مقصر بحران انرژی در اروپا کیست؟

مقصر بحران انرژی در اروپا کیست؟

اعتراضات در کشورهای اروپایی نسبت به گرانی و بحران انرژی که از مدتی قبل شروع شده همچنان ادامه دارد و در آستانه زمستان رو به افزایش است. سران کشورهای اروپایی به‌رغم مشکلات شدید اقتصادی این قاره، به‌دنبال آغاز جنگ اوکراین همگام با آمریکا، به تحریم‌های بی‌سابقه علیه روسیه و تشدید حمایت‌های همه‌جانبه از اوکراین روی آورده‌اند.

در ادامه اعتراضات مردم اروپا این‌بار مردم جمهوری چک بودند که در اعتراض به افزایش بهای انرژی در پایتخت این کشور تظاهرات کردند. معترضان در پایتخت جمهوری چک خواستار کاهش قیمت برق و توقف صادرات آن، ملی کردن ذخایر زیرزمینی گاز و ایجاد مزیت در فروش محصولات غذایی این کشور شدند. تظاهرات‌کنندگان در جمهوری چک همچنین از سیاست تداوم کمک‌های نظامی اتحادیه اروپا، ناتو، پراگ و اوکراین انتقاد کردند. پیش از این در برخی دیگر از کشورهای اروپایی از جمله انگلیس، آلمان، بلژیک، آلبانی و فرانسه مردم در اعتراض به بحران سوخت راهپیمایی کرده بودند. 
آژانس بین‌المللی انرژی چند هفته قبل بار دیگر در زمینه صرفه‌جویی انرژی به شهروندان اروپا هشدار داده و صرفه‌جویی در مصرف گاز را برای گذراندن زمستان بسیار مهم ارزیابی کرد؛ هشداری که برخلاف ادعای برخی رهبران اروپایی مبنی بر ذخیره مناسب گاز برای گذراندن زمستان پیش‌رو صادر شده است.در فصلنامه آژانس بین‌المللی انرژی به اروپا درباره عواقب احتمالی قطع کامل گاز روسیه در زمستان امسال و سال آتی هشدار داده و تاکید شده است: زمستان امسال در صورت قطع کامل گاز روسیه اقدام برای صرفه‌جویی در مصرف گاز برای حفظ ذخایر در سطح کافی بسیار مهم خواهد بود.
لوفیگارو نیز با انتشار گزارشی در این زمینه یادآوری کرد: کاهش صادرات گاز روسیه در واکنش به تحریم‌های اعمال شده علیه مسکو از زمان حمله به اوکراین، باعث افزایش قیمت‌ها در بازارهای جهانی شده‌است.
براساس این گزارش، اروپایی‌ها در واکنش به این شرایط وادار شدند تا از منابع دیگری، گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی) را در مقیاس وسیع وارد کنند. آژانس بین‌المللی انرژی نیز در گزارش خود، با اشاره به این‌که هم‌اینک رقابت جهانی برای تهیه گاز طبیعی مایع به‌وجود آمده، پیش‌بینی‌های زمستانی خود را برای شرایط قطع کامل عرضه روسیه مطرح کرده است. بر این اساس، آژانس بین‌المللی انرژی هشدار داده است: در سناریوی نخست بدون کاهش تقاضای گاز و درصورت قطع کامل عرضه روسیه، ذخایر در ماه فوریه با فرض سطح بالای عرضه ال‌ان‌جی به کمتر از ۲۰‌درصد و نزدیک به 5درصد درصورت عرضه کم گاز طبیعی مایع خواهد رسید. این آژانس در بیانیه مطبوعاتی خود تاکید کرده است که کاهش ذخایر در چنین سطحی خطر اختلال در عرضه را در صورت وقوع یک سرمای دیرهنگام افزایش می‌دهد و برای جلوگیری از این سناریو، آژانس بین‌المللی انرژی بر این باور است که اروپا باید اقدامات ذخیره حیاتی خود را برای حفظ ذخایر در سطوح مناسب تا پایان فصل گرما رعایت کند.
براساس پیش‌بینی‌های مطرح شده در این گزارش، کاهش ۹‌درصدی تقاضای گاز در طول زمستان در مقایسه با میانگین پنج سال گذشته در اروپا، برای حفظ سطح ذخیره‌سازی بالای ۲۵درصد در صورت کاهش ورودی ال‌ان‌جی ضروری است و همچنین این تقاضا باید ۱۳درصد در مقایسه با میانگین پنج‌ساله برای حفظ سطح ذخیره‌سازی در سطح بالاتر از 33درصد در صورت عرضه کم گاز طبیعی مایع کاهش یابد. نزدیک شدن فصل سرما در کشورهای عضو اتحادیه اروپا موجب شده تا برخی رهبران آن اذعان کنند که تحریم‌ها علیه روسیه اشتباه بزرگ و عامل شکست خود اروپایی‌ها خواهد بود، اعترافی که معلوم نیست در این مقطع زمانی سودی به حال آنها خواهد داشت یا خیر. در همین ارتباط ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان چند روز قبل در یک موضعگیری آشکار ضمن تکرار مخالفت کشورش با تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه، آن را عاملی برای فروپاشی اقتصاد اروپا و آغاز جرقه آتش جنگ در این اتحادیه ارزیابی کرده بود. نظرسنجی‌ها در فرانسه، آلمان، انگلیس و لهستان نیز نشان می‌دهد بسیاری از اروپایی‌ها نگرانند تورم بالا بر اثر بحران انرژی به ناآرامی اجتماعی، اعتراض‌های خیابانی و اعتصاب‌ منجر شود.
این اعتراضات به‌شدت مقامات اروپایی را تحت فشار قرار داده و آنها نیز برای کاهش فشار افکار عمومی، روسیه را مقصر این بحران عنوان می‌کنند. در همین راستا کاترین کولونا، وزیر خارجه فرانسه در تازه‌ترین اظهارات ضد‌روسی مدعی شد که مسکو از زمستان به‌عنوان یک سلاح علیه اروپا استفاده می‌کند. اما مسکو، سران اروپا را مقصر این وضعیت می‌داند و در حالی که فشارهای کشورهای غربی علیه مسکو در رابطه با جنگ اوکراین ادامه دارد، ماریا زاخاروا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه درباره بحران کمبود سوخت و تورم در قاره اروپا صحبت کرد.
وی سران کشورهای اروپایی را به‌دلیل بحران انرژی فعلی در این قاره شماتت کرد و آنها را مقصر بحران جاری خواند.
زاخاروا در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «آنها (سران اروپایی) اروپا و به صورت خاص اتحادیه این قاره را به سمت فروپاشی جهانی انرژی هدایت کردند.»
سخنگوی وزارت خارجه روسیه افزود: «سران اروپایی اکنون باید شهروندان خود را قانع کنند که این وضعیت نه‌تنها خوب و صحیح است بلکه به نفع آنهاست.»

سعید سبحانی - گروه بین‌الملل