انتخاب خودرو با اقلیم
 برناردشاو، نویسنده طناز ایرلندی یک جمله پرکارد و معروفی دارد. او می‌گوید «نصف شوخی، جدی است». درباره دسته‌بندی مخاطبان خودرو در ایران هیچ پژوهش و مطالعه‌ای جدی صورت نگرفته اما تا دلتان بخواهد در این زمینه شوخی و طنازی داریم. با گسترش فضای مجازی، این شوخی‌ها حالا گسترده‌تر هم شده‌است. اگر فرمول برنارد شاو را حداقل در این یک مورد بخواهیم به کار ببندیم شاید به نتایج جالبی برسیم. یکی از رایج‌ترین این شوخی‌ها درباره راننده‌های نیسان آبی است، به گونه‌ای که می‌توان از حجم بالای شوخی با رانندگان این خودرو متوجه این امر شد که اساسا این خودرو به گونه‌ای است که نوع راندن را به راننده‌های خود تحمیل می‌کند. یا درباره پژو پرشیای سفید همیشه شوخی‌هایی میان خودروبازها مطرح بوده، این‌که اغلب صاحبان این خودروها را متعلق به طبقه اجتماعی خاصی می‌دانستند بخشی از این شوخی را تشکیل می‌دهد. اما فارغ از این نگاه طنازانه، گاه یک اقلیم جغرافیایی به دلایلی منطقی و البته غیرمنطقی دلیلی بر تمایل به استفاده از یک خودرو می‌شود. این رویه از گذشته وجود داشته و تا به امروز هم ادامه دارد. به‌عنوان مثال از همان ابتدای به راه افتادن خط تولید خودرو ژیان در ایران در سال 1342 اهالی اصفهان علاقه بسیاری به این خودرو نشان دادند و این وفاداری حتی تا زمان انقراض این خودروی در ایران ادامه داشت. یا اگر سری به حوالی اردبیل بزنید با حجم بالایی از خودروی سمند (آن هم سفید) روبه‌رو می‌شوید.  اقبال به پژو 405 در استان‌های جنوبی ازجمله سیستان و بلوچستان هم در این دسته‌بندی اقلیمی قرار می‌گیرد.




 محبوب جوانان هیجان‌طلب
 هر چند نمی‌توانیم به دلایل درستی در دسته‌بندی مالکان خودرو در ایران برسیم اما در رابطه با پژو 206 ، گزاره‌های قابل استنادی وجود دارد. یکی از مطمئن‌ترین‌شان این است که با تقریب بالایی می‌توان عنوان کرد مشتریان این خودرو اغلب جوانان هستند. این خودرو ابتدای دهه 80 به بازار داخلی ایران وارد شد و در طول همه این 20سال همواره جزو پرفروش‌ترین محصولات ایران‌خودرو بوده‌است. به عنوان مثال ایران خودرو در طرح پیش‌فروش محصولات خود برای خرید ۲۰۶ در سال ۹۹ حدود ۱۴۱هزار نفر متقاضی داشته‌است؛ اما سوال این است که این خودرو چه ویژگی دارد که جوانان را شیفته خودش کرده‌است؟ صاحب نمایشگاه خودرو در پاسخ به این پرسش از همان اصطلاحات مختص حرفه خود استفاده می‌کند و معتقد است محبوبیت این خودرو به دلیل «خوش‌رکاب» بودنش است! اما معید حمیدی، کارشناس خودرو معتقد است ویژگی‌های فنی این خودرو دلیل اولیه محبوبیت آن میان جوانان است. او به جام‌جم می‌گوید: «می‌توان بعضی از ویژگی‌های فنی این خودرو به ویژه تیپ 5 را مرتبط با علاقه جوانان دانست، چرا که 206 از قدرت گشتاور خوبی برخوردار است و مهم‌تر از آن این خودرو به نسبت به دیگر خودروها جا برای تقویت شدن دارد. به این معنا که 206 را می‌توان تا جایی ارتقا داد که همپای یک هیوندای جنسیس کوپه حرکت کند! همین سرعت و قدرت مانور بالاست که می‌تواند دلیل اولیه انتخاب جوانان برای تخلیه انرژی احتمالی خودشان باشد. ضمن این‌که به طور کلی و در تمام دنیا خودروهای هاچ‌بک جوان‌پسندتر هستند.»


 مرموز مثل 206
 چه کسانی پژو 206 سوار می‌شوند؟ این سؤال را از رئیس سابق پلیس راه کشور، یک روزنامه‌نگار و کارشناس خودرو و البته از یک صاحب نمایشگاه خودرو در تهران می‌پرسیم با این امید که بتوانم تا حدودی به یک دسته‌بندی ذهنی از مالکان این خودرو پی ببرم. جالب این‌که فصل مشترک نظرات هر سه این افراد در این است که برخلاف انواع خودروهای موجود در ایران برای خودروی 206 نمی‌توان دسته‌بندی ثابتی از مخاطبان به دست آورد. معید حمیدی، روزنامه‌نگار خودرو معتقد است اساسا این خودرو «وجهی پنهانکار» دارد، تعبیر جالب او به این مفهوم است که بازه مشتریان این خودرو در ایران بسیار گسترده است. او به جام‌جم می‌گوید: «به هیچ عنوان نمی‌شود طبقه اجتماعی مالکان این خودرو را حتی با تقریب بالا دسته‌بندی کرد؛ چرا که هستند افرادی که مالک پژو 206 هستند و به نوعی این خودرو تمام مایملک زندگی‌شان محسوب می‌شود و در کنار این دسته افرادی وجود دارند که صاحب خودروهای میلیاردی هستند اما برای خودشان یک پژو 206 هم تهیه کرده‌اند!» محمد رحیمی، گالری‌دار خودروست، او هم معتقد است این نظریه درباره مالکان این خودرو صدق می‌کند. او هم به جام‌جم می‌گوید: «تنوع خریداران این خودرو آنقدر زیاد است که نمی‌توان متوجه طبقه‌اجتماعی احتمالی آنها شد. 206 مثل پول رایج مملکت است و از آنجا که علاوه بر استفاده حمل و نقلی، خودرو در ایران به عنوان کالای سرمایه‌ای هم شناخته می‌شود بسیاری برای پایین نیامدن ارزش سرمایه‌شان اقدام به خرید این خودرو می‌کنند. چرا که 206 بسیار در بازار خودروی ایران ، خوش‌فروش است.»  علیرضا اسماعیلی، استاد دانشگاه و رئیس پیشین پلیس راه کشور هم معتقد است نه پژوهشی در رابطه با خریداران خودرو در ایران انجام شده و نه آماری از آنها وجود دارد، بنابراین اساسا دسته‌بندی اجتماعی مالکان و خریداران خودرو در ایران امکان‌پذیر نیست.



 هر چه خودرو بیشتر، تصادف بیشتر
 علیرضا اسماعیلی، استاد دانشگاه تهران و رئیس پیشین پلیس راه تهران هم معتقد است جوانان جمعیت غالب کاربران خودرو 206 را تشکیل می‌دهند. در چرایی این گزاره او به جام‌جم می‌گوید: « به دلیل این‌که خودروی 206 خودروی اسپورتی است اغلب استفاده‌کنندگان آن را افراد جوان‌تر تشکیل می‌دهند، به این مفهوم که کمتر فرد سالخورده‌ای را می‌بینیم که از این خودرو استفاده کند. ضمن این‌که می‌توان با مشاهده فضای پیرامونی‌مان متوجه بشویم از جمله استفاده‌کنندگان دیگر رایج این خودرو خانم‌های جوان هستند، به این معنا که این خودرو میان خانم‌های جوان هم محبوبیت ویژه‌ای دارد. با این اوصاف نرخ استفاده از این خودرو میان خانم‌ها و جوانان بیشتر از بقیه افراد است.» اما دسته‌بندی استفاده‌کنندگان این خودرو چه جایی در میان آمار پلیس راهور مبنی بر سهم بالای تخلف این خودرو در سرعت غیرمجاز دارد؟ پاسخ رئیس پیشین پلیس راه تهران به این پرسش مبتنی بر ساختار این خودرو است. او به جام‌جم می‌گوید: «همیشه سهم این خودرو در این آمار بالا بوده است و این نکته به ساختار فنی این خودرو برمی‌گردد. به این مفهوم که این خودرو غالبا در پیچ‌ها با کمی سرعت بیشتر به راحتی واژگون می‌شود. به این معنا که شانس واژگونی این خودرو به دلیل ساختارش نسبت به دیگر خودروها بسیار بیشتر است. این در حالی است که در کنار این مؤلفه منفی این خودرو قدرت مانور بالایی دارد، کنار هم قرارگرفتن این دو شاخصه باعث شکل‌گیری چنین آماری در تهران شده‌است.»   همه دلایل قرارگیری پژو در سوانح به رانندگان و علاقه‌مندانش مربوط نیست. شاید از مهم‌ترین دلایل وجود این خودرو در فهرست پلیس راهور فراوانی این خودرو باشد. نکته‌ای که علیرضا اسماعیلی به آن اشاره دارد. او به جام‌جم می‌گوید: «در کنار همه این عوامل که به نوعی شاید گمانه‌زنی باشد باید به دلیل مهم دیگری هم اشاره کرد و آن فراوانی پژو 206 در بازار خودرویی ایران است. وقتی تعداد بیشتری از یک خودرو در خیابان‌ها تردد کند به‌صورت‌طبیعی سهم بیشتری در تخلفات و تصادفات خواهد داشت.» راستی‌آزمایی این گفته علیرضا اسماعیلی کار سختی نیست. این نکته در تازه‌ترین آمارهای موجود شرکت‌های تولیدکننده خودروی داخلی هم وجود دارد. برای فهم درست‌تر این نسبت همین یک قلم آمار بس که بدانیم در سال گذشته خانواده پژو با بیش از ۲۶هزار دستگاه، پرتیراژترین مدل تولیدی ایران‌خودرو بوده درحالی‌که پس از آن خانواده سمند با 7000 دستگاه و خانواده دنا با حدود 2000 دستگاه، به ترتیب در رده‌های دوم و سوم قرار گرفته‌اند.