جادوی کشاورزی
اگر از آن تصویر کهنه درباره کشاورزی که آدمها را پیر و فرتوت و دستهایشان را پینهبسته میکند و آخر هم نانی بخور و نمیر در سفرهشان میگذارد صرفنظر کنیم، کشاورزی در تصویر مدرنش موتورمحرک اقتصاد است.
با این که تصویر اولیه از کشاورز و کشاورزی هنوز در بخش بزرگی از سرزمینهای توسعهنیافته وجود دارد ولی کشاورزی در دنیای پیشرفته ثابتکرده پرداختن به این حوزه یکی از راههای رسیدن به ثروت است چون جهان هر قدر به لحاظ صنعتی توسعه پیدا کند باز هم به غذا نیاز دارد که این غذا فقط از راه کشاورزی بهدست میآید.
در مطالعاتی که درباره روند توسعه اقتصادی کشورها انجامشده بخش بزرگی از آنها کشاورزی را زیربنای توسعه اقتصادی خود قرار دادهاند بهطوری که اکنون میبینیم کشورهای عمده صنعتی و سرزمینهای پیشرفته دنیا کشاورزی پیشرفتهای نیز دارند و از صادرکنندگان اصلی غذا و نهادهها بهشمار میروند.
سال2019 دو کشور آمریکا و چین در صدر تولیدکنندگان محصولات کشاورزی قرار داشتند که آمریکا با 513 و چین با 230 میلیون تن رتبههای اول و دوم را کسب کردند. جالب این که در این سال کشورهایی جزو 10 کشور برتر بودند که لزوما وسعت زیاد یا آب و هوای مساعد نیز نداشتند بهطوری که سرزمینهای سرد اروپایی همچون آلمان و بریتانیا که روزهای آفتابیشان در طول سال بسیار کمتر از ماست نبز در این فهرست قرار داشتند.
راز موفقیت این کشورها بهرهگیری از روشهای مدرن کشاورزی و خارجشدن از نگاههای سنتی به آن است. همچنین این کشورها به تنوع تولید هم روی آوردهاند و تقریبا هر محصولی را پرورش میدهند. کشاورزی با این سبک و سیاق یک جادوی تمام و کمال است که هم نیاز داخلی کشورها را تامین میکند و زمینه امنیت غذایی را فراهم میآورد و هم با ایجاد امکان صادرات به بالارفتن تولید ناخالصملی کمک میکند.
البته در مورد کشورمان شاید گفته شود میانگین بارش 250میلیمتری سالانه که یکسوم میانگین جهانی است یا این محدودیت که فقط حدود 37میلیون هکتار از اراضی کشور قابلیت کشت آبی و دیـم دارد، دو مانع جدی رونق کشاورزی است ولی تجربه کشورهای موفق نشانداده که با تدبیر و دانش میتوان از این محدودیتها عبور کرد.
بهار امسال نتایج پژوهشی در کشورمان منتشر شد که رابطه میان مدیریت منابع آب و ارتقای شاخصهای اقتصادی و اجتماعی، همچنین افزایش بهرهوری در معیشت پایدار خانوارهای روستایی را رابطهای معنادار توصیف کرد. این پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که اگر دولت از کشتهای با نیاز آبی کم، گسترش کشت هیدروپونیک و کشت گلخانهای حمایت کند کشاورزان صاحب معیشت پایدار و باکیفیت خواهند شد.