محدودیت‌های اعمالی دولت و بانک مرکزی جایگاه جهانی پسته ایران را به خطر انداخته است
گوشه نشینی پسته كرمان
در حالی كه استان كرمان در صادرات محصولات غیرنفتی همچون پسته و فرش از جایگاه ویژه‌ای در كشور برخوردار بوده و این محصولات نقش اساسی در توسعه اقتصادی خطه كویری كرمان ایفا می‌كند، صادرات فرش كرمان در سال جاری به یك سوم كاهش یافته و محصول پسته نیز به عنوان مهم‌ترین كالای صادراتی استان كرمان كه بیشترین درآمد صادراتی غیرنفتی و ارزآوری كشور را به خود اختصاص داده، از وضعیت مناسبی برخوردار نیست و بیم آن می‌رود كاهش شدید صادرات آن علاوه بر وارد كردن ضرر مالی بسیار زیاد برای اقتصاد كشور و استان كرمان، جایگاه پسته ایران را به رقیب همیشگی اش پسته آمریكا واگذار كند؛ اتفاقی كه متاسفانه هم اكنون هم رخ داده و پسته آمریكا بخش زیادی از بازارهای جهانی پسته ایران را تصاحب كرده است. برخی اعضای كمیسیون صادرات اتاق بازرگانی كرمان در گفت‌وگو با جام‌جم تعهدات دست و پاگیر ارزی امسال دولت را دلیل عمده كاهش شدید صادرات اقلامی چون پسته عنوان كرده‌اند.
توقف نسبی صادرات؛ كاهش شدید درآمد ارزی
جدا از مقوله تضعیف جایگاه ایران در بازار جهانی پسته، امسال كاهش برداشت این محصول كشاورزی راهبردی هم به دلیل عوامل طبیعی چون كم آبی و خشكسالی شدید از یك‌سو و كاهش شدید صادرات آن از سوی دیگر، تبعات منفی اقتصادی زیادی را برای چرخه گسترده‌ای از عوامل تولید گرفته تا فروش، دربر داشته؛ موضوعی كه رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و كشاورزی استان كرمان با اشاره به آن می‌گوید: در سال جاری صادرات پسته استان به حد توقف رسیده و كارگاه‌های باسابقه پسته بسیاری تعطیل شده‌اند. به گفته وی، میزان درآمدزایی ارزی صادرات پسته كرمان هم امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته از ۷۵۰ میلیون دلار به ۳۴۹ میلیون دلار كاهش یافته است.
گرفتاری‌های تعهدات ارزی
در سال‌های گذشته نیز تحریم وجود داشت، اما برگشت ارز صادرات از طریق شبكه صرافی‌ها و بین خریدار و صادركننده صورت می‌گرفت، درحالی كه اكنون دیگر این امكان وجود ندارد، زیرا دولت تهدید كرده در صورت بازگشت پول از طریق صرافی ها، تنبیه مالیاتی برای صادركنندگان در نظر می‌گیرد و این اقدام به نوعی قاچاق محسوب می‌شود.
رئیس كمیسیون صادرات اتاق بازرگانی كرمان دراین باره به جام‌جم می‌گوید: دلیل این اتفاق صدور بخشنامه‌های دولت برای ورود ارز صادراتی به كشور از طریق سامانه نیما و با قیمت دولتی است كه باعث شده صادركنندگان تمایلی به صادرات محصولات خود نداشته باشند.
محمدعلی محمدمیرزاییان می‌افزاید: با وجود این تعدادی از صادركنندگان به دلیل تعهداتی كه داشتند، مجبور شدند مقداری از پسته‌شان را صادر كنند، اما متاسفانه صدور بخشنامه‌های متعدد دولت به گونه‌ای است كه بهترین صادركنندگان ما ممكن است فردا قاچاقچی ارز شناخته شوند و این موضوع شرایط را برای صادركنندگان سخت كرده و باعث شده آنها قید صادرات را بزنند؛ اتفاقی كه به تعطیلی شركت‌های صادراتی و تعدیل نیروهایشان منجر شده است.
وی تصریح می‌كند: درگذشته هم تحریم بوده‌ایم و صادركنندگان ما به صورت مویرگی با مشتریان خارجی ارتباط داشتند و ارزهای صادرات محصولاتشان را به طرق مختلف از كشورهای هم مرز وارد كشور می‌كردند، اما شرایط و قوانین سختی كه دولت اكنون برای ورود ارز گذاشته، باعث شده صادركنندگان به‌سختی ارز وارد كشور كنند.
چرا خودتحریمی می‌كنیم؟!
رئیس كمیسیون صادرات اتاق بازرگانی كرمان با بیان این‌كه امسال نخستین سالی است كه پسته آمریكا در بازارهای جهانی ارزان‌تر از پسته ایران عرضه می‌شود، می‌گوید: با توجه به كمی محصول امسال و خود تحریمی خودمان، پسته آمریكا جایگاه ایران را در بازارهای جهانی به‌دست می‌آورد.
محمدمیرزاییان با اشاره به این‌كه خانواده‌های زیادی در استان از طریق برداشت وصادرات پسته امرار معاش می‌كنند و اینك در معرض آسیب جدی هستند، یكی از راهكارهای رفع مشكلات موجود را معاف كردن صادرات محصولات كشاورزی از تعهد ارزی عنوان می‌كند كه باعث می‌شود به صادرات‌كنندگان پسته و دیگر محصولات كشاورزی كمك شود.
وی می‌فزاید: ما جلسات متعددی با بخش دولتی برگزار كرده و مشكلات را بیان كرده‌ایم كه متاسفانه تاكنون نتیجه‌ای دربرنداشته است.
سید آرش علوی، رئیس كمیسیون كسب و كار اتاق بازرگانی كرمان نیز با تاكید بر این‌كه صادرات غیرنفتی كشور روزهای بسیار بدی را سپری می‌كند و شرایطی كه بانك مركزی برای پیمان سپاری ارزی ایجاد كرده، آسیب بسیاری را به ظرفیت‌های صادرات غیرنفتی زده، به جام‌جم می‌گوید: در حالی كه قیمت دلار سه برابر شده، اما به دلیل محدودیت‌های در نظر گرفته شده توسط بانك مركزی، صادرات محصولات مختلف یا رشد نداشته یا كاهش یافته است.
وی ادامه می‌دهد: عدم درك بانك مركزی از روش‌های فعالیت مشروع و حلال صادركنندگان غیرنفتی در زمان تحریم و بی‌اعتمادی به آنها به‌شدت می‌تواند روی عملكرد صادارت غیر نفتی كشور، به ویژه بر صادركنندگان كوچك و متوسط تاثیر بگذارد، زیرا فعالان اقتصادی بر اساس قیمت ارز آزاد فعالیت‌های اقتصادیشان را تنظیم می‌كنند و تا زمانی كه بخواهیم آنها را به قیمت‌های كمتر از بازار آزاد مجبور كنیم به مشكل بر‌می‌خوریم.
علوی به این نكته هم اشاره می‌كند كه امسال با توجه به افزایش قیمت پسته در بازارهای داخلی، مصرف داخلی آن كم شده و طبیعتا باید پسته بیشتری صادر شود، اما وقتی ما نتوانسته‌ایم این میزان مازاد را صادر كنیم، تبعات اجتماعی و اقتصادی زیادی را متحمل خواهیم شد.
جدا از مقوله تضعیف جایگاه ایران در بازار جهانی پسته، امسال كاهش برداشت این محصول كشاورزی راهبردی هم به دلیل عوامل طبیعی چون كم آبی و خشكسالی شدید از یك‌سو و كاهش شدید صادرات آن از سوی دیگر، تبعات منفی اقتصادی زیادی را برای چرخه گسترده‌ای از عوامل تولید گرفته تا فروش، دربر داشته؛ موضوعی كه رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و كشاورزی استان كرمان با اشاره به آن می‌گوید: در سال جاری صادرات پسته استان به حد توقف رسیده و كارگاه‌های باسابقه پسته بسیاری تعطیل شده‌اند. به گفته وی، میزان درآمدزایی ارزی صادرات پسته كرمان هم امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته از ۷۵۰ میلیون دلار به ۳۴۹ میلیون دلار كاهش یافته است.
گرفتاری‌های تعهدات ارزی
در سال‌های گذشته نیز تحریم وجود داشت، اما برگشت ارز صادرات از طریق شبكه صرافی‌ها و بین خریدار و صادركننده صورت می‌گرفت، درحالی كه اكنون دیگر این امكان وجود ندارد، زیرا دولت تهدید كرده در صورت بازگشت پول از طریق صرافی ها، تنبیه مالیاتی برای صادركنندگان در نظر می‌گیرد و این اقدام به نوعی قاچاق محسوب می‌شود.
رئیس كمیسیون صادرات اتاق بازرگانی كرمان دراین باره به جام‌جم می‌گوید: دلیل این اتفاق صدور بخشنامه‌های دولت برای ورود ارز صادراتی به كشور از طریق سامانه نیما و با قیمت دولتی است كه باعث شده صادركنندگان تمایلی به صادرات محصولات خود نداشته باشند.
محمدعلی محمدمیرزاییان می‌افزاید: با وجود این تعدادی از صادركنندگان به دلیل تعهداتی كه داشتند، مجبور شدند مقداری از پسته‌شان را صادر كنند، اما متاسفانه صدور بخشنامه‌های متعدد دولت به گونه‌ای است كه بهترین صادركنندگان ما ممكن است فردا قاچاقچی ارز شناخته شوند و این موضوع شرایط را برای صادركنندگان سخت كرده و باعث شده آنها قید صادرات را بزنند؛ اتفاقی كه به تعطیلی شركت‌های صادراتی و تعدیل نیروهایشان منجر شده است.
وی تصریح می‌كند: درگذشته هم تحریم بوده‌ایم و صادركنندگان ما به صورت مویرگی با مشتریان خارجی ارتباط داشتند و ارزهای صادرات محصولاتشان را به طرق مختلف از كشورهای هم مرز وارد كشور می‌كردند، اما شرایط و قوانین سختی كه دولت اكنون برای ورود ارز گذاشته، باعث شده صادركنندگان به‌سختی ارز وارد كشور كنند.
چرا خودتحریمی می‌كنیم؟!
رئیس كمیسیون صادرات اتاق بازرگانی كرمان با بیان این‌كه امسال نخستین سالی است كه پسته آمریكا در بازارهای جهانی ارزان‌تر از پسته ایران عرضه می‌شود، می‌گوید: با توجه به كمی محصول امسال و خود تحریمی خودمان، پسته آمریكا جایگاه ایران را در بازارهای جهانی به‌دست می‌آورد.
محمدمیرزاییان با اشاره به این‌كه خانواده‌های زیادی در استان از طریق برداشت وصادرات پسته امرار معاش می‌كنند و اینك در معرض آسیب جدی هستند، یكی از راهكارهای رفع مشكلات موجود را معاف كردن صادرات محصولات كشاورزی از تعهد ارزی عنوان می‌كند كه باعث می‌شود به صادرات‌كنندگان پسته و دیگر محصولات كشاورزی كمك شود.
وی می‌فزاید: ما جلسات متعددی با بخش دولتی برگزار كرده و مشكلات را بیان كرده‌ایم كه متاسفانه تاكنون نتیجه‌ای دربرنداشته است.
سید آرش علوی، رئیس كمیسیون كسب و كار اتاق بازرگانی كرمان نیز با تاكید بر این‌كه صادرات غیرنفتی كشور روزهای بسیار بدی را سپری می‌كند و شرایطی كه بانك مركزی برای پیمان سپاری ارزی ایجاد كرده، آسیب بسیاری را به ظرفیت‌های صادرات غیرنفتی زده، به جام‌جم می‌گوید: در حالی كه قیمت دلار سه برابر شده، اما به دلیل محدودیت‌های در نظر گرفته شده توسط بانك مركزی، صادرات محصولات مختلف یا رشد نداشته یا كاهش یافته است.
وی ادامه می‌دهد: عدم درك بانك مركزی از روش‌های فعالیت مشروع و حلال صادركنندگان غیرنفتی در زمان تحریم و بی‌اعتمادی به آنها به‌شدت می‌تواند روی عملكرد صادارت غیر نفتی كشور، به ویژه بر صادركنندگان كوچك و متوسط تاثیر بگذارد، زیرا فعالان اقتصادی بر اساس قیمت ارز آزاد فعالیت‌های اقتصادیشان را تنظیم می‌كنند و تا زمانی كه بخواهیم آنها را به قیمت‌های كمتر از بازار آزاد مجبور كنیم به مشكل بر‌می‌خوریم.
علوی به این نكته هم اشاره می‌كند كه امسال با توجه به افزایش قیمت پسته در بازارهای داخلی، مصرف داخلی آن كم شده و طبیعتا باید پسته بیشتری صادر شود، اما وقتی ما نتوانسته‌ایم این میزان مازاد را صادر كنیم، تبعات اجتماعی و اقتصادی زیادی را متحمل خواهیم شد.
