دخل و خرج برابر است

گزارش «جام‌جم» از وضعیت بودجه سال1401

دخل و خرج برابر است

کسری بودجه 400هزار میلیارد تومانی، موضوعی که در رسانه‌های مخالف دولت به یک سوژه مهم تبدیل شده و تقریبا هر‌روز به آن پرداخته می‌شود و آمارها نشان می‌دهد خلاف واقعیت است.

براساس آمارهای موجود در  9‌ماهه سال جاری، بودجه با کسری مواجه نبوده و پیش‌بینی وصول منابع و مصارف تا پایان سال نشان می‌دهد که بیش از ۹۷درصد منابع وصول و مصارف نیز در این سقف انجام خواهد شد. این در حالی است که دولت دوازدهم، دولت را با 480 هزار میلیارد تومان کسری منابع به دولت سیزدهم تحویل داد اما اکنون گفته می‌شود کسری بودجه 400هزار میلیارد تومانی منجر به افزایش تورم خواهد شد. حساسیت بر پارامترهای اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد اما مقایسه با آنچه تحویل دولت شده هم باید مدنظر قرار بگیرد. ضمن این‌که دولت از منابع غیراستقراضی تامین منابع کرده است. 
تیم اقتصادی دولت سیزدهم سنت غلط چاپ پول که در گذشته منجر به افزایش تورم 60درصدی شد را کنار گذاشت و از بخش‌های مختلف سعی بر تامین منابع داشت. در زمان تحویل دولت که ۶۰ هزار میلیارد تومان در خزانه بدون اعتبار مانده، ۵۴هزار میلیارد تومان نیز برای تنخواه بانک مرکزی هزینه شده و هزینه تسویه اوراق ماهانه تا ۱۷هزار میلیارد تومان رسیده بود؛ دولت سیزدهم با تمرکز بر درآمدهای پایدار و کنترل هزینه‌ها هم تعهدات را انجام و هم بیش از ۲۰۰هزار میلیارد تومان به بخش عمرانی و اشتغال اختصاص داد، رویکردی که در سال جاری هم تداوم خواهد داشت.  بر اساس گزارش خزانه‌داری کل، منابع و مصارف دارای تراز است؛ در طول 9‌ماه، ۸۶ درصد منابع وصول شده و مصارف نیز به‌نحوی در این سقف پرداخت شده است که اخلالی در پرداخت‌های پرسنلی و سایر هزینه‌های اجتناب‌ناپذیر به‌وجود نیامده است .در بخش عمرانی نیز با تدابیری که انجام‌شده در شش ماه دوم روند پرداخت‌ها سرعت گرفته و این روند تا پایان سال ادامه خواهد داشت. گفتنی است با وجودی که استفاده از تنخواه، امری قانونی و استفاده از آن در دولت‌های گذشته مرسوم بوده اما عملکرد 9‌ماهه سال جاری نشان می‌دهد که دستیابی به بودجه بدون کسری، با مدیریت منابع و مصارف، بدون استفاده از تنخواه بانک مرکزی محقق شده است. لذا اظهار کسری بودجه سال ۱۴۰۱ به دلیل عدم اطلاع از جریان منابع و مصارف، به‌طورکلی رد می‌شود و اعلام می‌شود بودجه با هیچ‌گونه کسری مواجه نیست. براساس اطلاعات موجود، حدود 95‌درصد مالیات درنظر گرفته‌شده در بودجه، بدون این‌که رقم مالیات اضافه شود از طریق افزایش پایه‌های مالیاتی محقق شده است. 
   
 کسری نداریم
رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره برخی اظهارات مبنی بر کسری بودجه سال ۱۴۰۱ تاکید کرد: «به لطف خدا میزان درآمد و مصارف ما تقریبا منطبق با بودجه هست و پیش‌بینی این است که نزدیک به ۱۰۰‌درصد منابع بودجه ۱۴۰۱ محقق می‌شود.»
مسعود میرکاظمی، معاون رئیس‌جمهور تصریح کرد: «ما گزارشی را به کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در زمینه عملکرد 9ماهه و پیش‌بینی منابع و مصارف بودجه تا پایان سال ارائه کردیم.»
     
همه منابع دولت در بودجه محقق شده است
رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با بیان این‌که هر نوع گزارشی مبنی بر کسری بودجه سال ۱۴۰۱ تکذیب می‌شود، گفت: «براساس گزارش مشترک کمیسیون برنامه و بودجه و سازمان برنامه و بودجه در سال ۱۴۰۱ کسری بودجه نخواهیم داشت و این مسأله نقطه مثبتی در روند ثبات اقتصادی کشور و کنترل نرخ تورم در آینده‌ای نزدیک خواهد شد.»
حمیدرضا حاجی‌بابایی تاکید کرد: «در سال ۱۴۰۱، ۱۳۹۴ هزار میلیارد تومان منابع پیش‌بینی کرده بودیم ‌که البته باید گفت این برای نخستین بار بود که مجلس شورای اسلامی تقریبا سقف بودجه دولت را افزایش نداد.»
وی تاکید کرد: «از آن مهم‌تر این است که حدود ۱۰۰ درصد منابع دولت در بودجه سال۱۴۰۱ تحقق پیدا کرده که این مسأله مورد توافق سازمان برنامه و بودجه و کمیسیون برنامه و بودجه مجلس است و این موضوع هم در نوع خود کم‌نظیر است که در یک سال، آن هم با این وضعیت اقتصادی، ۱۰۰ درصد منابعی که مجلس در بودجه مصوب کردهتحقق پیدا کند.»

درآمدها کفاف هزینه را می‌دهد
 مدیرکل خزانه کشور درباره وضعیت کسری بودجه دولت گفت: «اعتقاد ما این است که کسری بودجه به آن معنایی که درآمد کمتر از هزینه باشد، نداریم. چراکه مکانیزم تخصیص اعتبار وجود دارد. تخصیص اعتبار به معنای مدیریت هزینه و بودجه است. طی مدتی که از سال گذشته، هیچ‌گونه کسری در پرداخت هزینه‌های ضروری وجود نداشته است.»
محسن برزوزاده تاکید کرد: «این‌که دولت اعتبارات مورد نیاز خود را مدیریت می‌کند، به معنای کسری بودجه نیست. در همه دولت‌ها باید سند مالی دولت پوشش داده شود. در حال حاضر نمی‌توان گفت که میزان واقعی درآمدهای دولت چقدر است اما می‌توان گفت که سازمان برنامه و بودجه و وزارت اقتصاد ماهانه حدود ۱۰۰هزار میلیارد تومان حقوق و مزایای کارکنان دولت و بازپرداخت اسناد مالی و اوراق بهادار انجام می‌دهد که به معنای کسری بودجه نیست و دولت مطابق سند مدیریت مالی، اقداماتی جهت کنترل هزینه‌ها انجام داده است.»

محمدحسین علی‌اکبری - گروه اقتصاد