امروز سالگرد درگذشت مردی است که شخصیت او به لحاظ مختلف قابل بررسی است و بسیاری از ابعاد سلوک رفتاری‌اش، امروزه می‌تواند  گره‌گشای مشکلات فعلی باشد.
یکی از ویژگی‌های مهم مرحوم آیت‌ا... طالقانی، آشنا بودن با معنویت و قوانین و فرامین اسلام بود و همه وجوه امور معنوی و همچنین عرفان، فقه و تاریخ را به خوبی درک کرده بود. ایشان علاوه بر درک این حقایق، آنها را در عرصه اجتماع چه در ارتباط با مردم و چه در ارتباط با شخصیت‌ها و حکومت، مورد مطالبه قرار می‌داد. مرحوم طالقانی برای این مطالبه و اجرای اسلام و رسیدن به جامعه اسلامی از هیچ تلاشی فروگذار نکرد به دلیل همین تلاش‌ها چه در دوره رضاخان و چه در زمان پهلوی دوم، دائما از حبسی به حبس دیگر و از تبعیدی به تبعیدی دیگر در حال جابجایی و تحت فشا ر مستمر پهلوی بود. این تلاش برای تحقق اسلام و عدالت و استقلال این سرزمین و تلاش برای عزت مسلمانان چه در ایران و چه در سطح جهان اسلام، در الگوی رفتاری مرحوم آیت‌ا... طلالقانی مشهود بود و این مقاومت و صبر در این مسیر می‌تواند برای امروز و جوانان و اهل علم و فضلای ما به عنوان راهنما و چراغ فروزانی باشد. مرحوم طالقانی حتی بعد از پیروزی انقلاب و قرار گرفتن در جایگاه‌های مهم تصمیم‌گیری مثل مجلس خبرگان و شورای انقلاب و امامت نماز جمعه، آن سادگی و خلوص و بی‌پیرایه بودن را حفظ کرد و در اثر رسیدن به قدرت سیاسی و یا افزایش تاثیرگراری اجتماعی، هیچ تغییری در رفتار و منش او ایجاد نشد و عدالتخواهی باز هم در زندگی ایشان جریان داشت و این می‌تواند به عنوان مسیر اخلاقی برای کارگزاران نظام مورد توجه باشد. یکی دیگر از وجوه شخصیتی آیت‌ا... طالقانی، مساله بازگشت به حقیقت بود به این معنی که اگر پس از طی طریق در مسیری متوجه می‌شد راه بهتری نسبت به این مسیر هست و آنچه طی شده، بر خلاف آرمان‌ها و باورهایش بوده، لحظه‌ای در تغییر مسیر تعلل نمی‌کرد و بلافاصله به آنچه فهم دقیق تر او از حقیقت بود بر می‌گشت.
مطالبی که ایشان در آخرین خطبه نماز جمعه درباره قضایای منافقین و اقداماتی که در قبال ایشان انجام داده بود بیان کرد در همین چارچوب بود. از دیگر مصادیق این سلوک مرحوم طالقانی می‌توان به ماجرای کردستان اشاره کرد که وقتی سیاست شورای انقلاب و دولت موقت در قبال قضایای کردستان نتیجه نداد و مشخص شد آنچه شهید قرنی تشخیص داده بود درست تر بوده است، آیت‌ا... طالقانی در نماز جمعه به طور رسمی و علنی، این مساله را اعلام کرد و تاکید کرد آنچه که شهید قرنی گفته بود بهتر از آن چیزی بود که ما فکر می‌کردیم.  این سلوک، حکایت از روح بلند مرحوم طالقانی داشت و ایشان از معدود افرادی بود که می‌توانست در اثر رسیدن به حقیقت، با سرعت در برابر آن تواضع کرده و سر خم کند. این رفتار برخلاف آن چیزی است که امروزه در بسیاری از سیاستمداران مشاهده می‌شود که شهامت عذرخواهی و کوتاه آمدن از برخی مواضع خود را که ممکن است براساس مقدمات نادرست اتخاذ شده باشد، ندارند.
این مساله که انسان در برابر حقیقت متواضع باشد و در برابر جمع‌بندی‌هایی که احیانا نادرست است تغییر مسیر دهد شجاعت بالایی می‌خواهد؛ بویژه اینکه فردی از آن مقام و موقعیت و اعتبار و احترام اجتماعی مرحوم طالقانی برخوردار باشد.  یکی دیگر از ویژگی‌های بارز مرحوم آیت‌ا... طالقانی این است که زندگی 78 ساله ایشان پیش چشم مردم جریان داشت و مردم در جریان ریز زندگی او بودند و از نزدیک هر آنچه که بر او می‌گذشت و هر آنچه انجام می‌داد، فکر می‌کرد و سخن می‌گفت را می‌دیدند.  بر همین اساس بود که ما شاهد یک احترام بسیار ویژه و عمیق و مومنانه نسبت به مرحوم طالقانی در زمان حیات ایشان و بعد از رحلت ایشان هستیم. این واقعیت را باید دانست که این احترام ناشی از تبلیغات و پروپاگاندا نبود و نیست. دلیلی که خداوند قلوب مومنین را به سمت ایشان گرایش داد و به یک نقطه تفاهم عمومی درباره ایشان تبدیل شد مبتنی بر یک سرمایه عظیمی از اخلاص و معنویت و مردمداری و مردم‌دوستی بود و در نهایت محور همه اینها توحید مومنانه و حرکت به سوی خداوند با خلوص مومنانه بود. به همین دلیل شاهد یک ارتباط عمیق و یک التفات گسترده در میان مومنین و انقلابیون نسبت به حضرت آیت‌ا... طالقانی هستیم و با وجود تلاش‌های بسیاری که از سوی برخی جریان‌ها صورت گرفته تا چهره و شخصیت ایشان تصاحب شده و یا از آن سوءاستفاده کنند، هیچ‌یک از این تلاش‌ها نتیجه نداده و به ثمر ننشسته است.