تعدیل آثار تغییر اقلیم با درختکاری اصولی
مدت‌هاست که بشر به گرمایش جهانی و در تعاقب آن تغییر اقلیم و همچنین نقش گازهای گلخانه‌ای به‌ویژه کربن‌دی‌اکسید ناشی از اقدامات انسانی در این مسأله پی برده است.
به‌دلیل پیامدهای ناخوشایند این چالش، بشر همواره در پی یافتن راهکارهایی در جهت توقف یا کاهش سرعت این فرآیند بوده است. از سویی اتخاذ تصمیماتی به‌منظور مواجهه با تبعات و رفع خسارات نیز مورد توجه بوده است. یکی از موارد مورد نظر درختکاری است؛ ترسیب کربن با درختکاری اصولی و ایجاد جنگل‌ها، رهیافتی پایدار و بدون مخاطرات زیست‌محیطی برای کاهش پیامدهای پدیده تغییر اقلیم است. ترسیب کربن به معنی تخلیه کربن موجود در جو با جذب کربن‌دی‌اکسید اضافی موجود به کمک بخش هوایی و بقایا و ریشه گیاهان و جلبک‌ها است.
ورای آن‌که درختکاری به نوبه خود مزایای فراوانی دارد، براساس داده‌ها یک درخت معمولی سالانه حدود ۲۱کیلوگرم دی‌اکسیدکربن را جذب می‌کند. یعنی هر درخت در طول حیات خود به‌طور میانگین توانایی جذب یک تن دی‌اکسیدکربن را داراست. درختان می‌توانند در رفع و تعدیل معضلات ناشی از تغییر اقلیم مانند بحران آب، فرسایش خاک، آلودگی هوا و چالش ریزگرد و حفظ زیست‌بوم نقش قابل‌توجهی ایفا کنند. هر صد درخت بالغ به‌طور متوسط ۷۷۰۰ گالن آب‌باران را جذب کرده و به این روش به افزایش سطح و حجم سفره‌های آب زیرزمینی کمک می‌کند. ریشه‌های درختان موجب نفوذپذیری خاک می‌شود. به‌علاوه حضور درختان بومی در ساحل سبب حفاظت از خاک در مقابل جریان‌های سیل در ساحل و فرسایش ساحلی و معضلات ناشی از بالا آمدن سطح آب دریاها در اثر تغییر اقلیم و کاهش میزان تخریب ناشی از سیل و توفان می‌شود.درختان در جهت اهدافی مانند داشتن هوای بدون آلودگی نیز نقش مهمی دارند؛ آنها آلودگی ناشی از گازهای نیتروژن و آمونیاک و دی‌اکسید گوگرد و ازن را به دام می‌اندازند. جذب آلاینده‌ها و تولید اکسیژن و کنترل پدیده ریزگردها نیز از مزایای درختکاری اصولی به‌شمار می‌رود؛ به‌نحوی‌که بسیاری از پژوهشگران کاشت درخت در کانون‌های حاد ریزگرد را توصیه می‌کنند. بقایای ریزش برگ درختان در پاییز سبب تقویت مواد آلی موجود در خاک شده و به حفظ زیست‌بوم کمک می‌کند.البته اگر درختکاری اصولی و منطبق بر توانایی‌های زیست‌بومی نباشد، می‌تواند بر الگوهای مکانی و زمانی توزیع و فراوانی جانداران تاثیر منفی بگذارد. گونه‌های درختی مهاجم و غیربومی، تنوع ژنتیکی طبیعت یک منطقه را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. انتخاب گیاهان و درختان نامتناسب با وضعیت اقلیمی، نفوذپذیری خاک را کم کرده و از میزان سفره‌های آب زیرزمینی می‌کاهد.
سپیده رحمن‌پور | پژوهشگر حوزه تغییر اقلیم
ورای آن‌که درختکاری به نوبه خود مزایای فراوانی دارد، براساس داده‌ها یک درخت معمولی سالانه حدود ۲۱کیلوگرم دی‌اکسیدکربن را جذب می‌کند. یعنی هر درخت در طول حیات خود به‌طور میانگین توانایی جذب یک تن دی‌اکسیدکربن را داراست. درختان می‌توانند در رفع و تعدیل معضلات ناشی از تغییر اقلیم مانند بحران آب، فرسایش خاک، آلودگی هوا و چالش ریزگرد و حفظ زیست‌بوم نقش قابل‌توجهی ایفا کنند. هر صد درخت بالغ به‌طور متوسط ۷۷۰۰ گالن آب‌باران را جذب کرده و به این روش به افزایش سطح و حجم سفره‌های آب زیرزمینی کمک می‌کند. ریشه‌های درختان موجب نفوذپذیری خاک می‌شود. به‌علاوه حضور درختان بومی در ساحل سبب حفاظت از خاک در مقابل جریان‌های سیل در ساحل و فرسایش ساحلی و معضلات ناشی از بالا آمدن سطح آب دریاها در اثر تغییر اقلیم و کاهش میزان تخریب ناشی از سیل و توفان می‌شود.درختان در جهت اهدافی مانند داشتن هوای بدون آلودگی نیز نقش مهمی دارند؛ آنها آلودگی ناشی از گازهای نیتروژن و آمونیاک و دی‌اکسید گوگرد و ازن را به دام می‌اندازند. جذب آلاینده‌ها و تولید اکسیژن و کنترل پدیده ریزگردها نیز از مزایای درختکاری اصولی به‌شمار می‌رود؛ به‌نحوی‌که بسیاری از پژوهشگران کاشت درخت در کانون‌های حاد ریزگرد را توصیه می‌کنند. بقایای ریزش برگ درختان در پاییز سبب تقویت مواد آلی موجود در خاک شده و به حفظ زیست‌بوم کمک می‌کند.البته اگر درختکاری اصولی و منطبق بر توانایی‌های زیست‌بومی نباشد، می‌تواند بر الگوهای مکانی و زمانی توزیع و فراوانی جانداران تاثیر منفی بگذارد. گونه‌های درختی مهاجم و غیربومی، تنوع ژنتیکی طبیعت یک منطقه را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. انتخاب گیاهان و درختان نامتناسب با وضعیت اقلیمی، نفوذپذیری خاک را کم کرده و از میزان سفره‌های آب زیرزمینی می‌کاهد.
سپیده رحمن‌پور | پژوهشگر حوزه تغییر اقلیم
