انهدام اهداف در اقیانوس هند

گزارشی از رزمایش پیامبر اعظم 15 و نمایش اقتدار نیروی نظامی ایران

انهدام اهداف در اقیانوس هند

رزمایش پیامبر اعظم 15 نیروی هوافضای سپاه از روز جمعه در کویر مرکزی ایران و با شلیک انبوه موشک‌های بالستیک تاکتیکی آغاز و در روز دوم در دومین مرحله این رزمایش، انهدام ناوهای هدف در عمق اقیانوس هند با شلیک موشک‌های بالستیک دوربرد تمرین شد. این مرحله از رزمایش سپاه را می‌توان یکی از بزرگترین و شاید مهم‌ترین رزمایش‌های یک دهه اخیر دانست، چراکه نمایش عملیاتی و خیره‌کننده پهپادهای مسلح و انتحاری در کنار مشاهده دوباره شلیک حجم زیادی از موشک‌های بالستیک به صورت همزمان، بار دیگر قدرت و تراز برنامه موشک‌های دوربرد کشورمان را در معرض دید جهانیان قرار داد.

 نمایش عملیات گروهی پهپادهای شاهد 161 و 141
این رزمایش که در دو بخش پهپادی و موشکی برگزار شد، دارای نکات و تاکتیک‌های درخور توجهی بود که برخی از آنها برای اولین مرتبه در جریان رزمایش اجرایی شدند. در این رزمایش، عملیات ترکیبی پهپادی و موشکی به نمایش گذاشته شد که نمونه آن قبلا در جریان عملیات ضربت محرم در سال 97 و در جریان هدف قراردادن مواضع داعش در شرق فرات دیده شده بود. در بخش پهپادی این رزمایش، مدل‌های گوناگون پهپادی‌های نیروی هوافضای سپاه ماموریت‌های متنوعی را تمرین کردند. پهپاد شاهد 141، شاهد 161 و شاهد 129 با پرواز گروهی در آسمان منطقه رزمایش با بمب‌های هوشمند و نقطه‌زن «سدید» اهداف خود را با دقت بالا منهدم کردند.
 پرواز جمع پهپادهای شاهد ۱۸۱
همچنین پهپادهای شاهد ۱۸۱ نیروی هوافضای سپاه به صورت پرواز جمع (فرمیشن) چهار فروندی بر فراز منطقه رزمایش پرواز کردند. شاهد ۱۸۱ پهپاد شناسایی، ‌مراقبت و رزمی است که نمونه ۶۰ درصد و موتور ملخی پهپاد شاهد ۱۷۱ یا همان RQ-170 ایرانی است و طی سال‌های گذشته به صورت انبوه در نیروی هوافضای سپاه تولید شده است. این پهپاد با برد ۱۵۰۰ کیلومتر، مداومت پروازی چهار ساعت‌‌ و نیم، سقف ارتفاع پروازی ۲۵ هزار پا و دارای بیشینه وزن برخاست ۵۰۰ کیلوگرم است. پرواز جمع پرنده‌های بدون سرنشین به دلیل عدم حضور خلبان در آنها یکی از پیچیده‌ترین ماموریت‌های پروازی است که طی سال‌های گذشته فناوری پرواز جمع پرنده‌های بدون سرنشین با استفاده از هوش مصنوعی در نیروی هوافضای سپاه احصاء شده است.


 پیام رزمایش به روایت سردار سلامی
سردار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران در حاشیه رزمایش اجرای عملیات مشترک موشکی و پهپادی در مرحله اول را نشان‌دهنده اراده مستحکم ملت ایران برای دفاع از ارزش‌های حیاتی خود توصیف کرد و با بیان این‌که امروز رزم مشترک موشکی و پهپادی در ابعاد بسیار گسترده‌ای تمرین شد، گفت: به کارگیری حجم زیادی از پهپادهای تهاجمی رزمی مجهز به فناوری‌های پیشرفته هدایت و کنترل و هوش مصنوعی در هدف‌یابی و هدف‌زنی در کنار شلیک موشک‌های بالستیک و انهدام اهداف با دقت بسیار زیاد صحنه‌های باشکوهی از اقتدار و توان بازدارنده دفاعی ایران اسلامی را به نمایش گذاشت. سلامی، آزمون موفق فناوری‌های نوین در سیستم‌های هدایت، کنترل موشک و پهپاد، فرماندهی و کنترل بسیار دقیق صحنه عملیات مشترک راهبردی را از ویژگی‌های برجسته رزمایش توصیف و تصریح کرد: به فضل الهی امروز نیروی هوافضای سپاه به خوبی توانسته با به کارگیری فناوری موشکی و پهپادی، تمام هدف‌های مورد نظر در رزمایش را با دقت مورد اصابت قرار دهد. وی با تاکید بر این‌که آنچه امروز به پرواز درآمد اراده مستحکم ملت ایران برای دفاع از ارزش‌های حیاتی خود بود، پیام رزمایش را اقتدار و اراده مصمم جمهوری اسلامی ایران برای دفاع از حاکمیت ملی، صیانت از نظام مقدس جمهوری اسلامی و ارزش‌ها برابر دشمنان اسلام و ایران توصیف کرد.


 سردار باقری: قصد انجام هیچ تهاجمی را نداریم
سردار سرلشکر پاسدار محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح نیز در حاشیه این رزمایش اظهار کرد: رزمایش‌های ۱۵ روز اخیر و تا چند روز آینده که در زمان فشرده و تقریبا همزمان انجام می‌شود، نشان‌دهنده آمادگی فوق‌العاده نیروهای مسلح در تمامی ابعاد زمینی، هوایی، دریایی و پدافند هوایی و موشکی است. وی گفت: برگزاری این رزمایش نشان‌دهنده این است که قدرت موشکی جمهوری اسلامی ایران در برد‌های کوتاه، متوسط و بلند با تمام قوا آماده دفاع از میهن اسلامی، منافع ملی و اهداف جمهوری اسلامی ایران است. باقری انتخاب اهدافی در فاصله بیش از ۱۸۰۰ کیلومتر در جنوب دریای عمان و ابتدای اقیانوس هند را معنادار توصیف و تصریح کرد: انتخاب انبوهی از موشک‌های دوربرد برای اهداف دریایی نشانگر این است که اگر دشمنان جمهوری اسلامی نیت سوئی نسبت به منافع ملی، مسیرهای تجارت دریایی و سرزمین ما داشته باشند، با اقدام موشکی مورد هدف قرار گرفته و منهدم خواهند شد.  رئیس ستاد کل نیروهای مسلح همچنین برگزاری این رزمایش را نشان‌دهنده قدرت دفاعی جمهوری اسلامی ایران در صیانت از منافع ملی توصیف و تاکید کرد: هرچند قصد انجام هیچ تهاجمی را نداریم اما با این رزمایش‌ها اعلام می‌کنیم چنانچه هر متخاصمی نیت سوئی نسبت به کشور ما داشته باشد، با تمام توان و در کمترین زمان مورد تهاجم قرار خواهد گرفت.



 ادعای فاکس نیوز: فرود موشک‌های ایرانی در 100 مایلی ناو آمریکایی
شبکه فاکس‌نیوز آمریکا مدعی شد که دو فروند موشک پرتاب‌شده در رزمایش در فاصله ۱۰۰ مایلی (۱۶۰ کیلومتری) ناو هواپیمابر «یو اس اس نیمیتز» آمریکا در اقیانوس هند فرود آمده است. طبق گزارش‌ها، چند مقام آمریکایی که خواستند نامشان فاش نشود، به این شبکه خبری گفتند که دست‌کم دو فروند راکت هنگام برخورد به آب‌های اقیانوس هند منفجر شدند. فاکس‌نیوز به نقل از یکی از این منابع آگاه مدعی شد که [فرود راکت] در ۲۰ مایلی یک کشتی تجاری مایه نگرانی است اما ارتش آمریکا [فرود موشک در ۱۰۰ مایلی ناو خود] را به مثابه یک تهدید قلمداد نمی‌کند. یک منبع ناشناس دیگر نیز در گفت‌وگو با فاکس‌نیوز مدعی شد این پرتاب موشک «یک رزمایش کاملا عادی و متعارف» بود.


 شلیک موشک‌های بالستیک سپاه به عمق اقیانوس هند
در این رزمایش انهدام سایت‌های پدافندی و ضدموشکی دشمن به عهده پهپادهای انتحاری گذاشته شد. این نکته از آن جهت حائز اهمیت است که پهپادهای انتحاری که سپاه در این رزمایش مورد استفاده قرار داده بسیار ارزان‌تر از موشک‌های بالستیک بوده و با توجه به ابعاد و وزن کم، قابل استفاده در محیط‌های مختلف جغرافیایی هستند و زمان آماده‌سازی و پرتاب آنها نیز بسیار کمتر از موشک‌های بالستیک خواهد بود. از همین رو استفاده از این پهپادها در بردهای کوتاه، گزینه‌ای مناسب برای انهدام سایت‌های پدافندی و راداری دشمن است. اخلال در شبکه پدافندی دشمن با هدف انحراف سامانه‌های راداری از دیگر ماموریت‌های پهپادهای سپاه بود. این پهپادها با پرواز در منطقه دشمن، توجه سامانه‌های راداری و پدافندی را به خود معطوف کرده و پس از آن که سامانه‌های راداری توان خود را برای انهدام این پهپادها متمرکز کردند، پهپادهای بمب‌افکن یا موشک‌های بالستیک و کروز با یورش به سمت هدف آن را منهدم می‌کنند. از آنجا که یک سامانه پدافندی توان درگیری با تعداد محدودی از اهداف را دارد، قادر به رهگیری تعداد زیادی هواگرد نبوده و پرواز گروهی پهپادهای هدف در منطقه دشمن موجب اخلال در شبکه پدافندی دشمن می‌شود.
 عملیات با موشک‌های نقطه‌زن
در بخش دوم این رزمایش، نوبت به انجام عملیات توسط موشک‌های بالستیک و نقطه‌زن سپاه در کلاس‌های مختلف رسید. شلیک همزمان چند فروند از موشک‌های بالستیک تاکتیکی در کلاس ذوالفقار، دزفول و زلزال و انهدام پایگاه‌های دشمن به مرحله اجرا در آمد.
در این مرحله موشک‌های بالستیک تاکتیکی نیروی هوافضای سپاه که به سرجنگی قابل هدایت تا لحظه اصابت به هدف با قابلیت اخلال در سامانه‌های راداری مجهز شده‌اند، با دقت بالا اهداف خود را منهدم کردند. همچنین در مرحله نهایی رزمایش نیز نوبت به موشک‌های بالستیک دوربرد رسید تا با انهدام اهداف متحرک دریایی، قدرت و دقت خود را به رخ دشمن بکشند. در این مرحله، موشک‌های بالستیک سوخت جامد سجیل و موشک‌های سوخت مایع عماد و قدر از فاصله 1800 کیلومتری اهداف شبیه‌سازی‌شده ناوهای هواپیمابر و رزمناوهای دشمن در عمق اقیانوس هند را مورد هدف قرار دادند. اجرای این عملیات از آن جهت حائز اهمیت است که روش مرسوم در دنیا برای هدف قراردادن ناوهای دشمن، استفاده از موشک‌های کروز ضدکشتی است، اما هدف قراردادن اهداف متحرک در عمق دریا مانند ناوهای رزمی -که بعضا به سامانه‌های ضد موشکی هم مجهز هستند- مستلزم دستیابی به سطح بالایی از فناوری است که دستیابی به آن، سپاه را در جمع معدود دارندگان چنین فناوری قرار می‌دهد. با استفاده از این روش، لانچرهای پرتاب موشک از پاسخ متقابل دشمن مصون می‌مانند. همچنین با توجه به اصابت موشک از بالا به ناو، امکان رهگیری و انهدام موشک توسط سامانه‌های دفاع موشکی ناوها بسیار مشکل می‌شود. تا پیش از این، موشک‌های بالستیک دریایی سپاه مانند موشک خلیج فارس و هرمز1 بردی معادل 300 کیلومتر داشتند. بعد از آن و با رونمایی از موشک ذوالفقار بصیر، این برد به 700 کیلومتر افزایش پیدا کرد و حالا برد موشک‌های ضدکشتی سپاه به 1800 تا 2000 کیلومتر رسیده است. دستیابی سپاه به چنین موشک‌هایی یعنی در صورتی که شناورهای آمریکایی برای شلیک کروزهای خود در فاصله 2000 کیلومتری سواحل ما نیز مستقر شوند باز هم در برد موشک‌های بالستیک ضدکشتی ایرانی هستند و این به معنی بی‌اثرکردن این تهدید آنهاست.


 سردار حاجی‌زاده: سرعت آماده‌سازی و شلیک موشک‌ها ۱۰ برابر شد
همچنین سردار امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه در حاشیه برگزاری این رزمایش، تاکتیک‌های به‌کارگیری‌شده در رزمایش پیامبراعظم(ص) 15 را برآیند و محصول تجربیات عملیات و رزمایش‌های سال‌های گذشته توصیف و تصریح کرد: با به‌کارگیری نسل جدید موشک‌ها و پهپادهای تهاجمی امروز به توانمندی جدیدی دست یافته‌ایم. وی با اشاره به ویژگی‌ها و قابلیت‌های موشک‌های شلیک‌شده در مرحله نخست رزمایش گفت: موشک‌هایی که در این مرحله از رزمایش مورد استفاده قرار گرفت، نسل جدید موشک‌های بالستیک با سرجنگی جداشونده و RCS و سطح مقطع راداری پایین هستند و زمان عملیاتی و آماده‌شدن آنها نسبت به گذشته به یک‌دهم کاهش یافته است. وی افزود: این موشک‌ها در کمتر از پنج دقیقه از زمان استقرار عملیاتی شده و قابلیت پرتاب خواهند داشت. فرمانده نیروی هوافضای سپاه تهاجم همه جهتی در کلیه سطوح ارتفاعی به پایگاه‌های دشمن فرضی و سلب امکان دفاع از پدافند دشمن، نفوذ به سپر موشکی با جداسازی سرجنگی موشک‌ها از بدنه و ناکام‌گذاشتن سامانه‌های دفاعی و نیز طراحی و به‌کارگیری سامانه‌ها توسط متخصصان جوان انقلابی کشور را از ویژگی‌های ممتاز رزمایش پیامبر اعظم(ص) 15 توصیف و تاکید کرد: با ترکیب این قابلیت‌های جدید موشکی با عملیات پهپادی و استفاده از فناوری هوش مصنوعی، امروز امکان و قدرت جدیدی در سپاه متولد شد.