برای بازی، قانون وضع کنید

توصیه‌هایی به والدین

برای بازی، قانون وضع کنید

بسیاری از پدر و مادرهای امروزی به‌خوبی به یاد دارند که بخش اعظمی از دوران کودکی و اوقات‌فراغت خود را مشغول بازی با اسباب‌بازی‌هایی که بعضا ساده بودند اما سبب تحرک زیادی می‌شدند، سپری می‌کردند. همچنان هم اکثر متخصصان و والدین آن بازی‌ها را به بازی‌هایی که تحرک کمتری ایجاد می‌کنند مرجح می‌دانند اما واقعیت این است که ما امروزه با نوع دیگری از بازی‌ها مواجه هستیم که ویژگی‌های بازی‌های قدیمی و سنتی را ندارد و مزایا و معایب خود را داراست.

امروزه بازی‌های رایانه‌ای، موبایلی، کنسولی و بازی‌های اینترنتی و آنلاین که به مجموعه آنها «بازی‌های الکترونیکی یا دیجیتال» می‌گوییم چالش بزرگی در امر فرزندپروری به‌حساب می‌آید. بسیاری از والدین در تعامل با فرزندشان درباره این بازی‌ها دچار مشکل هستند و نمی‌توانند به‌درستی آن را مدیریت‌ کنند. فراموش نکنیم در امر تربیت فرزندان و مدیریت رفتاری آنها باید به دو نکته مهم توجه کنیم. این موارد اغلب همان خطاهایی هستند که اکثر والدینی که با مدیریت بازی‌های الکترونیکی در منزل دچار مشکل هستند به آن مرتکب می‌شوند. اولین مسأله نداشتن قوانین ثابت و پایبندی به آنهاست. از طرفی مادران و پدران مخالف استفاده تمام‌وقت بچه‌ها از بازی‌های دیجیتال در اوقات فراغت‌شان هستند اما به محض پیش‌آمد بحران در خانواده برای سرگرم‌سازی کودک از این وسیله‌ها استفاده می‌کنند. اینها مواردی است که فرزندان ما را دچار تناقض می‌کند و خود ما را در مدیریت، کنترل و استفاده صحیح دچار مشکل می‌سازد. باید به خاطر داشته باشیم اگر می‌خواهیم اولین گزینه کودک ما انتخاب بازی‌های دیجیتال نباشد، باید این اولین انتخاب خودمان را نیز در مواقع کمی غیرطبیعی یا بی‌حوصلگی‌مان اصلاح کنیم. پدر یا مادر خسته هستند، حوصله ندارند، اجازه زمان بازی دو برابر می‌شود. اینها نکاتی است که در کل خودمان را گرفتار می‌کند، پس دقت کنیم. قوانین ثابتی برای منزل وضع کنیم و در همه شرایط به آن عمل کنیم. به‌طور مثال اگر می‌گوییم روزی یک ساعت بازی دیجیتال، همه افراد منزل موظف هستند که این مسأله را رعایت کنند. حتما از قبل به فکر مواقع بحران و همان استثناهای معروف باشیم و به جایگزین‌ها فکر کرده باشیم. فهرستی از فعالیت‌های جایگزین تهیه کنید و در شرایط مورد نیاز به سراغ آن بروید. آنها را به فرزندتان پیشنهاد دهید یا در صورت لازم آن را برای او فراهم کنید. 
اما خطای دوم خودمان هستیم. تا از کار فارغ می‌شویم یا به رختخواب می‌رویم، می‌خواهیم کمی استراحت کنیم، منتظریم و بسیاری موارد مشابه، تنها گزینه انتخابی ما گوشی یا تبلت است. چطور می‌توانیم انتظار داشته باشیم کودکی که صبح تا شب کنار ماست و قدم به قدم از ما می‌پرسد، به ما نگاه می‌کند، انتخابی جز این را داشته باشد. در کل می‌توانیم بگوییم خطای دوم هم از خطای اول ناشی می‌شود. بی‌قانونی تمام زندگی ما را فراگرفته و ما عموما آدم‌هایی با سبک‌زندگی هر چه پیش آید، خوش آید هستیم. در توضیح خطای دوم گفتیم بدون برنامه از گوشی استفاده می‌کنیم. توجه داشته باشید برنامه نداشتن مساوی است با بی‌قانونی. قانون‌ها کنار هم قرار می‌گیرند و برنامه‌ را تنظیم‌می‌کنند. 
خلاصه کلام آنچه باید قبل از هر چیز برای پدرها و مادرها روشن شود، این است که بدون برنامه نمی‌توان وارد گود فرزندپروری شد. باید از قبل قوانین ما، بایدها و نبایدهای ما به صورت واضح برای هر دو والد مشخص باشد. ابتدا قوانین و برنامه‌های ویژه خودشان به کار بسته شود و در ادامه قوانین و برنامه مربوط به فرزندان اجرا، پیگیری و نظارت شود. واضح است بحث بازی‌های الکترونیکی یا دیجیتال هم مستثنا از این قاعده نیست. باید والدین به‌طور مشخص در مورد آن گفت‌وگو کنند.

آسیه حسینی‌نیکو - نویسنده