بازی تمرینات مغزی با آلزایمر
براساس گزارش‌های جهانی برآورد می‌شود که در کشور یک‌میلیون نفر به بیماری زوال عقل و آلزایمر مبتلا هستند. در هر سه ثانیه در جهان یک نفر به بیماری آلزایمر مبتلا می‌شود و این آمار تا سال ۲۰۳۰ میلادی ممکن است به عدد ۶۵ میلیون نفر در جهان افزایش پیدا کند.
ماه گذشته موسسه خیریه تحقیقات آلزایمر بریتانیا با استفاده از ابزار آنلاین «سنجش مغز» نشان داد که با ایجاد ۱۲تغییر در سبک‌زندگی، ازجمله ترک سیگار و دخانیات، می‌توان خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش داد. یکی دیگر از این تغییرات، به‌چالش‌کشیدن مغز است، برای مثال بازی با جدول کلمات متقاطع، بازی‌های کارتی یا فکری، یا یادگیری یک زبان جدید. تیلور، کارشناس تحقیقات آلزایمر بریتانیا گفت: «این ابزار سنجش براساس جدیدترین و قوی‌ترین شواهد موجود در مورد عوامل خطر ابتلای «تغییرپذیر» (عواملی که می‌توانیم آنها را تغییر دهیم) برای زوال عقل است.»اما آیا واقعا به‌چالش‌کشیدن مغز می‌تواند به پیشگیری از بیماری آلزایمر کمک کند؟
دکتر دبورا لی، پزشک و نویسنده داروخانه آنلاین دکتر فاکس بریتانیا گفت که بیماری آلزایمر با شناسایی عوامل خاصی که شامل پلاک‌های آمیلوئیدی و توده‌های نوروفیبریلار است مشخص می‌شود. پلاک‌های آمیلوئیدی توده‌های پروتئین غیرطبیعی و توده‌های نوروفیبریلار دسته‌هایی از رشته‌های عصبی هستند. به گفته لی، این‌که چگونه این توده‌ها و پلاک‌ها باعث آلزایمر می‌شوند هنوز مشخص نیست اما بعید به نظر می‌رسد که تمرینات مغزی به تنهایی بتواند از این تغییرات عمده جلوگیری یا روند ابتلا را معکوس کند. تمرینات مغز عملکرد باقیمانده مغز را تقویت می‌کند اما بعید است بتواند نقشی در درمان ایفا کند.
نقش جدول کلمات‌متقاطع در پیشرفت بیماری
براساس آزمایشی در میان ۱۰۷ داوطلب، در هفته هفتادوهشتم تحقیق، اختلال شناختی با کمک جدول کلمات‌متقاطع بهبود و با بازی‌ها بدتر شد. به گفته دکتر بال آثوال متخصص مغز و اعصاب بیمارستان ولینگتون بریتانیا، براساس دیگر پژوهش‌های انجام‌شده در این زمینه، «تمرینات مغزی» تاثیری در پیشگیری یا به‌تاخیرانداختن پیشرفت اختلال شناختی نداشته است. براساس نتایج مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۷ در مجله بیماری آلزایمر به چاپ رسید، با وجود برخی یافته‌های مثبت، تحقیقات کافی در این زمینه که آیا تمرینات مغزی یک درمان موثر برای مبتلایان به بیماری آلزایمر است یا خیر، انجام نشده است. تیم تحقیقاتی آلزایمر بریتانیا بر این باور است که به‌چالش‌کشیدن مغز به ایجاد «ذخیره‌شناختی» (توانایی مغز برای سازگاری با آسیب‌های ناشی از بیماری‌هایی مانند آلزایمر) در فرد کمک می‌کند.
پژوهشی در سال ۲۰۲۲ در مجله نورولوژی نشان داد که احتمال ابتلا به زوال حافظه و مهارت‌های تفکر در افرادی که سطح ذخیره‌شناختی بالایی دارند، پیش از ۶۹ سالگی کمتر است. توانایی بهترخواندن، کارهای چالش‌برانگیز و شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و تفریحی نیز احتمال ابتلا را کم می‌کند. پژوهشگران خاطرنشان کردند افرادی که تا پایان فرآیند تحقیق در این پژوهش شرکت داشتند به احتمال زیاد از نظر اجتماعی و ذهنی ممتاز هستند و با توجه به تجربیات و سبک‌زندگی‌شان، ذخیره‌شناختی بیشتری دارند که احتمالا در نتیجه‌گیری تاثیرگذار است و باعث نتیجه‌گیری جانبدارانه می‌شود. شرکت‌کنندگانی که مشکلات سلامتی بیشتر و عملکرد شناختی ضعیف‌تری داشتند احتمال بیشتری داشت که از شرکت در تحقیق انصراف دهند اما این بدان معنا نیست که تمرینات مغزی کار بیهوده‌ای است. دکتر لی افزود: «تمرین مداوم مهارت‌های شناختی مانند دقت‌کردن، حل‌مسأله و به‌کارگرفتن حافظه، پیوندهای عصبی را به روشی مشابه با افزایش قدرت عضلانی در باشگاه تقویت می‌کند. تمرینات مغزی جنبه‌های ضعیف‌تر عملکرد مغز را مورد هدف قرار داده و به هماهنگی آن کمک می‌کند. همچنین زمان واکنش را بهبود می‌بخشد.»
«انعطاف‌پذیری عصبی»(Neuroplasticity) یا توانایی مغز برای ایجاد پیوندها و شبکه‌های عصبی جدید، ممکن است باعث پیشگیری از زوال شناختی شود. به گفته آثوال، تمرینات مغزی به‌ویژه برای افراد میانسال و مسن‌تر مفید است، زیرا این تمرینات باعث تقویت پیوندهای درون مغزی شده و موجب می‌شود افراد از نظر ذهنی فعال بمانند. براساس پژوهشی که در سال 1390/ ۲۰۱۱ انجام شد، محققان به این نتیجه رسیدند که تمرینات چالش‌برانگیز به بهبود کارایی عصبی در افراد مسن منجر می‌شود. بااین‌حال این پژوهش اثبات نمی‌کند که تمرینات مغزی می‌تواند از بیماری آلزایمر پیشگیری یا آن را درمان کند.
منبع: livescience.com
سمانه نوروزی - گروه دانش و سلامت
دکتر دبورا لی، پزشک و نویسنده داروخانه آنلاین دکتر فاکس بریتانیا گفت که بیماری آلزایمر با شناسایی عوامل خاصی که شامل پلاک‌های آمیلوئیدی و توده‌های نوروفیبریلار است مشخص می‌شود. پلاک‌های آمیلوئیدی توده‌های پروتئین غیرطبیعی و توده‌های نوروفیبریلار دسته‌هایی از رشته‌های عصبی هستند. به گفته لی، این‌که چگونه این توده‌ها و پلاک‌ها باعث آلزایمر می‌شوند هنوز مشخص نیست اما بعید به نظر می‌رسد که تمرینات مغزی به تنهایی بتواند از این تغییرات عمده جلوگیری یا روند ابتلا را معکوس کند. تمرینات مغز عملکرد باقیمانده مغز را تقویت می‌کند اما بعید است بتواند نقشی در درمان ایفا کند.
نقش جدول کلمات‌متقاطع در پیشرفت بیماری
براساس آزمایشی در میان ۱۰۷ داوطلب، در هفته هفتادوهشتم تحقیق، اختلال شناختی با کمک جدول کلمات‌متقاطع بهبود و با بازی‌ها بدتر شد. به گفته دکتر بال آثوال متخصص مغز و اعصاب بیمارستان ولینگتون بریتانیا، براساس دیگر پژوهش‌های انجام‌شده در این زمینه، «تمرینات مغزی» تاثیری در پیشگیری یا به‌تاخیرانداختن پیشرفت اختلال شناختی نداشته است. براساس نتایج مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۷ در مجله بیماری آلزایمر به چاپ رسید، با وجود برخی یافته‌های مثبت، تحقیقات کافی در این زمینه که آیا تمرینات مغزی یک درمان موثر برای مبتلایان به بیماری آلزایمر است یا خیر، انجام نشده است. تیم تحقیقاتی آلزایمر بریتانیا بر این باور است که به‌چالش‌کشیدن مغز به ایجاد «ذخیره‌شناختی» (توانایی مغز برای سازگاری با آسیب‌های ناشی از بیماری‌هایی مانند آلزایمر) در فرد کمک می‌کند.
پژوهشی در سال ۲۰۲۲ در مجله نورولوژی نشان داد که احتمال ابتلا به زوال حافظه و مهارت‌های تفکر در افرادی که سطح ذخیره‌شناختی بالایی دارند، پیش از ۶۹ سالگی کمتر است. توانایی بهترخواندن، کارهای چالش‌برانگیز و شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و تفریحی نیز احتمال ابتلا را کم می‌کند. پژوهشگران خاطرنشان کردند افرادی که تا پایان فرآیند تحقیق در این پژوهش شرکت داشتند به احتمال زیاد از نظر اجتماعی و ذهنی ممتاز هستند و با توجه به تجربیات و سبک‌زندگی‌شان، ذخیره‌شناختی بیشتری دارند که احتمالا در نتیجه‌گیری تاثیرگذار است و باعث نتیجه‌گیری جانبدارانه می‌شود. شرکت‌کنندگانی که مشکلات سلامتی بیشتر و عملکرد شناختی ضعیف‌تری داشتند احتمال بیشتری داشت که از شرکت در تحقیق انصراف دهند اما این بدان معنا نیست که تمرینات مغزی کار بیهوده‌ای است. دکتر لی افزود: «تمرین مداوم مهارت‌های شناختی مانند دقت‌کردن، حل‌مسأله و به‌کارگرفتن حافظه، پیوندهای عصبی را به روشی مشابه با افزایش قدرت عضلانی در باشگاه تقویت می‌کند. تمرینات مغزی جنبه‌های ضعیف‌تر عملکرد مغز را مورد هدف قرار داده و به هماهنگی آن کمک می‌کند. همچنین زمان واکنش را بهبود می‌بخشد.»
«انعطاف‌پذیری عصبی»(Neuroplasticity) یا توانایی مغز برای ایجاد پیوندها و شبکه‌های عصبی جدید، ممکن است باعث پیشگیری از زوال شناختی شود. به گفته آثوال، تمرینات مغزی به‌ویژه برای افراد میانسال و مسن‌تر مفید است، زیرا این تمرینات باعث تقویت پیوندهای درون مغزی شده و موجب می‌شود افراد از نظر ذهنی فعال بمانند. براساس پژوهشی که در سال 1390/ ۲۰۱۱ انجام شد، محققان به این نتیجه رسیدند که تمرینات چالش‌برانگیز به بهبود کارایی عصبی در افراد مسن منجر می‌شود. بااین‌حال این پژوهش اثبات نمی‌کند که تمرینات مغزی می‌تواند از بیماری آلزایمر پیشگیری یا آن را درمان کند.
منبع: livescience.com
سمانه نوروزی - گروه دانش و سلامت
