارند برای دریافت و استفاده از این سرویس‌ها، اپلیکیشن‌های مختلفی را نصب کنند. در روبیکا همه این محتواها به‌صورت یکجا در دسترس مخاطبان قرار می‌گیرد و کاربران می‌توانند به‌راحتی به حجم وسیعی از موسیقی، فیلم و سریال دسترسی داشته باشند. محیط کاربری روبیکا این فضا را دارد که بسیاری از پروژه‌های فرهنگی آن پیاده شود. این پلتفرم از سال گذشته با همکاری سامانه هیات آنلاین صفحه‌ای اختصاصی برای پخش زنده هیات‌های عزاداری محرم ترتیب داده است که کاربران می‌توانند با مراجعه به صفحه اول روبیکا آن را مشاهده و از استفاده کنند.
 هم‌نوا
هم‌نوا اپلیکیشن مداحی ماه محرم است که بیش از 50 هزار مداحی محرم از صدها مداح اهل‌بیت(ع) را در خود جای داده‌است. این پلتفرم را می‌توان یک آرشیو کامل مذهبی شامل مداحی محرم و نوای مذهبی از صدها قاری، مداح و سخنران معروف مذهبی نامید.  
امکان ختم قرآن، دعاها و زیارت‌ها در هر جا و هر مکان، هزاران سخنرانی، نواهای مذهبی و مداحی محرم، امکان ذخیره کردن مداحی‌های دلخواه، صفحات اختصاصی صاحبان آثار و جزئیات نواها از قبیل تاریخ اجرا، تعداد پسند و آمار پخش از‌جمله ویژگی‌هایی است که کاربران می‌توانند در این پلتفرم با آن کار کنند.
همچنین علاوه بر گوش دادن به فایل‌های صوتی مذهبی، در هم‌نوا می‌توان به رادیو محرم هم گوش و صدها فایل ویدئویی عزاداری هیات‌های مشهور را مشاهده کرد. آپلود روزانه مداحی‌های مرتبط به مناسبت هریک از شب‌های محرم 98 که با شخصیت‌های واقعه کربلا و شهادت سرور و سالار شهیدان، حضرت امام‌حسین(ع) مرتبط است.


آپارات
سایت آپارات نه فقط پس از شیوع کرونا بلکه در سال‌های قبل هم به‌طور آنلاین پخش زنده هیات‌های عزاداری را پوشش می‌داد. البته آپارات پخش زنده هیات‌های مطرح را ارائه می‌دهد و مانند دو سامانه هیات آنلاین و تکیه، جامع نیست. با این حال می‌توانید مراسم مداحان مشهور کشوری را در این بستر به صورت آنلاین ببینید. پلتفرم آپارات علاوه بر پخش آنلاین مراسم‌ مذهبی، آرشیو جامعی از مداحی و سخنرانی‌های پرطرفدار، کلیپ‌ها و نماآهنگ‌های مذهبی را در خود جای داده است که می‌توانید از آنها استفاده کنید. گفتنی است مصرف ترافیک اینترنت سایت آپارات نیم‌‌بهاست.