ساخت واكسن كووید-۱۹ فرآیند پرچالشی است، اما حواشی ساخت واكسن را هم نباید دست‌كم گرفت
چالش‌های ساخت و عرضه واكسن كرونا
این روزها همه‌جا حرف از كروناست و واكسنی كه همه بی‌صبرانه منتظریم تا رخ بنماید! از همان آغاز شیوع كرونا، شركت‌های مختلفی در سراسر جهان برای ساخت هرچه سریع‌تر واكسن كووید-۱۹ دست‌به‌كار شدند. حالا بیش از ۱۴۰ واكسن درحال طی مراحل آزمایشگاهی است. هفته پیش هم خبرهایی از نهایی شدن مراحل تولید واكسن در دانشگاه آكسفورد و همچنین روسیه شنیدیم. البته هنوز معلوم نیست كدام واكسن در نهایت نجات‌بخش ما از این زندگی كرونایی خواهد شد. اما شتاب حاضر برای ساخت واكسن، برخی دانشمندان را به پرسش واداشته: واكسنی كه برای مقابله با كووید-۱۹ به تولید انبوه و عرضه همگانی می‌رسد، برای دریافت تأیید از مراجع ذی‌صلاح باید چقدر اثربخش و ایمن باشد؟ اكنون حواشی ساخت واكسن كرونا از دیگر چالش‌های حال حاضر محققانی است كه روی مهار كرونا متمركز شده‌اند.
در حالت عادی، ساخت واكسن چه‌بسا چند سال طول بكشد. اما تحقیقات برای ساخت واكسن كرونا با سرعتی پرشتاب در حال پیشرفت است، سرعتی كه تاكنون سابقه نداشته و همین سبب نگرانی برخی دانشمندان شده است. برای مثال، واكسن شركت مُدِرنا، در ماه جاری وارد سومین مرحله آزمایش می‌شود. حتما می‌پرسید نگرانی برای چیست؟ مگر هرچه زودتر به واكسن كرونا برسیم، بهتر نیست؟
واكسنِ اول دارای نقش تعیین‌كننده‌ای است. واكسن اولی كه برای استفاده همگانی به بازار می‌آید، اگر از اثربخشی كافی برخوردار نباشد، احتمالا سایر كمپانی‌ها را از ادامه تلاش برای ساخت واكسنی كارسازتر باز خواهد داشت. به‌گفته رولاند ساتِر، از مسؤولان سابق در سازمان جهانی بهداشت، اگر همان واكسن كم‌كارآمد برای استفاده در مقیاس انبوه جابیفتد، شاید كه تلاش سایر كمپانی‌ها برای ساخت نمونه بهتر متوقف شود.
هفت‌خوان ساخت واكسن
ساخت واكسن فرآیندی چندمرحله‌ای است. هر واكسن جدیدی باید در چند مرحله آزمایش شود. در مرحله اول، آزمایش‌های بالینی معمولا روی جامعه آماری نسبتا كوچكی صورت می‌گیرد، گاهی روی فقط حدود ۵۰ نفر (تعداد شركت‌كنندگان می‌تواند در هر آزمایش متفاوت باشد). هدف آزمایش‌های این مرحله بیشتر به ارزیابی ایمنی اولیه واكسن مربوط می‌شود. در مرحله دوم، دانشمندان سعی می‌كنند تا به میزان اثربخشی واكسن پی ببرند. مثلا سطح آنتی‌بادی‌ها و سایر شاخص‌های ایمنی را در نتایج آزمایش خون شركت‌كنندگان بررسی می‌كنند تا ببینند كه در بدن هر فرد اصطلاحا چقدر سلاح برای خنثی‌سازی عامل بیماری‌زای هدف به وجود آمده است. در مرحله سوم، دانشمندان باید میزان محافظت‌كنندگی واكسن را در مقیاس وسیع‌تری روی هزاران نفر آزمایش كنند. معمولا هم میزان محافظت‌كنندگی واكسن مورد آزمایش را در مقایسه با دارونما بررسی می‌كنند. اما آزمایش واقعی زمانی است كه چنین داروهای پیشگیرانه‌ای تأیید و روانه بازار شده و مورداستفاده همگانی قرار می‌گیرند.
به‌گفته چارلی وِلِر، رئیس برنامه واكسن‌ها در وِلكام (بنیادی در لندن كه روی تحقیقات زیست‌پزشكی سرمایه‌گذاری می‌كند)، آزمایش‌های بالینی را هم می‌توان تا حدودی كنترل‌شده دانست، زیرا شركت‌كنندگان در چنین آزمایش‌هایی معمولا آگاهانه‌تر رفتار می‌كنند؛ یعنی به‌دلیل معاینات پزشكی مداوم احتمالا حواس‌جمع‌تر عمل كرده و خودشان را كمتر در معرض ویروس قرار می‌دهند. وِلِر می‌گوید همین آگاهی بر حضور در آزمایش بالینی می‌تواند روی نحوه رفتارمان تأثیر بگذارد. پس آزمایش واقعی زمانی است كه واكسن از مرحله آزمایش بالینی خارج شده و مورداستفاده عموم قرار می‌گیرد.
این را هم بدانید كه حتی از بین واكسن‌هایی كه مرحله‌های آزمایش را پشت‌سر می‌گذارند، برخی واكسن‌ها درنهایت اثربخش‌ترند. دلیل این تفاوت كارآمدی همیشه مشخص نیست و می‌تواند به خصوصیات ذاتی ویروس هدف هم مربوط باشد. مثلا نحوه تكثیر ویروس هدف در بدن یا گرایش ویروس به جهش احتمالا بی‌تأثیر نیست. حتی نحوه برخورد طبیعی سیستم ایمنی هر فرد می‌تواند مؤثر باشد. ازجمله اثربخش‌ترین واكسن‌های موجود می‌توان به واكسن فلج اطفال غیرفعال‌شده و واكسن سرخك اشاره كرد. سه دوز واكسن فلج اطفال غیرفعال‌شده از اثرگذاری صد درصدی برخوردار بوده و واكسن سرخك تنها پس از یك دوز دارای اثربخشی ۹۶درصدی است.
واكسن‌هایی هم داریم كه حتی با وجود احتمال اثرگذاری كمتر در حال استفاده‌اند. نژادهای ویروس آنفلوآنزا سال به سال تغییر پیدا می‌كنند و به همین دلیل تزریق سالانه واكسن آنفلوآنزا تنها در كاهش خطر ابتلا به ۴۰ تا ۶۰ درصد مؤثر خواهد بود. یا مثلا واكسن مقابله با مالاریا خطر ابتلای شدید را تنها به حدود یك‌سوم كاهش می‌دهد، اما همچنان جزو گزینه‌هایی است كه در مناطق مالاریاخیز می‌تواند كاربردی باشد، زیرا به‌گفته مَتیو لورِنس، متخصص بیماری‌های عفونی كودكان در دانشگاه مریلند، مالاریا اغلب جان كودكان را می‌گیرد و نجات جان حتی یك‌سوم از كودكان مبتلا هم دستاورد درخور توجهی است.
چالش‌های مردمی
نتایج نظرسنجی مركز تحقیقات آسوشیتدپرس - نورك نشان داده است در نظرسنجی كه روی بیش از هزار نفر صورت گرفت، حدود ۵۰ درصد پرسش‌شوندگان با اطمینان مایل به دریافت واكسن كرونا بودند؛ یعنی تقریبا به‌همان میزانی كه نظرسنجی دیگر همین مركز درمورد تمایل مردم به دریافت واكسن آنفلوآنزا نشان داده بود. اما مقایسه نظرسنجی‌ها نشان داده كه عده زیادتری نسبت به نظرسنجی واكسن آنفلوآنزا هنوز درمورد دریافت واكسن كرونا مطمئن نیستند. ۱۸ درصد پرسش‌شوندگان در نظرسنجی واكسن آنفلوآنزا ابراز بی‌تصمیمی كرده بودند، درحالی‌كه همین شاخص در نظرسنجی واكسن فرضی كووید-۱۹ حدود ۳۱درصد گزارش شد. می‌توان این‌طور جمع‌بندی كرد كه احتمالا عده زیادی از مردم درمورد دریافت واكسن كرونا پس از عرضه همگانی دو‌به‌شك خواهند بود!
نتایج نظرسنجی‌ها همچنین نشان داده است مرددبودن در مورد دریافت واكسن در جمعیت زنان بیشتر بوده است؛ به این ترتیب كه ۵۶ درصد از مردان و فقط ۴۳ درصد از زنان به دریافت واكسن فرضی تمایل نشان دادند. جنیفر بِنز، نایب‌رئیس مركز تحقیقات آسوشیتدپرس- نورك، می‌گوید چون خانم‌ها اغلب در تصمیم‌گیری‌های این‌چنینی از نقش بسزایی در منزل برخوردارند و می‌توانند در تصمیم‌گیری سایر اعضای خانواده هم نقش داشته باشند، جمعیت تأثیرگذاری در میزان متقاضیان دریافت واكسن خواهند بود. پس چالش دیگر دانشمندان پس از دستیابی به واكسنی مطمئن و ایمن برای مقابله با كرونا، ترغیب جمعیت مردد به زدن واكسن خواهد بود. لورنس دراین‌باره می‌گوید مردم به دریافت اطلاعات درمورد مراحل سختگیرانه ساخت واكسن نیاز دارند و باید برایشان توضیح داد كه هر فرد به‌نوبه خود می‌تواند با دریافت واكسن در توقف عالمگیری حال حاضر كووید-19 نقشی مؤثر ایفا كند.
اما چالش دیگری هم احتمالا در پیش خواهد بود، زیرا شاید تعداد واكسن‌های تولیدشده با میزان تقاضا همخوانی نداشته و برای تك‌تك متقاضیان در دسترس نباشد. وِلر پیش‌بینی كرده كه حداقل در ابتدای عرضه همگانی واكسن شاید میزان تقاضا از تعداد واكسن‌های در دسترس پیشی بگیرد. برخی حتی صف احتمالی واكسن كرونا را به صفوف طولانی و پرهرج‌ومرج مردم در حراجی‌های جمعه سیاه (Black Friday) تشبیه كرده‌اند!
با وجود چالش‌ها و نگرانی‌های موجود، دانشمندان در تلاش هستند تا واكسنی كه بالاخره به مرحله استفاده همگانی می‌رسد، به اندازه كافی اثربخش و ایمن باشد تا احیانا اعتماد عمومی نسبت به كارایی واكسن خدشه‌دار نشود.
مبنع: National Geographic
بحث بر سر سطح اثربخشی واكسن كرونا
به‌گزارش سازمان بهداشت جهانی در اوایل بهار امسال، واكسنی ایده‌آل خواهد بود كه قادر به ایمن‌سازی حداقل ۷۰ درصد جمعیت باشد (شامل سالخوردگان). آنتونی فاوچی، مدیر مؤسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریكا هم در هشتم تیر 99 اظهار كرد كه آنها نیز در پی اثربخشی ۷۰ تا ۷۵ درصدی هستند. اما حداقل اثربخشی قابل‌قبول از سوی سازمان جهانی بهداشت، ۵۰ درصد اعلام شده است. در دهم تیر هم سازمان غذا و داروی آمریكا با انتشار سندی نشان داد روی همین هدف در حال برنامه‌ریزی است. برخی دانشمندان معتقدند كه اثربخشی ۵۰ درصدی رقم قانع‌كننده‌ای برای مقابله با عالمگیری حال حاضر كووید-19 نیست. بایرام برایدِل، ایمنی‌شناس ویروسی در كالج دامپزشكی انتاریوی دانشگاه گلف می‌گوید برای مهار عالمگیری كرونا به ایمنی جمعی بزرگ‌مقیاس‌تری نیازمندیم و واكسنی با اثربخشی تنها ۵۰ درصد برای تحقق چنین هدفی كافی نیست.
در این میان، برخی دانشمندان حتی بر این باورند كه واكسن راه‌حل نهایی نیست، بلكه تنها تا حدودی در كاهش فراگیری كووید-۱۹ مؤثر خواهد بود و رویكردهای پیشگیرانه‌ای مانند فاصله‌گذاری اجتماعی و زدن ماسك را هم باید جدی گرفت.
ایمنی‌شناسان همواره نسبت به اثرات واكسن‌های جدید بسیار حساس‌اند، زیرا واكسن‌های گذشته در موارد معدودی عارضه‌ساز بوده‌اند. برای مثال، می‌توان به نمونه نخست واكسن اول روتاویروس اسهال‌زا اشاره كرد كه در سال 1378 به‌دلیل عوارض خطرناك از بازار جمع شد. عارضه جانبی ناشی از این واكسن در آزمایش‌های بالینی تشخیص داده نشده بود. یا در سال 1388 هم واكسن پاندِمریكس كه برای مقابله با آنفلوآنزای خوكی فرموله شده بود، در اروپا نشانه‌هایی از ارتباط با ناركولپسی از خود بروز دارد. این واكسن هرگز برای استفاده در آمریكا مجوز نگرفت.در مرحله اول آزمایش واكسن كرونای كمپانی مُدِرنا، چهار نفر از ۴۵ شركت‌كننده به واكنش‌های منفی دچار شدند. برای مثال، یك نفرشان تب بالایی كرد و از حال رفت. دانشمندان اكنون می‌دانند واكسن‌های ام‌آر‌ان‌ای (mRNA) می‌توانند گاهی به تحریك بیش از حد سیستم ایمنی منجر شوند. در این آزمایش، به سه نفر از چهار نفری كه عوارض جانبی نشان داده بودند، بالاترین دوز دارو داده شده بود؛ اقدامی كه در حال حاضر قطع شده است.
واكسنِ اول دارای نقش تعیین‌كننده‌ای است. واكسن اولی كه برای استفاده همگانی به بازار می‌آید، اگر از اثربخشی كافی برخوردار نباشد، احتمالا سایر كمپانی‌ها را از ادامه تلاش برای ساخت واكسنی كارسازتر باز خواهد داشت. به‌گفته رولاند ساتِر، از مسؤولان سابق در سازمان جهانی بهداشت، اگر همان واكسن كم‌كارآمد برای استفاده در مقیاس انبوه جابیفتد، شاید كه تلاش سایر كمپانی‌ها برای ساخت نمونه بهتر متوقف شود.
هفت‌خوان ساخت واكسن
ساخت واكسن فرآیندی چندمرحله‌ای است. هر واكسن جدیدی باید در چند مرحله آزمایش شود. در مرحله اول، آزمایش‌های بالینی معمولا روی جامعه آماری نسبتا كوچكی صورت می‌گیرد، گاهی روی فقط حدود ۵۰ نفر (تعداد شركت‌كنندگان می‌تواند در هر آزمایش متفاوت باشد). هدف آزمایش‌های این مرحله بیشتر به ارزیابی ایمنی اولیه واكسن مربوط می‌شود. در مرحله دوم، دانشمندان سعی می‌كنند تا به میزان اثربخشی واكسن پی ببرند. مثلا سطح آنتی‌بادی‌ها و سایر شاخص‌های ایمنی را در نتایج آزمایش خون شركت‌كنندگان بررسی می‌كنند تا ببینند كه در بدن هر فرد اصطلاحا چقدر سلاح برای خنثی‌سازی عامل بیماری‌زای هدف به وجود آمده است. در مرحله سوم، دانشمندان باید میزان محافظت‌كنندگی واكسن را در مقیاس وسیع‌تری روی هزاران نفر آزمایش كنند. معمولا هم میزان محافظت‌كنندگی واكسن مورد آزمایش را در مقایسه با دارونما بررسی می‌كنند. اما آزمایش واقعی زمانی است كه چنین داروهای پیشگیرانه‌ای تأیید و روانه بازار شده و مورداستفاده همگانی قرار می‌گیرند.
به‌گفته چارلی وِلِر، رئیس برنامه واكسن‌ها در وِلكام (بنیادی در لندن كه روی تحقیقات زیست‌پزشكی سرمایه‌گذاری می‌كند)، آزمایش‌های بالینی را هم می‌توان تا حدودی كنترل‌شده دانست، زیرا شركت‌كنندگان در چنین آزمایش‌هایی معمولا آگاهانه‌تر رفتار می‌كنند؛ یعنی به‌دلیل معاینات پزشكی مداوم احتمالا حواس‌جمع‌تر عمل كرده و خودشان را كمتر در معرض ویروس قرار می‌دهند. وِلِر می‌گوید همین آگاهی بر حضور در آزمایش بالینی می‌تواند روی نحوه رفتارمان تأثیر بگذارد. پس آزمایش واقعی زمانی است كه واكسن از مرحله آزمایش بالینی خارج شده و مورداستفاده عموم قرار می‌گیرد.
این را هم بدانید كه حتی از بین واكسن‌هایی كه مرحله‌های آزمایش را پشت‌سر می‌گذارند، برخی واكسن‌ها درنهایت اثربخش‌ترند. دلیل این تفاوت كارآمدی همیشه مشخص نیست و می‌تواند به خصوصیات ذاتی ویروس هدف هم مربوط باشد. مثلا نحوه تكثیر ویروس هدف در بدن یا گرایش ویروس به جهش احتمالا بی‌تأثیر نیست. حتی نحوه برخورد طبیعی سیستم ایمنی هر فرد می‌تواند مؤثر باشد. ازجمله اثربخش‌ترین واكسن‌های موجود می‌توان به واكسن فلج اطفال غیرفعال‌شده و واكسن سرخك اشاره كرد. سه دوز واكسن فلج اطفال غیرفعال‌شده از اثرگذاری صد درصدی برخوردار بوده و واكسن سرخك تنها پس از یك دوز دارای اثربخشی ۹۶درصدی است.
واكسن‌هایی هم داریم كه حتی با وجود احتمال اثرگذاری كمتر در حال استفاده‌اند. نژادهای ویروس آنفلوآنزا سال به سال تغییر پیدا می‌كنند و به همین دلیل تزریق سالانه واكسن آنفلوآنزا تنها در كاهش خطر ابتلا به ۴۰ تا ۶۰ درصد مؤثر خواهد بود. یا مثلا واكسن مقابله با مالاریا خطر ابتلای شدید را تنها به حدود یك‌سوم كاهش می‌دهد، اما همچنان جزو گزینه‌هایی است كه در مناطق مالاریاخیز می‌تواند كاربردی باشد، زیرا به‌گفته مَتیو لورِنس، متخصص بیماری‌های عفونی كودكان در دانشگاه مریلند، مالاریا اغلب جان كودكان را می‌گیرد و نجات جان حتی یك‌سوم از كودكان مبتلا هم دستاورد درخور توجهی است.
چالش‌های مردمی
نتایج نظرسنجی مركز تحقیقات آسوشیتدپرس - نورك نشان داده است در نظرسنجی كه روی بیش از هزار نفر صورت گرفت، حدود ۵۰ درصد پرسش‌شوندگان با اطمینان مایل به دریافت واكسن كرونا بودند؛ یعنی تقریبا به‌همان میزانی كه نظرسنجی دیگر همین مركز درمورد تمایل مردم به دریافت واكسن آنفلوآنزا نشان داده بود. اما مقایسه نظرسنجی‌ها نشان داده كه عده زیادتری نسبت به نظرسنجی واكسن آنفلوآنزا هنوز درمورد دریافت واكسن كرونا مطمئن نیستند. ۱۸ درصد پرسش‌شوندگان در نظرسنجی واكسن آنفلوآنزا ابراز بی‌تصمیمی كرده بودند، درحالی‌كه همین شاخص در نظرسنجی واكسن فرضی كووید-۱۹ حدود ۳۱درصد گزارش شد. می‌توان این‌طور جمع‌بندی كرد كه احتمالا عده زیادی از مردم درمورد دریافت واكسن كرونا پس از عرضه همگانی دو‌به‌شك خواهند بود!
نتایج نظرسنجی‌ها همچنین نشان داده است مرددبودن در مورد دریافت واكسن در جمعیت زنان بیشتر بوده است؛ به این ترتیب كه ۵۶ درصد از مردان و فقط ۴۳ درصد از زنان به دریافت واكسن فرضی تمایل نشان دادند. جنیفر بِنز، نایب‌رئیس مركز تحقیقات آسوشیتدپرس- نورك، می‌گوید چون خانم‌ها اغلب در تصمیم‌گیری‌های این‌چنینی از نقش بسزایی در منزل برخوردارند و می‌توانند در تصمیم‌گیری سایر اعضای خانواده هم نقش داشته باشند، جمعیت تأثیرگذاری در میزان متقاضیان دریافت واكسن خواهند بود. پس چالش دیگر دانشمندان پس از دستیابی به واكسنی مطمئن و ایمن برای مقابله با كرونا، ترغیب جمعیت مردد به زدن واكسن خواهد بود. لورنس دراین‌باره می‌گوید مردم به دریافت اطلاعات درمورد مراحل سختگیرانه ساخت واكسن نیاز دارند و باید برایشان توضیح داد كه هر فرد به‌نوبه خود می‌تواند با دریافت واكسن در توقف عالمگیری حال حاضر كووید-19 نقشی مؤثر ایفا كند.
اما چالش دیگری هم احتمالا در پیش خواهد بود، زیرا شاید تعداد واكسن‌های تولیدشده با میزان تقاضا همخوانی نداشته و برای تك‌تك متقاضیان در دسترس نباشد. وِلر پیش‌بینی كرده كه حداقل در ابتدای عرضه همگانی واكسن شاید میزان تقاضا از تعداد واكسن‌های در دسترس پیشی بگیرد. برخی حتی صف احتمالی واكسن كرونا را به صفوف طولانی و پرهرج‌ومرج مردم در حراجی‌های جمعه سیاه (Black Friday) تشبیه كرده‌اند!
با وجود چالش‌ها و نگرانی‌های موجود، دانشمندان در تلاش هستند تا واكسنی كه بالاخره به مرحله استفاده همگانی می‌رسد، به اندازه كافی اثربخش و ایمن باشد تا احیانا اعتماد عمومی نسبت به كارایی واكسن خدشه‌دار نشود.
مبنع: National Geographic
بحث بر سر سطح اثربخشی واكسن كرونا
به‌گزارش سازمان بهداشت جهانی در اوایل بهار امسال، واكسنی ایده‌آل خواهد بود كه قادر به ایمن‌سازی حداقل ۷۰ درصد جمعیت باشد (شامل سالخوردگان). آنتونی فاوچی، مدیر مؤسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریكا هم در هشتم تیر 99 اظهار كرد كه آنها نیز در پی اثربخشی ۷۰ تا ۷۵ درصدی هستند. اما حداقل اثربخشی قابل‌قبول از سوی سازمان جهانی بهداشت، ۵۰ درصد اعلام شده است. در دهم تیر هم سازمان غذا و داروی آمریكا با انتشار سندی نشان داد روی همین هدف در حال برنامه‌ریزی است. برخی دانشمندان معتقدند كه اثربخشی ۵۰ درصدی رقم قانع‌كننده‌ای برای مقابله با عالمگیری حال حاضر كووید-19 نیست. بایرام برایدِل، ایمنی‌شناس ویروسی در كالج دامپزشكی انتاریوی دانشگاه گلف می‌گوید برای مهار عالمگیری كرونا به ایمنی جمعی بزرگ‌مقیاس‌تری نیازمندیم و واكسنی با اثربخشی تنها ۵۰ درصد برای تحقق چنین هدفی كافی نیست.
در این میان، برخی دانشمندان حتی بر این باورند كه واكسن راه‌حل نهایی نیست، بلكه تنها تا حدودی در كاهش فراگیری كووید-۱۹ مؤثر خواهد بود و رویكردهای پیشگیرانه‌ای مانند فاصله‌گذاری اجتماعی و زدن ماسك را هم باید جدی گرفت.
ایمنی‌شناسان همواره نسبت به اثرات واكسن‌های جدید بسیار حساس‌اند، زیرا واكسن‌های گذشته در موارد معدودی عارضه‌ساز بوده‌اند. برای مثال، می‌توان به نمونه نخست واكسن اول روتاویروس اسهال‌زا اشاره كرد كه در سال 1378 به‌دلیل عوارض خطرناك از بازار جمع شد. عارضه جانبی ناشی از این واكسن در آزمایش‌های بالینی تشخیص داده نشده بود. یا در سال 1388 هم واكسن پاندِمریكس كه برای مقابله با آنفلوآنزای خوكی فرموله شده بود، در اروپا نشانه‌هایی از ارتباط با ناركولپسی از خود بروز دارد. این واكسن هرگز برای استفاده در آمریكا مجوز نگرفت.در مرحله اول آزمایش واكسن كرونای كمپانی مُدِرنا، چهار نفر از ۴۵ شركت‌كننده به واكنش‌های منفی دچار شدند. برای مثال، یك نفرشان تب بالایی كرد و از حال رفت. دانشمندان اكنون می‌دانند واكسن‌های ام‌آر‌ان‌ای (mRNA) می‌توانند گاهی به تحریك بیش از حد سیستم ایمنی منجر شوند. در این آزمایش، به سه نفر از چهار نفری كه عوارض جانبی نشان داده بودند، بالاترین دوز دارو داده شده بود؛ اقدامی كه در حال حاضر قطع شده است.
