سریال گروکشی‌های سیاسی ترکیه و غرب
از زمان آغاز جنگ اوکراین و تلاش سوئد و فنلاند برای عضویت در ناتو، ترکیه و کشورهای غربی از این عرصه برای گروکشی‌های سیاسی در برابر هم استفاده کرده‌اند.
استکهلم و هلسینکی برای عضویت در پیمان آتلانتیک شمالی باید موافقت هر 30 عضو این پیمان را می‌گرفتند که یکی از آنها ترکیه است اما از همان ابتدای مطرح‌شدن این درخواست، آنکارا با شدت با آن مخالفت کرد. ترکیه دلیل مخالفت خود را میزبانی سوئد و فنلاند از «حزب کارگران کردستان» (پ‌ک‌ک) که از مخالفان دولت ترکیه هستند عنوان می‌کرد و خواستار توقف این مسأله شده بود.
اگرچه فنلاند و سوئد این اتهام ترکیه را رد می‌کردند اما برای راضی‌کردن آنکارا پای میز مذاکره نشستند و نهایتا سه کشور توافقی را در تیرماه در این زمینه امضا کردند. هلسینکی و استکهلم در این توافق گفتند که به نگرانی‌های آنکارا رسیدگی می‌کنند و دفتر رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه نیز اعلام کرد که «آنچه می‌خواست» را از سوئد و فنلاند گرفته است. اما بااین‌حال هنوز روند پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو تکمیل نشده است و ظاهرا ترکیه هنوز به خواسته‌های خود نرسیده است. بر همین اساس است که هر چند وقت یک‌بار اظهارنظرهای منفی از سوی مقامات ترکیه درباره درخواست پیوستن سوئد و فنلاند مطرح می‌شود.
درهمین راستا فؤاد اوکتای، معاون رئیس‌جمهور ترکیه دیروز گفت که کشورش نمی‌تواند به سوئد چراغ‌سبز پیوستن به پیمان آتلانتیک‌شمالی را بدهد.
وی که با شبکه «ای‌خبر» ترکیه مصاحبه می‌کرد، گفت: «درحالی‌که استکهلم به سازمان‌های تروریستی و حامیان آنها اجازه می‌دهد با دستاویز دموکراسی به فعالیت‌های ضد‌ترکیه بپردازند، آنکارا نمی‌تواند به سوئد چراغ‌سبز پیوستن به ناتو را بدهد.»
اوکتای اضافه کرد: «سوئد تا به امروز به اکثر تعهدات خود درباره توافق سه‌جانبه پایبند نبوده و این کشور نمی‌تواند جدیت ترکیه دراین‌باره را درک کند.»
این درحالی‌است که ینس استولتنبرگ، دبیرکل پیمان آتلانتیک‌شمالی چند روز قبل از ترکیه خواست تا موافقت خود را با پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو اعلام کند.
وی در سخنانی گفت: «زمان آن فرا رسیده که ترکیه با درخواست سوئد و فنلاند برای پیوستن به ناتو موافقت کند». پیش از این نخست‌وزیر سوئد گفته بود که ترکیه برای عضویت سوئد در ناتو خواسته‌هایی را مطرح کرده است که نمی‌توانیم همه آنها را بپذیریم.
الف کریسترسون، نخست‌وزیر سوئد در نشست امنیتی با حضور دبیرکل ناتو گفت: «ترکیه تایید کرده که ما آنچه را که گفته انجام می‌دهیم اما برخی موارد را هم می‌خواهد که نمی‌توانیم انجام بدهیم.»
مشروط شدن فروش اف 16 به ترکیه
در چنین شرایطی غربی‌ها و به‌ویژه آمریکا نیز از برگ‌های خود برای قانع‌کردن ترکیه بهره گرفته‌اند. به‌عنوان مثال چند مقام آمریکایی اعلام کردند که دولت بایدن درخواست فروش جنگنده‌های اف 16 به ترکیه را به کنگره ارجاع داده و موافقت کنگره با این مسأله با موافقت این کشور به پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو بستگی دارد. ترکیه، عضو ناتو به‌دلیل دستیابی به سامانه دفاع موشکی پیشرفته روسیه در سال ۲۰۱۹ از برنامه جنگنده اف ۳۵ اخراج شد. این درحالی‌است که بایدن پس از دیدار با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در حاشیه نشست ژوئن ناتو در مادرید، گفت که از کنگره می‌خواهد که فروش جنگنده اف 16 را تایید کند.
سعید سبحانی - گروه بینالمللاگرچه فنلاند و سوئد این اتهام ترکیه را رد می‌کردند اما برای راضی‌کردن آنکارا پای میز مذاکره نشستند و نهایتا سه کشور توافقی را در تیرماه در این زمینه امضا کردند. هلسینکی و استکهلم در این توافق گفتند که به نگرانی‌های آنکارا رسیدگی می‌کنند و دفتر رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه نیز اعلام کرد که «آنچه می‌خواست» را از سوئد و فنلاند گرفته است. اما بااین‌حال هنوز روند پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو تکمیل نشده است و ظاهرا ترکیه هنوز به خواسته‌های خود نرسیده است. بر همین اساس است که هر چند وقت یک‌بار اظهارنظرهای منفی از سوی مقامات ترکیه درباره درخواست پیوستن سوئد و فنلاند مطرح می‌شود.
درهمین راستا فؤاد اوکتای، معاون رئیس‌جمهور ترکیه دیروز گفت که کشورش نمی‌تواند به سوئد چراغ‌سبز پیوستن به پیمان آتلانتیک‌شمالی را بدهد.
وی که با شبکه «ای‌خبر» ترکیه مصاحبه می‌کرد، گفت: «درحالی‌که استکهلم به سازمان‌های تروریستی و حامیان آنها اجازه می‌دهد با دستاویز دموکراسی به فعالیت‌های ضد‌ترکیه بپردازند، آنکارا نمی‌تواند به سوئد چراغ‌سبز پیوستن به ناتو را بدهد.»
اوکتای اضافه کرد: «سوئد تا به امروز به اکثر تعهدات خود درباره توافق سه‌جانبه پایبند نبوده و این کشور نمی‌تواند جدیت ترکیه دراین‌باره را درک کند.»
این درحالی‌است که ینس استولتنبرگ، دبیرکل پیمان آتلانتیک‌شمالی چند روز قبل از ترکیه خواست تا موافقت خود را با پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو اعلام کند.
وی در سخنانی گفت: «زمان آن فرا رسیده که ترکیه با درخواست سوئد و فنلاند برای پیوستن به ناتو موافقت کند». پیش از این نخست‌وزیر سوئد گفته بود که ترکیه برای عضویت سوئد در ناتو خواسته‌هایی را مطرح کرده است که نمی‌توانیم همه آنها را بپذیریم.
الف کریسترسون، نخست‌وزیر سوئد در نشست امنیتی با حضور دبیرکل ناتو گفت: «ترکیه تایید کرده که ما آنچه را که گفته انجام می‌دهیم اما برخی موارد را هم می‌خواهد که نمی‌توانیم انجام بدهیم.»
مشروط شدن فروش اف 16 به ترکیه
در چنین شرایطی غربی‌ها و به‌ویژه آمریکا نیز از برگ‌های خود برای قانع‌کردن ترکیه بهره گرفته‌اند. به‌عنوان مثال چند مقام آمریکایی اعلام کردند که دولت بایدن درخواست فروش جنگنده‌های اف 16 به ترکیه را به کنگره ارجاع داده و موافقت کنگره با این مسأله با موافقت این کشور به پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو بستگی دارد. ترکیه، عضو ناتو به‌دلیل دستیابی به سامانه دفاع موشکی پیشرفته روسیه در سال ۲۰۱۹ از برنامه جنگنده اف ۳۵ اخراج شد. این درحالی‌است که بایدن پس از دیدار با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در حاشیه نشست ژوئن ناتو در مادرید، گفت که از کنگره می‌خواهد که فروش جنگنده اف 16 را تایید کند.
