«قم» شهر دل‌ها و دیدنی‌ها
قم به‌دلیل شرایط مذهبی همیشه مد‌نظر تمام حکومت‌ها و مسلمانان کشورهای همسایه و جهان بوده است. با این‌که این منطقه به علت وجود حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) و مسجد جمکران از عزت و جایگاه خاصی برخوردار است اما خوب است بدانیم قم آن‌قدر جای گردشگری دارد که بعد از زیارت این دو مکان مقدس حتما باید سری به آنها زد. قم شهر دل‌ها و دیدنی‌هاست که نباید آن را از دست داد.
بازار قم ترکیب جدید و قدیم
بازار قدیم قم یکی از بهترین جاذبه‌های گردشگری این استان است که ساخت برخی از قسمت‌های آن به دوره سلجوقی و ایلخانی باز‌می‌گردد.اما بخش اصلی بازار در دوره صفوی و دوره قاجار شکل گرفته و بازار نو در زمان ناصرالدین‌شاه ساخته شده است؛ ضمن این‌که در دو سوی این راسته نو، ساخت بناهای دیگری مثل تیمچه بزرگ به چشم می‌خورد.در سال‌های نخست دوره پهلوی بر‌مبنای ضرورت‌های تجاری موجود، بخش‌هایی به بازار نو الحاق شد. حدود ۵۰ سال پیش به موازات توسعه شهر قم و به‌دلیل احداث خیابان‌های جدید، بازار را به چند بخش تقسیم کردند و قسمت‌هایی از آن برای همیشه از میان رفت. در طول جنگ ایران و عراق نیز بازار قدیمی تا حدی تخریب شد. در حال حاضر، از بازار قدیم قم، دو بخش «بازار کهنه» و «بازار نو» بر‌جای مانده است که هرکدام تقریبا یک کیلومتر طول دارد.
مقبره‌های گنبد سبز
مجموعه مقابر گنبد سبز متشکل از سه آرامگاه است که در مجاورت یکدیگر قرار گرفته‌اند. این آثار تاریخی در شرق شهر قم واقع شده است. این مقابر به نام‌های دیگری همچون مقابر دروازه کاشان و برج آرامگاهی گنبد سبز معروف است. طبق کتیبه‌های موجود در مجموعه تاریخی مقابر گنبد سبز، این عمارات در قرن هشتم هجری قمری به‌عنوان آرامگاه و محل دفن خاندان صفی از حاکمان شهر قم احداث شده است؛ هرچند به اعتقاد مردم، این سه آرامگاه متعلق به سه نفر از بزرگان عرب اشعری است که شهر قم را در دوران اسلامی احیا کرده‌اند. آنها صاحبان این مقابر را سعد، سعید و مسعود می‌پندارند اما این موضوع با توجه به تاریخ برج مقبره‌هایی که در مناطق مختلف ایران وجود دارد و همچنین سرگذشت شهر قم، چندان درست نیست. به‌طور کلی می‌توان با توجه به نوشته‌های حک‌شده در کتیبه‌های تاریخی این مجموعه، مقابر گنبد سبز را مدفن خواجه اصیل‌الدین و خواجه علی‌صفی در‌نظر گرفت؛ فرد دیگر، متاسفانه به‌دلیل از بین رفتن کتیبه سومین گنبد، ناشناس مانده است.
کاروانسرایی تازه ساخت
کاروانسرای حوض‌سلطان یکی از تازه‌ساخت‌ترین کاروانسراهای ایران محسوب می‌شود که در دوره ناصرالدین شاه قاجار احداث شده است. ساختمان کاروانسرای حوض‌سلطان به سبک معمول و دارای سه تالار ستون‌دار در سه گوشه بنا‌ست. در هریک از این تالارها، سکویی بین چهار ستون وجود دارد. سردر این کاروانسرا به‌جای این‌که جلوتر از دیوارهای اطراف باشد، عقب رفته و با ازاره‌های دالبری و ستون‌های کوتاه بالای دیوارها تزئین شده است. همچنین به‌جای ایوان اصلی، یک عقب‌رفتگی در حیاط دیده می‌شود و پشت آن تالار پذیرایی است. این سبک ساختمانی در خانه‌های کاشان و یزد معمول بود ولی نظیر آن در کاروان‌راهای دیگر مشاهده نشده است.سبک معماری کاروانسرای حوض‌سلطان با سایر کاروانسراهای ایران متفاوت است.
بازار قدیم قم یکی از بهترین جاذبه‌های گردشگری این استان است که ساخت برخی از قسمت‌های آن به دوره سلجوقی و ایلخانی باز‌می‌گردد.اما بخش اصلی بازار در دوره صفوی و دوره قاجار شکل گرفته و بازار نو در زمان ناصرالدین‌شاه ساخته شده است؛ ضمن این‌که در دو سوی این راسته نو، ساخت بناهای دیگری مثل تیمچه بزرگ به چشم می‌خورد.در سال‌های نخست دوره پهلوی بر‌مبنای ضرورت‌های تجاری موجود، بخش‌هایی به بازار نو الحاق شد. حدود ۵۰ سال پیش به موازات توسعه شهر قم و به‌دلیل احداث خیابان‌های جدید، بازار را به چند بخش تقسیم کردند و قسمت‌هایی از آن برای همیشه از میان رفت. در طول جنگ ایران و عراق نیز بازار قدیمی تا حدی تخریب شد. در حال حاضر، از بازار قدیم قم، دو بخش «بازار کهنه» و «بازار نو» بر‌جای مانده است که هرکدام تقریبا یک کیلومتر طول دارد.
مقبره‌های گنبد سبز
مجموعه مقابر گنبد سبز متشکل از سه آرامگاه است که در مجاورت یکدیگر قرار گرفته‌اند. این آثار تاریخی در شرق شهر قم واقع شده است. این مقابر به نام‌های دیگری همچون مقابر دروازه کاشان و برج آرامگاهی گنبد سبز معروف است. طبق کتیبه‌های موجود در مجموعه تاریخی مقابر گنبد سبز، این عمارات در قرن هشتم هجری قمری به‌عنوان آرامگاه و محل دفن خاندان صفی از حاکمان شهر قم احداث شده است؛ هرچند به اعتقاد مردم، این سه آرامگاه متعلق به سه نفر از بزرگان عرب اشعری است که شهر قم را در دوران اسلامی احیا کرده‌اند. آنها صاحبان این مقابر را سعد، سعید و مسعود می‌پندارند اما این موضوع با توجه به تاریخ برج مقبره‌هایی که در مناطق مختلف ایران وجود دارد و همچنین سرگذشت شهر قم، چندان درست نیست. به‌طور کلی می‌توان با توجه به نوشته‌های حک‌شده در کتیبه‌های تاریخی این مجموعه، مقابر گنبد سبز را مدفن خواجه اصیل‌الدین و خواجه علی‌صفی در‌نظر گرفت؛ فرد دیگر، متاسفانه به‌دلیل از بین رفتن کتیبه سومین گنبد، ناشناس مانده است.
کاروانسرایی تازه ساخت
کاروانسرای حوض‌سلطان یکی از تازه‌ساخت‌ترین کاروانسراهای ایران محسوب می‌شود که در دوره ناصرالدین شاه قاجار احداث شده است. ساختمان کاروانسرای حوض‌سلطان به سبک معمول و دارای سه تالار ستون‌دار در سه گوشه بنا‌ست. در هریک از این تالارها، سکویی بین چهار ستون وجود دارد. سردر این کاروانسرا به‌جای این‌که جلوتر از دیوارهای اطراف باشد، عقب رفته و با ازاره‌های دالبری و ستون‌های کوتاه بالای دیوارها تزئین شده است. همچنین به‌جای ایوان اصلی، یک عقب‌رفتگی در حیاط دیده می‌شود و پشت آن تالار پذیرایی است. این سبک ساختمانی در خانه‌های کاشان و یزد معمول بود ولی نظیر آن در کاروان‌راهای دیگر مشاهده نشده است.سبک معماری کاروانسرای حوض‌سلطان با سایر کاروانسراهای ایران متفاوت است.
