در روایتی داستانی از امام علی‌علیه‌السلام در مورد برخورد ایشان با ایتام نقل‌شده که شبی در پی فقرا و ایتام در کوچه‌های کوفه راه می‌رفت که صدای دلسوز کودکان را از خانه‌ای شنید. نزدیک خانه شد و در زد. زنی در خانه را باز کرد. امام دلیل گریه کودکان را پرسید. زن در جواب گفت: «بچه‌ها از فشار گرسنگی گریه می‌کنند.» امام علی علیه‌السلام دلیل گرسنگی آنان را جویا شد. زن گفت: «هیچ غذایی نداریم که به آنها بدهم.» وقتی حضرت سراغ مرد خانواده را گرفت، متوجه شد او در جنگ کشته‌شده است. زن به امام گفت: «از اول شب دیگ آبی را به بهانه پختن غذا روی آتش گذاشته‌ام تا کم‌کم کودکان آرام شوند و غذا را فراموش کرده و بخوابند.»
امام با دیدن این صحنه سریع به خانه برگشت و مقداری آرد ،خرما و روغن برای یتیمان تهیه کردند. وقتی غلام ایشان خواست تا آرد و خرما را بردارد، امام فرمود: «وظیفه من است این بارها را بر دوش خود حمل کنم.» و آن بارها را بر دوش خود گرفته و به منزل یتیمان رفتند و به مادر ایتام فرمودند: «ای بنده خدا یا شما غذا را آماده کن و من کودکان را آرام کنم  یا این من غذا را آماده کنم.» زن گفت تا من کودکان را آرام کنم، شما آتش تنور را آماده کنید. امیرالمؤمنین (ع) وقتی آتش تنور را روشن کرد، صورت خود را نزدیک آتش برد و فرمود: «ای علی! حرارت آتش را بچش. چگونه شب‌ها می‌خوابی درحالی‌که یتیمان گرسنه‌اند؟» بعد همین‌طور که با بچه‌ها مشغول بازی بود و آنها‌ را روی پشت خود سوار کرده و چهار دست‌وپا راه می‌برد، رو به آنان گفت: «از خدا بخواهید تا علی را ببخشد.»
 به‌راستی‌که معنای انسانیت در رفتار و کردار و مهربانی با یتیمان در شخصیت امام‌علی‌علیه‌السلام نمایان است. هرکسی که روش زندگی ایشان را مطالعه کند، پی می‌برد که علی(ع) منبع رحمت و محبت و بخشش برای ایتام و مستمندان بوده‌اند و البته چرا این‌گونه نباشد درحالی‌که پیامبر اکرم صلی‌ا...علیه و آله و سلم فرمودند: «من و علی،پدران این امت هستیم.»