وداع با چهره جهانی تعزیهخوانی ایران
علاءالدین قاسمی، تعزیهخوان باسابقه ایرانی در ۶۹سالگی چشم از جهان فروبست. قاسمی از باسابقهترین تعزیهخوانان کشور بود که در آثار سینمایی و تلویزیونی نیز حضور مستمر داشت.
او اولین تعزیهخوانی است که در فستیوال آوینیون به اجرای تعزیه پرداخت. علاءالدین قاسمی شامگاه شنبه ۲۹ بهمن به دلیل سکته مغزی در بیمارستان دارفانی را وداع گفت. قاسمی بهعنوان یکی از بهترین تعزیهخوانان ایران سابقه درخشانی دارد که بخشی از هنر و استعدادش در سریال «شب دهم» حسن فتحی به عموم مردم معرفی شد. سریالی که گرچه دو دهه از آن میگذرد اما همچنان در گوشه ذهن مخاطبان آن روزهای تلویزیون نقش بسته است.
داستان از ممنوعیت تعزیه در دوران رضاشاهی شروع میشود و شرطی که فخرالزمان دختر قجری برای ازدواج با حیدر خوشمرام میگذارد؛ برگزاری تعزیه در 10شب ماه محرم است. قدرت عشق حیدر، محرک و انگیزهای قوی برای او میشود تا با وجود ممنوعیت اجرای تعزیه در دوران حکومت پهلوی و همه خطراتش، یاعلی بگوید و قصه پرخون حسین و عباس و شهدای کربلا را روایت کند. برای همین با یاری یاور دلنواز و جماعت لوطیهای اهل دل و با کمک گرفتن از آقاصفر تعزیهخوان و گروهش، شبانه بساط تعزیه را علم میکنند، آن هم در شرایطی که یا باید دم عسسها را میدیدند یا خود را برای هرگونه خطر حکومتی آماده میکردند. بعد از پوشیدن جامههای سبز و سرخ و تجمع تدریجی ملت، تعزیه آغاز میشود و آقاصفر تعزیهخوان، زبان به روایت قیام خونین و ظلمستیزی اولیا باز میکند. آنچه در این میان بیش از همه جلب توجه میکند و دل میبرد، صدای گرم و خوش علاءالدین قاسمی، بازیگر نقش آقاصفر است که با تحریرهایش آتش به جان میزند و وقتی میرسد به آنجا که میگوید: «سحرگه سی هزارم بود و لشکر/ عجب تنها شدم ا... اکبر» مقاومت بغضها شکسته میشود.
در ادامه قصه و با صدای علاءالدین قاسمی است که تحول شخصیتی حیدر شتاب میگیرد و وقتی میخواند: «قاسم گلگونکفنم وای وای/ نوگل باغ حسنم وای وای» چشم حیدر به چهره فخرالزمان و حال دگرگون و معنویاش میافتد و جایگزینی عشق زمینی به آسمانی تقویت میشود. صدای علاءالدین قاسمی در تعزیه به حدی تاثیرگذار و بینقص بود که بسیاری او را یکی از بهترین شهادتنامهخوانان تاریخ تعزیه ایران لقب میدهند.
قاسمی در سال1322 در طالقان به دنیا آمد. از کودکی به تعزیه علاقهمند شد و از طفلخوانی تا شهادتخوانی در حسینیه حضرت ابوالفضل قودجان به اجرای تعزیه پرداخت. در روزگاری که قرار بود تعزیه بهعنوان میراث ناملموس فرهنگی ایران در یونسکو ثبت جهانی شود و قرار شد ناصر تقوایی برای معرفی تعزیه، فیلمی را برای ارسال به این سازمان آماده کند از میان سه گروه تعزیه مشهور، او به همراه هاشم فیاض، اسماعیل محمدی، مظفر قربانی نژاد، محمدرضایی، جمالالدین قاسمی، محمدبخشینیا، علی عقیقی، حسن عقیقی و امیرمقدم برای اجرا در این مستند انتخاب شدند و با اجرای تعزیه مجلس حر از آثار ماندگار مصطفی کاشانی ملقب به «میرعزا» تعزیه را در جهان معرفی کرد. قاسمی در ادامه معرفی این هنر ناب شیعی در کشورهای بسیاری از جمله آمریکا، فرانسه و آلمان به اجرای تعزیه پرداخت و یکی از معدود هنرمندان ایرانی است که در جشنواره آوینیون قدیمیترین جشنواره فرانسه و یکی از بزرگترین جشنوارههای نمایشی هنرنمایی کرد. البته سینماگران دیگری هم از تجارب و توانایی قاسمی بهره گرفتهاند، ازجمله عباس کیارستمی که به سهم خود، نقش مهمی در معرفی تعزیه به مخاطبان سینما در جهان داشت.
این هنرمند پیشکسوت عرصه تعزیه دارای مدرک درجه یک هنری ارزشمندترین مدرک هنری کشور بود و از سال ۱۳۹۵ به عضویت مؤسسه هنرمندان پیشکسوت درآمد. او چندی پیش بهدلیل سکتهمغزی با مشکلات زیاد جسمانی روبهرو بود و شنبه 29 بهمن ماه درگذشت. مراسم خاکسپاری پیکر علاءالدین قاسمی ساعت۱۰ امروز دوشنبه اول اسفند در بهشت زهرا(س) برگزار میشود و قرار است پیکر او در قطعه هنرمندان به خاک سپرده شود.
داستان از ممنوعیت تعزیه در دوران رضاشاهی شروع میشود و شرطی که فخرالزمان دختر قجری برای ازدواج با حیدر خوشمرام میگذارد؛ برگزاری تعزیه در 10شب ماه محرم است. قدرت عشق حیدر، محرک و انگیزهای قوی برای او میشود تا با وجود ممنوعیت اجرای تعزیه در دوران حکومت پهلوی و همه خطراتش، یاعلی بگوید و قصه پرخون حسین و عباس و شهدای کربلا را روایت کند. برای همین با یاری یاور دلنواز و جماعت لوطیهای اهل دل و با کمک گرفتن از آقاصفر تعزیهخوان و گروهش، شبانه بساط تعزیه را علم میکنند، آن هم در شرایطی که یا باید دم عسسها را میدیدند یا خود را برای هرگونه خطر حکومتی آماده میکردند. بعد از پوشیدن جامههای سبز و سرخ و تجمع تدریجی ملت، تعزیه آغاز میشود و آقاصفر تعزیهخوان، زبان به روایت قیام خونین و ظلمستیزی اولیا باز میکند. آنچه در این میان بیش از همه جلب توجه میکند و دل میبرد، صدای گرم و خوش علاءالدین قاسمی، بازیگر نقش آقاصفر است که با تحریرهایش آتش به جان میزند و وقتی میرسد به آنجا که میگوید: «سحرگه سی هزارم بود و لشکر/ عجب تنها شدم ا... اکبر» مقاومت بغضها شکسته میشود.
در ادامه قصه و با صدای علاءالدین قاسمی است که تحول شخصیتی حیدر شتاب میگیرد و وقتی میخواند: «قاسم گلگونکفنم وای وای/ نوگل باغ حسنم وای وای» چشم حیدر به چهره فخرالزمان و حال دگرگون و معنویاش میافتد و جایگزینی عشق زمینی به آسمانی تقویت میشود. صدای علاءالدین قاسمی در تعزیه به حدی تاثیرگذار و بینقص بود که بسیاری او را یکی از بهترین شهادتنامهخوانان تاریخ تعزیه ایران لقب میدهند.
قاسمی در سال1322 در طالقان به دنیا آمد. از کودکی به تعزیه علاقهمند شد و از طفلخوانی تا شهادتخوانی در حسینیه حضرت ابوالفضل قودجان به اجرای تعزیه پرداخت. در روزگاری که قرار بود تعزیه بهعنوان میراث ناملموس فرهنگی ایران در یونسکو ثبت جهانی شود و قرار شد ناصر تقوایی برای معرفی تعزیه، فیلمی را برای ارسال به این سازمان آماده کند از میان سه گروه تعزیه مشهور، او به همراه هاشم فیاض، اسماعیل محمدی، مظفر قربانی نژاد، محمدرضایی، جمالالدین قاسمی، محمدبخشینیا، علی عقیقی، حسن عقیقی و امیرمقدم برای اجرا در این مستند انتخاب شدند و با اجرای تعزیه مجلس حر از آثار ماندگار مصطفی کاشانی ملقب به «میرعزا» تعزیه را در جهان معرفی کرد. قاسمی در ادامه معرفی این هنر ناب شیعی در کشورهای بسیاری از جمله آمریکا، فرانسه و آلمان به اجرای تعزیه پرداخت و یکی از معدود هنرمندان ایرانی است که در جشنواره آوینیون قدیمیترین جشنواره فرانسه و یکی از بزرگترین جشنوارههای نمایشی هنرنمایی کرد. البته سینماگران دیگری هم از تجارب و توانایی قاسمی بهره گرفتهاند، ازجمله عباس کیارستمی که به سهم خود، نقش مهمی در معرفی تعزیه به مخاطبان سینما در جهان داشت.
این هنرمند پیشکسوت عرصه تعزیه دارای مدرک درجه یک هنری ارزشمندترین مدرک هنری کشور بود و از سال ۱۳۹۵ به عضویت مؤسسه هنرمندان پیشکسوت درآمد. او چندی پیش بهدلیل سکتهمغزی با مشکلات زیاد جسمانی روبهرو بود و شنبه 29 بهمن ماه درگذشت. مراسم خاکسپاری پیکر علاءالدین قاسمی ساعت۱۰ امروز دوشنبه اول اسفند در بهشت زهرا(س) برگزار میشود و قرار است پیکر او در قطعه هنرمندان به خاک سپرده شود.