اعتراض به سبک نولان

فیلمساز مؤلف علیه سیستم استودیویی

اعتراض به سبک نولان

برای خودش یک پا سوپراستار است. نامش مهم‌تر از نام ستارگان فیلم‌هایش است و تماشاگران فیلم‌هایش را به‌خاطر نام اوست که تماشا و قضاوت می‌کنند. محبوب منتقدان هم هست و یک‌جورهایی یادآور استیون اسپیلبرگ در دهه 80 میلادی است. مثل او و اسپیلبرگ تعداد بسیار کمی فیلمساز مؤلف وجود دارد که بتوان در تاریخ سینما از آنها یاد کرد اما کریستوفر نولان هم مثل اسپیلبرگ و سلف معروف‌شان آلفرد هیچکاک، دل خوشی از سیستم استودیویی ندارد و با آن که همیشه از آزادی کامل برخوردار بوده و فیلم‌هایش را آن‌گونه که دوست داشته کارگردانی کرده اما صحبت از محدودیت‌هایی می‌کند که کارش را با دشواری‌هایی روبه‌رو می‌سازد. حالا خبر می‌رسد که نولان درصدد قطع همکاری دیرینه خود با شریک تهیه‌کننده‌ای است که سال‌ها سخاوتمندانه میلیون‌ها دلار خرج و صرف تولید فیلم‌های گران‌قیمت او کرده است.
براساس گزارش‌هایی که در رسانه‌ها درج و منبع آن منابع داخل استودیویی ذکر شده، فیلمساز 47 ساله سینما علاقه‌ای به ادامه همکاری با شرکت برادران وارنر ندارد و می‌خواهد پروژه‌های بعدی‌اش را در جایی غیر از این شرکت جلوی دوربین ببرد. ظاهرا علت دلخوری نولان هم شیوه اکران عمومی آخرین کارش «تنت» در روزگار کرونا بوده است. او که به‌شدت روی تولید و توزیع فیلم‌هایش نظارت دارد و سختگیری می‌کند، از نحوه کار مدیران برادران وانر در رابطه با توزیع تنت ناخشنود است. نولان جزو آن دسته از فیلمسازانی است که طی یک ماه گذشته علنا از تصمیم مدیران برادران وارنر نسبت به نوع توزیع فیلمش انتقاد کرد و گفت کارشان نادرست بوده است.
تمسخر استراتژی
نولان پا را فراتر گذاشته و استراتژی جدید شرکت در رابطه با شیوه اکران عمومی تمامی محصولاتش در سال 2021، را مورد تمسخر قرار داد. برادران وارنر در آخرین روزهای پایانی سال 2020 اعلام کرد فیلم‌هایش را همزمان با اکران عمومی در سالن‌های سینماها، از طریق استریم هم پخش خواهد کرد. وظیفه پخش زنده اینترنتی فیلم‌ها هم، به‌عهده شبکه اچ‌بی‌او مکس گذاشته شد. برادران وارنر در واکنش به طولانی شدن مشکلات مربوط به بیماری کرونا و برای جلوگیری از ضرر و زیان بیشتر مالی، این راه را انتخاب کرد و اگر کرونا نبود، ترجیح می‌داد محصولات خود را فقط روانه پرده سینماها کند.
در چنین شرایطی نشریه وال استریت ژورنال به نقل از منابع آگاه در داخل شرکت برادران وارنر و کسانی که در ارتباط با قرارداد همکاری این شرکت با نولان هستند، می‌گویند فیلمساز در دیداری خصوصی با مدیران شرکت از استراتژی جدید آنها به‌شدت ابراز تاسف کرده است. به همین دلیل، او تصمیم گرفته بعد از 18 سال همکاری نزدیک با آنها پروژه‌های جدیدش را در جای دیگری تولید و کارگردانی کند. این در حالی است که نولان همزمان با اکران عمومی تنت و در مصاحبه‌هایش با اهالی مطبوعات هم سیاست درپیش گرفته شده توسط مدیران برادران وارنر را مورد سرزنش قرار داده بود. این صحبت‌های او در آن زمان، سروصدای بسیار زیادی به‌پا کرد و منتقدان گفتند تصور نمی‌کردند یک فیلمساز این چنین صریح و تند در رابطه با عملکرد یک شرکت بزرگ فیلمسازی اظهارنظر کند.
اعتراض همه‌جانبه
اعتراض فیلمساز به اکران همزمان عمومی و اینترنتی فیلم‌های شرکت برادران وارنر در شرایطی تیتر اول رسانه‌ای شد که نولان قبل‌تر مخالفتش با نمایش استریم محصولات سینمایی را اعلام کرده بود. به باور او، سیستم پخش استریم از یک‌سو باعث نابودی سنت خوب و قدیمی تماشای فیلم‌ها در سالن‌های تاریک می‌شود و از سوی دیگر، باعث تعطیلی فعالیت بخش مهمی از اعضای خانواده سینما و بیکار شدن آنها می‌شود. نکته جالب این است که مدیران شرکت برداران وارنر در رابطه با موضوع پیش آمده ترجیح داده‌اند سکوت کنند و خودشان را با رسانه‌ها، منتقدان و بخش مهمی از فیلمسازان درگیر نکنند.
ذوق‌زدگی فیلمساز
برخی نزدیکان نولان در عین حال صحبت از ذوق‌زدگی او در رابطه با استفاده از مکان‌های شهر بمبئی هند برای فیلمبرداری تنت می‌کنند و می‌گویند او در آینده در این کشور آسیایی بیشتر دیده خواهد شد. خود فیلمساز هم از الهام‌گیری‌اش در هند برای ساخت فیلمش صحبت می‌کند. به گفته نولان: «واقعا تجربه شگفت‌انگیزی در آنجا داشتم و حقیقتا می‌خواهم به هند برگردم و برخی پروژه‌هایم را آنجا کار کنم. بمبئی تاثیری شگرف بر من گذاشت و تحت تاثیر بازیگران هندی قرار گرفتم. مطمئن باشید به این کشور برمی‌گردم و فیلم‌هایی را در آنجا با حضور بازیگران هندی جلوی دوربین می‌برم. شما وقتی در بمبئی قدم می‌زنید، به‌راحتی عشق به فیلم را در همه جای آن احساس می‌کنید. نمی‌دانم کار بعدی‌ام چیست و چه داستانی دارد اما هند مقصد بعدی‌ برای ساخت فیلم جدیدم خواهد بود.»
دیمپل کاپادیا، ستاره سرشناس دهه 80 میلادی بالیوود که حالا به‌عنوان مادرزن آکشی کومار، سوپراستار هندی شناخته می‌شود، یکی از نقش‌های مهم تنت را به‌عهده داشت. نولان زمان حضور در بمبئی دیدارهایی با فیلمسازان هندی داشت. جالب‌تر این‌که او خودش را طرفدار سینمای هند هم معرفی می‌کند و از «پاترپانچالی» ساتیاجیت رای به‌عنوان یکی از فیلم‌های محبوب همه دورانش اسم می‌برد. تلاش رسانه‌ها برای این‌که بفهمند فیلم بعدی نولان چه داستانی دارد و چه مقدار از آن در هند فیلمبرداری خواهد شد، البته به جایی نرسیده است!
تنت که منتقدان را به دو دسته موافق و مخالف تقسیم کرد، یکی از معدود بلاک باسترهای صنعت سینماست که در دوران کرونا روی پرده سینماها رفت. این درام علمی ـ تخیلی پررمزوراز، با هزینه تولید 200میلیون دلاری‌اش، توانست 363میلیون دلار در سطح جهانی فروش کند. 58میلیون دلار از این رقم، اختصاص به جدول گیشه نمایش سینماهای آمریکای شمالی دارد. تهیه‌کنندگان فیلم در شرکت برادران وارنر در شرایط طبیعی و غیر‌کرونایی، به فروشی کمتر از 800 میلیون دلار برای این اکشن معمایی رضایت نمی‌دادند. با این حال، تنت در مقایسه با سه بلاک باستر دیگری که در این ایام اکران عمومی شد (کرودها 2، واندروومن 2 و نسخه زنده مولان) وضعیت بسیار بهتری داشته است. این سه فیلم نتوانستند حتی یک‌چهارم موفقیت مالی تنت را کسب کنند./ هالیوود ریپورتر