پیگیری گلایه برخی داوطلبان آزمون دکتری مبنی بر گرانی هزینه ثبتنام
پشتپرده تعیین قیمت آزمونهایسراسری
داوطلبان آزمون دکترای سال1402 از یکشنبه این هفته شروع به ثبت نام کردهاند و تا یکشنبه هفته آینده همچنان برای نامنویسی فرصت دارند که طبق روال هر سال این فرصت چند روزی نیز تمدید خواهد شد. مبلغی که این افراد امسال باید بپردازند 378هزار تومان بابت یک رشته محل است که به زعم برخی از داوطلبان، مبلغی زیاد و به تعبیر برخی از آنها بیشتر از یارانه یک ماه فردی مجرد است. معترضان به این مبلغ میپرسند چرا در حالی که بخشی از داوطلبان آزمون دکتری عدهای جوان بیکار و بی پول هستند باید سال به سال شاهد گرانی هزینه ثبتنام باشند درحالی که کنکور دکتری یک آزمون دولتی است و این همه گرانی برای آن عجیب مینماید. این دسته از داوطلبان خواستار پیگیری چرایی بالا رفتن هزینهها هستند که ما نیز پیگیر شدیم تا بدانیم مبالغی که بابت ثبتنام در آزمونهای مختلف دریافت میشود به چه اموری اختصاص مییابد.
سیر تا پیاز مخارج
برای یافتن پاسخ این گلایه، ما با دکتر حسین مروتی، معاون امور آزمونهای سازمان سنجش آموزش کشور گفت وگو کردیم که او از لحظه اول شکلگیری یک کنکور تا مشخص شدن نتایج را اینگونه شرح داد: «برای برگزاری آزمونهای سراسری اقدامات مختلفی انجام میشود که هر کدام از آنها هزینهبر است. این هزینهها از طراحی سایت و نوشتن پلتفرمها آغاز میشود و تا گردآمدن 7000 تا 8000 استاد برای طراحی سؤال و تعیین پرسشهای نهایی آزمون ادامه مییابد. وقتی سوالات آزمون، نهایی شد برای چاپخانه ارسال میشود که سوالات را تحت قرنطینه به دفترچه آزمون تبدیل میکند. در آزمون دکتری 240 رشته وجود دارد که حجم بالای کار را نشان میدهد. پس از چاپ دفترچهها نیز نوبت ارسال از طریق پست و هواپیما میرسد که تعرفههای هرکدامشان تا چند برابر بالا رفته و ما چارهای جز استفاده از این خدمات نداریم.»
مروتی ادامه میدهد:«وقتی دفترچهها و پاسخنامهها به حوزههای آزمون در سراسر کشور رسید، نوبت به دانشگاهها میرسد که ما به هرکدام بابت هر صندلی درصدی پول میپردازیم و آنها نیز صرف عوامل اجرایی مانند رابط، نگهبان، مخزن، مراقب، تغذیه، وسایل سرمایشی و گرمایشی و ... میکنند. حالا بعد از پایان آزمون همین مراحل برای پاسخنامهها تکرار میشود، چون باید برگردانده شوند و در اختیار گروههای مختلف خدمات ماشینی قرائت، استخراج نتایج و بارگذاری در سایت قرار بگیرند.»
معاون سازمان سنجش میگوید که برای برگزاری آزمونهای سراسری حدود 750 فرآیند و فعالیت احصاشده که از کوچک تا بزرگ آنها هزینهبر است، حتی خیلی بیشتر از مبالغی که داوطلبان برای ثبتنام میپردازند. او در پاسخ به جامجم اعلام کرد: «بهجرات میتوان گفت میانگین هزینه هر داوطلب در آزمون دکتری دو برابر مبلغ اعلامی است. بنابراین سازمان سنجش از برگزاری آزمونها نهتنها هیچ نفع مالی نمیبرد بلکه در بسیاری از موارد برای ترمیم کسری بودجه مجبور است به جاهای مختلف مراجعه کند.»
گردش مالی آزمون دکتری
در سالهای اخیر در آزمون دکتری بهطور میانگین حدود 185هزار داوطلب ثبتنام کردهاند که بخش اعظم آنها در مهلت اولیه ثبت نام و حدود 10 تا 13هزار نفر نیز در زمان تمدید فرصت، نامنویسی کردهاند. داوطلبانی که در مهلت دوم اقدام به ثبت نام میکنند باید مبالغ بیشتری نسبت به مبلغ اولیه بپردازند که معاون سازمان سنجش علت آن را اینگونه توضیح میدهد:« وقتی یک پلتفرم راه میاندازیم، چون تعداد نفرات زیاد است راحتتر میتوانیم هزینهها را کنترل کنیم اما وقتی کارها اختصاصی و کوچکتر میشود، هزینهها چند برابر شده و ناچار مبالغ دریافتی افزایش مییابد.»
اما اگر از این جمعیت کوچک صرفنظر کنیم و آمار حدود 170هزار نفری را که در فرصت اول، ثبت نام میکنند در نظر بگیریم به یک گردش مالی بزرگ در برگزاری آزمون دکتری میرسیم که پولهای آن ابتدا به خزانه دولت و سپس به حساب سازمان سنجش واریز میشود. هزینه ثبتنام در آزمون دکتری سال1399، 120هزار تومان در سال 1400، 150هزار تومان، در سال1401، 208هزار تومان و برای سال 1402، 378هزار تومان است که بهخوبی رشد قیمتها را نشان میدهد. حال اگر این رقم را ضرب در جمعیت حدود170هزار نفر کنیم به رقم درشت 64میلیارد و 260میلیون تومان میرسیم. البته با این که این رقم میلیاردی چشمگیر است و در قوانین بودجه جزو منابع درآمدی دولت محسوب میشود ولی پای این درآمد نیز مثل هر عایدی دیگر هزینههایی خوابیده است.
آوید طالبیان - گروه جامعه
-
بانوان مدالآور،جلوهای از شجاعت و قدرتملی
-
«پرستیوی» قربانی خفقاناروپایی
-
سلبریتیهایسخیف، بدونروتوش
-
طراحیفرانسوی،اجرایآمریکایی
-
داستان اقتصادکتاب با الفبایارقام
-
به عصر مالکیت متری مسکن خوش آمدید
-
«نه»کیروش به «فوتبالسیاسی»
-
نفتسوری در جیب آمریکایی
-
مواجهه با اروپایمتوهم، دیپلماسی فعال میطلبد
-
آمریکا درصدد ترور عمرانخان است
-
پشتپرده تعیین قیمت آزمونهایسراسری