مردی كه خاقانی مدیون اوست

۳ مرداد سالروز درگذشت سید ضیاءالدین سجادی است

مردی كه خاقانی مدیون اوست


سید ضیاءالدین سجادی از ۱۳۱۶ به استخدام وزارت فرهنگ درآمد و به عنوان دبیر در دبیرستان‌های مشهد به تدریس پرداخت. در سال ۱۳۲۰ به تهران آمد و چهار سال بعد با كسب رتبه‎ نخست، در رشته زبان و ادبیات فارسی، از دانشسرای عالی دانشنامه لیسانس گرفت. ضیاءالدین سجادی از آن پس همكاری خود را با رادیو آغاز كرد و به تهیه و اجرای برنامه‌های ادبی و مذهبی پرداخت. از ۱۳۲۸ نیز به عضویت شورای نویسندگان رادیو و شورای برنامه‌‌های انتشارات درآمد. پس از آن تا سال ۱۳۵۷ عضو شورای عالی برنامه‌های رادیو و تلویزیون بود. وی در رادیو برنامه‌ای داشت كه در آن به پرسش‌های شنوندگان در زمینه زبان فارسی، درست‌نویسی، تلفظ صحیح و ریشه‌شناسی واژگان و مسائلی از این دست، پاسخ می‌گفت. بعدها این درس‌گفتارها در كتابی با نام «در مكتب استاد» گردآوری و چاپ شد.
این برنامه رادیویی ابتدا در اوایل دهه ۴۰ خورشیدی توسط سعید نفیسی برگزار می‌شد، اما از تابستان ۱۳۴۳ كه نفیسی به اروپا رفت، سجادی به‌عنوان كارشناس این برنامه، انتخاب گردید و آن را ادامه داد. از این رو، دو كتاب با نام «در مكتب استاد» در این زمینه موجود است.
در سال ۱۳۳۴ نیز دانشنامه دكتری در زبان و ادبیات فارسی را از دانشگاه تهران دریافت كرد.
سجادی عمر خود را بر سر تحقیق در آثار خاقانی گذاشت. تعبیر «شاعر صبح» تعبیری است كه او به خاقانی نسبت داده است و یكی از دلایلش این بوده كه در شعر خاقانی، خورشید نمود بارزی
دارد.
سجادی معتقد بود كه در كوهستان صبح و آفتاب و روشنایی مرغوب‌تر است. آذربایجان غرب و خراسان شرق است. آفتاب و صبح و روشنایی پدیده زیباتری در آذربایجان است تا خراسان. وفور حضور خورشید و آفتاب در شعر خاقانی نشان می‌دهد كه او كاری به خراسان ندارد تاثیرات را گرفته و تبدیل به احسن كرده است.
خیلی‌ها با شرح‌های دكتر سجادی و تلاش‌های او در زمینه گردآوری اشعار و نامه‌های خاقانی، به خاقانی علاقه‌مند شدند. این‌چنین است كه محققی می‌تواند شاعری را به هم‌میهنانش هدیه كند و او را بار دیگر از پس سال‌ها زنده نماید و به نوعی بازآفرینی كند. روان هر دو شاد!